Την Παρασκευή 5 Νοεμβρίου ο Πρωθυπουργός εγκαινίασε στη Χάλκη το έργο που αφορά το πρώτο νησί της εθνικής πρωτοβουλίας GR-eco Islands, η οποία στοχεύει στη μετατροπή των νησιών της Ελλάδας σε πρότυπα πράσινης οικονομίας, ενεργειακής αυτάρκειας, ψηφιακών καινοτομιών και βιώσιμης κινητικότητας. Το έργο αποτελεί σύμπραξη ελληνογαλλικών εταιρειών, υπό τον συντονισμό του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Περιλαμβάνει την κατασκευή και λειτουργία ενός φωτοβολταϊκού συστήματος ισχύος 1 MWp που θα καλύπτει πλήρως τις ανάγκες των κατοίκων οι οποίοι θα συμμετέχουν, μέσω της Ενεργειακής Κοινότητας ChalkiON στην παραγωγή και κατανάλωση καθαρής ενέργειας, μέσω του Εικονικού Ενεργειακού Συμψηφισμού (Virtual Net Metering). Παράλληλα, έγινε δωρεά έξι ηλεκτρικών οχημάτων και αντίστοιχων φορτιστών στις τοπικές αρχές.
Ταυτόχρονα, αναβαθμίστηκε ο δημόσιος φωτισμός με «έξυπνα» συστήματα διαχείρισης και αναπτύχθηκαν καινοτόμες τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες και τεχνολογικές εφαρμογές για την υποστήριξη της ηλεκτρονικής μάθησης και της τηλεϊατρικής. Η παρέμβαση ολοκληρώθηκε με τη χορήγηση ενός ηλεκτρικού σκάφους που κινείται με τη χρήση ηλιακών πάνελ. Το συνολικό ποσό της δωρεάς για τη Χάλκη ανέρχεται σε 1,5 εκατ. ευρώ.
Αυτό που επιδιώκουμε μέσω των δράσεων είναι αφενός ο εκδημοκρατισμός της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η ίδρυση της Ενεργειακής Κοινότητας, στην οποία συμμετέχει ο Δήμος Χάλκης και μπορούν να εγγραφούν όλοι οι κάτοικοι, είναι η πρώτη σε μη διασυνδεδεμένο νησί, δηλαδή σε ένα απομονωμένο νησιωτικό ηλεκτρικό σύστημα.
Για τον σχεδιασμό του φωτοβολταϊκού σταθμού εκτιμήσαμε τις ανάγκες κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας των τοπικών νοικοκυριών και επιχειρήσεων, λάβαμε υπ’ όψιν τις μετακινήσεις που πραγματοποιούν οι πολίτες και τα στελέχη των τοπικών αρχών, εξετάσαμε τα χαρακτηριστικά της τοπικής οικονομίας. Η ομάδα μας στο υπουργείο προώθησε την ιδέα κατασκευής ενός φωτοβολταϊκού πάρκου ικανού να ενισχύσει την ενεργειακή αυτάρκειατου νησιού. Ετσι οι κάτοικοι καθίστανται ταυτόχρονα καταναλωτές-παραγωγοί – prosumers στα αγγλικά.
Η Χάλκη έχει 592 καταναλωτές, οι οποίοι εκπροσωπούνται από 11 διαφορετικούς προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ η συνολική ετήσια κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας ανέρχεται περίπου σε 1.600-1.700 MWh. Στους επόμενους εκκαθαριστικούς λογαριασμούς τους θα εντοπίσουν σχεδόν μηδενισμό των χρεώσεων του ανταγωνιστικού σκέλους. Συγκεκριμένα, μια επιχείρηση στο νησί θα πληρώνει μόνο €2,38 για τις χρεώσεις προμήθειας σε κάθε εκκαθαριστικό λογαριασμό, από €239,73 που πλήρωνε πριν. Αντίστοιχα, ένα τυπικό νοικοκυριό θα πληρώνει €5,83 αντί €234,32, ενώ το Δημοτικό Σχολείο μόνο €2,36 αντί €272,17.
Η εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση αναμένεται να φτάσει τις 180.000-250.000 ευρώ, ανάλογα με τις ισχύουσες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. Επίσης, με την εφαρμογή του Εικονικού Ενεργειακού Συμψηφισμού όλοι οι κάτοικοι θα προστατεύονται από αστάθειες στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. Ως προς τις εκπομπές CO2, εκτιμάται ότι θα επιτευχθεί εξοικονόμηση περίπου 1.800 τόνων που επρόκειτο να εκλυθούν στην ατμόσφαιρα. Ταυτόχρονα, σε περίπτωση που η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι μεγαλύτερη της κατανάλωσης στο νησί, η περίσσεια θα μεταφέρεται μέσω της υποβρύχιας ηλεκτρικής διασύνδεσης στη Ρόδο, με συνέπεια να μειώνεται αντίστοιχα η παραγωγή του θερμικού σταθμού του νησιού και να βελτιώνεται περαιτέρω το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του ηλεκτρικού συστήματος Ρόδου – Χάλκης.
Ο σχεδιασμός της κυβέρνησης για μια ολιστική, πράσινη, ψηφιακή μετάβαση των νησιών παίρνει σάρκα και οστά με το πρώτο GReco Island. Η Χάλκη μάς προσφέρει ένα απτό παράδειγμα ολοκληρωμένης πολιτικής και επιχειρηματικής παρέμβασης. Και αυτή είναι μόνο η αρχή!
*Η κυρία Aλεξάνδρα Σδούκου είναι γενική γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.