Πλασαρίστηκαν ως τα άφθαρτα πρόσωπα που θα πολεμήσουν με κάθε μέσο την ενδημική διαφθορά στο πιο φτωχό κράτος της ΕΕ, τη Βουλγαρία. Οι 40άρηδες με μεταπτυχιακές σπουδές από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, Κίριλ Πετκόφ και Ασέν Βασίλεφ, είχαν δώσει ένα πρώτο δείγμα συνέπειας στα όσα πρεσβεύουν. Ως υπουργοί Οικονομίας και Οικονομικών αντίστοιχα, στην τελευταία υπηρεσιακή κυβέρνηση, έβγαλαν από ένα κρατικό κτίριο που χρησιμοποιούσε ως κατοικία του τον γενικό εισαγγελέα της χώρας Ιβάν Γκέσεφ.
Και με τη δέσμευση να συνεχίσουν στον ίδιο δρόμο της κάθαρσης, κατάφεραν σε μια εκλογική νίκη-έκπληξη, κόντρα σε κάθε πρόβλεψη και δημοσκόπηση, να «κάνουν θραύση». Να κερδίσουν τις τρίτες κατά σειρά βουλευτικές εκλογές που έγιναν μέσα σε διάστημα επτά μηνών.
Η αναμέτρηση διεξήχθη στο φόντο σωρευμένης απογοήτευσης και θυμού για τη σωρεία σκανδάλων, τη διατήρηση της ισχύος των ολίγων, αλλά και της σφοδρής επέλασης του τέταρτου κύματος της πανδημίας που έχει γονατίσει τη χώρα.
Θλιβερές πρωτιές στην πανδημία
Η Βουλγαρία κατέχει δύο θλιβερές πρωτιές: το μεγαλύτερο ποσοστό θνησιμότητας από κορωνοϊό και το χαμηλότερο ποσοστό εμβολιασμών στην ΕΕ, αναλογικά με τον πληθυσμό της.
Η νίκη τους – με ποσοστό 25,67% – έχει ιδιαίτερη αξία, δεδομένου ότι το κεντρώο κόμμα τους με την ονομασία «Συνεχίζουμε την Αλλαγή» (PP) ιδρύθηκε μόλις τον περασμένο Σεπτέμβριο μετά τις άκαρπες εκλογές του περασμένου Απριλίου και Ιουλίου. Είναι δε δυο επιτυχημένοι επιχειρηματίες που επέλεξαν, φέρνοντας πείρα και τεχνογνωσία από τη Δύση, να δώσουν τη μάχη σε μια δύσκολη χρονική συγκυρία στην πατρίδα τους, με στόχο να αλλάξουν τα πράγματα.
«Το βασικό συστατικό για μένα είναι το χάρισμα» σχολιάζει στο BBC ο σύμβουλος κατά της διαφθοράς Φίλιπ Γκούνεφ. «Ο Κιρίλ Πετκόφ πιθανότατα δεν ήξερε καν ότι το είχε. Είναι σχεδόν σαν την αγάπη, ένα μυστηριώδες συστατικό που δεν μπορείς να προσδιορίσεις ακριβώς». Και η αλήθεια είναι ότι κατάφερε μαζί με τον Βασίλεφ να μιλήσουν κατευθείαν στην καρδιά του μέσου πολίτη λέγοντάς τους το πολύ απλό ότι «θα σας επιστρέψουμε τα χρήματα που σας έκλεβαν μέχρι τώρα».
Και στο βάθος…κυβέρνηση
Αντίθετα με τις δύο προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις, αναλυτές βλέπουν αυτή τη φορά τη δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης. Πετκόφ και Βασίλεφ έχουν ήδη ανακοινώσει την πρόθεσή τους να συνεργαστούν με όλες τις κοινοβουλευτικές ομάδες, αποκλείοντας το δεξιό κόμμα GERB του πρώην πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ που κατέλαβε το 22,74% και το Κίνημα Δικαιωμάτων και Ελευθεριών (MFR) της τουρκικής μειονότητας που έλαβε το 13%, καθώς τα θεωρούν διεφθαρμένα ως το μεδούλι.
Λέγεται ότι λόγω της ιδεολογικής του εγγύτητας, θα στραφούν αρχικά στο κεντρώο κόμμα Βουλγαρική Δημοκρατία που εξασφάλισε το 6,37% των ψήφων, έπειτα στο Σοσιαλιστικό Κόμμα που έλαβε 10,8%, αλλά και στο κόμμα που τάσσεται κατά του κατεστημένου «Υπάρχει τέτοιος λαός» του τηλεοπτικού παραγωγού και μουσικού Στανισλάβ Τρίφονοφ που πήρε 9,52%.
Σκιές από την αποχή και τους εξτρεμιστές
Το κλίμα ευφορίας που επικρατεί στη γειτονική χώρα για τη νέα σελίδα στην πολιτική της επισκίασε το μεγάλο ποσοστό αποχής, κοντά στο 60%, κυρίως όμως η είσοδος στη Βουλή του υπερεθνικιστικού, εξτρεμιστικού κόμματος Αναγέννηση που έλαβε το 4% των ψήφων.
Αναγκαιότητα με ημερομηνία λήξης
Οι συζητήσεις των επίδοξων εταίρων της νέας κυβέρνησης θα είναι δύσκολες και ο μελλοντικός συνασπισμός θα είναι πιθανώς ασταθής. Ισως να μην ξεπεράσει τους επτά με οκτώ μήνες βίου κατά τις προβλέψεις των αναλυτών, καθότι τα κόμματα έχουν διαφορετικές προτεραιότητες σε σειρά ζητημάτων. Χαρακτηρίζεται εν τούτοις ως μια απολύτως αναγκαία συνθήκη ώστε να υπάρξει κυβέρνηση και να αποφευχθεί νέα προσφυγή στις κάλπες.
«Οι αλληλοεπικαλυπτόμενες κρίσεις, συμπεριλαμβανομένης της Covid, της ενεργειακής, της έλλειψης προϋπολογισμού για το επόμενο έτος, τροφοδοτούν ένα πολύ υψηλό επίπεδο προσδοκίας για περισσότερη ευελιξία» σχολιάζει στους «Financial Times» η Μποριάνα Ντιμίτροβα, διευθύντρια της Alpha Research, εταιρείας έρευνας και αγοράς της Βουλγαρίας. «Δεν θα είναι δυνατό να έχουμε έντονες διαχωριστικές γραμμές και συγκρούσεις, όπως το καλοκαίρι».
