Ο Ζαν-Κριστόφ Γκρανζέ (1961) υπήρξε βραβευμένος ρεπόρτερ σε διεθνή μέσα και εργάστηκε ως ανεξάρτητος δημοσιογράφος. Αρχισε να γράφει αστυνομικά μυθιστορήματα το 1994 και ένα από αυτά, το Πορφυρά ποτάμια, μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο. Τα βιβλία του πραγματεύονται τις ανθρώπινες σχέσεις, καθώς και τα ήθη διαφόρων λαών, συμπεριλαμβανομένου του γαλλικού. Στις ιστορίες του άνδρες και γυναίκες προσπαθούν να απαλλαγούν από τα τραυματικά τους βιώματα, παλεύοντας εναντίον προσωπικών και άλλων δαιμόνων, ενώ έχουν την ικανότητα να τα βάζουν με επιτυχία κατά ορατών και αοράτων εχθρών.
Ζαν-Κριστόφ Γκρανζέ
Η αυτοκρατορία των λύκων
Μετάφραση Τίνα Πλυτά.
Εκδόσεις Καλέντη, 2021,
σελ. 550, τιμή 19,50 ευρώ
Τέτοια γυναίκα, τολμηρή και δραστήρια, είναι η ηρωίδα του μυθιστορήματος Η αυτοκρατορία των λύκων, η Ανά Εμς, κάτοικος Παρισιού, η οποία εμφανίζεται στην αρχή να πάσχει από σχετική αμνησία και να υποβάλλεται από τον νευρολόγο Ερίκ Ακερμάν σε ασκήσεις επανάκτησης της μνήμης της. Ποια είναι; Και γιατί όταν ο γιατρός τής δείχνει τη φωτογραφία του συζύγου της, του Λοράν, δεν τον αναγνωρίζει; Τι έχει συμβεί στη ζωή της; Δίπλα της στέκεται, ως φίλη, ως σύμβουλος και ψυχοθεραπεύτρια, η Κλοτίλντ, μια συνομήλική της, γύρω στα τριάντα. Σύντομα ανακαλύπτει πως ο Λοράν είναι αστυνομικός και εργάζεται σε έναν ευαίσθητο τομέα στις μυστικές υπηρεσίες της Γαλλίας.
Και ύστερα γνωρίζουμε τον αστυνόμο Πολ Νερτό, ο οποίος έχει αναλάβει να εξιχνιάσει την άγρια δολοφονία μας τουρκάλας εργάτριας που βρέθηκε με κομμένη μύτη και χείλη. Για να τα καταφέρει συναντάει έναν παλιό, αλλά διεφθαρμένο αστυνομικό, τον Σιφέρ ή Ταρίφα, που γνωρίζει πρόσωπα και πράγματα. Οι δυο τους επιχειρούν να γνωρίσουν το περιβάλλον της νεκρής στην τουρκική συνοικία του Παρισιού, τη λεγόμενη Μικρή Τουρκία, όπου στοιβάζονται νόμιμοι και παράνομοι μετανάστες από την Ανατολία. Αργότερα δολοφονούνται κι άλλες Τουρκάλες. Αραγε υπάρχει κάποιος κατά συρροή δολοφόνος ή κάτι άλλο συμβαίνει, πιο περίπλοκο και σκοτεινό; Ωστόσο, πώς συνδέονται οι δολοφονίες με την κεντρική ηρωίδα, την Ανά Εμς; Και τι σχέση έχει η συγκεκριμένη γυναίκα με μια μαφιόζικη οργάνωση που ελέγχει τις εισροές παράνομων Τούρκων στην Ευρώπη που φθάνουν με ψεύτικα διαβατήρια, πλαστή άδεια εργασίας ή στοιβαγμένοι σε κοντέινερ μέσω Ελλάδας και σε φορτηγά μέσω Βουλγαρίας; Κι έπειτα μαθαίνουμε πως στις δολοφονίες είναι αναμεμειγμένοι Γκρίζοι Λύκοι που μπήκαν στη Γαλλία.
Μέσω της Ανά Εμς και των δολοφονιών ο Γκρανζέ θίγει ένα τεράστιο ζήτημα που αφορά την Τουρκία, το εκάστοτε καθεστώς της και τον ρόλο των ακροδεξιών Γκρίζων Λύκων, οι οποίοι επί χρόνια αναμειγνύονται στην πολιτική ζωή της χώρας. Αντλεί την ιδέα του από ιστορικά γεγονότα κι από υπαρκτούς ανθρώπους, τους οποίους αξιοποιεί γράφοντας τη δική του ιστορία. Αναφέρει τον Κεμάλ Ατατούρκ, τον Αμπντουλάχ Οτσαλάν, τους Κούρδους, τον μεγαλύτερο λαό χωρίς χώρα, όπως σημειώνει. Ο συγγραφέας θυμίζει πως στα τέλη της δεκαετίας του 1970 στην Τουρκία ακροαριστεροί και ακροδεξιοί, κυρίως η οργάνωση Γκρίζοι Λύκοι, είχαν πάρει τα όπλα. Αυτό οδήγησε στην επιβολή στρατιωτικής δικτατορίας, ενώ η κυβέρνηση χρησιμοποίησε τους Γκρίζους Λύκους ως εκτελεστές Αρμενίων και Κούρδων. Κι ύστερα οι Γκρίζοι Λύκοι ασχολήθηκαν με το λαθρεμπόριο οπίου. Μάλιστα, γράφει – το 2003 -, πως αυτοί οι «φανατισμένοι τρομοκράτες» πιστεύουν στην υπεροχή της τουρκικής φυλής κι αγωνίζονται για την αναβίωση μιας αυτοκρατορίας τουρκόφωνων.
Ο Γκρανζέ είναι δεξιοτέχνης στην αφήγηση περίπλοκων ιστοριών που διαδραματίζονται σε αρκετές πόλεις (και εκτός Γαλλίας), με ήρωες και ηρωίδες που ξεπερνούν τις συνηθισμένες ανθρώπινες δυνατότητες. Ωστόσο, μολονότι η δράση ενίοτε φαίνεται αναληθοφανής, η πλοκή ικανοποιεί τον απαιτητικό αναγνώστη, ο οποίος διψάει για περιπέτειες σε τόπους όπου είναι μάλλον δύσκολο να μεταβεί για να τους γνωρίσει προσωπικά.
