Μέτρα προστασίας και κοινωνικής αποστασιοποίησης όπως το πλύσιμο των χεριών, η χρήση μάσκας και η τήρηση αποστάσεων συνδέονται με μείωση στη συχνότητα εμφάνισης της COVID-19 και πρέπει να συνεχιστεί απαρέγκλιτα η εφαρμογή τους παρά τον εμβολιασμό. Αυτό αναφέρουν ειδήμονες μετά από ανασκόπηση όλων των τελευταίων στοιχείων για το θέμα η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «The British Medical Journal» (BMJ).
Οπως ωστόσο τονίζουν οι ειδικοί, πιο αυστηρά μέτρα όπως τα λοκντάουν και το κλείσιμο των συνόρων, των σχολείων και των χώρων εργασίας, χρειάζεται να αναλυθούν περισσότερο προκειμένου να αποδειχθεί αν είναι περισσότερα τα οφέλη τους ή οι αρνητικές επιδράσεις τους στον γενικό πληθυσμό.
Ελλειψη μεγάλων ανασκοπήσεων
Οι μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις δημόσιας υγείας είναι γνωστό ότι προσφέρουν πολλά στη μάχη ενάντια σε ιούς του αναπνευστικού συστήματος όπως αυτός της γρίπης και χώρες ανά τον κόσμο εφαρμόζουν πολλά και διαφορετικά τέτοια μέτρα αυτή τη στιγμή προκειμένου να θέσουν υπό έλεγχο την πανδημία του νέου κορωνοϊού. Ωστόσο μέχρι σήμερα οι ανασκοπήσεις μελετών δεν ήταν αρκετά μεγάλες και ισχυρές ώστε να επιτρέψουν στους επιστήμονες να εξαγάγουν ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα αυτών των μέτρων στη μείωση των κρουσμάτων της COVID-19.
Η ανάλυση
Για να καλύψουν αυτό το κενό, οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Μόνας και το Πανεπιστήμιο Μποντ στην Αυστραλία «σάρωσαν» τις βάσεις δεδομένων αναζητώντας μελέτες που εξέταζαν την αποτελεσματικότητα μέτρων δημόσιας υγείας σε ό,τι αφορούσε τη μείωση της συχνότητας εμφάνισης της COVID-19, της μετάδοσης του ιού SARS-CoV-2 και της θνητότητας εξαιτίας του.
Συνολικά 72 μελέτες πληρούσαν τα κριτήρια ένταξης στην ανασκόπηση – από αυτές 35 εξέταζαν ατομικά μέτρα προστασίας και 37 εξέταζαν πολλαπλά μέτρα δημόσιας υγείας. Από τις 35 μελέτες που αφορούσαν τα μέτρα ατομικής προστασίας οι 34 ήταν μελέτες παρατήρησης και μία ήταν τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή. Οι 35 αυτές μελέτες είχαν διεξαχθεί στην Ασία (11), στις ΗΠΑ (9), στην Ευρώπη (7), στη Μέση Ανατολή (3), στην Αφρική (3), στη Νότια Αμερική (1) και στην Αυστραλία (1).
Τα οφέλη της χρήσης μάσκας και της τήρησης αποστάσεων
Από το σύνολο των 35 μελετών που αφορούσαν τα μέτρα ατομικής προστασίας οι οκτώ αναλύθηκαν σε βάθος. Με βάση τα ευρήματα, υπήρχε στατιστικώς σημαντική μείωση της τάξεως του 53% στη συχνότητα εμφάνισης της COVID-19 μέσω της χρήσης μάσκας και 25% μείωση με την τήρηση αποστάσεων.
Ακόμη και το απλό πλύσιμο των χεριών φάνηκε να μειώνει σημαντικά (53%) τη συχνότητα εμφάνισης της COVID-19 – αν και το συγκεκριμένο εύρημα δεν φάνηκε να είναι στατιστικώς σημαντικό όταν ελήφθη υπόψη ότι ο αριθμός των μελετών που εξέταζαν την επίδραση του πλυσίματος των χεριών στην εξάπλωση της COVID-19 ήταν πολύ μικρός.
Απαιτούνται στοιχεία για τα αυστηρά μέτρα δημόσιας υγείας
Συνολικά οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα μέτρα ατομικής προστασίας όπως το πλύσιμο των χεριών, η χρήση μάσκας και η τήρηση αποστάσεων είναι αποτελεσματικά σε ό,τι αφορά τη μείωση της εξάπλωσης του νέου κορωνοϊού. Σε ό,τι αφορούσε ωστόσο αυστηρότερα μέτρα δημόσιας υγείας που επιβάλλονται στον πληθυσμό όπως τα λοκντάουν, το κλείσιμο συνόρων, σχολείων και χώρων εργασίας, οι επιστήμονες πίσω από τη μελέτη τονίζουν ότι δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία μελετών ώστε να προσφέρουν ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τα οφέλη τους ή τις αρνητικές επιδράσεις τους στον γενικό πληθυσμό.
Οπως μάλιστα ανέφερε η κύρια συγγραφέας της μελέτης δρ Στέλλα Τάλικ από το Πανεπιστήμιο Μόνας, απαιτούνται περαιτέρω ξεχωριστές μελέτες προκειμένου να αξιολογηθεί η επίδραση των μέτρων δημόσιας υγείας όταν επιτυγχάνεται ικανό ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης των διαφορετικών πληθυσμών.
