«Από την 1η Ιανουαρίου 1981 η Ελλάς ξανά συνδέει τις τύχες της με άλλες χώρες της Ευρώπης από τις οποίες επί πολλούς αιώνες είχε αποκοπεί. Η Ελλάς ξανά βρίσκει τη θέση της στην Ευρώπη με την οποία συνδέεται ιστορικά και πολιτιστικά και έχει κοινά συμφέροντα και στόχους». Με αυτόν τον τρόπο περιγράφει στις 31 Δεκεμβρίου του 1980 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Την επομένη, η χώρα γίνεται και επισήμως το δέκατο μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας.
Το απόσπασμα του διαγγέλματος είναι μόνο ένα από τα ενδιαφέροντα έγγραφα που παρουσιάζονται στην έκθεση «Η Ελλάδα στην Ευρώπη – Εορτάζοντας τα 40 χρόνια από την ένταξη», η οποία γίνεται υπό την αιγίδα του Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου του υπουργείου Εξωτερικών και των Ιστορικών Αρχείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).
Η έκθεση, που περιέχει έγγραφα, οπτικοακουστικό υλικό και προφορικές μαρτυρίες των πρωταγωνιστών της συμμετοχής της χώρας στην Ένωση, φιλοξενείται στο Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα» του Δήμου Αθηναίων μέχρι τις 22 Νοεμβρίου.
Αρμόδιες πηγές σημείωναν στο «Βήμα» ότι η έκθεση έχει υπομνηστικό και συνάμα εκπαιδευτικό ρόλο, με αφορμή την συμπλήρωση 40 χρόνων από την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΕ. «Να θυμηθούν οι παλαιότεροι τι αποκομίσαμε από την συμμετοχή μας στην ΕΕ και ότι αυτά που πετύχαμε δεν είναι δεδομένα. Να το συνειδητοποιήσουν και οι νεότεροι, και να μάθουν πόσες από τις αλλαγές στην ποιότητα της ζωής τους οφείλονται στο ότι η χώρα είναι μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα έγγραφα που παρουσιάζουν τον «δρόμο» της Ελλάδας προς την ένταξη, όπως η αίτηση ένταξης στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες (1975) αλλά και το πώς «έβλεπαν» χώρες όπως η Γαλλία και η Ιταλία την ευρωπαϊκή προοπτική της Ελλάδας. Ενδιαφέρον έχουν και τα έγγραφα που σχετίζονται με την υιοθέτηση του κοινού νομίσματος. Η Ελλάδα υιοθέτησε το ευρώ από την 1/1/2002, ενώ έως τώρα 19 από τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ χρησιμοποιούν κοινό νόμισμα.
Η έκθεση προσφέρεται τόσο για έρευνα όσο και για εκπαιδευτικά προγράμματα, ενώ στόχος των ιθυνόντων είναι να «ταξιδέψει» και σε άλλα μέρη της Ελλάδας.