Δεν είναι λίγοι όσοι υποστηρίζουν ότι όταν η Κίνα φτερνίζεται, ο κόσμος ολόκληρος συναχώνεται. Την περίοδο 2013-2018, τονίζουν για να τεκμηριώσουν την άποψή τους, η Κίνα συνεισέφερε κατά 28% στην ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας, ενώ οι ΗΠΑ μόνο κατά 14%.
Ευλόγως το απότομο φρενάρισμα της κινεζικής ανάπτυξης το τρίτο τρίμηνο του 2021 συνιστά λόγο βάσιμης ανησυχίας ότι θα αποτελέσει τροχοπέδη και για την ανάκαμψη των οικονομιών ολόκληρου του κόσμου, σε μια κρίσιμη μάλιστα χρονική συγκυρία κατά την οποία οι οικονομίες πασχίζουν να καλύψουν τα σπασμένα της υγειονομικής κρίσης και της ύφεσης που αυτή προκάλεσε.
Η κινεζική οικονομία είναι η δεύτερη μετά την αμερικανική σε μέγεθος. Η χώρα του 1,5 δισ. κατοίκων είναι μια τεράστια εξαγωγική δύναμη, είναι όμως και μεγάλη καταναλώτρια αγαθών και κυρίως ενέργειας και πρώτων υλών. Λέγεται ότι πρόκειται για το «εργοστάσιο του πλανήτη».
«Πελάτισσα»
Είναι κορυφαία χώρα σε εξαγωγές, είναι όμως και η καλύτερη «πελάτισσα» άλλων μεγάλων εξαγωγικών οικονομιών, όπως είναι η Γερμανία. Είναι λογικό οι συνέπειες της αναπάντεχης επιβράδυνσης του κινεζικού ΑΕΠ στο 4,9% σε ετήσια βάση το τρίμηνο Ιουλίου – Σεπτεμβρίου, που ανακοινώθηκε την περασμένη Δευτέρα, να προκαλεί προβληματισμό. Σημειωτέον ότι το δεύτερο τρίμηνο του έτους ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης της κινεζικής οικονομίας ήταν 8%, ενώ το πρώτο τρίμηνο έφθασε στο εκρηκτικό 12,7% – ήταν βέβαια το πρώτο αναπτυξιακό τρίμηνο μετά την πανδημική ύφεση του 2020.
«Πάγωμα»
Είναι αλήθεια ότι η νομενκλατούρα του Πεκίνου προκάλεσε σκοπίμως το «πάγωμα» ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων που έκρινε ότι ξέφυγαν από κάθε έλεγχο. Κλασικό παράδειγμα ο κλάδος των ακινήτων, που όχι μόνο έχει υπεραναπτυχθεί από κατασκευαστικής απόψεως, αλλά έχει γίνει απαγορευτικός για την πλειονότητα των κινέζων καταναλωτών.
Εχει υπολογιστεί ότι τα κενά σπίτια και διαμερίσματα στην Κίνα αρκούν για να στεγάσουν όλα τα νοικοκυριά της Γαλλίας, συμπεριλαμβανομένων και όσων κοιμούνται κάτω από τις γέφυρες του Σηκουάνα.
Για την ακρίβεια βέβαια στην αγορά στέγης της Κίνας ευθύνεται μια άλλη υπερβολή που έχει ξεφύγει από τον έλεγχο του μονοκομματικού καθεστώτος: το άνοιγμα της ψαλίδας των εισοδημάτων και η δημιουργία μιας νεόπλουτης ελίτ σε βαθμό που ούτε στα πιο «στυγνά» καπιταλιστικά κράτη δεν απαντάται.
Κεντρικό γρανάζι
Η ανησυχία για τις εξελίξεις στην Κίνα εδράζονται στο γεγονός ότι η χώρα έχει εξελιχθεί σε κεντρικό γρανάζι του συστήματος λειτουργίας της παγκόσμιας οικονομίας και του εμπορίου. Κεντρικό γρανάζι της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας και της παραγωγής πολλών δυτικών επιχειρήσεων που έχουν μετεγκαταστήσει δραστηριότητες εκεί, βασική προμηθεύτρια πρώτων υλών απαραίτητων για τη λειτουργία και παραγωγή αγαθών σε μονάδες εκτός κινεζικής επικράτειας και βεβαίως κορυφαία εμπορική εταίρος όλων ανεξαιρέτως των οικονομιών της Δύσης.
Πέρα από τη στρατηγική απόφαση του Πεκίνου να βάλει πάγο σε κάποιους επιχειρηματικούς κλάδους αλλά και σε γιγαντιαίες επιχειρήσεις που αυτονομούνται, θα έλεγε κανείς ότι η χώρα έχει εμπλακεί και περιδινίζεται σε έναν φαύλο αντιαναπτυξιακό κύκλο. Παράδειγμα η πρωτοφανής ενεργειακή κρίση, που ενέσκηψε με οδυνηρές για τα νοικοκυριά αλλά και για τις επιχειρήσεις διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος, την ώρα που η κεντρική κυβέρνηση εντείνει τις πιέσεις προς τις επαρχίες να μειώσουν τις εκπομπές ρύπων ώστε να πετύχει η χώρα την πλήρη απεξάρτησή της από τον άνθρακα έως το έτος 2060.
Η βιομηχανία
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης (αλλά και άλλων αρνητικών συγκυριών, όπως η αναζωπύρωση της πανδημίας και οι καταστροφικές πλημμύρες) η βιομηχανική δραστηριότητα τον Σεπτέμβριο του 2021 βυθίστηκε στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Φεβρουάριο του 2020, όταν η πανδημική κρίση βρισκόταν στο αποκορύφωμά της. Η Goldman Sachs εκτίμησε ότι οι διακοπές ρεύματος περιόρισαν κατά 44% τη βιομηχανική δραστηριότητα στη χώρα. Γι’ αυτό και αναθεώρησε την πρόβλεψή της για την κινεζική ανάπτυξη το έτος που διανύουμε στο 7,8% από 8,2%, που υπολόγιζε προ μηνών.
Επισπεύστε τις χριστουγεννιάτικες και χειμερινές αγορές
Ενεργειακές κρίσεις στην Κίνα και στην Ευρώπη, επέλαση της μετάλλαξης Δέλτα, σινοαμερικανικός εμπορικός πόλεμος, κλείσιμο γιγαντιαίων εργοστασίων ρούχων στο Βιετνάμ, συνωστισμός φορτηγών πλοίων στα λιμάνια των ΗΠΑ και της Κίνας, ελλείψεις πρώτων υλών, εμπλοκή της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας, πλημμύρες… Οποιος περιμένει να εισπράξει τον 13ο μισθό για να κάνει τα ψώνια των Χριστουγέννων κινδυνεύει να μείνει με άδεια χέρια – ή να τον δώσει ολόκληρο για ένα… ζευγάρι αθλητικά παπούτσια.
Τα προϊόντα
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Capital Economics Τζούλιαν Ιβανς-Πρίτσαρντ κωδικοποίησε τα προϊόντα που καλό θα ήταν να φροντίσει από τώρα κάποιος να προμηθευτεί, όχι μόνο για τα Χριστούγεννα (μια γαλοπούλα στον καταψύκτη σίγουρα δεν θα πάει χαμένη) αλλά και για τον επερχόμενο χειμώνα.
Ετσι, σε ό,τι αφορά τα τρόφιμα, καλό θα ήταν να φροντίσει κανείς να προμηθευτεί εκτός από τη γαλοπούλα και καφέ και αναψυκτικά και άλλα ροφήματα με ανθρακικό (μπίρες), καθώς και συσκευασμένα τρόφιμα. Αιτία η παγκόσμια έλλειψη διοξειδίου του άνθρακα που χρησιμοποιείται για την παραγωγή του απαραίτητου για τη συντήρησή τους ξηρού πάγου.
Ηλεκτρονικές συσκευές, κινητά τηλέφωνα, παιχνίδια, ενδύματα και άλλα κλωστοϋφαντουργικά είδη καλό θα ήταν επίσης να τα προμηθευτεί κανείς άμεσα, εφόσον έχει βεβαίως την οικονομική δυνατότητα. Επίσης χριστουγεννιάτικα παιχνίδια και δη έλατα. Ενας εφευρετικός βρετανός επιχειρηματίας που φροντίζει εκτάσεις με έλατα προς εκμετάλλευση στη Βόρεια Αγγλία, απηύθυνε πρόσκληση στους Λονδρέζους να ταξιδέψουν οι ίδιοι για να προμηθευτούν το χριστουγεννιάτικο δέντρο τους, διότι δεν υπάρχουν, λόγω Brexit, φορτηγά για να τα μεταφέρουν.
Μείωση παραγωγής
Οι ειδικοί προειδοποιούν για ελλείψεις στα αθλητικά παπούτσια και άλλα είδη σπορ τον χειμώνα στις αγορές της Δύσης, καθώς οι μεγάλοι όμιλοι του κλάδου εξαρτώνται από τις εισαγωγές από το Βιετνάμ, την Ταϊλάνδη και τη Μαλαισία, όπου η παραγωγή έχει πέσει κάθετα. Η Nike εξαρτάται κατά 43% από την παραγωγή στο Βιετνάμ και το κλείσιμο μονάδων παραγωγής θα μειώσει την παραγωγή κατά 100 με 150 εκατ. ζευγάρια εφέτος, εκτιμά η καλιφορνέζικη εταιρεία συμβούλων BTIG. Δεν χρειάζεται πολλή φαντασία για να υποθέσει κανείς ότι όσα προϊόντα θα βρίσκει στα ράφια των καταστημάτων τους επόμενους μήνες θα είναι έντονα ανατιμημένα.
