Εάν θεωρηθεί ότι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAVs ή drones) μεταβάλλουν τη φύση του σύγχρονου πολέμου, τότε η σύμπραξη της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας (ΕΑΒ) με τρία ελληνικά πανεπιστήμια (Αριστοτέλειο, Δημοκρίτειο, Θεσσαλίας) για την κατασκευή του πρώτου εξ ολοκλήρου ελληνικού drone φαίνεται ότι είναι μια πολύ θετική εξέλιξη. Ο «Αρχύτας», το πρόγραμμα παραγωγής του μη επανδρωμένου αεροσκάφους, μαρτυρά ότι η Αθήνα διαθέτει πλέον τη βούληση – έστω και καθυστερημένα – να δημιουργήσει και να χρησιμοποιήσει ένα δικό της προϊόν, το οποίο θα ενισχύσει την άμυνα και την ασφάλεια της χώρας. Ακόμα, θα συνδράμει σε θέματα Πολιτικής Προστασίας αλλά και σε εμπορικές χρήσεις.
Η σημασία χρήσης drones σε ένοπλες συγκρούσεις έγινε διεθνώς αντιληπτή στον πρόσφατο πόλεμο Αζερμπαϊτζάν – Αρμενίας στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Τα οπλισμένα τουρκικά drones, τα γνωστά πλέον Bayraktar TB2, τα οποία εδώ και χρόνια η Αγκυρα παράγει, χρησιμοποιεί και εξάγει, αποτέλεσαν τον βασικό λόγο επικράτησης του Μπακού. Νωρίτερα, τα τουρκικά drones είχαν χρησιμοποιηθεί στα πολεμικά πεδία της Συρίας και της Λιβύης. Η Αθήνα, ίσως και θορυβημένη από αυτές τις εξελίξεις, αποφάσισε να αρχίσει τη διαδικασία παραγωγής του δικού της μη επανδρωμένου αεροσκάφους. Επ’ αυτού προκύπτουν διάφορα ερωτήματα, όπως πότε θα είναι έτοιμο, τι θα περιλαμβάνει και ποιο θα είναι το συγκριτικό πλεονέκτημα του ελληνικού drone.
Ημερομηνίες, αριθμοί, κατασκευή
Ο «Αρχύτας» εκκίνησε τον περασμένο Σεπτέμβριο και έως το τέλος Οκτωβρίου αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί τα δύο πρώτα στάδια της διαδικασίας. Σε περίπου δυόμισι χρόνια το πρώτο ελληνικό drone θα είναι έτοιμο να επιχειρήσει. Οπως σημείωσαν στο «Βήμα» άριστα πληροφορημένες πηγές, το χρονικό διάστημα των δυόμισι ετών είναι εξαιρετικά μικρό για κάτι που ξεκινά από το μηδέν. Τα εργαστηριακά drones που θα κατασκευαστούν είναι τρία, ενώ οι δοκιμές τους θα είναι εκτενείς, χρονοβόρες και παράλληλα κάποια αρχικά πρωτότυπα θα πρέπει να καταστραφούν ώστε να εντοπιστούν αδυναμίες και παραλείψεις. «Πρόκειται για στρατιωτικά αεροσκάφη που θα πετούν παντού στην Ελλάδα. Πρέπει να έχουν τα κατάλληλα εχέγγυα» τόνισαν με νόημα οι ίδιες πηγές. To drone θα είναι ελαφρύ και θα ζυγίζει έως 200 κιλά, καθώς θα κατασκευαστεί από σύνθετα υλικά, ενώ μόνο ο κινητήρας του θα είναι μεταλλικός. Μάλιστα, όταν θα είναι έτοιμο, θα αξιολογηθεί από την αρχή αξιοπλοΐας.
Συγκριτικό πλεονέκτημα και επιχειρήσεις
Επιτήρηση, κατάδειξη, συλλογή πληροφοριών. Αυτές αναμένεται να είναι οι κύριες αποστολές του πρώτου ελληνικού μη επανδρωμένου αεροσκάφους. Το μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα του ελληνικούdrone έγκειται στον τρόπο απογείωσης και προσγείωσής του, καθώς θα έχει τη δυνατότητα κάθετης απογείωσης/προσγείωσης. Οπως εξήγησαν αρμόδιες πηγές στο «Βήμα», το παραπάνω στοιχείο δίνει τη δυνατότητα στο drone να χρησιμοποιηθεί από οπουδήποτε, καθώς δεν χρειάζεται διάδρομο απογείωσης.
Ανθρωποι με γνώση των πραγμάτων περιέγραψαν ένα παράδειγμα χρήσης του Uav: Μια ελληνική φρεγάτα πλέει μόνη της στην Ανατολική Μεσόγειο. Ευρισκόμενο σε αυτή, το drone σηκώνεται, επιτηρεί τι γίνεται στην περιοχή ενδιαφέροντος και επιτρέπει ή ακόμα και προφυλάσσει την απρόσκοπτη δράση του πολεμικού πλοίου. Παρόμοια χρήση μπορεί να λάβει χώρα και με αφετηρία κάποιο μικρό ελληνικό νησί, μια και το συγκεκριμένο drone δύναται να σηκωθεί χωρίς να γίνει αντιληπτό.
Αυτονομία και παρεμβολές
Το ελληνικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος θα έχει τη δυνατότητα να απομακρύνεται έως και 200 χιλιόμετρα από τη βάση του, θα έχει τέσσερις ώρες αυτονομίας ενώ η ταχύτητά του θα φθάνει έως 110 χιλιόμετρα την ώρα. Επιπλέον, θα μπορεί να επιχειρεί υπό αντίξοες συνθήκες, δηλαδή να πετά με ανέμους έως 6 μποφόρ, συνθήκες που επικρατούν συνήθως στο Αιγαίο.
Οι επιτελείς έδωσαν ιδιαίτερη σημασία στο ζήτημα πιθανών παρεμβολών. Με γνώμονα το παρακάτω ενδεχόμενο, έδωσαν την εξής δυνατότητα: Εάν υπάρξει παρεμβολή στο UAV, αυτό σταματά αυτόματα την αποστολή του και επιστρέφει εκεί απ’ όπου απογειώθηκε. Πάντως, λόγω του ότι τα drones «γεννήθηκαν» για να ενισχύσουν τις συνδυασμένες επιχειρήσεις, οι ιθύνοντες σκέπτονται να τοποθετήσουν λέιζερ σε επόμενο χρόνο. Με αυτό τον τρόπο, για παράδειγμα, τα drones θα φωτίζουν τους εκάστοτε στόχους. Η συνέχεια θα εναπόκειται στην περίσταση.
Διαφορές και ομοιότητες με το τουρκικό TB2
Δύο είναι τα σημεία διαφοράς μεταξύ του τουρκικού TB2 και του ελληνικού UAV. Η βασική είναι ότι το πρώτο φέρει οπλισμό και δευτερευόντως ότι είναι μεγαλύτερο σε μέγεθος. Κατά τα λοιπά, οι υπόλοιπες δυνατότητές τους είναι ίδιες, όπως το σύστημα επικοινωνίας και η μεταφορά εικόνας. Οι ειδικοί επεσήμαναν ότι τα ραντάρ που θα τοποθετηθούν στα ελληνικά drones θα έχουν εξαιρετική ακρίβεια. Εφόσον προχωρήσει και ολοκληρωθεί επιτυχώς το τρέχον εγχείρημα, αναμένεται να εκκινήσει και η σχεδίαση ενός drone που θα φέρει οπλισμό. «Αυτό που γίνεται τώρα είναι η πρώτη προσπάθεια για σχεδίαση. Εάν πετύχουμε στο πρώτο, βρήκαμε εργαλεία να πετύχουμε ό,τι θέλουμε» τόνισαν στο «Βήμα» πηγές με άριστη γνώση του ζητήματος. Το όλο εγχείρημα θα χρηματοδοτηθεί από το υπουργείο Οικονομικών. Η χρηματοδότηση αφορά τη συμμετοχή των πανεπιστημίων, καθώς και την προμήθεια υλικών και συσκευών. Η ΕΑΒ δεν θα χρηματοδοτηθεί για τη συμμετοχή της στο πρόγραμμα, ωστόσο θα κατέχει τα πλήρη δικαιώματα εκμετάλλευσης του προϊόντος που θα παραχθεί.
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΠΩΛΗΣΗ
Το βλέμμα όσων εργάζονται πάνω στο project «ελληνικό drone» είναι στην επόμενη μέρα. Κι αυτό διότι εφόσον το προϊόν που θα παραχθεί είναι καλό και αξιόπιστο, θα μπορέσει να πουληθεί τόσο εντός όσο και εκτός χώρας. Με αυτόν τον τρόπο θα ενισχυθεί η ΕΑΒ, σε επίπεδο οικονομικών πόρων αλλά και status, το οποίο καταβαραθρώθηκε την εποχή των μνημονίων εξαιτίας έλλειψης κονδυλίων.
