«Μου ξέφυγε ο μπαγάσας, αλλά θα τον νικήσω».
Είναι η συγκλονιστική φράση που είπε η Φώφη Γεννηματά σε συνεργάτες της βλέποντας τον καρκίνο να της χτυπά ξανά την πόρτα.
Αυτή τη φορά, όμως, τόσο επιτακτικά όσο ποτέ.
Ο μπαγάσας ο καρκίνος που παίρνει χιλιάδες συμπολίτες μας κάθε χρόνο. Που αφαιρεί χιλιάδες ζωές εδώ και δεκαετίες, που η επιστήμη έχει κάνει άλματα στην αντιμετώπισή του, αλλά που αυτός ο μπαγάσας μεταλλάσσεται, εξελίσσεται και… ελίσσεται ανάμεσα από τα φάρμακα και τις νέες θεραπείες.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, κάθε χρόνο καταγράφονται ετησίως σχεδόν 20 εκατ. κρούσματα ενώ οι θάνατοι πλησιάζουν τα 10 εκατομμύρια, δηλαδή ένας στους δύο δεν επιβιώνει.
Στη χώρα μας παρουσιάζονται περισσότερα από 60-65 χιλιάδες κρούσματα ετησίως και περίπου 32 χιλιάδες θάνατοι. Ο καρκίνος είναι η πρώτη αιτία θανάτου με ποσοστό 27% γενικά και 38% σε ηλικίες κάτω των 65 ετών.
Οι επιστήμονες λένε ότι 1 στα 3 περιστατικά καρκίνου θα είχαν προληφθεί και αντιμετωπιστεί με την κατάλληλη ενημέρωση του κόσμου και με υιοθέτηση βασικών όρων διαβίωσης όπως: Συγκεκριμένοι κανόνες υγιεινής, διατροφής, διακοπή καπνίσματος αποφυγή αλκοόλ, αποφυγή ανθυγιεινών τροφίμων και ποτών, κυρίως ζάχαρης, μείωση της παχυσαρκίας, άσκηση καθημερινά.
Ναι, ο μπαγάσας ο καρκίνος μπορεί να νικηθεί, αν όχι δια παντός, τουλάχιστον σε πολλές περιπτώσεις. Και μπορεί να πάψει να αφαιρεί κομμάτια από τη ζωή όλων μας.
Μπορεί επίσης μια σειρά από παράγοντες, κυρίως οι νέες ανακαλύψεις της επιστήμης, να παρατείνουν τη ζωή των καρκινοπαθών και να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσής τους.
Να κάνουν πιο ανεκτή την καθημερινότητά του, με λιγότερους πόνους, καλύτερη ποιότητα ζωής.
Ο καρκίνος όταν εμφανίζεται είναι κάτι συγκλονιστικό, και για τον ασθενή και για τους οικείους του. Οποιος το έχει βιώσει καταλαβαίνει.
Σαν προσωπική εμπειρία θα έλεγα πως έζησα ό,τι πιο συγκλονιστικό όταν στο αντικαρκινικό νοσοκομείο «Αγιος Σάββας» είδα δύο νέα παιδιά, ένα αγόρι κι ένα κορίτσι, χωρίς μαλλιά από τις θεραπείες να ερωτεύονται.
Δύο παιδιά να γνωρίζουν ότι μπορεί να μη ζήσουν πολλά χρόνια, αλλά να βάζουν τον έρωτα μπροστά στον μπαγάσα και να φωνάζουν: «Θα σε νικήσουμε».
Μια άλλη συγκλονιστική εμπειρία είναι όταν έβλεπα περήφανους ανθρώπους, που σε όλη τους τη ζωή να μην έχουν σκύψει ποτέ το κεφάλι, αλλά χτυπημένοι από καρκίνο να λένε «Θεέ μου, πάρε με. Δεν θέλω να με νικήσει ο καρκίνος, δε θέλω να γίνω άβουλο πλάσμα πάνω σε ένα κρεβάτι, χωρίς τη δυνατότητα της αυτοεξυπηρέτησης».
Περήφανοι ως το τέλος, ηττημένοι στη μάχη για τη ζωή, νικητές στις καρδιές μας.
Όπως και η Φώγη Γεννηματά, όπως και ο κάθε άγνωστος συμπολίτης μας που αυτή την ώρα που αποχαιρετούμε τη Φώφη, δίνει τη μάχη του σε κάποιο νοσοκομείο.
Θυμάμαι έναν φίλο, ευθυτενή, περήφανο, με απίθανο χιούμορ, εκπληκτικό μυαλό, μοναδικό μέντορα και συμπαραστάτη, να χτυπιέται από καρκίνο.
Να σέρνει τα πόδια του, να χάνει το μυαλό του, να μην μπορεί να σηκωθεί από το κρεβάτι του πόνου. Κι εγώ να τον ακολουθώ κάθε μέρα, μην πέσει στο δρόμο…
Και να «φεύγει» κοιτώντας μας και θέλοντας να βρει κάπου να πιαστεί. Μέχρι την τελευταία ανάσα, πριν η καρδιά σταματήσει, να κοιτάζει γύρω του για να βρει μια ελπίδα.
Αυτή την ελπίδα, αυτό το καθαρό βλέμμα, αυτό το μοναδικό σθένος που αντιμετώπιζε το θάνατο που ερχόταν, δεν θα το ξεχάσω.
Και είναι αυτό που πέτυχε και η Φώγη Γεννηματά με τη στάση της αυτές τις τελευταίες ημέρες της ζωής της. Το καθαρό της βλέμμα, η ελπίδα ότι θα νικήσει τον μπαγάσα.
Ο μπαγάσας κι αυτή τη φορά νίκησε. Όμως, που θα πάει, θα νικηθεί.
