Εκπρόσωποι από σχεδόν όλες τις χώρες του πλανήτη θα συναντηθούν από την Κυριακή στη Γλασκώβη με στόχο να ισχυροποιήσουν τα μέτρα που προβλέπει η Συμφωνία του Παρισιού για αντιμετώπιση της παγκόσμιας θέρμανσης.
Για αρκετούς αναλυτές, η σύνοδος της Γλασκώβης, γνωστή ως COP26, ίσως είναι η τελευταία ευκαιρία της ανθρωπότητας να προλάβει μια καταστροφή πλανητικού επιπέδου.
Χωρίς την άμεση λήψη δραστικών μέτρων, η κλιματική αλλαγή θα βρίσκεται σύντομα εκτός ελέγχου, προειδοποιεί η τελευταία έκθεση της Διακυβερνητικής Υπηρεσίας του ΟΗΕ για το κλίμα (IPCC).
Τα κυριότερα ζητήματα που θα εξεταστούν στη Γλασκώβη σύμφωνα με το Reuters:
Δεσμεύσεις για μείωση εκπομπών
Η σύνοδος της Γλασκώβης είναι η τελευταία προθεσμία προκειμένου να υποβάλουν οι κυβερνήσεις νέες δεσμεύσεις για μείωση των εκπομπών, δεσμεύσεις που ονομάζονται εθνικά καθορισμένες συνεισφορές ή NDC.
Στη σύνοδο του Παρισιού που πραγματοποιήθηκε πριν από έξι χρόνια, οι κυβερνήσεις δεσμεύτηκαν να περιορίσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου προκειμένου να συγκρατηθεί στους 2 βαθμούς Κελσίου, ή ιδανικά στον 1,5 βαθμό, η άνοδος της θερμοκρασίας έως τα τέλη του αιώνα.
Για να συμβεί αυτό οι καθαρές εκπομπές θα πρέπει να έχουν μειωθεί στο μισό μέχρι το 2030 να μηδενιστούν γύρω στα μέσα του αιώνα.
Σύμφωνα με ανάλυση του ΟΗΕ, οι αρχικές NDC που είχαν υποβάλει οι 191 χώρες που έχουν επικυρώσει τη Συμφωνία του Παρισιού οδηγούν σε αύξηση των εκπομπών κατά 16% μέχρι το 2030, σε σχέση με τα επίπεδα του 2010.
Περίπου 120 χώρες έχουν υποβάλλει αναθεωρημένες NDC ενόψει της συνόδου, βασίζονται όμως σε διαφορετικές προσεγγίσεις και δεν ακολουθούν το ίδιο χρονοδιάγραμμα.
Στη σύνοδο της Γλασκώβης οι διαπραγματευτές θα πρέπει να συμφωνήσουν σε κοινό χρονοδιάγραμμα για τις μελλοντικές μειώσεις εκπομπών.
Η Κίνα, η Ινδία, η Σαουδική Αραβία και η Τουρκία, στις οποίες αντιστοιχεί περίπου το ένα τρίτο των παγκόσμιων εκπομπών, δεν έχουν υποβάλει αναθεωρημένες δεσμεύσεις μέχρι τώρα και καλούνται να το πράξουν στη σύνοδο της Γλασκώβης.
Χρηματοδότηση
Ήδη από το 2009, οι ανεπτυγμένες χώρες έχουν δεσμευτεί να προσφέρουν βοήθεια 100 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο προκειμένου να αντιμετωπίσουν οι αναπτυσσόμενες χώρες τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Σύμφωνα όμως με τα τελευταία στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), οι ανεπτυγμένες χώρες συγκέντρωσαν μόνο 79,6 δισ. δολάρια ως βοήθεια στον αναπτυσσόμενο κόσμο το 2019, αριθμός αυξημένος κατά μόλις 2% σε σχέση με το 2018.
Η απροθυμία των πλούσιων χωρών να προσφέρουν τη βοήθεια που υποσχέθηκαν υπονομεύει την εμπιστοσύνη και θα μπορούσε να δυναμιτίσει τις διαπραγματεύσεις στη Γλασκώβη, προειδοποιούν ειδικοί.
Επιπλέον, ένας νέος στόχος για τη χρηματοδότηση θα πρέπει να συμφωνηθεί για να ισχύσει από το 2025.
Ορυκτά καύσιμα
Ο πρόεδρος της COP26 Άλοκ Σάρμα έχει δηλώσει ότι στη σύνοδο θα πρέπει να αποφασιστεί σταδιακή κατάργηση των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής που καίνε λιθάνθρακα.
Ο ΟΗΕ έχει ζητήσει κατάργηση του λιθάνθρακα στις χώρες του ΟΟΣΑ το 2030, όμως οι υπουργοί Περιβάλλοντος των χωρών της G20 απέτυχαν να συμφωνήσουν σε χρονοδιάγραμμα.
Και το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ (UNEP) προειδοποίησε πριν από λίγες ημέρες ότι οι μεγάλες οικονομίες θα εξορύξουν υπερδιπλάσια ποσότητα άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου το 2030 από ό,τι συνάδει με την επίτευξη των στόχων για το κλίμα.
Άρθρο 6
Το Άρθρο 6 της συμφωνίας του Παρισιού, το οποίο αφορά τον ρόλο των αγορών άνθρακα, παραμένει μέχρι σήμερα σε εκκρεμότητα, μετά την κατάρρευση του τελευταίου γύρου διαπραγματεύσεων το 2019 στην Κοπεγχάγη.
Το άρθρο ζητά την εγκαθίδρυση μηχανισμού «αξιόπιστης καταμέτρησης» προκειμένου να αποφευχθεί η «διπλή καταμέτρηση» των μειώσεων στις εκπομπές.
Προβλέπει επίσης τη δημιουργία κεντρικού μηχανισμού από τον ΟΗΕ για την ανταλλαγή πιστώσεων εκπομπής που παράγονται από έργα χαμηλού άνθρακα, κάτι που δεν έχει συμβεί μέχρι σήμερα.
