Από το τουρκικό casus belli, στο «η Ελλάδα – εισβολέας», που κάνει «εχθρικές κινήσεις» εναντίον της χώρας του, ένα… «τσιγάρο δρόμος» για τον Ερντογάν.
Παρότι δεν έχουν σταματημό οι τουρκικές προκλήσεις εναντίον Ελλάδας και Κύπρου, η Άγκυρα δεν μπορεί να «καταπιεί» την αμυντική συμφωνία της χώρας μας με την Γαλλία, ούτε αυτήν με τις ΗΠΑ.
Εξάλλου, οι σχέσεις Ερντογάν – Μακρόν βρίσκονται εδώ και καιρό στο ναδίρ, ενώ εκείνες του τούρκου προέδρου με τον Τζο Μπάιντεν χαρακτηρίζονται, τουλάχιστον, από ψυχρότητα, κυρίως εκ μέρους του αμερικανού προέδρου.
Και μέσα σε όλα αυτά, το «κερασάκι στην τούρτα» για την Άγκυρα ήλθε με την τριμερή Σύνοδο Κορυφής Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα και, κυρίως, με το περιεχόμενο της Κοινής Διακήρυξης που υπέγραψαν οι τρεις χώρες και περιλαμβάνει αυστηρά μηνύματα προς την Τουρκία.
Καταδίκη της τουρκικής προκλητικότητας
Οι τρεις ηγέτες, με την Κοινή Διακήρυξη, απευθύνουν μήνυμα προς την Τουρκία να απέχει από προκλήσεις και μονομερείς ενέργειες που παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο, όπως η παρενόχληση ερευνητικών πλοίων που έχουν αδειοδοτηθεί από την Ελλάδα ή την Κύπρο, υπογραμμίζοντας ότι, σε ένα επιθετικό περιβάλλον ή υπό την απειλή χρήσης βίας, δεν μπορεί να διενεργηθεί παραγωγικός διάλογος με αποτελέσματα.
Υπογραμμίζουν επίσης τη σημασία «του σεβασμού της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων όλων των κρατών στις θαλάσσιες ζώνες τους, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, όπως αυτό αντικατοπτρίζεται στη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας».
Απορρίπτουν τις παράνομες γεωτρήσεις και σεισμικές έρευνες από τουρκικά σκάφη στην Κυπριακή ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδα, σε θαλάσσιες περιοχές που έχουν ήδη οριοθετηθεί σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο. Και παράλληλα, καταδικάζουν τις συνεχείς παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και όλες τις άλλες παράνομες δραστηριότητες σε περιοχές που βρίσκονται εντός της υφαλοκρηπίδας της Ελλάδας, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου.
Οι ηγέτες Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου επισημαίνουν, ακόμη, ότι το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο και το Μνημόνιο Κατανόησης Στρατιωτικής Συνεργασίας και Συνεργασίας Ασφάλειας, που υπεγράφησαν το Νοέμβριο του 2019 μεταξύ της Τουρκίας και του τότε πρωθυπουργού της Λιβύης, Φαγέζ αλ Σαράζ, παραβιάζουν τόσο το διεθνές δίκαιο, όσο και το εμπάργκο όπλων των ΗΕ στη Λιβύη καθώς, όπως αναφέρουν, «αμφότερα υπονομεύουν την περιφερειακή σταθερότητα».
Επιπλέον, καταστούν σαφές πως «το Μνημόνιο Κατανόησης για την οριοθέτηση περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας στη Μεσόγειο, παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει έννομα αποτελέσματα».
Κομισιόν: «Εγκαταλείψτε τις γεωτρήσεις σε θαλάσσιες ζώνες άλλων χωρών»
Σοβαρή οπισθοδρόμηση στις θεμελιώδεις ελευθερίες, τη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών και την απόδοση δικαιοσύνης διαπιστώνει η Κομισιόν στην αναλυτική αναφορά της για τις προϋποθέσεις ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Παράλληλα, επισημαίνει ότι σε περίπτωση ανανέωσης μονομερών ενεργειών ή προκλήσεων που παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο, η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της, προκειμένου να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και των κρατών-μελών της.
Η Κομισιόν, στην αναφορά της, κάνει ανοιχτά λόγο για «παράνομες δραστηριότητες έρευνας υδρογονανθράκων στις θαλάσσιες ζώνες της Ελλάδας και της Κύπρου», τονίζοντας ότι, στις αρχές Οκτωβρίου, τουρκικά πολεμικά πλοία εμπόδισαν το πλοίο Nautical Geo να πραγματοποιήσει έρευνα στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και η Τουρκία εξέδωσε NAVTEX για τη διενέργεια σεισμικών ερευνών, που θα περιελάμβαναν τμήματα της κυπριακής ΑΟΖ.
Και τονίζει χαρακτηριστικά: «Η Ε.Ε. έχει επανειλημμένα τονίσει την ανάγκη να σέβεται η Τουρκία τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών μελών της, τα οποία περιλαμβάνουν τη σύναψη διμερών συμφωνιών και την εξερεύνηση και εκμετάλλευση των φυσικών τους πόρων, σύμφωνα με το κεκτημένο της Ε.Ε. και το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. Η Τουρκία πρέπει να δεσμευτεί απερίφραστα στις σχέσεις καλής γειτονίας, στις διεθνείς συμφωνίες και στην ειρηνική επίλυση των διαφορών σύμφωνα με τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, προσφεύγοντας, αν χρειαστεί, στο Διεθνές Δικαστήριο».
«Σκληρή γλώσσα» κατά Ερντογάν για Κυπριακό και Βαρώσια
Αναφορικά με το Κυπριακό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει ότι «αναμένει από την Τουρκία» να υποστηρίξει ενεργά τις διαπραγματεύσεις για μια δίκαιη, ολοκληρωμένη και βιώσιμη επίλυση του Κυπριακού στο πλαίσιο του ΟΗΕ, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και σύμφωνα με τις αρχές στις οποίες βασίζεται η ΕΕ, ενώ υπογραμμίζει ότι δεν πρέπει να υπάρχουν μονομερείς ενέργειες, που θα μπορούσαν να αυξήσουν τις εντάσεις στο νησί και να υπονομεύσουν την επιστροφή στις συνομιλίες.
Ειδικά για τα Βαρώσια, μάλιστα, η Κομισιόν κάνει λόγο για «απαράδεκτες ανακοινώσεις» Ερντογάν, τονίζοντας πως η Τουρκία συνέχισε να αναλαμβάνει ενέργειες για την αλλαγή του καθεστώτος της περιφραγμένης πόλης των Βαρωσίων, με «απαράδεκτες μονομερείς αποφάσεις», που αντιβαίνουν στα σχετικά ψηφίσματα 550 (1984) και 789 (1992) του ΣΑ του ΟΗΕ.
Όταν ο Ερντογάν βλέπει παντού εχθρούς
Η τριμερής στην Αθήνα «ήταν ακόμα μία εχθρική κίνηση της Ελλάδας», σύμφωνα με το τουρικό υπουργείο Εξωτερικών που, το τελευταίο διάστημα, δεν… προλαβαίνει να βγάζει «λυσσαλέες» ανακοινώσεις και να ξεσπάει το μένος της για τις συμφωνίες της Ελλάδας με ξένες δυνάμεις.
«Η δήλωση, που δημοσιεύθηκε μετά την τριμερή σύνοδο κορυφής που πραγματοποιήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2021 με τη συμμετοχή των ηγετών της Ελλάδας, της Αιγύπτου και της Ελληνοκυπριακής Διοίκησης, είναι μια νέα εκδήλωση των εχθρικών πολιτικών του ελληνικού δίδυμου απέναντι στην Τουρκία και την ΤΔΒΚ», αναφέρει το ΥΠΕΞ της γείτονος, ενώ δεν παραλείπει να παραδώσει… μαθήματα στρατηγικής και στον ηγέτη της Αιγύπτου.
«Η συμπερίληψη της Αιγύπτου σε αυτή τη δήλωση είναι ένδειξη ότι η αιγυπτιακή διοίκηση δεν έχει καταλάβει ακόμη την πραγματική διεύθυνση όπου μπορεί να συνεργαστεί στην Ανατολική Μεσόγειο», προσθέτει στην ανακοίνωσή του χαρακτηριστικά.
Προσθέτει, μάλιστα – σε ένα κρεσέντο τουρκικού παραλογισμού – ότι «την ένταση στην περιοχή προκαλεί το δίδυμο Ελλάδας – Κύπρου και οι μαξιμαλιστικές και οι παράνομες αξιώσεις για τα θαλάσσια δικαιώματα, αγνοώντας τους Τουρκοκύπριους».
Όταν ο Ερντογάν υπογράφει μνημόνια, όπως εκείνο με τη Λιβύη, που υπονομεύει τα κυριαρχιακά δικαίωματα τόσο της Ελλάδας, όσο και την Κύπρου, βέβαια, δεν υπάρχει πρόβλημα – κατά την τουρκική λογική «τα δικά μου δικά μου και τα δικά σου… δικά μου».
Οι ΥΠΕΞ της ΕΕ ζήτησαν από τον Μπορέλ μέτρα κατά της Τουρκίας
Tο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, που συνεδρίασε την Δευτέρα στο Λουξεμβούργο, ζήτησε από τον Ύπατο Εκπρόσωπο της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, αλλά και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, να υποβάλουν προτάσεις εναντίον της Τουρκίας, υπό το φως της απαράδεκτης συμπεριφοράς της στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές.
Ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, υπογράμμισε μάλιστα ότι πρέπει να τεθούν ξεκάθαρα τα όρια ανοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπό το φως της τουρκικής προκλητικής συμπεριφοράς
Συγκεκριμένα, ο κ. Μπορέλ, στις εισαγωγικές του παρατηρήσεις υπό το λήμμα «Τρέχουσες Υποθέσεις», σχετικά με την περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου, αναφέρθηκε στη σχετική Δήλωση του Ιουλίου εκ μέρους των 27.
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος ήταν σαφής ότι η κατάσταση είναι ιδιαίτερα ανησυχητική, καθώς δεν έχει υπάρξει ανατροπή των απαράδεκτων ενεργειών της Τουρκίας.
Πρόσθεσε δε, ότι η συμπεριφορά της Τουρκίας δημιουργεί ένταση στην Κύπρο και υπονομεύει την επανάληψη των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του Κυπριακού. Επίσης, εξέφρασε την αλληλεγγύη του τόσο προς την Κύπρο, όσο και προς την Ελλάδα.
Και κατέληξε ότι συμφωνήθηκε να δοθεί εντολή στην ευρωπαϊκή υπηρεσία εξωτερικής δράσης και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ετοιμάσουν επιλογές με προτεινόμενα μέτρα εναντίον της Τουρκίας, τα οποία θα κληθούν να αποφασίσουν τα κράτη-μέλη.