Μπάλλος παμπάλαιος σουρεαλιστικός

Το επταήμερο του Διόδωρου

Στους χορούς δεν είμαι καλός, κακοκαιρίες και κακοτοπιές τις αποφεύγω: για μένα Μπάλλος είναι οι σουρεαλιστικοί-ψυχεδελικοί στίχοι του Διονύση Σαββόπουλου πάνω σε βαλκανική μουσική που πρωτακούστηκαν τον χειμώνα 1969-70 στο «Ροντέο», στο υπόγειο κλαμπ της πλατείας Βικτωρίας, όπου δούλευε με τα «Μπουρμπούλια»:

Ωχ, πηδώ, χοροπηδώ / κι έχω ένα τσίρκο ηλεκτρικό / μες στο μυαλό μου. / Μες στο μυαλό μου που ‘χει όρια / και μια ελευθερία ζόρικια, / αλίμονό μου.
Φίδι, πίθηκος κι αϊτός / με το δείπνο το μεγάλο / θα τελειώσουμε τον μπάλλο, / φίδι, πίθηκος κι αϊτός.

Και άλλα πολλά ακαταλαβίστικα που διεισδύουν και εντυπώνονται βαθιά, όχι στην ψυχή αλλά στο μυαλό, στον νου – αυτό είναι το παράδοξο: πιο πολύ δημιουργούν συνειρμούς εννοιών παρά συναισθήματα οι στίχοι του Μπάλλου.

l Πρέπει να διάβαζε Νίτσε, τον Ζαρατούστρα, εκείνη την εποχή ο Σαββόπουλος, αυτόν συνοδεύουν φίδι και αετός· ο πίθηκος δεν ξέρω πώς του προέκυψε. Για να μας μπερδέψει ίσως, να μην καταλάβουμε τι διάβαζε. Τι σημασία έχει; Τώρα πια θα έχει ξεχάσει και ο ίδιος ο Σαββόπουλος γιατί έγραψε αυτούς τους στίχους. Το νόημά τους ανήκει στον καθένα μας, όπως συμβαίνει με τα σπουδαία έργα τέχνης.

l Εγώ, αντί για φίδι, πίθηκο και αετό, έχω Κανέλλα και Μπούφο· τι πεζός και άσχετος που είμαι…

Μπάλλος κυπριακός

Σε αντίθεση με τον μυστηριώδη Μπάλλο του Σαββόπουλου και τον εύθυμο και χορευτικό των νησιών, ο κυπριακός – και μόνο ανδρικός – μπάλλος είναι «συνυφασμένος με τραγούδι μακρόσυρτο, τύπου αμανέ, με κλίμακα βυζαντινή και με αυτοσχέδια μελωδία. Τα δίστιχα που χρησιμοποιούνταν για τον μπάλλο ήταν τραγούδια μελαγχολικά, συναισθηματικά ή απαισιόδοξα με φιλοσοφική διάθεση».

Ετσι εξηγείται λοιπόν γιατί ονομάστηκε «Μπάλλος» μια από τις 23 κακοκαιρίες που ήδη έχουν προετοιμάσει για εμάς οι μετεωρολογικές υπηρεσίες Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ: Athina, Ballos, Carmel, Diomedes, Elpis, Fuad, Genesis, Helios, Irit, Kalypso, Lavi, Meliti, Nikias, Ora, Paris, Raphael, Semeli, Thomas, Uranis, Vion, Xenios, Yasmin, Zefyros.

Καθόλου φιλοσοφικός ή συναισθηματικός: ορμητικός και καταστροφικός έπεσε πάνω μας μετά την Αθηνά ο Μπάλλος, δεν προλαβαίνεις καν να νιώσεις μελαγχολία και απαισιοδοξία. Και επειδή η ονομασία «Μπάλλος» είναι προφανώς κυπριακή πρόταση κακοκαιρίας, αναρωτιέμαι αν είναι «δώρο» εχθρών προς τον Χρήστο Στυλιανίδη. Είναι τέτοια τα πολιτικά ήθη του νησιού, ώστε ακόμα και βουντού κάνουν κατά των αντιπάλων.

l Μελαγχολία, είναι αλήθεια, νιώθεις όταν βλέπεις λεωφορείο βυθισμένο ως τη σκεπή στο νερό ή μαθητές να φεύγουν από το πλημμυρισμένο σχολείο πατώντας πάνω σε θρανία – καταλαβαίνεις αμέσως ότι οι «αγωγοί ομβρίων» δεν λειτούργησαν, ήταν φραγμένες οι σχάρες ή κάτι τέτοιο.

Και ποιος έχει την ευθύνη για τους αγωγούς; Η Περιφέρεια Αττικής, θα λένε οι δήμοι· το υπουργείο Μεταφορών, θα λέει η Περιφέρεια· οι δήμοι, θα λέει το υπουργείο – και ντίλι-ντίλι το καντήλι που έφεγγε και κένταγε η κόρη το μαντίλι.

«Ερχεται βροχή, έρχεται μπόρα, / έρχεται μπόρα και παγωνιά. / Στα πόδια μας ζεστή μια θερμοφόρα, / κόκκινη κουβέρτα και παλιά περιοδικά» τραγουδούσε ο Σαββόπουλος σε τραγούδι που συνόδευε στο LP τον Μπάλλο – που τότε φαινόταν εντελώς άσχετο: τι δουλειά μπορεί να έχει ο μπάλλος με τη βροχή; Να που 50 χρόνια μετά η προφητεία επαληθεύθηκε, η σχέση αποκαλύφθηκε με τον χειρότερο δυνατό τρόπο.

l Δεν μας φτάνει ο κακός μας ο καιρός, κακές οι εξελίξεις και για τη Φώφη Γεννηματά: νόσησε, έπρεπε να αποσυρθεί από την εκστρατεία για την προεδρία του ΚΙΝΑΛ για να δώσει όλες της τις δυνάμεις στον πόλεμο κατά του καρκίνου. Είναι δυνατός άνθρωπος, με μεγάλο πείσμα και όρεξη για ζωή – θα τα βρει ξανά μπαστούνια μαζί της η κακιά αρρώστια. Και θα την έχει πρώτη στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας το ΚΙΝΑΛ στις επόμενες εκλογές, όποιος και αν εκλεγεί πρόεδρος.

Αποδείχθηκε αμέσως πως κάνει για τρεις: μόλις η νυν πρόεδρος αποσύρθηκε από τη διεκδίκηση της προεδρίας, Παύλος Γερουλάνος, Βασίλης Κεγκέρογλου και Παύλος Χρηστίδης ανακοίνωσαν ότι θα είναι αυτοί υποψήφιοι. Συν οι Νίκος Ανδρουλάκης, Χάρης Καστανίδης και Ανδρέας Λοβέρδος που είχαν ήδη ανακοινώσει την υποψηφιότητά τους, σύνολο έξι και βλέπουμε…

Αν δεν υπάρξει λυπηρό απρόοπτο, υπάρχει βελτίωση σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές, τότε που μετείχε και το πάντα πολλά υποσχόμενο Ποτάμι, οι υποψήφιοι ήταν εννέα – δεν λείπουν οι φιλοδοξίες από τον χώρο της Κεντροαριστεράς, οι ψήφοι λείπουν: οι ψηφοφόροι δεν είναι στο ύψος των φιλοδοξιών των ηγετών.

Πλάτανοι και αγκαλιές

l Θυμήθηκα ότι δέκα χρόνια πριν ο Σαββόπουλος τραγουδήσει τον Μπάλλο, το 1960, ο Αλμπέρ Καμί σκοτώθηκε όταν το αυτοκίνητο που οδηγούσε φίλος του έπεσε πάνω σε πλάτανο – ήταν ένας από τους εκατοντάδες που κάθε χρόνο σκοτώνονταν στη Γαλλία εξαιτίας των δεντροστοιχιών πλατάνων που υπήρχαν δίπλα στους δρόμους. Και η φράση «έπεσε πάνω σε πλάτανο» κατέληξε να σημαίνει γενικώς τον θάνατο ή τη μεγάλη καταστροφή.

Θα πέσει η Αθήνα πάνω στους πλατάνους που θα φυτέψει στην Πανεπιστημίου ο συνεχώς σε κατάσταση μοναχικής δημιουργικής μανίας δήμαρχος Αθηναίων; Εμένα μου αρέσουν τα πλατάνια, δεν φταίνε αυτά αν πάνω τους πέφτουν μεθυσμένοι οδηγοί. Μάλιστα, όπως βλέπουμε να έχει γίνει και σε τόσα άλλα μέρη, οι πλάτανοι θα κάνουν την Πανεπιστημίου ποτάμι, να κολυμπάμε και να κάνουμε ράφτινγκ.

Αλλά μου αρέσει και να πηγαίνουν οι άνθρωποι στις δουλειές τους. Οταν περιορίζεις τα ιδιωτικά αυτοκίνητα φυτεύοντας πλατάνια και κλείνοντας μία από τις πέντε λωρίδες της Πανεπιστημίου, πρέπει αντιστοίχως να αυξάνεις λεωφορεία, τρόλεϊ, μετρό – έχουν συνεννοηθεί ο Καραμανλής Γ’ με τον Μπακογιάννη Γ’; Ή η πριγκιπική τους ιδιότητα αφήνει ψυχρά αδιάφορους για το τι θα υφίστανται οι πληβείοι 100 μέτρα πιο πέρα από την «Τριλογία των Αθηνών» και τα πλατάνια της;

Στα καταφύγια βουβά και τρομαγμένα / κι έξω οι σειρήνες σαν μωρά. / Σβήσε τα φώτα, μην ανοίξεις σε κανένα. / Κλείσε τις κουρτίνες και πάρε με αγκαλιά, συνιστούσε ο Σαββόπουλος στο Ερχεται βροχή – έγινε: απαγόρευση κυκλοφορίας, κλειστές δημόσιες υπηρεσίες, χωρίς συγκοινωνίες, μένουν μόνο οι αγκαλιές.

Για αυτούς και αυτές που έχουν ταίρια.

ΓΡΑΜΜΑΤΟΚΙΒΩΤΙΟ

Οι εκπαιδευτικοί που αντιτάσσονται στην αξιολόγηση θα δέχονταν να πετάξουν με εταιρεία που δεν κάνει τακτική αξιολόγηση στους πιλότους της; Και τα δύο επαγγέλματα έχουν να κάνουν με εξίσου κρίσιμα ζητήματα ζωής: Οι πιλότοι τις σώζουν, οι παιδαγωγοί τις διαπλάθουν καθοριστικά.
ΣΤΑΥΡΟΣ, ΦΙΛOΛΟΓΟΣ-FREQUENT FLYER

Δεν ξέρω αν η Φώφη θα ήταν η νικήτρια στις εσωκομματικές εκλογές. Τώρα της εύχομαι ολόψυχα να βγει νικήτρια στη μάχη που δίνει.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΗΤΑΚΟΣ, ΛΑΡΙΣΑ

Τι είναι ο άνθρωπος! Εδώ δεν ξέρουμε τι μας ξημερώνει αύριο με τους λοιμούς, σεισμούς, καταποντισμούς και θέλουμε να μάθουμε ποιος είναι ο Μπογδάνος…
ΑΒΑΔΑΙΟΣ, ΠΡΟΣΔΟΚΩΝ

Πολλοί ακούμε και βλέπουμε (σε βίντεο) καθημερινά την Κάλλας και παίρνουμε κουράγιο με την ανάμνησή της και τη θεϊκή φωνή της… Και έρχονται κάποιες ξαφνικά και μας δίνουν μια κλωτσιά… Αφήστε την ήσυχη στη μνήμη μας, παρακαλώ, έλεος… Να φύγει το εξάμβλωμα!
ΚΛΕΛΙΑ ΜΩΡΑΪΤΗ, ΕΚΑΛΗ

Η διαμάχη για την ανάγκη τακτικής αξιολόγησης των εκπαιδευτικών οσμίζομαι ότι θα καταλήξει στην παραδοσιακή ελληνική πρακτική: για να γίνεις αποδεκτός κάπου, πρέπει να περάσεις πρώτα από τον έλεγχο των μετρίων για να τους πείσεις ότι δεν κινδυνεύουν από σένα.
Γ. IDIOT-ΗΣ, ΑΙΓΙΝΑ

Με πυρ και νερό εκδικείται η Γαία, ως γυναίκα απατημένη και λεηλατημένη. Κανένα ΜeΤoo δεν μπορεί να τη σώσει γιατί είναι μόνη και είμαστε όλοι
εναντίον της.
ΔΕΣΠΩ ΦΡΑΓΚΑΚΗ, ΑΘΗΝΑ

Τείχος ανοσίας δεν μπορούμε να χτίσουμε· διαθέτουμε όμως τείχος ανοησίας πολύ μεγάλο, τεράστιο.
ΚΩΣΤΑΣ ΣΠΑΝΟΣ, ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΑΤΤΙΚΗΣ

Οι βασιλιάδες έχουν αυλικούς, οι ιδιοτελείς αποκτούν συνεταίρους, οι συμμορίτες νταραβερίζονται με συνενόχους και οι πολιτικοί συσπειρώνουν φατριαστές. Οι σταθερές της ανθρώπινης ιστορίας.
Γ. Κ., ΚΥΜΗ

Ο ΣΥΡΙΖΑ απαιτώντας Εξεταστική ενεργοποιεί τη γνωστή παροιμία «λαγός τη φτέρη έσειε, κακό της κεφαλής του».
ΔΑΣΚΑΛΟΣ, ΑΘΗΝΑ

Η γλώσσα εξελίσσεται, οι εκφράσεις μετασχηματίζονται σύμφωνα με τα ισχύοντα. Παράδειγμα: «Χαιρέτα μου τον πλάτανο της Πανεπιστημίου».
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΕΧΙΑΣ

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.