Τα πάντα άλλαξαν μέσα σε μία ημέρα. Και όλα άρχισαν το πρωί της Δευτέρας. Οι ενοχλήσεις που ένιωθε η Φώφη Γεννηματά έγιναν πιο έντονες το μεσημέρι, κατά τη συνάντηση που είχε με τους εκπροσώπους εργαζομένων της Τράπεζας Πειραιώς, στο γραφείο της στη Βουλή, και την ανάγκασαν να μην παραστεί στην προεκλογική της εκδήλωση στη Ν. Ιωνία. Το απόγευμα της Τρίτης, με μια γενναία ανακοίνωση, η επικεφαλής του Κινήματος Αλλαγής γνωστοποίησε την απόφασή της να αποσυρθεί από την κούρσα για την ηγεσία. Εμπαινε σε έναν άλλον στίβο, μιας μάχης πιο σημαντικής, απέναντι σε έναν δύσκολο και ύπουλο αντίπαλο, στην οποία τη συνοδεύει ένα πρωτοφανές κύμα συμπαράστασης από τον πολιτικό κόσμο και πολίτες από όλες τις γωνιές της Ελλάδας.
Εγγυόταν την ενότητα της παράταξης
Στο Κίνημα Αλλαγής η είδηση έπεσε σαν κεραυνός και προκάλεσε ένα γενικό μούδιασμα. Και τώρα; Μια εποχή έκλεινε και μαζί της οι βεβαιότητες που προσέφερε. Η Φώφη Γεννηματά, παρά την κριτική που κατά καιρούς της έχει ασκηθεί, λειτουργούσε ως πόλος σταθερότητας στο κεντροαριστερό σύμπαν. Εγγυόταν την ενότητα μιας παράταξης την οποία παρέλαβε κατακερματισμένη και κατάφερε με επιμονή, πίστη και συνεχή προσπάθεια να την ξαναβάλει στο παιχνίδι.
«Εδωσε σκληρές μάχες κάτω από αντίξοες συνθήκες, κράτησε το κόμμα αυτόνομο, υπερασπιζόμενη την ανάγκη για ενότητα και συνέχεια στον χώρο. Κράτησε τους ιστορικούς δεσμούς της Παράταξης με τα κοινωνικά κινήματα όπως το αυτοδιοικητικό και το συνδικαλιστικό, θεσμών που πορεύτηκαν μαζί με το ΠαΣοΚ και έφεραν την πολιτική πιο κοντά στην κοινωνία. Παρά τις όποιες διαφωνίες μπορεί κάποιος να έχει μαζί της, η παρουσία της συμβολίζει τη γέφυρα της σημερινής Προοδευτικής Παράταξης με την ιστορία της». Αυτή την περιγραφή του Παύλου Γερουλάνου για τη Φώφη Γεννηματά, την προσυπογράφει η συντριπτική πλειοψηφία της βάσης της παράταξης. Ναι, η δημιουργία του Κινήματος Αλλαγής είχε δημιουργήσει υψηλότερες προσδοκίες. Ωστόσο, ακόμα και τα λάθη που καταλογίζονται στη Φώφη Γεννηματά έχουν να κάνουν με την απαρέγκλιτη θέση της για διατήρηση της ενότητας του χώρου, χάριν της οποίας χρειάστηκε να βάλει νερό στο κρασί της. Ισως σε μεγαλύτερο βαθμό από αυτόν που της επέτρεπε η εντολή των διακοσίων χιλιάδων πολιτών που πήραν μέρος στην ιδρυτική πράξη του νέου φορέα της Κεντροαριστεράς.
Στην κούρσα και οι «γεννηματικοί»
Η Φώφη Γεννηματά μπορεί να βγήκε από την κούρσα για την εκλογή ηγεσίας αλλά το βλέμμα της δεν έφυγε ούτε στιγμή από το πολιτικό της παιδί, το Κίνημα Αλλαγής. Οσοι τη συνάντησαν στον δέκατο όροφο του «Ευαγγελισμού» περιγράφουν μια γυναίκα σε καλή διάθεση, αποφασισμένη να δώσει και να κερδίσει τη μάχη με τον γνώριμο αντίπαλο. Περιγράφουν και μια πολιτική αρχηγό αποφασισμένη να εγγυηθεί αυτό που η ίδια διαφύλασσε ως κόρη οφθαλμού: την ενότητα του κόμματος. Στο πλαίσιο αυτό, από την αρχή κατέστησε σαφές ότι δεν θα ήθελε οι στενοί της συνεργάτες να εμπλακούν στη διαδικασία εκλογής. «Δεν ψάχνουμε για «γεννηματικό» υποψήφιο» ήταν η μόνιμη επωδός των στενών της συνεργατών.
Ωστόσο τα πράγματα εξελίχθηκαν διαφορετικά. Την ώρα που οι συνυποψήφιοί της, αντιλαμβανόμενοι τη σημασία και την κρισιμότητα των καταστάσεων, ανέβαλλαν τον προεκλογικό της αγώνα, άρχιζαν τον δικό τους, άνθρωποι που ήταν δίπλα της και στους οποίους όλα αυτά τα χρόνια προσέφερε απλόχερη στήριξη. Το έκαναν ενάντια στη θέλησή της και παρά το ξεκάθαρο μήνυμα ότι δεν επιθυμούσε να φανεί πως θέλει να ελέγξει την εκλογική διαδικασία ευνοώντας κάποιον υποψήφιο, προερχόμενο από το περιβάλλον της.
Το απαγορευτικό και οι προσωπικές αποφάσεις
Η απόφαση της κυρίας Γεννηματά να αποσυρθεί από τη μάχη για την ηγεσία και να μην εμπλακεί σε αυτή με οποιονδήποτε τρόπο προκάλεσε σεισμό στο καλούμενο «γεννηματικό» στρατόπεδο. Σε συσκέψεις που έγιναν στη Χ. Τρικούπη τέθηκε το θέμα της εκπροσώπησης του χώρου που εξέφραζε πολιτικά η πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής. Στο πλαίσιο αυτό τα δύο νεαρά στελέχη, ο γραμματέας του κόμματος Μανώλης Χριστοδουλάκης και ο εκπρόσωπος Τύπου Παύλος Χρηστίδης, δεν απέκλειαν το ενδεχόμενο να είναι υποψήφιοι. Οταν το πρωί της Τρίτης, μετά τη συνάντηση που είχαν μαζί της οι Μανώλης Οθωνας και Χρήστος Πρωτόπαπας, εξέδωσαν απαγορευτικό σε οποιαδήποτε υποψηφιότητα στενού της συνεργάτη, ο κ. Χριστοδουλάκης έκανε πίσω σεβόμενος την επιθυμία της προέδρου. Δεν έγινε το ίδιο με τους Παύλο Χρηστίδη και Βασίλη Κεγκέρογλου.
Ο κ. Κεγκέρογλου, σύμφωνα με πληροφορίες, ήταν αμετακίνητος στην άποψή του ότι δεν μπορούσε να μην εκπροσωπηθεί στην κάλπη η πλευρά Γεννηματά. Δεν συμφωνούσε, όπως έλεγε, στην παράδοση του χώρου στον Ανδρουλάκη. Υπήρξαν μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, αιχμές κατά προσώπων της πλευράς Γεννηματά ότι είχαν προχωρήσει σε συμφωνίες, κάτω από το τραπέζι, με τον ευρωβουλευτή του Κινήματος Αλλαγής. Στο πλαίσιο αυτό και παρά την ενόχληση της προέδρου του κόμματος, άρχισε έναν κύκλο τηλεφωνημάτων σε μέλη της Κεντρικής Επιτροπής προκειμένου να διερευνήσει αν μπορεί να συγκεντρώσει τις υπογραφές του 15% των μελών της, δηλαδή περί τις 45 υπογραφές. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Κεγκέρογλου «έπεσε σε τοίχο» αφού υπήρξε «μπλοκ» από την πλευρά της Χαριλάου Τρικούπη. Τελικά ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του ζητώντας παράταση της προθεσμίας κατά μία εβδομάδα προκειμένου να προσκομίσει τον απαιτούμενο αριθμό υπογραφών. Η εκδήλωση υποψηφιότητας του κ. Κεγκέρογλου προκάλεσε προβληματισμό στις τάξεις όσων επιθυμούν μια ήρεμη προεκλογική περίοδο. Εμπειρα κομματικά στελέχη εκτιμούν ότι ο κ. Κεγκέρογλου θα ρίξει το βάρος του στην αποδόμηση του Νίκου Ανδρουλάκη, από τον οποίο εκτιμά ότι θα στερήσει κρίσιμες ψήφους στην Κρήτη.
Η υποψηφιότητα Χρηστίδη
Στην προσπάθεια να συγκεντρώσει υπογραφές ο κ. Κεγκέρογλου, σύμφωνα με πληροφορίες είχε τη στήριξη του Παύλου Χρηστίδη, που όμως είχε τα δικά του σχέδια. Το βράδυ της Τετάρτης, ο κ. Χρηστίδης επικοινώνησε με τη Φώφη Γεννηματά και της ανακοίνωσε την απόφαση του να είναι υποψήφιος για την αρχηγία του Κινήματος Αλλαγής. Από το περιβάλλον του γινόταν λόγος για μια φιλική συνομιλία σε ζεστό κλίμα. Ωστόσο, σύμφωνα με τους στενούς της συνεργάτες, η κυρία Γεννηματά ήταν αυστηρή με τον πρώην εκπρόσωπο Τύπου του κόμματος. «Η δήλωση που έκανα την Τρίτη ισχύει απολύτως. Ο ρόλος μου ως προέδρου είναι ρόλος εγγυητή της ενότητας και των διαδικασιών. Δεν θα επιτρέψω σε κανέναν να εμπλέξει το όνομά μου στην προεκλογική αντιπαράθεση και να μιλά εκ μέρους μου» φέρεται να του είπε. Ο κ. Χρηστίδης δεν θέλει να δώσει συνέχεια σε αυτή την αντιπαράθεση, όπως λέγεται, δεν θέλει να ανοίξει μέτωπο με πρόσωπα με τα οποία είχε συνεργαστεί στενά τα προηγούμενα χρόνια. Φιλοδοξεί με την υποψηφιότητά του να εκφράσει τη νέα γενιά της παράταξης αλλά και την πολιτική γραμμή που ακολουθούσε η Φώφη Γεννηματά και κρατά χαμηλά τους τόνους στις επιθέσεις που δέχεται.
Παράταση της προθεσμίας μέχρι την Πέμπτη
Την παράταση της προθεσμίας κατάθεσης υποψηφιότητας και υπογραφών μέχρι την Πέμπτη 21 Οκτωβρίου αποφάσισε τελικά η ΕΔΕΚΑΠ, μετά από μια πολύωρη, επεισοδιακή συνεδρίαση την Παρασκευή. Αυτό σημαίνει ότι δίνεται η δυνατότητα μέχρι την Πέμπτη να εκδηλωθούν και άλλες υποψηφιότητες, γεγονός που συντηρεί τα σενάρια για τις τελικές αποφάσεις του Γιώργου Παπανδρέου.
Οι Βασίλης Κεγκέρογλου, Παύλος Γερουλάνος και Παύλος Χρηστίδης θα πρέπει μέχρι τότε να συλλέξουν και να καταθέσουν 5.000 υπογραφές μελών του κόμματος ή τις υπογραφές του 15% της κεντρικής επιτροπής. όπως αναφέρεται στην απόφαση, η ανακήρυξη των υποψηφίων προέδρων θα πραγματοποιηθεί ταυτόχρονα για όλους μετά τον έλεγχο των υπογραφών.
Την Παρασκευή ο Ανδρέας Λοβέρδος κατέθεσε τις υπογραφές 5.200 μελών από το μητρώο. Την υποψηφιότητά του στηρίζουν επίσης άλλα 1.000 νέα μέλη του κόμματος (που εγγράφηκαν τώρα) καθώς και άλλοι 8.000 προοδευτικοί πολίτες. Πάνω από 20 χιλιάδες υπογραφές στήριξης είχε συγκεντρώσει η Φώφη Γεννηματά.
Περιμένονταςτον Γ. Παπανδρέου
Θα σταματήσει στους έξι ο αριθμός των υποψηφίων; Το ερώτημα έχει σχέση με το αν τελικά αποφασίσει να εμπλακεί στη διαδικασία ο Γιώργος Παπανδρέου, γεγονός που θα ξεθεμελιώσει το υπάρχον σκηνικό. Ο πρώην πρωθυπουργός δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του. Επισκέφθηκε τη Φώφη Γεννηματά στον «Ευαγγελισμό» και μετά, όπως λέγεται, «δεν μιλιόταν». Ηταν ιδιαίτερα στενοχωρημένος και προβληματισμένος. Τις προηγούμενες μέρες ο κ. Παπανδρέου επικοινώνησε με αρκετά στελέχη, επώνυμα και μη, της παράταξης. Η πίεση που του ασκήθηκε ήταν μεγάλη. Η εικόνα που υπάρχει είναι ότι ο κ. Παπανδρέου βρέθηκε ανάμεσα στην προτροπή «να πας» και στο ερώτημα «πού πας». Η διεκδίκηση της ηγεσίας θα περνούσε μέσα από έναν προεκλογικό αγώνα με τους άλλους υποψηφίους και σε καμία αναμέτρηση το αποτέλεσμα δεν είναι εξασφαλισμένο. Σε κάθε περίπτωση, μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές τίποτα δεν έχει κλείσει, αν και το πιθανότερο είναι ο Γιώργος Παπανδρέου να επιλέξει τον ρόλο που θέλει να έχει. Του εγγυητή της ενότητας της παράταξης και της απαρέγκλιτης προοδευτικής της πορείας.
Σε κάθε περίπτωση το σκηνικό στο Κίνημα Αλλαγής άλλαξε εντελώς. Η παρουσία έξι υποψηφίων προσδίδει άλλα χαρακτηριστικά στην αναμέτρηση. Δυνάμεις μετακινούνται, συσχετισμοί και ισορροπίες αλλάζουν. Σε όλα τα στρατόπεδα επικρατεί αναβρασμός και άπαντες αναθεωρούν τη στρατηγική τους. Τη συνέχεια δεν μπορεί να την προβλέψει κανείς.
Το πρόβλημα και η ευκαιρία Γερουλάνου
Στις όλες εξελίξεις ο Παύλος Γερουλάνος διέγνωσε ένα πρόβλημα και μία ευκαιρία. Το πρόβλημα, το οποίο απασχόλησε όλα σχεδόν τα στελέχη, είναι ότι η απουσία της Φώφης Γεννηματά από τη διεκδίκηση της ηγεσίας εγκυμονούσε, εκτός των άλλων, τον κίνδυνο μιας περιορισμένης συμμετοχής των πολιτών. Τι στάση θα κρατούσαν οι ψηφοφόροι του «γεννηματικού» στρατοπέδου; Θα επέλεγαν μια από τις υπάρχουσες υπόψηφιότητες ή θα έστρεφαν την πλάτη στη διαδικασία; «Τα πράγματα άλλαξαν και πρέπει να σταθμίσουμε τα νέα δεδομένα» φέρεται να είπε στους στενούς του συνεργάτες. Την Τετάρτη ο κ. Γερουλάνος πήρε την απόφαση να είναι υποψήφιος και το ανακοίνωσε την Πέμπτη.