Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας έχει λύσει χειρόφρενο, όπως θα λέγαμε παλιά, και αρχίζει να ανεβάζει ταχύτητες προκειμένου όλα να γίνουν στην ώρα τους, αλλά με τον σωστό τρόπο στο ανοικτό πεδίο της νομιμότητας, που εμπεριέχει και τη διαφάνεια και τη λογοδοσία. Αλλωστε, τα ορόσημα για τα έργα είναι εδώ και απαιτούν πλήρη συμμόρφωση και απόλυτη πειθαρχία σε χρόνους και διαδικασίες. Με λίγα λόγια, η διαδικασία προετοιμασίας για την απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, γεγονός που μαρτυρούν και τα πακέτα των εγκεκριμένων έργων που έχουν ήδη ανακοινωθεί αλλά και εκείνα που ακολουθούν στη συνέχεια.
Οι υπηρεσίες των υπουργείων
Αλλά η διαδικασία προετοιμασίας έχει ήδη αναδείξει και τους πρώτους αποτυχόντες ή, αν προτιμάτε, μια πιο διπλωματική έκφραση, τους «μετεξεταστέους» στον βασικό πυρήνα της δημόσιας διοίκησης, που είναι οι κεντρικές υπηρεσίες των υπουργείων. Κακά τα ψέματα, δεν μπορούν να ανταποκριθούν όλοι σε αυτές τις ταχύτητες που υποχρεωτικά ακολουθούνται από τη διοίκηση του Ταμείου προκειμένου να εκπληρώνει όλα όσα προβλέπει ο αυστηρός οδικός χάρτης με τα ορόσημα που μεταφράζονται σε συγκεκριμένες ημερομηνίες και σε συγκεκριμένα ποσά δόσεων.
Εντοπίζονται αρκετά προβλήματα
Για παράδειγμα, δίπλα στους επιτυχημένους της πρώτης, αρχικής δοκιμασίας, όπως είναι το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού (κυρίως λόγω των προσώπων που βρίσκονται στις πολιτικές ηγεσίες τους, όπως ο υφυπουργός Γιώργος Καραγιάννης στο Υποδομών, η υπουργός Λίνα Μενδώνη στο Πολιτισμού, ο Θύμιος Μπακογιάννης, γενικός γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος στο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η ομάδα του Κυριάκου Πιερρακάκη στο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, μαζί με εποπτευόμενους φορείς όπως η Κοινωνία της Πληροφορίας και η ΕΔΥΤΕ), υπάρχει και το υπουργείο Υγείας! Εκεί εντοπίζονται αρκετά και σημαντικά προβλήματα που κρατούν πίσω το μεγάλο έργο της αναβάθμισης των νοσοκομείων της χώρας.
Λύση υπάρχει; Η απάντηση είναι: Ναι. Οι «μετεξεταστέοι» με συνοπτικές διαδικασίες πολύ γρήγορα παίρνουν τον δρόμο για τα γραφεία του ΤΑΙΠΕΔ όπου βρίσκεται το επιτελείο της Μονάδας Ωρίμανσης Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας (Project Preparation Facility – PPF) υπό τον Πάνο Σταμπουλίδη, εντεταλμένο σύμβουλο του ΤΑΙΠΕΔ.
Ανησυχία για τους «μετεξεταστέους»
Τα πράγματα είναι απλά και καθαρά. Κανείς δεν πρόκειται να αφήσει τον χρόνο να δουλεύει εναντίον του μεγαλύτερου αναπτυξιακού εγχειρήματος της χώρας από την εποχή του Σχεδίου Μάρσαλ. Γι’ αυτό και έγκαιρα εν όψει και της προετοιμασίας της χώρας μας για την απορρόφηση των πόρων του Ταμείου συγκροτήθηκε και η νέα αυτοτελής επιχειρησιακή μονάδα, η Μονάδα Ωρίμασης Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας (Project Preparation Facility – PPF), που είναι σε θέση να συνδράμει κάθε φορέα του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα (υπουργεία, ΟΤΑ, Περιφέρειες, ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ κ.τ.λ.) στην προετοιμασία και υλοποίηση έργων, που μπορεί να χρηματοδοτούνται από εθνικά, ενωσιακά ή διεθνή χρηματοδοτικά προγράμματα εφόσον ενταχθούν στο «Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας», λειτουργώντας ως μηχανισμός ωρίμανσης για τον αποδοτικότερο σχεδιασμό και εκτέλεσή τους.
Βεβαίως, για το ποια έργα θα χαρακτηριστούν ως Συμβάσεις Στρατηγικής Σημασίας, αποφασίζει η αρμόδια Κυβερνητική Επιτροπή. Το σίγουρο είναι ότι στη διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη δεν πρόκειται να υπάρχουν κάθε φορά και νέοι «μετεξεταστέοι».
Αντιμετώπιση των παθογενειών
Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών και έχων τη βασική πολιτική ευθύνη για τη λειτουργία του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας Θεόδωρος Σκυλακάκης μιλώντας στο συνέδριο που διοργάνωσαν από κοινού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με το Ιδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) δεν παρέλειψε να επισημάνει ότι «η αποτελεσματική υλοποίηση αποτελεί κρίσιμη ευκαιρία ώστε να αντιμετωπιστούν παθογένειες όπως η εσωστρέφεια, η αδήλωτη οικονομία και το επενδυτικό κενό». Αλλά η εσωστρέφεια, πέραν όλων των άλλων, κατοικεί κυρίως στις κεντρικές υπηρεσίες υπουργείων και άλλων δημοσίων φορέων. Προφανώς και το έχει υπόψη του… Στο ίδιο συνέδριο, ο άμεσος συνεργάτης του, διοικητής της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης Νίκος Μαντζούφας, σημείωσε ότι η μεγάλη πρόκληση στην υλοποίηση του ελληνικού σχεδίου θα είναι να επιτευχθεί ισορροπία μεταξύ της ανάγκης να κινηθούμε γρήγορα στην υλοποίηση του προγράμματος, εξασφαλίζοντας όμως τη διαφανή διαχείριση των πόρων.