Περαιτέρω μείωση φόρων και ασφαλιστικών εισφορών προαναγγέλλει ο υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας με την προϋπόθεση να έχουμε ρυθμούς ανάπτυξης υψηλότερους από τις εκτιμήσεις και να δημιουργηθούν τα απαραίτητα δημοσιονομικά περιθώρια. Για το θέμα της αύξησης του κατώτατου μισθού ο ίδιος αναφέρει ότι έγινε το πρώτο βήμα (σ.σ.: αύξηση 2% από 1.1.2022) και εκτιμά ότι σύντομα θα ακολουθήσουν και άλλα όσο βελτιώνεται η παραγωγικότητα και ενισχύεται η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.
Ο υπουργός Οικονομικών αποκαλύπτει ότι στο προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατατίθεται στη Βουλή αύριο Δευτέρα θα επανέλθει η δημοσιονομική ισορροπία το 2022, μέσα από μια σημαντική δημοσιονομική προσαρμογή, η οποία θα στηριχθεί στην ταχεία ανάπτυξη της οικονομίας, ενώ αποκλείει την εφαρμογή περιοριστικών μέτρων. Δηλώνει ότι οι μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών που έχουν ήδη ανακοινωθεί έχουν μόνιμο χαρακτήρα και αφορούν τόσο τα νοικοκυριά όσο και τις επιχειρήσεις.
Σε ό,τι αφορά τον νικητή των γερμανικών εκλογών και συνάδελφό του υπουργό Οικονομικών κ. Ολαφ Σολτς, ο κ. Σταϊκούρας τον χαρακτηρίζει συναινετικό αλλά επισημαίνει τις διαφορές που έχουν ως προς την ασκούμενη οικονομική πολιτική. Πάντως ο Ολαφ Σολτς, όπως επισημαίνει ο έλληνας υπουργός, αναγνωρίζει τις θυσίες του ελληνικού λαού.
Τη Δευτέρα θα καταθέσετε στη Βουλή το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2022. Αν η ανάπτυξη ξεπεράσει τις προβλέψεις σας, θα προχωρήσετε σε νέες μειώσεις φόρων;
«Η πρόβλεψη που θα έχουμε για την ανάπτυξη θα είναι ρεαλιστική, και με τα σημερινά δεδομένα και τους προδρόμους δείκτες της οικονομίας, ίσως και συντηρητική. Αν οι ρυθμοί οικονομικής μεγέθυνσης το 2021 και το 2022 είναι υψηλότεροι από τις εκτιμήσεις, και μάλιστα διατηρήσιμοι, και προκύψει ο αναγκαίος δημοσιονομικός χώρος, τότε αυτός, όπως έχουμε αποδείξει την τελευταία διετία, θα αξιοποιηθεί, κυρίως, για νέες μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, αλλά και για την άσκηση κοινωνικής πολιτικής, με όρους οικονομικής αποτελεσματικότητας και κοινωνικής ανταποδοτικότητας».
Με τη μείωση των ειδικών φόρων κατανάλωσης, τον ΕΝΦΙΑ, την εισφορά αλληλεγγύης, το τέλος επιτηδεύματος τι θα κάνετε;
«Οπως προανέφερα, εάν δημιουργηθούν τα απαραίτητα δημοσιονομικά περιθώρια, θα προχωρήσουμε σε περαιτέρω μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών. Το ποιες θα είναι αυτές οι μειώσεις θα αποφασιστεί με σύνεση και υπευθυνότητα, και πάντοτε με γνώμονα την ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος της κοινωνίας, ιδιαίτερα της μεσαίας τάξης. Εξάλλου, έχουμε έμπρακτα αποδείξει, από την αρχή της θητείας μας, ότι ο περιορισμός των φορολογικών και ασφαλιστικών βαρών αποτελεί σταθερή, κομβική προτεραιότητα της κυβέρνησης».
Εμείς επιστρέψαμε στα ελλείμματα την περίοδο της πανδημίας. Πώς θα καταφέρουμε το 2023 να επιτύχουμε πλεονάσματα χωρίς περιοριστικά μέτρα;
«Πράγματι, εν μέσω της κρίσης, παρουσιάζουμε πρωτογενή ελλείμματα, όπως και οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, αρκετές εκ των οποίων μάλιστα υψηλότερα από εμάς. Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, προβλέπουμε ότι η δημοσιονομική ισορροπία θα επανέλθει το 2022, μέσα από μια σημαντική δημοσιονομική προσαρμογή, η οποία θα εδράζεται στην ταχεία ανάταξη και διατηρήσιμη ανάπτυξη της οικονομίας, και στη σταδιακή απόσυρση των μέτρων στήριξης της κοινωνίας, όσο αποκαθίσταται η κανονικότητα στη λειτουργία της πραγματικής οικονομίας. Και προφανώς, χωρίς περιοριστικά μέτρα. Αλλωστε, η κυβέρνηση έχει ήδη υλοποιήσει σημαντικές μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν μόνιμο χαρακτήρα».
Κύριε υπουργέ, είχατε προβλέψει εγκαίρως τη νίκη του SPD και την επικράτηση του Ολαφ Σολτς στις γερμανικές εκλογές.
«Την τελευταία διετία, ως υπουργός Οικονομικών, συνεργάστηκα αξιόπιστα και παραγωγικά με τον Ολαφ Σολτς. Πρόκειται για μετριοπαθή πολιτικό, που υπηρέτησε με επιτυχία ως υπουργός Οικονομικών τη χώρα του, συνεργαζόμενος – όπως φαινόταν – αποτελεσματικά με την απερχόμενη καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ. Πράγματι, είχα ρεαλιστικά εκτιμήσει ότι η υποψηφιότητά του είχε ισχυρές βάσεις. Αυτό άλλωστε εκτιμούσαν και οι δημοσκοπήσεις που έβλεπαν – προϊόντος του χρόνου – το φως της δημοσιότητας».
Ως υπουργός Οικονομικών, στις συνεδριάσεις του Eurogroup, πώς ήταν ο Ολαφ Σολτς; Τι πολιτική ακολουθούσε;
«Ηταν πραγματιστής, ευρωπαϊστής, νηφάλιος, ολιγόλογος, αλλά και συναινετικός. Ασφαλώς, στις συνεδριάσεις μας πρόβαλλε και υποστήριζε τις θέσεις της χώρας του, διατηρώντας όμως μια εποικοδομητική στάση. Από την πρώτη στιγμή του ξεσπάσματος της πρωτόγνωρης υγειονομικής κρίσης, λειτούργησε κατά βάση συνθετικά, έτσι ώστε η Ευρώπη να μπορέσει να διορθώσει λανθασμένες προσεγγίσεις, όπως κατά την αντιμετώπιση της προηγούμενης οικονομικής κρίσης, και να αντιδράσει εγκαίρως και αποτελεσματικά. Συλλογικό αποτέλεσμα των ορθών, εμπροσθοβαρών αποφάσεων του Eurogroup ήταν η ταχύτητα στη λήψη των αναγκαίων δημοσιονομικών μέτρων για τον περιορισμό των οικονομικών επιπτώσεων της κρίσης, καθώς και το μεγάλο ύψος των διαθέσιμων – σε ευρωπαϊκό επίπεδο – πόρων, μέσα και από την έκδοση, για πρώτη φορά, κοινού ευρωπαϊκού χρέους. Ολα αυτά δεν θα είχαν γίνει προφανώς χωρίς τη συμβολή της ευρωπαϊκής χώρας με την ισχυρότερη οικονομία, της Γερμανίας».
Διαφορές υπήρχαν;
«Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι είχαμε ταύτιση απόψεων σε όλα τα ζητήματα της ευρωπαϊκής οικονομικής πολιτικής. Για παράδειγμα, η χώρα μας σταθερά υποστηρίζει την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης, με τη δημιουργία ευρωπαϊκού μηχανισμού εγγύησης καταθέσεων, στη λογική του επιμερισμού – και όχι μόνο της μείωσης – του κινδύνου. Η Γερμανία είχε άλλη προσέγγιση στο θέμα αυτό. Εχουμε επίσης διαφορετικές εκτιμήσεις για κάποιες πτυχές του πλαισίου ευρωπαϊκής δημοσιονομικής διακυβέρνησης».
Αν κάναμε ένα κοντράστ με τον προκάτοχό του, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, τι θα σημειώνατε;
«Αξιόπιστοι συνομιλητές αμφότεροι. Διαφορετικές, αλλά πάντως ισχυρές πολιτικές προσωπικότητες. Υποστήριζαν τη βιώσιμη ισορροπία των δημόσιων οικονομικών, αλλά σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους, με διαφορετικές επικρατούσες προσεγγίσεις και διαφορετικές ευρωπαϊκές – πολιτικές και οικονομικές – προτεραιότητες».
Θα μπορούσατε να πείτε ότι ο κ. Σολτς είναι φίλος σας; Θα συνεχίσετε να έχετε επικοινωνία μαζί του;
«Δεν ανήκω στους πολιτικούς που επιθυμούν να διακινούν τον βαθμό της φιλικής σχέσης τους, πραγματικής ή όχι, με σημαντικές προσωπικότητες. Θα πω μόνο ότι με τον Ολαφ Σολτς ανέπτυξα μια αξιόπιστη και δημιουργική συνεργασία, αν και ανήκουμε σε διαφορετικές ευρωπαϊκές πολιτικές οικογένειες. Ηταν, ως υπουργός Οικονομικών, εξαιρετικός συνάδελφος, που αναγνώριζε τις θυσίες του ελληνικού λαού και τη μεταρρυθμιστική πρόοδο της κυβέρνησης. Απόδειξη, η στήριξή του στην εξέλιξη της Ελλάδας, όπως αυτή αποτυπώνεται, μεταξύ άλλων, στα κείμενα συμπερασμάτων του Eurogroup και στις επτά εκθέσεις ενισχυμένης εποπτείας της χώρας, που με επιτυχία ολοκλήρωσε η κυβέρνηση. Το ίδιο ευελπιστώ να γίνει και αύριο, με την όγδοη έκθεση, που αφορά την 11η αξιολόγηση. Ως υπουργοί Οικονομικών, διατηρούσαμε επικοινωνία και είχαμε παραγωγικές διμερείς συναντήσεις. Μετά τη νίκη του, επικοινώνησα μαζί του, για να τον συγχαρώ. Και θα επιδιώξω, στο πλαίσιο της σχέσης μας και των αρμοδιοτήτων μου, τη συνέχιση της επικοινωνίας, για την προώθηση των οικονομικών ζητημάτων της Ελλάδας και της Ευρώπης».
Πού πιστεύετε ότι θα οδηγήσει η εκλογή του την οικονομική πολιτική της Ευρώπης;
«Θεωρώ ότι πρέπει να περιμένουμε λίγο, έως ότου διαμορφωθεί η σύνθεση της επόμενης κυβέρνησης στη Γερμανία, για να αξιολογήσουμε την κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής».
Θεωρείτε ότι θα υπάρξει δημοσιονομική χαλάρωση στη μετά COVID εποχή ή θα συνεχιστεί η πολιτική Μέρκελ;
«Είναι γεγονός ότι η υγειονομική κρίση έχει επηρεάσει τα δημόσια οικονομικά σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ενώ θα τις αφήσει όλες με υψηλότερες τιμές στον δείκτη χρέους. Αυτή είναι μια πρόκληση την οποία απαιτείται να αντιμετωπίσουμε με επιτυχία, επαναφέροντας, σε εύλογο χρόνο, «τα σκάφη» των οικονομιών σε συνθήκες δημοσιονομικής ευστάθειας και βιωσιμότητας. Την ίδια στιγμή, είναι αδήριτη ανάγκη η μετάβαση στην ανάκαμψη να γίνει ομαλά, συνεχίζοντας να παρέχουμε την κατάλληλη υποστήριξη στις οικονομίες, μέχρι να εδραιωθεί η ανάκαμψη, ειδικά σε περιόδους έξαρσης των τιμών, κυρίως των καυσίμων. Πάνω σε αυτή τη βάση, θα πρέπει να εξεταστούν τροποποιήσεις στο υφιστάμενο πλαίσιο. Τροποποιήσεις προκειμένου το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης να εξασφαλίζει τη μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών, να προσφέρει τη μέγιστη δυνατή ευελιξία στην αντιμετώπιση κρίσεων, να προστατεύει και να ενθαρρύνει τις δημόσιες επενδύσεις, ειδικά σε τομείς προτεραιότητας, όπως είναι η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση. Οι συζητήσεις σχετικά με αυτή την ατζέντα θα ξεκινήσουν το επόμενο διάστημα. Η Ελλάδα, όπως πράττει τα τελευταία δύο χρόνια, θα συμμετάσχει ενεργά και υπεύθυνα στον επερχόμενο διάλογο, συμβάλλοντας με επεξεργασμένες, τεχνικά ορθές και αξιόπιστες θέσεις».
Ο κατώτατος μισθός και τα επόμενα βήματα
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που επισημαίνουν ότι η νίκη του Ολαφ Σολτς προήλθε από τη δέσμευσή του για γενναία αύξηση του κατώτατου ωρομισθίου στα 12 ευρώ αλλά και ενίσχυση της κοινωνικής πολιτικής. Εσείς τι θα κάνετε με τον κατώτατο μισθό;
«Κατ’ αρχάς, η κυβέρνηση, με τις πολιτικές της, κυρίως στο πεδίο της φορολογίας, έχει ενισχύσει το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών και έχει μειώσει σημαντικά την – δυστυχώς, ακόμη πολύ υψηλή – ανεργία. Ενδεικτικά, όσοι αμείβονται με κατώτατο μισθό έχουν ένα ετήσιο όφελος που κινείται από τα 305 μέχρι τα 536 ευρώ. Προφανώς, αυτή η αύξηση δεν αρκεί, ούτε επαρκεί. Οσο, συνεπώς, επιτυγχάνονται υψηλοί αλλά και διατηρήσιμοι ρυθμοί μεγέθυνσης, βελτιώνεται η παραγωγικότητα και ενισχύεται η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας τόσο θα διευρύνονται οι βαθμοί ελευθερίας για αύξηση του κατώτατου μισθού, χωρίς να τίθενται σε κίνδυνο υφιστάμενες ή νέες θέσεις απασχόλησης. Ηδη το πρώτο, λελογισμένο, βήμα (σ.σ.: 2% από 1.1.2022), με βάση τις αντοχές της οικονομίας, έγινε. Εκτιμώ ότι σύντομα θα ακολουθήσουν και άλλα. Αλλωστε το ζητούμενο δεν είναι το ευκταίο, αλλά η μεγιστοποίηση του εφικτού».
Ευελιξία στο Σύμφωνο Σταθερότητας
«Είναι αδήριτη ανάγκη η μετάβαση στην επόμενη μέρα να γίνει ομαλά, συνεχίζοντας να παρέχουμε την κατάλληλη υποστήριξη στις οικονομίες, μέχρι να εδραιωθεί η ανάκαμψη, ειδικά σε περιόδους έξαρσης των τιμών, κυρίως των καυσίμων» αναφέρει ο υπουργός Οικονομικών και υπογραμμίζει ότι «πάνω σε αυτή τη βάση, θα πρέπει να εξεταστούν τροποποιήσεις στο υφιστάμενο πλαίσιο. Τροποποιήσεις προκειμένου το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης να εξασφαλίζει τη μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών, να προσφέρει τη μέγιστη δυνατή ευελιξία στην αντιμετώπιση κρίσεων».
