Σε αύξηση του κατώτατου μισθού στα 743 ευρώ τον μήνα (από 650 ευρώ σήμερα), ενδεχομένως και υψηλότερα, εντός του επόμενου έτους μπορούν να ελπίζουν οι εργαζόμενοι καθώς η μεγάλη αύξηση του ΑΕΠ και η πρόωρη έναρξη μιας άτυπης προεκλογικής περιόδου οδηγούν την κυβέρνηση να αναθεωρήσει όλες τις προβλέψεις και για το 2021 και για το 2022.

Το θέμα της νέας αύξησης του κατώτατου μισθού – εντός του 2022 – «άνοιξε» προσωπικά ο υπουργός Εργασίας κ. Κ. Χατζηδάκης λίγες ημέρες πριν από την άνοδο του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Αλ. Τσίπρα στη Θεσσαλονίκη και την ανακοίνωση από τον Πρωθυπουργό ότι εφέτος ο ρυθμός ανάπτυξης θα ανέλθει τουλάχιστον σε 5,9%, αν όχι υψηλότερα, και το ίδιο θα συμβεί και το 2022. Με βάση αυτές τις προβλέψεις το βασικό σενάριο για την αύξηση του κατώτατου μισθού διαμορφώνεται σε ποσοστό άνω του 12%, χωρίς ωστόσο να είναι σαφώς προσδιορισμένο το χρονικό διάστημα εντός του οποίου θα ισχύσουν τα νέα κατώτερα όρια των αμοιβών. Καταλυτική επίδραση στη διαμόρφωση του κατώτατου μισθού, τόσο ως προς το ύψος της νέας αύξησής του όσο και ως προς τον χρόνο εφαρμογής της αύξησης, θα διαδραματίσουν οι πολιτικές εξελίξεις του επόμενου έτους.

Ετσι η προηγούμενη «συμβολική», όπως χαρακτηρίστηκε, αύξηση 2% που αποφασίστηκε τον Ιούλιο με ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2022 τελεί υπό αναθεώρηση.

Προεκλογική δέσμευση

Ο κ. Χατζηδάκης ξεκαθάρισε ότι η κυβέρνηση θα υλοποιήσει την προεκλογική δέσμευσή της για αύξηση του κατώτατου μισθού, διπλάσια από την αύξηση του ΑΕΠ. Με δεδομένο το στοιχείο αυτό, εφόσον στο τέλος του 2021 η ανάπτυξη κινηθεί γύρω στο 6%, τότε θα πρέπει να αναμένει κανείς αύξηση κοντά – ίσως και υψηλότερη – στο 12%.

Αυτό σημάνει ότι ο κατώτατος μισθός θα εξελιχθεί ως εξής: από 650 ευρώ σήμερα, στα 663 ευρώ την 1.1.2022 (αποφασισμένη αύξηση 2%) και στα 743 ευρώ περίπου, με ενδεχόμενη αύξηση κατά 12% όποτε αυτή αποφασιστεί.

Ο χρόνος και οι εξελίξεις

Η ημερομηνία εφαρμογής των επόμενων αυξήσεων είναι το κατ’ εξοχήν στοιχείο που καταδεικνύει τον ουσιαστικό ρόλο που θα έχουν οι πολιτικές εξελίξεις στην τελική διαμόρφωση του κατώτατου μισθού και στον χρόνο ισχύος του.

Σύμφωνα με τα όσα ισχύουν γύρω από το νομικό καθεστώς διαμόρφωσης των κατώτατων αμοιβών, δύο είναι τα πιθανά ενδεχόμενα για τον χρόνο έναρξης της ισχύος των νέων αμοιβών.

Πρώτον, την 1η Ιανουαρίου του 2023, ημερομηνία που συνδέεται με το ισχύον νομικό πλαίσιο, καθώς στον σχετικό νόμο προβλέπεται ότι η αύξηση του κατώτατου αποφασίζεται από το Υπουργικό Συμβούλιο τον Ιούλιο του τρέχοντος έτους και ισχύει από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου.

Ωστόσο η ημερομηνία αυτή ενδέχεται να μην «εξυπηρετεί» τις πολιτικές εξελίξεις, εάν και εφόσον προκηρυχθούν νωρίτερα οι βουλευτικές εκλογές.

Δεύτερον, να ισχύσουν οι νέες αυξήσεις από το δεύτερο εξάμηνο του 2022, δηλαδή αμέσως μετά την ολοκλήρωση του διαλόγου με τους κοινωνικούς εταίρους και τη λήψη της τελικής κυβερνητικής απόφασης. Κάτι τέτοιο μπορεί να συνδεθεί με το ενδεχόμενο επίσπευσης του χρόνου διεξαγωγής των βουλευτικών εκλογών.

Ωστόσο για να υλοποιηθεί απαιτείται νομοθετική ρύθμιση που θα επιτρέπει την παρέκκλιση από το υφιστάμενο νομοθετική πλαίσιο. Να σημειώσουμε ότι ανάλογη «παρέκκλιση» – με την πρόβλεψη νομοθετικής ρύθμισης – έγινε από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ το 2018, και ακολούθησε η αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 11%, με τη διαμόρφωσή του στα 650 ευρώ από 1ης Φεβρουαρίου 2019. Και τότε η επίσπευση της διαδικασίας έγινε λίγους μόλις μήνες πριν την προκήρυξη των βουλευτικών εκλογών.

Πάντως, ούτως ή άλλως τον Φεβρουάριο του 2022 με δεδομένα τα στοιχεία της ανάκαμψης της οικονομίας, η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να εκκινήσει – εκ νέου – τη διαδικασία αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού, προκειμένου το καλοκαίρι του 2022 να έχει ολοκληρωθεί και να συμφωνηθεί «μια ουσιαστική βελτίωση των αμοιβών». Βελτίωση, η οποία θα ανταποκρίνεται στην «αυξημένη δυναμική της οικονομίας και θα περιγράφει την ανάκαμψη της αγοράς».

Τα 800 ευρώ του κ. Τσίπρα

Για να γίνει κατανοητή η πολιτική αντιπαράθεση που έχει ξεκινήσει γύρω από το θέμα αυτό (το οποίο αναμένεται να είναι κυρίαρχο στην αντιπαράθεση των ερχόμενων εκλογών), ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ανακοίνωσε από το βήμα της ΔΕΘ ότι η κυβέρνησή του – από την πρώτη της μέρα – θα αυξήσει τον κατώτατο μισθό στα 800 ευρώ.

«Δεν θα χαρίσουμε την κοινωνική πολιτική στον κ. Τσίπρα»

Αν η αύξηση 12% υπολογιστεί στον σημερινό κατώτατο μισθό των 650 ευρώ (αυτό σημαίνει ότι η αύξηση του 2% δεν θα εφαρμοστεί αυτόνομα, αλλά θα ενσωματωθεί στο συνολικό ποσοστό που θα αποφασίσει η κυβέρνηση) τότε ο κατώτατος μισθός θα διαμορφωθεί εντός του 2022 στα 730 ευρώ.

Ερωτηθείς ο κ. Χατζηδάκης από «Το Βήμα» δήλωσε: «Είναι πρόωρο να μιλήσουμε για αριθμούς, σε κάθε περίπτωση θα σεβαστούμε την προεκλογική μας δέσμευση για αύξηση κατώτατου μισθού διπλάσια από τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ».

Και πρόσθεσε: «Σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να χαρίσουμε την κοινωνική πολιτική στον κ. Τσίπρα».

Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση αποφάσισε την Παρασκευή να διπλασιάσει το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, δηλαδή το επίδομα που θα καταβληθεί έως το τέλος του έτους σε απόρους και μονογονεϊκές οικογένειες, ενώ ανάλογες με τις αποφάσεις της για τον κατώτατο μισθό θα είναι και οι αυξήσεις στα επιδόματα ανεργίας και άλλες κοινωνικές παροχές που συνδέονται με αυτόν.