Με ναρκοπέδιο που απειλεί να τινάξει στον αέρα την παγκόσμια (και παγκοσμιοποιημένη) οικονομία μοιάζει η Κίνα. Δεν είναι λίγες οι «νάρκες» που αποκαλύφθηκαν το τελευταίο χρονικό διάστημα και επείγει να απενεργοποιηθούν.

Την πρώτη που αποκαλύφθηκε χρονολογικά επιχειρεί να την απενεργοποιήσει εδώ και τουλάχιστον ένα δωδεκάμηνο με αμφιλεγόμενο και αμφιβόλου αποτελεσματικότητος τρόπο η κινεζική κυβέρνηση: πρόκειται για τη γιγάντωση και αυτονόμηση μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων που προσπαθεί να συγκρατήσει η νομενκλατούρα του Πεκίνου, κατατρομοκρατώντας και τους μεγαλομάνατζερ και ιδρυτές τους – πλέον πρόσφατο κρούσμα η εταιρεία πληρωμών Alipay του ομίλου Ant, που η κυβέρνηση απεφάνθη ότι πρέπει να «σπάσει» σε δύο εταιρείες.

Ο όμιλος Ant ανήκει στον αιφνιδίως… αποσυρθέντα από τις επιχειρήσεις του και ιδιωτεύοντα πρώην πληθωρικό και πολυπράγμονα κινέζο μεγιστάνα Τζακ Μα.

Η δεύτερη νάρκη έχει να κάνει με την επιστροφή της COVID-19, που σε συνδυασμό με την πολιτική μηδενικής ανοχής που ακολουθεί το Πεκίνο προοιωνίζεται νέα λοκντάουν και ανακοπή της αναπτυξιακής διαδικασίας.

 

Η Evergrande και ο προφητικός Σόρος

Η τρίτη νάρκη έχει επωνυμία. Είναι η γιγαντιαία εταιρεία κατασκευών και διαχείρισης ακινήτων Evergrande, που έχει κηρύξει ουσιαστικά στάση πληρωμών και κάποιοι αναλυτές, ίσως λίγο βιαστικά, αποκαλούν ήδη «Lehman Brothers της Κίνας».

Η Evergrande είναι η πλέον πρόσφατη «οικονομική νάρκη» που αποκαλύφθηκε στην Κίνα και προκάλεσε, μάλιστα, διαδηλώσεις επενδυτών, ομολογιούχων και ιδιοκτητών ακινήτων που έχουν εξοφλήσει τα σπίτια τους ενώ αυτά παραμένουν ακόμα ημιτελή. Η φράση «κινέζος διαδηλωτής» συνιστά βέβαια σύντομο ανέκδοτο. Και όμως, αστυνομικές δυνάμεις απώθησαν δεκάδες διαμαρτυρόμενους (και μαζί τους δημοσιογράφους που ήθελαν να βιντεοσκοπήσουν τα γεγονότα, όπως μεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων) που είχαν συγκεντρωθεί την Τρίτη έξω από τα κεντρικά γραφεία της Evergrande στην πόλη Σενζέν.

Η μετοχή της έχει χάσει το 75%

Εχοντας συσσωρεύσει χρέη 300 δισ. δολαρίων εξαιτίας της αθρόας δανειοδότησής της επί σειρά ετών για επέκταση των δραστηριοτήτων και των επενδύσεών της σε γη και σε κατασκευές, η εταιρεία παραδέχθηκε ότι διέρχεται μια «κρίση χρέους». Παραδέχθηκε επίσης ότι αδυνατεί να εκποιήσει περιουσιακά στοιχεία για να καλύψει τις άμεσες υποχρεώσεις της, αλλά διέψευσε κατηγορηματικά ότι βρίσκεται στα πρόθυρα της χρεοκοπίας – σημειωτέον ότι η μετοχή της έχει χάσει το 75% της αξίας της από την αρχή του έτους. Την Πέμπτη η Hengda Real Estate Group, βασικός βραχίονας του ομίλου Evergrande, ζήτησε από τις κινεζικές αρχές να ανασταλούν οι αγοραπωλησίες εταιρικών ομολόγων της στην κινεζική επικράτεια έπειτα από την υποβάθμισή τους από τους οίκους αξιολόγησης.  Μια διάσωσή της από την κινεζική κυβέρνηση οι αναλυτές δεν θεωρούν ως πιθανή εξέλιξη, παρά το ότι η Evergrande απασχολεί 200.000 υπαλλήλους και από τις δραστηριότητές της εξαρτώνται επιπλέον 3,8 εκατ. θέσεις εργασίας.

Φόβοι για ντόμινο πτωχεύσεων

Η Evergrande και οι θυγατρικές της υπολογίζεται ότι θα πρέπει να ολοκληρώσουν την κατασκευή 1,4 εκατ. κατοικιών συνολικής αξίας άνω των 170 δισ. δολαρίων, αλλά το Πεκίνο έχει πάψει πλέον να ευνοεί την εύκολη δανειοδότηση των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων. Εξυπακούεται ότι ενδεχόμενη κατάρρευσή της κινδυνεύει να πυροδοτήσει ένα ντόμινο πτωχεύσεων στην Κίνα, η οποία βρίθει από υπερχρεωμένες επιχειρήσεις.

Πρόσφατα ο διάσημος επενδυτής Τζορτζ Σόρος προειδοποίησε με άρθρο τους στους «Financial Times» για το ενδεχόμενο να μείνουν εκτεθειμένες και να υποστούν τεράστιες ζημιές δυτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Κίνα και συνεργάζονται μέσω κοινοπραξιών με εγχώριες εταιρείες – κάτι που αποτελεί προϋπόθεση που βάζει η κινεζική κυβέρνηση σε κάθε ξένο επενδυτή στη χώρα, να συνεργαστεί δηλαδή με κάποιον ντόπιο.

Καταδίκη σε οπισθοδρόμηση

Ηταν κατά κάποιον τρόπο προφητικό το άρθρο του Σόρος που δημοσίευσε στις 30 Αυγούστου η βρετανική εφημερίδα. Ο ουγγρικής καταγωγής αμερικανός μεγιστάνας, που στις 12 του μήνα που πέρασε έκλεισε αισίως τα 91 έτη του βίου του, καταφέρεται προσωπικά κατά του κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ κατηγορώντας τον ότι «ο διωγμός κατά της ιδιωτικής επιχείρησης», που έχει κηρύξει, καταδικάζει σε οπισθοδρόμηση την οικονομία. Ο Σόρος επισημαίνει ότι ο πλέον ευάλωτος επιχειρηματικός τομέας που κινδυνεύει με κατάρρευση είναι αυτός των ακινήτων και ιδιαιτέρως των κατοικιών. Αναφέρει μάλιστα ο Σόρος ως παράδειγμα υπερχρεωμένης επιχείρησης την Evergrande. Σημειωτέον πάντως ότι η κινεζική εταιρεία σε ανακοίνωσή της κατηγόρησε προ ολίγων ημερών τον Τύπο (τον κινεζικό κατά κύριο λόγο) για την καταστροφολογική στάση που κρατά υπονοώντας ότι αν καταρρεύσει, θα πρόκειται για αυτοεκπληρούμενη προφητεία.

 

Καμπανάκι από S&P Global Ratings

Εχουν βέβαια και τα δίκια τους ο Σι και το κόμμα, αφού βλέπουν ότι, τουλάχιστον στο θέμα των κατοικιών, η απίστευτη ανάπτυξη με δανεικά (και για τους κατασκευαστές και για τους ιδιοκτήτες) έχει εκτινάξει τις τιμές σε ύψη δυσθεώρητα και εν τέλει απαγορευτικά για τη μέση κινεζική οικογένεια – υπολογίζουν κάποιοι ότι ένα ζευγάρι 22 ετών που αγοράζει με δάνειο ένα τριάρι πιθανότατα δεν θα προλάβει να το αποπληρώσει έως τα βαθιά γεράματά του.

Η COVID «στραγγαλίζει» τις επιχειρήσεις

Στα δεινά και στους κινδύνους που κυκλώνουν την Κίνα και την οικονομία της έρχεται να προστεθεί και ο κορωνοϊός που επανακάμπτει.

Αίσθηση προκάλεσε τις τελευταίες ημέρες έκθεση του οίκου αξιολογήσεων S&P Global Ratings, με την οποία σημειώνει ότι η αναζωπύρωση της πανδημίας δεν συμβαδίζει με την προσέγγιση του Πεκίνου στο ζήτημα. Εκτιμούν συγκεκριμένα οι αναλυτές του οίκου ότι η μηδενική ανοχή και η απόλυτη αυστηρότητα στην αντιμετώπιση των κρουσμάτων, που έχει επιλέξει να ακολουθεί η κινεζική κυβέρνηση, προοιωνίζονται νέα λοκντάουν με την παραμικρή έξαρση των κρουσμάτων.

Αυτή η πρακτική όμως, ακόμα κι αν πρόκειται για τοπικά λοκντάουν, φυσικά αναστέλλει τη διαδικασία ανάκαμψης της οικονομίας και κυρίως «στραγγαλίζει» τις κινεζικές επιχειρήσεις. «Από τον Ιούλιο παρατηρείται έκρηξη των κρουσμάτων COVID σε πολλές περιοχές και επαρχίες της Κίνας, ενώ από την αρχή του έτους ο κίνδυνος χρεοκοπιών έχει γίνει πολύ απειλητικός για κάποιες από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας» σημειώνει στην έκθεσή της η S&P Global Ratings.

Το CNBC φέρνει σε ρεπορτάζ του το παράδειγμα του μεγαλύτερου οργανισμού διαχείρισης «κακών χρεών», της κρατικής Huarong.

«Πασχίζοντας εις μάτην να τα βγάλει πέρα με ένα τσουνάμι αποτυχημένων επενδύσεων και αφού η ίδια απέτυχε να ανακοινώσει εμπρόθεσμα τα οικονομικά της αποτελέσματα νωρίτερα μέσα στη χρονιά που διανύουμε, εν τέλει είδε τα ομόλογά της να απαξιώνονται επικίνδυνα» μεταδίδει το αμερικανικό δίκτυο. Η Huarong όμως είναι κρατική «bad bank». Η S&P Global Ratings εκτιμά ότι οι κινεζικές επιχειρήσεις «θα βουτήξουν πιο βαθιά στο κόκκινο αν η πανδημία συνεχίσει να εξαπλώνεται στη χώρα».