«Η ποίηση είναι το άλλο πρόσωπο της Yπερηφάνειας», υπογραμμίζει ο Ελύτης, αλλά για ποιών την υπερηφάνεια μιλάει; Στην πραγματικότητα γράφει για την ποίηση ως ανάθεση της ίδιας της ζωής, γράφει εκ μέρους όλων εκείνων που δυσφορούν μες στις αμφιταλαντεύσεις της μέρας ή συντρίβονται πάνω στον αναπόφευκτο τοίχο της καθημερινότητας και θέλουν να φωταγωγήσουν, έστω για λίγο, το πλεόνασμα της λύπης τους, μεταμορφώνοντάς το σε πλεόνασμα όχι ευκαιριακού, αλλά οπωσδήποτε ανιδιοτελούς ονειρισμού.
Η ποίηση είναι η μόνη περηφάνεια που απομένει στον σπασμένο άνθρωπο, είτε είναι ποιητής είτε απλώς αναγνώστης. Πώς όμως αυτό το υπαρξιακό, εσωστρεφές γεγονός βγαίνει απ’ τη σιωπηλή γωνιά του γραφείου κι εκτίθεται στις δημόσιες αναγνώσεις ενός φεστιβάλ; Πώς συμβιβάζεται με τον θόρυβο της αγοράς; Η αλήθεια είναι πως η ποίηση παίρνει βαθειές ανάσες στα φεστιβάλ: εκεί την ακούν όσοι δεν πιάνουν ποτέ ποιητικό βιβλίο στα χέρια τους, εκεί μπολιάζει παραδόσεις άλλων γλωσσών, εκεί συνομιλεί με το σήμερα και τροχίζει στίχους για το αύριο. Γιατί η ποίηση οφείλει να μην κρύβεται αλλά να εξέρχεται με τους δικούς της όρους στην αγορά, κι αυτό φιλοδοξεί να πετύχει το 7ο Φεστιβάλ Ποίησης Αθηνών (27-30 Σεπτεμβρίου), που διοργανώνει ο Κύκλος Ποιητών.
Η φετινή διοργάνωση ξεκίνησε πολύ επιφυλακτικά καθώς πέρσι την τελευταία στιγμή ακυρώθηκαν όλες οι πολιτιστικές εκδηλώσεις, λόγω της πανδημίας, και το φεστιβάλ έγινε από τη μια μέρα στην άλλη διαδικτυακό, φιλοξενώντας πάντως πολύ σπουδαία ονόματα της παγκόσμιας ποίησης (αναφέρω δύο μόνο, που δυστυχώς δεν είναι πια μαζί μας: τον Άνταμ Ζαγκαγιέφσκι και τον Τζακ Χίρσμαν).
Φέτος λοιπόν προνοήσαμε να μην ξανοιχτούμε τόσο, αλλά η επανεκκίνηση του φεστιβάλ να γίνει προσεκτικά, παραμένοντας όμως απολύτως ποιοτική. Τα ονόματα των 60 Ελλήνων ποιητών και των 12 ξένων επιβεβαιώνουν το γεγονός. Οι ποιητικές αναγνώσεις γίνονται με την τήρηση των μέτρων ασφαλείας σε ανοιχτούς χώρους (στη Δεξαμενή, στην ταράτσα του Ιωνικού Κέντρου κάτω απ’ την Ακρόπολη, στον κήπο του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού, στο καφέ του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, στην εμβληματική Μάντρα Μπλόκου Κοκκινιάς, στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης), συνδυάζονται με μουσική, θέλουν να γίνουν μια γιορτή για την πόλη της Αθήνας, να βάλουν την ποίηση λίγο περισσότερο στη ζωή μας.
Αν σκεφτούμε τα απλά υλικά με τα οποία επιτυγχάνεται αυτή η ποιητική βίου στην ταινία «Paterson» του Τζιμ Τζάρμους, αξίζει να αφήσουμε τα αναλόγια του φεστιβάλ να αγγίξουν την καθημερινότητά μας. Δυο λόγια ακόμα για τις ποιητικές αναγνώσεις: ·
Η προφεστιβαλική εκδήλωση στις 24 Σεπτεμβρίου δανείζεται τον τίτλο της από τον στίχο «Ιερά μου φαίνονται μόνο τα δέντρα και τα πουλιά» του Στρατή Πασχάλη, ο οποίος και θα ανοίξει τη βραδιά διαβάζοντας αυτό ακριβώς το ποίημα. Θα ακουστούν ποιήματα οικολογικά και φυσιολατρικά, με σκοπό να μας ευαισθητοποιήσουν για το μεγαλύτερο πρόβλημα της εποχής μας, που είναι η κλιματική αλλαγή και οι εκτεταμένες πριβαλλοντικές καταστροφές. ·
Η συνεργασία με το ευρωπαϊκό δίκτυο κινητικότητας Versopolis συνεχίζεται και φετινός μας προσκεκλημένος στο πλαίσιο των αναδυόμενων φωνών απ’ τα 30 φεστιβάλ της ηπείρου μας είναι ο Σέρβος Μάριαν Τσακάρεβιτς. Ένα μικρό, τρίγλωσσο βιβλίο του (ελληνικά, αγγλικά, σερβικά, η ελληνική μετάφραση της Ελευθερίας Τσίτσα) θα διανέμεται δωρεάν στις εκδηλώσεις μας, όπως αντίστοιχα γίνεται και για τους Έλληνες ποιητές που στέλνει ο Κύκλος στο εξωτερικό. · Μαζί θα διατίθενται και η Ποιητική Ανθολογία των Μελών του Κύκλου Ποιητών και μια δίγλωσση πλακέτα με βιογραφικά και ποιήματα των ξένων προσκεκλημένων.
Αυτοί είναι: ο Κρίστοφερ Μπάκεν (ΗΠΑ), μεταφραστής του Τίτου Πατρίκιου, ο πολυβραβευμένος Άλεν Μπέσιτς (Βοσνία-Ερζεγοβίνη) που μαζί με τον Μάριαν Τσακάρεβιτς (Σερβία) διευθύνουν το περιοδικό λογοτεχνίας και τέχνης Polja, ο πολυγραφότατος Μετίν Τζενγκίς (Τουρκία), η Μάρια Ντεγιάνοβιτς, δυναμική νέα φωνή από την Κροατία, η ποιήτρια, μεταφράστρια και πανεπιστημιακός Λέντια Ντούση (Αλβανία), η εκρηκτική Σαμπρίνα Φοσκίνι (Ιταλία), ο Νίκολα Ματζίροφ (Βόρεια Μακεδονία) που τον συνοδεύει ο έπαινος του Μαρκ Στραντ πως η ποίησή του είναι «σαν ν’ ανακαλύπτεις έναν νέο πλανήτη στο ηλιακό σύστημα της φαντασίας». Κι ακόμα, ο τρομερός Χουάν Βιθέντε Πικέρας (Ισπανία), που λόγω των μεταφράσεων έχει το δικό του κοινό στη χώρα μας, η σημαντική Ελένη Σικελιανός (ΗΠΑ), δισέγγονη του Άγγελου Σικελιανού, η δική μας πια Αλίσια Ε. Στόλινγκς, που είμαστε περήφανοι επειδή μια τόσο σπουδαία ποιήτρια έχει επιλέξει να μένει μόνιμα στην Αθήνα και ο ξεχωριστός Τζον Τριπουλάς (ΗΠΑ/Ελλάδα).
Σε δύο εκδηλώσεις συμμετέχει και ο Λερντ Χαντ, του οποίου το βιβλίο «Neverhome» μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πόλις, σε μετάφραση Χρήστου Οικονόμου. · Ανάμεσα στους μουσικούς που παίρνουν μέρος, είναι ο Ορφέας Περίδης, η Μαρία Παπαγεωργίου και η Φένια Χρήστου που έχει μελοποιήσει, μεταξύ άλλων, Παλαμά, Σικελιανό και Λαπαθιώτη. ·
Σημαντική στιγμή του φεστιβάλ αποτελεί η ανακοίνωση και απονομή στην τελετή λήξης του βραβείου «The Barbara Fields-Siotis», το οποίο έχει θεσπίσει ο Κύκλος Ποιητών στη μνήμη της Μπάρμπαρα Φιλντς-Σιώτη (1939-2019), ενός ανθρώπου που υπήρξε σε όλη τη διάρκεια της ζωής του αφοσιωμένος αναγνώστης, υπέρμαχος και πάτρωνας της ποίησης. Το 2019 το βραβείο απονεμήθηκε στη Ζέφη Δαράκη, πέρσι στον κορυφαίο Κινέζο ποιητή Μπέι Ντάο, σημαντική υποψηφιότητα τα τελευταία χρόνια για το βραβείο Νόμπελ, οπότε φέτος περιμένουμε με αγωνία το όνομα του Έλληνα ποιητή ή της ποιήτριας που θα τιμηθεί με το βραβείο. ·
Όλες οι εκδηλώσεις ξεκινούν στις 8 μ.μ., εκτός από την εκδήλωση της Τρίτης 28.9 στο καφέ του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου που αρχίζει στις 6 μ.μ. Η είσοδος είναι ελεύθερη, η μάσκα υποχρεωτική.
Τελικό Πρόγραμμα ΦΔείτε το πρόγρΔείτε το πρόγραμμα του φεστιβάλ εδώ
* Ο Δημήτρης Αγγελής είναι ποιητής, πρόεδρος του Κύκλου Ποιητών και διευθυντής του φεστιβάλ.
