Την επόμενη Κυριακή, 26 Σεπτεμβρίου, θα παρουσιαστεί στο Ηρώδειο η μουσική παράσταση «Θέλει αρετή και τόλμη το… τραγούδι», στην οποία ο Σταύρος Ξαρχάκος θα διευθύνει μια σουίτα εμπνευσμένη από 21 επίλεκτα δημοτικά τραγούδια με ορχηστρικό σύνολο και ερμηνεύτρια την Ηρώ Σαΐα.

Η συναυλία εντάσσεται στο ευρύτερο πρόγραμμα καλλιτεχνικών δράσεων που έχει ετοιμάσει ο σπουδαίος έλληνας συνθέτης με αφορμή τους εορτασμούς για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, προβάλλοντας τη σημασία και τη διαχρονικότητα της ελληνικής μουσικής παράδοσης. Ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί στη δυναμική που χαρακτηρίζει τα δημοτικά τραγούδια ακόμη και σήμερα, επιβεβαιώνοντας ότι το βαθύτερο ύφος και ήθος αυτών των λαϊκών δημιουργιών «εξακολουθεί να μας αφορά και να εμπνέει τη σύγχρονη μουσική εκτέλεση και δημιουργία», όπως αναφέρεται και στο σημείωμα της παράστασης. Θα άξιζε επίσης να πούμε ότι τα έσοδα από την πώληση των εισιτηρίων θα διατεθούν στα μουσικά σχολεία Παλλήνης και Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο της Υποτροφίας «Σταύρος Ξαρχάκος».

Ενθουσιασμένη από τις πρόβες δηλώνει η Ηρώ Σαΐα, χαρισματική τραγουδίστρια και σύζυγος του μαέστρου και συνθέτη: «Θα αποτελέσει έκπληξη ο ήχος της συναυλίας, γιατί ακούς τα τραγούδια και νομίζεις ότι τα έχει ενορχηστρώσει κάποιος εικοσάρης». Πέρα από τα γνωστά δημοτικά τραγούδια, θα ακουστούν και δύο καινούργια κομμάτια στο ίδιο ύφος, τα οποία έχει γράψει ο Σταύρος Ξαρχάκος, αλλά και ένα κομμάτι από τον τελευταίο δίσκο της Ηρώς Σαΐα με τίτλο «Παραδώσου», ο οποίος κυκλοφόρησε πριν από μερικούς μήνες. Περιτριγυρισμένη από τα δύο παιδιά της, τον Σταύρο Τζούνιορ και την Ιζόλδη, δύο αξιολάτρευτα πλάσματα που μοιάζουν με αγάλματα ερωτιδέων τα οποία σαν να ζωντάνεψαν ξαφνικά στο σήμερα, μιλάει με δημιουργική έξαψη για την πολυαναμενόμενη αυτή εκδήλωση. Πρόκειται άλλωστε για «ένα είδος τραγουδιού το οποίο αγαπώ. Ο τελευταίος μου δίσκος έχει άξονα το δημοτικό τραγούδι και σε όλα μου τα προγράμματα υπήρχε χώρος για την ελληνική μουσική παράδοση. Με πάει και η φωνή μου εκεί. Νιώθω μεγάλη χαρά διότι το αποτέλεσμα είναι πολύ σύγχρονο: ο διονυσιασμός που έχει από μόνο του το δημοτικό μας τραγούδι μπλέκεται με τον διονυσιασμό του Ξαρχάκου και δημιουργείται μια καλλιτεχνική έκρηξη».

Εχετε ξανασυνεργαστεί με τον σύζυγό σας. Γίνεται πιο εύκολη η επαγγελματική διάσταση της σχέσης σας όσο περνούν τα χρόνια;

«Ηταν και είναι δύσκολη η συνεργασία με τον Σταύρο. Κάποια πράγματα που ξέρω ότι θέλει, τους χρωματισμούς στη φωνή, την εκφορά του λόγου, τα έχω εμπεδώσει πια. Αυτή η οικειότητα που υπάρχει στη σχέση μας δεν μεταφράζεται απαραιτήτως και σε ευκολία, αφήστε που μπορώ να πω ότι είναι πιο αυστηρός σε σχέση με παλαιότερα. Μου αρέσει όμως η συνεργασία με τον Ξαρχάκο γιατί μαζί του αλλάζεις πίστα, ανεβαίνεις σε άλλο επίπεδο, και εμένα μου αρέσουν οι προκλήσεις στη ζωή μου».

Θα πείτε κάποιο τραγούδι στο οποίο έχετε αδυναμία;

«Ολα τα τραγούδια τα αγαπώ πολύ, είχα άλλωστε και ένα περιθώριο επιλογής. Το μοιρολόι για τον θάνατο του Μάρκου Μπότσαρη είναι ένα τραγούδι στο οποίο έχω αδυναμία, ή η «Ρούσα παπαδιά». Αυτό το τελευταίο θυμάμαι να το ακούω τη δεκαετία του ’80 που ήμουν πολύ μικρή σε μια κασέτα που είχε ο ιερέας πατέρας μου, με τη Δόμνα Σαμίου ή τη Γιούλα Κοτρώτσου. Νόμιζα ότι έλεγε για τη μάνα μου. Κατά φοβερή σύμπτωση, το τραγούδι αυτό είναι συνδεδεμένο και με τα παιδικά χρόνια του Σταύρου. Οφείλω βέβαια να πω ότι τη δημοτική μουσική την απέρριπτα τότε, όπως όλα τα παιδιά που δεν θέλουν τα κλαρίνα αλλά τις μεγάλες επιτυχίες της εποχής. Ο,τι έχει βέβαια σχέση με την παιδική μας ηλικία δουλεύει υποσυνείδητα. Οπως επηρεαζόμαστε από τα τραύματα, έτσι μας ασκούν επιρροή οι ήχοι και οι εικόνες και κατασκευάζουμε την αισθητική και την κοσμοθεωρία μας».

Τα παιδιά σας ακούνε τα πάντα;

«Προσπαθώ να μην είμαι καταπιεστική μητέρα. Θα ακούσουν από «Ζουζούνια» μέχρι Μπετόβεν».

Εχουν κλίση στη μουσική;

«Ναι, αλλά δεν είναι κάτι που με απασχολεί. Μπορεί τα παιδιά μου όταν μεγαλώσουν να γίνουν γιατροί, μανάβηδες, ζωγράφοι ή πωλητές. Με ενδιαφέρει να κάνουν τα ίδια την επιλογή τους. Να ξέρουν ότι μπορούν να ακολουθήσουν όποιον δρόμο αγαπήσουν. Εμένα ο πατέρας μου με πίεζε να γίνω γιατρός επειδή ήμουν πολύ καλή μαθήτρια και ευτυχώς που δεν έγινα. Θα ήθελα να είναι δύο ανεξάρτητες, ισορροπημένες προσωπικότητες που θα χαράξουν τη δική τους πορεία. Καλή τύχη να έχουν μόνο και υγεία».

Σας απασχολεί το μέλλον στο οποίο θα ζήσουν;

«Αναρωτιέμαι και προβληματίζομαι. Σκέφτομαι με πόση ευκολία παραχωρούμε τα προσωπικά μας δεδομένα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, για παράδειγμα, και κατά πόσο αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα έλλειμμα ελευθερίας. Δεν έχω καταλήξει αν η εξέλιξη της τεχνολογίας οδηγεί απαραίτητα σε πρόοδο, καθετί εξαρτάται από τη χρήση που κάνεις και οι άνθρωποι δεν παίρνουμε πάντα τις πιο σοφές αποφάσεις. Φοβάμαι επίσης για το περιβάλλον που καταστρέφεται. Οι πρόσφατες πυρκαγιές με κλόνισαν. Ηδη είμαστε απόλυτα εξαρτημένοι από τα κλιματιστικά τα καλοκαίρια. Τι ζωή είναι αυτή;».

Πέρασαν αλήθεια πιο εύκολα τα lockdowns χάρη στη μουσική;

«Δεν μπορώ να ζήσω χωρίς μουσική. Θέλω να ακούγεται κάτι συνεχώς, ειδάλλως πλήττω. Επιλέγω να μην ακούω ραδιόφωνα με playlist, φτιάχνω δικές μου λίστες ή ψάχνω καινούργια πράγματα. Αρνούμαι να ακούω τα ίδια και τα ίδια. Δεν γίνεται να υπάρχουν όλοι κι όλοι δέκα καλλιτέχνες και να παίζεται σε μόνιμη βάση το δικό τους ρεπερτόριο. Αυτό κάνει μακροπρόθεσμα κακό στο ελληνικό τραγούδι».

Ποιοι νέοι καλλιτέχνες έχουν κεντρίσει το ενδιαφέρον σας;

«Μου άρεσε πολύ μια τραγουδίστρια που την είχα ακούσει με τον Θάνο Μικρούτσικο – τα τελευταία χρόνια την έχω χάσει βέβαια. Αννα Λινάρδου λέγεται, αυτή η φωνή μού είχε αρέσει πολύ. Εξαιρετική τραγουδίστρια είναι η Νατάσσα Μποφίλιου, η οποία πλέον έχει καθιερωθεί. Μου αρέσουν πολύ επίσης η Ιουλία Καραπατάκη και η Σεμέλη Παπαβασιλείου. Από άνδρες, θα ήθελα να αναφέρω τον Ζαχαρία Καρούνη, που έχει κυκλοφορήσει μια νέα δουλειά με δημοτικά τραγούδια, «Τι γλυκά πικρά ‘ν’ τα γέλια» είναι ο τίτλος της, και βασίζεται σε σπουδαία έρευνα. Ξεχωρίζω τον Γιάννη Διονυσίου, έχει ωραία λαϊκή φωνή. Μου αρέσει ο Θοδωρής Βουτσικάκης, αλλά και ο Γιώργος Περρής. Ελπίζω να μην ξεχνάω κανέναν».

Τι άλλο μάς επιφυλάσσετε για τη σεζόν που μόλις άρχισε;

«Θέλω να κερδίσω έδαφος στα δισκογραφικά. Το άλμπουμ «Παραδώσου» θα το στηρίξω με εμφανίσεις αυτή τη χρονιά και στις αρχές του 2022 σκεπτόμαστε με τον Σταύρο να κυκλοφορήσουμε τον πρώτο κοινό μας δίσκο με διασκευές αλλά και με νέο υλικό. Μου έχουν λείψει πάντως πολύ η σκηνή και η επικοινωνία με τον κόσμο. Μακάρι οι συνθήκες να είναι ευνοϊκές και να μπορέσουμε να δουλέψουμε εφέτος – πάντα με ασφάλεια, φυσικά».