Ο σμηναγός Ζερόμ Τουλ «Schuss», ένας από τους πιλότους που έδειξαν τις δυνατότητες του Ραφάλ το περασμένο Σαββατοκύριακο στο αεροπορικό σόου στην Τανάγρα, μιλάει στο «Βήμα». Ο κ. Τουλ έχει λάβει μέρος σε όλους τους πολέμους όπου επιχειρούν τα Ραφάλ και σήμερα είναι εκπαιδευτής νέων πιλότων.
Τι είναι το «Schuss»;
«Το παρατσούκλι μου. Ολοι οι πιλότοι έχουμε ένα nom de guerre. Schuss είναι η στάση που παίρνουμε στο σκι στο χιόνι όταν θέλουμε να πάμε πολύ γρήγορα».
Πώς ήρθαν τα Ραφάλ στην Τανάγρα;
«Με απευθείας πτήση από τη Γαλλία. Για την επίδειξη, το Ραφάλ πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο ελαφρύ, δηλαδή να μην κουβαλά όπλα ούτε δεξαμενές καυσίμων. Για την πτήση των δύο ωρών από τη Γαλλία στην Ελλάδα είχαμε κάτω από τα φτερά τις δεξαμενές τις οποίες αφαιρέσαμε για την επίδειξη».
Στις πολεμικές επιχειρήσεις;
«Εχουμε τις δεξαμενές και τον οπλισμό. Το Ραφάλ μπορεί να μεταφέρει μιάμιση φορά το βάρος του. Ζυγίζει 10 τόνους και με όσα μπορεί να μεταφέρει κάτω από τα φτερά, φθάνει τους 25 τόνους – καύσιμα, βόμβες, πυραύλους, αμυντικά συστήματα. Μπορούμε βεβαίως να ανεφοδιαστούμε με καύσιμα εν πτήση, αν πηγαίνουμε σε μια αποστολή πέντε ή δέκα ώρες μακριά, κάνουμε αρκετές φορές ανεφοδιασμό».
Σε ποιους πολέμους έχετε λάβει μέρος;
«Στο Ιράκ, στη Συρία, στο Αφγανιστάν, στο Μάλι, σχεδόν σε όλους τους πολέμους όπου συμμετέχουν τα Ραφάλ».
Ποιος ήταν δυσκολότερος;
«Για μένα το Αφγανιστάν, γιατί ήμουν νέος επιχειρησιακός πιλότος, η μορφολογία είναι δύσκολη. Οσο περισσότερη η εμπειρία, τόσο περισσότερη και η εμπιστοσύνη στον εαυτό μας. Πάντα όμως υπάρχουν στρες και ένταση, ειδικά τότε που ήμουν νέος, 27-28 ετών».
Εχετε συμμετάσχει σε αποστολή με την οποία δεν συμφωνούσατε;
«Οχι. Σε μένα προσωπικά και στους συναδέλφους μου δεν έχει συμβεί να μη συμφωνούμε με τις αρχές ή τους στόχους μιας αποστολής. Διότι πάνω απ’ όλα προστατεύουμε τους στρατιωτικούς, κυρίως τους Γάλλους και τους συμμάχους μας που βρίσκονται στο έδαφος, ή κάνουμε αντίποινα για τρομοκρατία».
Φοβάστε;
«Ποτέ. Περνάμε από εκπαίδευση καθημερινά και έχουμε εμπιστοσύνη στον εξοπλισμό. Οταν βρίσκομαι στο πεδίο της μάχης, δεν αισθάνομαι φόβο αλλά λίγο στρες. Στις αποστολές το ρίσκο είναι ελάχιστο. Προσπαθούμε να προβλέψουμε οτιδήποτε θα μπορούσε να πάει στραβά και πώς να το αντιμετωπίσουμε – π.χ. αν παρουσιαστεί βλάβη ενώ βρισκόμαστε σε εχθρική χώρα. Η εκπαίδευση είναι ακριβώς αυτό: εκπαιδευόμαστε για τα απρόοπτα. Με όλη αυτή την προετοιμασία υποχωρεί ο φόβος».
Η βάση σας είναι στη Γαλλία;
«Οχι αναγκαστικά. Για το Ιράκ έχουμε βάση στην Ιορδανία, για το Μάλι στο Τσαντ κ.α. Αλλά δεν αποκλείεται να φύγουμε για μια αποστολή από τη Γαλλία. Το Ραφάλ μπορεί να πραγματοποιεί αποστολές με περισσότερες από 10 ώρες πτήση και να επιστρέφει στη Γαλλία».
Εχετε μετανιώσει για μια αποστολή επειδή σκοτώθηκαν παιδιά ή άμαχοι;
«Οι πιλότοι μαθαίνουν μόνο για τους στόχους της επίθεσης. Δεν πληροφορούμαστε ποτέ αν υπήρξαν παράπλευρες απώλειες. Συχνά δεν έχουμε άλλωστε και καμία απόδειξη. Εμείς εκπληρώνουμε την αποστολή, πληροφορούμαστε για το αν επετεύχθη ή όχι ο στόχος και τίποτα άλλο. Δεν γίνονται ανακοινώσεις για παράπλευρες απώλειες. Προφανώς είμαστε άνθρωποι και αν μάθουμε κάτι τέτοιο, μας στενοχωρεί πολύ».
Στα μέσα ενημέρωσης υπάρχουν συχνά αναφορές για παράπλευρες απώλειες, δεν τις βλέπετε;
«Αποφεύγουμε να διαβάζουμε για τις αποστολές μας στα μέσα ενημέρωσης γιατί λέγονται πολλά, απ’ όλα τα κόμματα…».
Τα drones θα αντικαταστήσουν τα επανδρωμένα αεροσκάφη;
«Στο μέλλον… Προς το παρόν δεν θα αντικαταστήσουν αλλά θα συμπληρώσουν. Σε μερικά χρόνια θα υπάρχουν λιγότερα επανδρωμένα πολεμικά αεροσκάφη και οι αποστολές θα πραγματοποιούνται από ένα αεροπλάνο με έναν πιλότο το οποίο θα συνοδεύεται από δύο ή τρία μη επανδρωμένα drones. Ο άνθρωπος όμως θα παίρνει πάντα την τελική απόφαση πριν από την εκτέλεση του στόχου. Ηδη χρησιμοποιούμε πολλά drones, κυρίως για παρακολούθηση, καμιά φορά για βομβαρδισμούς. Στο μέλλον θα υπάρχουν ίσως λιγότερα μαχητικά αεροσκάφη, και πάντα θα συνοδεύονται από drones».
Στις αποστολές τους σήμερα τα Ραφάλ συνοδεύονται από drones;
«Πραγματοποιούμε αποστολές σε συντονισμό με drones. Συνήθως φθάνουμε σε μια ζώνη όπου πρέπει να γίνει παρακολούθηση ή βομβαρδισμός και ήδη υπάρχουν αναγνωριστικά drones με τα οποία συνδεόμαστε, δηλαδή με τους χειριστές τους στο έδαφος, και συνεργαζόμαστε. Δεν υπάρχουν ακόμα βομβαρδιστικά drones που να έχουν τις ίδιες επιδόσεις με ένα μαχητικό αεροσκάφος, ένα Ραφάλ».
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του Ραφάλ έναντι άλλων μαχητικών;
«Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του Ραφάλ είναι ότι μπορεί να πραγματοποιεί εύκολα όλα τα είδη αποστολών. Μπορεί να βρίσκεται σε μια αποστολή αεράμυνας και πολύ απλά, πατώντας ένα κουμπί, να είναι έτοιμο να εκτοξεύσει βόμβες σε έναν στόχο, στη συνέχεια να επανέλθει πολύ γρήγορα στην αεράμυνα εναντίον άλλων αεροπλάνων. Οι προηγούμενες γενιές μαχητικών αεροσκαφών είχαν μοντέλα είτε για αεράμυνα είτε για βομβαρδισμούς. Το Ραφάλ μπορεί να τα κάνει πολύ καλά όλα. Ετσι μπορούμε να συγκεντρώσουμε τα πάντα σε μία αποστολή. Επίσης το Ραφάλ είναι πολύ εύκολο στον χειρισμό σε σύγκριση με αεροπλάνα της ίδιας γενιάς».
Είστε περισσότερο πιλότος ή χειριστής υπολογιστή;
«Το πιλοτάρισμα του Ραφάλ είναι πολύ απλό. Εχει έναν εξαιρετικό αυτόματο πιλότο, άρα πιλοτάρεται εύκολα, αλλά τα οπλικά του συστήματα είναι λίγο πιο περίπλοκα. Απαιτείται περισσότερη εκπαίδευση, αλλά μόλις ο νέος πιλότος καταλάβει πώς λειτουργούν τα συστήματα αυτά, η χρήση τους γίνεται εύκολη. Δηλαδή χρειάζεται δουλειά στην αρχή. Σε όλα τα αεροπλάνα νέας γενιάς το πιλοτάρισμα είναι πολύ πιο εύκολο σε σύγκριση με το παρελθόν. Ενα αεροπλάνο που πιλοτάρεται εύκολα επιτρέπει στον πιλότο να επικεντρώνεται στην αποστολή του».