Η αποχώρηση της Ανγκελα Μέρκελ από την καγκελαρία της Γερμανίας, ύστερα από 16 χρόνια αλλάζει τα δεδομένα και στις ελληνογερμανικές σχέσεις.
Οι δύο επικρατέστεροι υποψήφιοι για τη διαδοχή της, ο Χριστιανοδημοκράτης Αρμιν Λάσετ και ο Σοσιαλδημοκράτης Ολαφ Σολτς, αυτοπροβάλλονται και ως πολιτικοί κληρονόμοι της Μέρκελ.
Αλλά η επόμενη μέρα δεν θα είναι απλή συνέχεια της περιόδου Μέρκελ.
Με τον Λάσετ καγκελάριο
Με τον Αρμιν Λάσετ (CDU/CSU) καγκελάριο της Γερμανίας η Αθήνα θα βρεθεί αντιμέτωπη με σκλήρυνση της γραμμής ισορροπιών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας που ακολούθησε η Μέρκελ.
Ο Λάσετ θέλει ενεργό τον δίαυλο επικοινωνίας με την Αγκυρα και τον ρόλο της Γερμανίας ως αντιστάθμισμα στην υποστήριξη της Γαλλίας και του Μακρόν στην Ελλάδα.
«Στις σχέσεις μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας υπάρχουν για χρόνια πολλά σκαμπανεβάσματα. Γερμανία και Γαλλία πρέπει να δρουν πάντα από κοινού με διαφορετικούς τόνους» είπε στα «ΝΕΑ» με αφορμή την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια την περασμένη άνοιξη.
«Ο γάλλος πρόεδρος Μακρόν υποστηρίζει ιδιαίτερα τις ελληνικές θέσεις, αλλά στις κρίσεις είναι σημαντικό να διατηρείται το νήμα επικοινωνίας και με την Τουρκία» σημείωσε.
Ζητούμενο για τον Λάσετ είναι «να αποσαφηνιστεί το κεντρικό ζήτημα των θαλάσσιων συνόρων και να εμπεδωθούν συνθήκες ασφάλειας δικαίου για Ελλάδα και Τουρκία».
Για τις γερμανικές εξαγωγές όπλων στην Τουρκία, ο Λάσετ περιορίστηκε να πει ότι «οι ανησυχίες της Ελλάδας πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη και να τηρηθεί η ισορροπία δυνάμεων», αποφεύγοντας να μπει σε λεπτομέρειες για συγκεκριμένα οπλικά συστήματα.
«Τουρκο-Λάσετ» τον χαρακτηρίζουν στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία εξαιτίας των καλών σχέσεων που διατηρεί με τη μεγάλη τουρκική παροικία στο πολυπληθέστερο κρατίδιο της Γερμανίας. Τις καλλιεργεί ο Λάσετ για λόγους ειρηνικής συμβίωσης και εσωτερικής ασφάλειας.
Αλλά η επιρροή των τουρκικής καταγωγής ψηφοφόρων στη Γερμανία δεν είναι τόσο μεγάλη όσο συχνά παρουσιάζεται. Από τα 3 εκατομμύρια Τούρκων της Γερμανίας, λιγότεροι από τους μισούς έχουν γερμανική υπηκοότητα και ψηφίζουν. Και η πολιτική τους τοποθέτηση δεν είναι ενιαία. Πολλοί είναι οι αντίπαλοι του Ερντογάν, διωκόμενοι και εξόριστοι στη Γερμανία, που δεν θα συγχωρούσαν τους εναγκαλισμούς μαζί του.
Η ΕΕ και η Γερμανία εξαρτώνται από την Τουρκία και τον Ερντογάν στο προσφυγικό-μεταναστευτικό. Το θέμα αυτό είναι ψηλά στην ατζέντα του Λάσετ, ο οποίος επισκέφθηκε τον Αύγουστο του 2020 τη Λέσβο.
Είδε ότι «τα εξωτερικά σύνορα προστατεύονται πολύ καλύτερα απ’ ό,τι πριν μερικά χρόνια», αστυνομικοί της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας συμμετέχουν στις μονάδες της FRONTEX στον Εβρο. Αλλά διαπίστωσε επίσης ότι «η ανθρωπιστική κατάσταση των προσφύγων στους καταυλισμούς είναι πολύ δύσκολη». Υποστηρίζει μια «ευρωπαϊκή λύση» για την κατανομή των προσφύγων στις χώρες-μέλη της ΕΕ.
Με καγκελάριο τον Όλαφ Σόλτς
Η ανάληψη της καγκελαρίας από τον Ολαφ Σολτς θα έχει θετικές επιπτώσεις για τις ελληνικές επιδιώξεις στα ζητήματα οικονομίας και ευρωπαϊκής πολιτικής.
Ο Ολαφ Σολτς είναι ο υπουργός Οικονομικών επί των ημερών του οποίου η Γερμανία εγκατέλειψε την αυστηρή δημοσιονομική πολιτική ισοσκελισμένων προϋπολογισμών (το «μαύρο μηδέν») που ήταν το δόγμα του Σόιμπλε την προηγούμενη δεκαετία.
Υπό την πίεση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας, το συνταγματικά επιβεβλημένο «φρένο χρέους» ανεστάλη, η Γερμανία προχώρησε σε δανεισμό εκατοντάδων δισεκατομμυρίων.
«Απορρίπτω περικοπές στα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας και θα κρατήσω τις επενδύσεις σε επίπεδο ρεκόρ, προκειμένου να έχουμε μελλοντικά ανάπτυξη και απασχόληση» σημείωσε ο Σολτς στη συνέντευξή του στα «ΝΕΑ» (12.3.2021).
Ο Σολτς έπαιξε καθοριστικό ρόλο και στη θέσπιση του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ, που αποτέλεσε αλλαγή παραδείγματος για τη στάση της Γερμανίας στην ΕΕ.
«Το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ είναι ένα κεντρικό εργαλείο σε επίπεδο ΕΕ, προκειμένου να δοθεί ισχυρή ώθηση στην οικονομική ανάκαμψη και να καταστεί η Ευρώπη έτοιμη για το μέλλον» σημείωνε ο Σολτς.
Επιφυλακτικότερος είναι για το Σύμφωνο Σταθερότητας που τέθηκε εξαιτίας της πανδημίας εκτός ισχύος. Για τον Σολτς, «η δημοσιονομική στήριξη θα πρέπει να διατηρηθεί για όσο χρονικό διάστημα το απαιτούν οι επιδημιολογικές και οικονομικές συνθήκες».
Επαφές Δένδια
Ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας φρόντισε να καλλιεργήσει τις σχέσεις του με τον Χριστιανοδημοκράτη Αρμιν Λάσετ και τον επισκέφθηκε στο Ντίσελντορφ στις 22 Μαρτίου 2021.
Προσέγγιση επεδίωξε και με την Αναλένα Μπέρμποκ, συμπρόεδρο και υποψήφια καγκελάριο των Πρασίνων, με την οποία είχε συναντηθεί τον χειμώνα του 2020 στο περιθώριο της Διάσκεψης του Μονάχου για την Ασφάλεια.
Μόνο με τον Σοσιαλδημοκράτη υποψήφιο Ολαφ Σολτς δεν καλλιεργήθηκαν επαφές, οι οποίες θα ήταν χρήσιμες αν θα είναι, όπως διαφαίνεται, ο επόμενος καγκελάριος της Γερμανίας.
