Οι ΗΠΑ στα όπλα – Πώς το Χόλιγουντ έχει τιμήσει την απαράμιλλη ετοιμότητα του αμερικανικού στρατού

Στις 27 Αυγούστου, μία ημέρα μετά την επίθεση αυτοκτονίας τoυ ISIS-K έξω στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, όπου σκοτώθηκαν μεταξύ άλλων 13 αμερικανοί στρατιώτες και δεκάδες Αφγανοί, ο αμερικανικός στρατός εξαπέλυσε αεροπορική επιδρομή με drones. Στόχος ήταν ο σχεδιαστής επιθέσεων του Ισλαµικού Κράτους του Χορασάν στο Ανατολικό Αφγανιστάν (ακολούθησαν και άλλες επιχειρήσεις εντός της Καμπούλ). Οποιο και αν ήταν το αποτέλεσμα, η επιχείρηση θύμιζε κινηματογραφική ταινία, παρμένη με τη σειρά της από τη σκληρή πραγματικότητα της ζωής, γιατί η Ιστορία έχει αποδείξει ότι σε τέτοιες περιπτώσεις ο αμερικανικός στρατός παίρνει αμέσως τα μέτρα του.

Από την πλευρά του, το Χόλιγουντ, από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά, ουκ ολίγες φορές έχει τιμήσει αυτή την απαράμιλλη ετοιμότητα του αμερικανικού στρατού και την ικανότητά του να αντεπιτίθεται αμέσως μετά τα κτυπήματα. Αμέτρητες είναι οι ταινίες που αποτυπώνουν στη μεγάλη οθόνη την παραπάνω τακτική των Αμερικανών, άλλες βασισμένες σε πραγματικά περιστατικά, άλλες προϊόντα μυθοπλασίας εμπνευσμένα από αληθινά γεγονότα.

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος

Αποστολές αυτοκτονίας-σωτηρίας στον κινηματογράφο θα βρούμε διαρκώς μπροστά μας και σε όλους του πολέμους. Οι «ειδικές επιχειρήσεις» με φόντο τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αναπτύχθηκαν ιδιαίτερα στη δεκαετία του 1960 με ταινίες όπως «Τα κανόνια του Ναβαρόνε» (The Guns of Navarone, 1961), «Και οι 12 ήταν καθάρματα» (The Dirty Dozen, 1967) και «Οπου τολμούν οι αετοί» (Where Eagles Dare, 1968). Πολλά χρόνια αργότερα, ο Κουέντιν Ταραντίνο θα απέτινε φόρο τιμής σε αυτό το είδος με τους «Αδοξους μπάσταρδους» (Inglourious Βasterds, 2009), όπου ο Μπραντ Πιτ ηγείται μιας ομάδας επίλεκτων ανδρών στα κατεχόμενα από τους Γερμανούς εδάφη της Ευρώπης και παίρνει το… σκαλπ όσων περισσότερων ναζί μπορεί. Μία οκταετία πριν από τους «Μπάσταρδους», ένα μεγάλο μέρος της ταινίας «Περλ Χάρμπορ» (Pearl Harbor) του Μάικλ Μπέι ασχολείται με την αντεπίθεση της αμερικανικής αεροπορίας εναντίον των Ιαπώνων λίγο καιρό μετά τον βομβαρδισμό της αμερικανικής βάσης στη Χαβάη.

Ο Αλεκ Μπάλντουιν ηγείται της αποστολής βομβαρδισμού τού Τόκιο λίγο πριν από το τελειωτικό κτύπημα με τη ρίψη της ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα μερικά χρόνια μετά. Σε εντελώς διαφορετικό κλίμα, αλλά και πάλι στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η ταινία του Τζoρτζ Κλούνεϊ «Μνημείων άνδρες» (The Μonuments Μen, 2014) αναφέρεται στην ειδική αποστολή σωτηρίας των κλεμμένων από τους Γερμανούς μνημείων της Ευρώπης κατά τη διάρκεια των εχθροπραξιών.

Στους «12 δυνατούς», ο Κρις Χέμσγουορθ και οι συμπολεμιστές του συγκρούνοται με τους Ταλιμπάν μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου

Ο Ράμπο και η παρέα του

Η «ριγκανική» περίοδος στη δεκαετία του 1980 «έβγαλε» αρκετές ταινίες με στόχο την παρουσίαση των αμερικανικών ειδικών επιχειρήσεων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Τζον Ράμπο του Σιλβέστερ Σταλόνε στο «Ράμπο II: Η αποστολή» (Rambo: First Βlood Ρart 2, 1985) του «δικού» μας Τζορτζ Π. Κοσμάτος: δέκα χρόνια μετά τη λήξη του πολέμου στο Βιετνάμ, ο Ράμπο στρατολογείται ξανά για μια μυστική και επικίνδυνη αποστολή στις ζούγκλες της ασιατικής χώρας, όπου πρέπει να εντοπίσει αγνοούμενους αμερικανούς στρατιώτες που πιθανότατα κρατούνται ακόμα αιχμάλωτοι. Κάποιον λάκκο έχει η φάβα, αλλά τελικά ο ήρωας τα καταφέρνει. Πολλά χρόνια αργότερα, ο Σταλόνε θα γινόταν ένας από τους εμπνευστές και πρωταγωνιστές των «Αναλώσιμων» (The Εxpendables, 2010), της ειδικής ομάδας μισθοφόρων που αναλαμβάνουν να πετύχουν το ακατόρθωτο αποδεικνύοντας ότι παρά τα χρονάκια τους η μπογιά τους δεν έχει ξεφτίσει ακόμη. Η απρόβλεπτη επιτυχία της ταινίας απέφερε δύο συνέχειες.

Στη δεκαετία του 1980 γυρίστηκαν επίσης ταινίες όπως η «NAS: Ομάδα Eιδικών Kαταστροφών» (Navy Seals, 1990) και οι δύο περιπέτειες «Δύναμη Δέλτα» (The Delta Force, 1986) και «Δύναμη Δέλτα 2: Σε μια αποστολή χιλίων κινδύνων» (Delta Force 2: The Colombian Connection, 1990) με τον Τσακ Νόρις. Παρεμφερείς ρόλους ειδικά εκπαιδευμένων ανδρών έτοιμων να μασήσουν ατσάλι για το καλό της αποστολής τους έπαιξαν ο Στίβεν Σιγκάλ και ο Ζαν Κλοντ Βαν Νταμ, ενώ μεγάλη επιτυχία είχε η τηλεοπτική σειρά «The A Team» (1983-1987), όπου παρακολουθούσαμε τα κατορθώματα μιας ανορθόδοξης ομάδας επιλέκτων (ανάμεσά τους ο Τζορτζ Πέπαρντ και ο Μίστερ Τ.) ενώ έκαναν πράξη το αδιανόητο. Το 2010 η σειρά απέκτησε και την ομότιτλη κινηματογραφική της εκδοχή, με τους Λίαμ Νίσον και Μπράντλεϊ Κούπερ.

ΗΠΑ vs Οσάμα μπιν Λάντεν

Την τελευταία εικοσαετία οι «σοβαρές» ταινίες με αυτό το περιεχόμενο παράγονται κατά κόρον στο Χόλιγουντ, κάτι για το οποίο τεράστιο ρόλο έπαιξαν οι επιθέσεις στους Δίδυμους Πύργους και στο Πεντάγωνο τον Σεπτέμβριο του 2001. Koρυφαία θέση σε αυτές τις ταινίες αποκτά το «Zero Dark Thirty» (2012) της Κάθριν Μπίγκελοου, μια εκτεταμένη κινηματογραφική αναπαράσταση της προσπάθειας της CIA να εντοπίσει τον αρχηγό της Αλ Κάιντα, Οσάμα μπιν Λάντεν. Για να καταφέρει να αποσπάσει τις απαραίτητες πληροφορίες, η αμερικανική υπηρεσία χρησιμοποίησε ανελέητες μεθόδους, αν και τελικά δεν χρειάστηκε παρά μια μικρή ομάδα ικανότατων πρακτόρων (μεταξύ των οποίων η ηρωίδα που υποδύεται η Τζέσικα Τσαστέιν) για τον εντοπισμό του. Eξι χρόνια αργότερα, οι «12 δυνατοί» (12 Strong) του Νικολάι Φούγκλσιγκ έκαναν μια κινηματογραφική επιστροφή στην πρώτη αποστολή αντεπίθεσης των Αμερικανών στο Αφγανιστάν μετά την 11η Σεπτεμβρίου.

Zero Dark Thirty

Η Αµερική παντού

Πάντα στην τελευταία εικοσαετία, αναπτύχθηκε γενικότερα η δράση των αμερικανικών ειδικών δυνάμεων σε διάφορα «hotspots» του πλανήτη. Με το «Μαύρο Γεράκι: Η κατάρριψη» (Black Hawk Down, 2001), ο Ρίντλεϊ Σκοτ υπέγραψε μια πρωτοποριακή στο γύρισμά της ταινία που κατέγραφε όλη την αποτυχημένη επέμβαση των Αμερικανών στη Σομαλία το 1993. Στα «Δάκρυα του ήλιου» (Tears of the Sun, 2003) του Αντουάν Φουκουά, ο Μπρους Γουίλις παίζει τον ριψοκίνδυνο αμερικανό στρατιωτικό που αναλαμβάνει να βγάλει από την παραδομένη σε στρατιωτικό νόμο Νιγηρία μια γιατρό (Μόνικα Μπελούτσι), μέλος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, η οποία όμως αρνείται να φύγει αν δεν σωθούν μαζί της και οι κάτοικοι του χωριού όπου δραστηριοποιείται…

Η βραβευμένη με το Οσκαρ καλύτερης ταινίας «Επιχείρηση: Argo» (Argo, 2012) του Μπεν Αφλεκ αναπαριστούσε τη συνεργασία του Χόλιγουντ με τη CIA για τη διάσωση έξι αμερικανών υπαλλήλων της αμερικανικής πρεσβείας στην Τεχεράνη, οι οποίοι τον Νοέμβριο του 1979, και ενώ ο Αγιατολάχ Χομεϊνί βρισκόταν ήδη στην εξουσία, αναγκάστηκαν να κρυφτούν στην πρεσβεία του Καναδά στην ιρανική πρωτεύουσα. Eπίσης εμπνευσμένο από αληθινά περιστατικά είναι το «Mile 22» (2018) του Πίτερ Μπεργκ, όπου ο Μαρκ Γουόλμπεργκ υποδύεται τον αρχηγό μιας ομάδας αμερικανών κομάντος που αναλαμβάνει να βγάλει από την Ινδονησία έναν άνθρωπο με χρήσιμες πληροφορίες για τη χώρα ενώ, για να κλείσουμε με τους Ταλιμπάν, αρκεί να θυμηθούμε ότι το ντουέτο Μπεργκ – Γουόλμπεργκ συνεργάστηκε και στον «Μόνο επιζώντα» (Lone Survivor, 2013). Εκεί ο Γουόλμπεργκ υποδύεται έναν Navy Seal με αποστολή τη σύλληψη και δολοφονία ενός Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν. Αλλά κάτι «στραβώνει» και μένει μόνος του σε εχθρικό έδαφος. Θα γλιτώσει;