Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, μιλώντας στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν, σχολίασε πως χρειάζεται να «ασκήσουμε σοβαρή αυτοκριτική» για τα λάθη που έγιναν στη χώρα, και να βρεθεί ο βηματισμός της ΕΕ από εδώ και πέρα.
Μιλώντας για την κυβέρνηση που σχημάτισαν οι Ταλιμπάν, ανέφερε ότι «περιλαμβάνει ανθρώπους που βρίσκονται στις λίστες κυρώσεων του ΟΗΕ οπότε ξέρουμε τι να περιμένουμε από αυτούς».
«Οι προσπάθειες παροχής βοήθειας στους Αφγανούς ήταν πολύ σημαντικές αλλά ανεπαρκείς και πρέπει να συνεχιστούν. Μου ανατέθηκε να συνεχίσω την προσπάθεια εκκένωσης προσωπικού μας που βρίσκεται ακόμη εκεί αλλά και Αφγανών που είχαν δεσμευτεί στις προσπάθειες για ένα ελεύθερο Αφγανιστάν με τις δικές μας αξίες και υποστήριξη».
Ακόμα πρόσθεσε ότι «για το ίδιο το Αφγανιστάν, μια δραματική ανθρωπιστική κατάσταση βρίσκεται μπροστά. Οι τιμές των τροφίμων αυξάνονται και το οικονομικό σύστημα είναι σε ελεύθερη πτώση».
Η βοήθεια της Κομισιόν
«Η Κομισιόν τετραπλασίασε τη βοήθειά της, αλλά παραμένει μια σταγόνα στον ωκεανό. Πολύς κόσμος βρίσκεται σε κίνδυνο και θέλει να φύγει από το Αφγανιστάν. Ο μοναδικός τρόπος για να αυξήσουμε την επιρροή μας είναι η συνομιλία με τους Ταλιμπάν, που δεν σημαίνει αναγνώριση αλλά συνεννόηση όταν αυτό είναι δυνατόν», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Με τους υπουργούς Εξωτερικών της ΕΕ, συμφωνήσαμε ότι το επίπεδο και η φύση της δέσμευσής μας θα εξαρτηθεί από τις ενέργειες της νέας κυβέρνησης για τα ακόλουθα πέντε σημεία αναφοράς:
- Η δέσμευση ότι το Αφγανιστάν δεν θα λειτουργήσει ως βάση για την εξαγωγή τρομοκρατίας σε άλλες χώρες.
- Ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως των γυναικών, το κράτος δικαίου και η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης.
- Η καθιέρωση μιας περιεκτικής και αντιπροσωπευτικής μεταβατικής κυβέρνησης. Όπως ειπώθηκε, οι αρχικές ενδείξεις δεν είναι θετικές.
- Δωρεάν πρόσβαση για ανθρωπιστική βοήθεια.
- Το να επιτραπεί η αναχώρηση ξένων υπηκόων και Αφγανών που βρίσκονται σε κίνδυνο και επιθυμούν να φύγουν από τη χώρα» τόνισε ο Ζοζέπ Μπορέλ.
Ευρωπαϊκή παρουσία στην Καμπούλ
«Κανείς δεν θέλει να θεωρηθεί ότι η προστασία στους Αφγανούς που κινδυνεύουν είναι κάποιου είδους πρόβλημα. Το 2015-16 είχε συμβεί με κάποιους υπουργούς στο συριακό ζήτημα. Θέλουμε να προστατεύσουμε Αφγανούς που χρειάζονται και αξίζουν τη βοήθειά μας και για αυτό πρέπει να συνεννοηθούμε με τους Ταλιμπάν», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Συμπλήρωσε ότι βρίσκεται υπό εξέταση μια ευρωπαϊκή παρουσία στην Καμπούλ, συντονισμένη από την Ευρωπαϊκή Εξωτερική Υπηρεσία δράσης με την προϋπόθεση ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις ασφαλείας.
Ο Ζοζέπ Μπορέλ υπογράμμισε τη σημασία της συνεργασίας με τις γειτονικές στο Αφγανιστάν χώρες, αλλά και «τους περιφερειακούς παράγοντες».
Επίσης, όπως ανέφερε, συμφωνήθηκε ότι η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης θα βοηθούσε για να συντονίζει τις προσπάθειες της ΕΕ και των κρατών μελών για ενίσχυση της περιφερειακής δράσης.
«Έχω επίσης σκοπό να συγκαλέσω περιφερειακή πλατφόρμα συνεργασίας μεταξύ γειτόνων του Αφγανιστάν, σε επίπεδο υπουργών» τόνισε ο Μπορέλ, ενώ ανέφερε πως συνεχίζουν να υπάρχουν περιφερειακοί ανταγωνισμοί στην περιοχή αλλά και κοινά συμφέροντα.
Τέλος, τόνισε τη σημασία να λειτουργήσουν συντονισμένα και με πνεύμα συνεργασίας τα κράτη μέλη της ΕΕ. «Θα είναι δύσκολο», είπε αλλά όλοι μαζί μπορούμε να τα καταφέρουμε καλύτερα από ό,τι ο καθένας ξεχωριστά.
