Σε αυτή τη φάση βλέπουμε μία σταθερή ήπια αποκλιμάκωση του 4ου κύματος. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλέψουμε πώς θα κινηθεί μέσα στο Σεπτέμβριο, διότι σε αυτή την περίοδο παρατηρείται μία μεγάλη αλλαγή της κινητικότητας. Είναι σίγουρο ότι με την επιστροφή των μαθητών στις τάξεις, θα δούμε αύξηση των κρουσμάτων σε παιδιά. Αλλά και τον Οκτώβριο, σύμφωνα με μελέτη του Εργαστηρίου Υγιεινής Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής, αναμένουμε αύξηση της μεταδοτικότητας, όταν η νυχτερινή θερμοκρασία πέσει κάτω από τους 18 βαθμούς, γιατί ο κόσμος δεν θα μπορεί πλέον να κάθεται έξω να διασκεδάζει το βράδυ, θα μπαίνει σε κλειστούς χώρους και ως γνωστόν οι χώροι διασκέδασης είναι χώροι υπερμετάδοσης.
Τα συμπεράσματα ανήκουν στον επίκουρο καθηγητή στο Τμήμα Υγιεινής & Επιδημιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ και μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας κ. Γκίκα Μαγιορκίνη, ο οποίος σε συνέντευξη του στο Πρακτορείο Fm τονίζει ότι η επιδημία σε κάθε περίπτωση θα είναι περισσότερο διαχειρίσιμη από ό,τι πριν, υπογραμμίζοντας μάλιστα ότι δεν θα υπάρξει ακύρωση του εμβολιασμού από οποιοδήποτε στέλεχος.
Σύμφωνα με τα λεγόμενα του καθηγητή ο χειμώνας αναμένεται «βαρύς» για τους ανεμβολίαστους, καθώς δεν θα έχουν πρόσβαση σε κλειστούς χώρους. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά το μέτρο δεν είναι τιμωρητικό, αλλά θα ληφθεί για λόγους διαχείρισης κινδύνου.
Για τα Χριστούγεννα ο Γκίκας Μαγιορκίνης λέει ότι θα είναι πιο φυσιολογικά από τα περσινά, ενώ όσον αφορά το ερώτημα πότε πετάμε τις μάσκες απαντά: «Να σας πω την αλήθεια θα ήθελα να το δω σύντομα, κυρίως σε χώρους όπου θα είναι μόνο εμβολιασμένοι. Έχουμε κάνει αρκετές κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση. Είμαστε στη φάση που θα θέλουμε να δούμε πώς θα εξελιχθεί το πρώτο χειμερινό κύμα και μετά νομίζω θα μπορούμε να έχουμε καλύτερη εικόνα».
Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο της συνέντευξης του Γκίκα Μαγιορκίνη στο Πρακτορείο Fm:
Ερ:Το 4ο κύμα αυτή τη στιγμή σε ποια φάση της τροχιάς του βρίσκεται και τι λένε τα επιδημιολογικά σας μοντέλα για την εξέλιξη του;
Απ: Σε αυτή τη φάση βλέπουμε μία βραδεία αποκλιμάκωση του 4ου κύματος, είδαμε μία ταχεία αύξηση και τώρα βλέπουμε μια σταθερή ήπια αποκλιμάκωση. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλέψουμε πώς θα κινηθεί μέσα στο Σεπτέμβριο, διότι σε αυτή την περίοδο βλέπουμε μία μεγάλη αλλαγή της κινητικότητας. Επιστρέφουν οι εκδρομείς, αλλά συγχρόνως έρχεται και χτίζεται λιγάκι περισσότερο το τείχος ανοσίας. Από τέλη Σεπτέμβρη περιμένουμε αύξηση της μεταδοτικότητας.
Ερ: Πώς θα «λυθεί» η εξίσωση επιστροφή παραθεριστών, αύξηση της πληρότητας στις ΜΕΘ και έναρξη νέας σχολικής χρονιάς;
Απ: Σε αυτή τη φάση βλέπουμε μία επιπέδωση στις ΜΕΘ. Αυτή τη στιγμή έχουμε γύρω στις 350 ΜΕΘ κατειλημμένες.
Ερ: Πώς είναι επιπέδωση αυτό; Αύξηση είναι.
Απ: Ο ρυθμός αύξησης έχει μειωθεί. Είχαμε στοιχεία για 30-40% αύξηση από εβδομάδα σε εβδομάδα. Την τελευταία εβδομάδα όμως έχει πέσει η ταχύτητα αύξησης. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να κάνουμε πρόβλεψη πώς θα είναι η συνέχεια. Θεωρώ ότι η μεγάλη ανάγκη θα αρχίσει να παρουσιάζεται από μέσα Οκτωβρίου και μετά.
Ερ: Από το άνοιγμα των σχολείων, αναμένεται αύξηση των κρουσμάτων;
Απ: Είναι σίγουρο ότι με την επιστροφή των μαθητών στις τάξεις και λόγω των διαφόρων δραστηριοτήτων τους και εκτός σχολείου, θα δούμε αύξηση των κρουσμάτων σε παιδιά. Αυτό όμως είναι αναμενόμενο και υπάρχει ένα σχέδιο για στοχευμένο testing, με το οποίο θα μπορούμε να περιορίσουμε την όποια πιθανή αύξηση παρατηρηθεί. Σύμφωνα και με μελέτη που έχουμε κάνει στο Εργαστήριο Υγιεινής Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής, αναμένουμε μία αύξηση της μεταδοτικότητας, όταν η νυχτερινή θερμοκρασία πέσει κάτω από τους 18 βαθμούς (στη Θεσσαλονίκη το πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου, στην Αθήνα προς το τέλος Οκτωβρίου). Κι αυτό γιατί ο κόσμος δεν θα μπορεί πλέον να κάθεται έξω να διασκεδάζει το βράδυ, θα μπαίνει σε κλειστούς χώρους και ως γνωστόν οι χώροι διασκέδασης είναι χώροι υπερμετάδοσης. Από την άλλη έχουμε πει ότι οι κλειστοί χώροι και οι χώροι εστίασης θα λειτουργούν μόνο με εμβολιασμένους, οπότε θέλουμε να δούμε πόσο αυτό θα τηρηθεί. Αν αυτό τηρηθεί ευλαβικά δεν θα έχουμε μεγάλη αύξηση.
Ερ: Η κυβέρνηση ξεκαθαρίζει προς πάσα κατεύθυνση ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν ξανά οριζόντια μέτρα σε κοινωνία και οικονομία. Εφόσον λοκ ντάουν με τη μορφή που γνωρίζαμε δεν αναμένεται να επαναληφθεί, ποια είναι τα μέτρα δημόσιας υγείας που συζητιούνται στο τραπέζι της επιτροπής, αν και όπου κοκκινίζει ο χάρτης;
Απ: Τα μέτρα που είναι πιθανό να χρησιμοποιηθούν είναι αυτά που ήδη εφαρμόζονται. Δηλαδή απαγόρευση κυκλοφορίας 1-6, κλείσιμο καταστημάτων και απαγόρευση μουσικής. Γιατί αυτή τη στιγμή το επίκεντρο των περισσότερων μεταδόσεων είναι η νυχτερινή διασκέδαση. Σε πρώτη φάση βλέπουμε αυτό. Θα υπάρχουν συγχρόνως και περιορισμοί όσον αφορά τους ανθρώπους που μπορούν να μπουν σε κλειστούς χώρους. Δηλαδή σε κλειστούς χώρους θα έχουν πρόσβαση μόνο εμβολιασμένοι. Το μέτρο δεν είναι τιμωρητικό, αλλά θα γίνει για διαχείριση του κινδύνου. Είναι πολύ καλά τεκμηριωμένο ότι γεγονότα υπερμετάδοσης με εμβολιασμένους δεν έχουμε δει, ενώ με ανεμβολίαστους είναι πολύ συχνά.
Ερ: Πόσο σας ανησυχεί η μετάλλαξη ΜU(B.1.621 κατά την επιστημονική ονοματολογία), την οποία ο ΠΟΥ χαρακτηρίζει μετάλλαξη ενδιαφέροντος; Ταυτοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Κολομβία τον Ιανουάριο και σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ έχουν εντοπιστεί 6 κρούσματα και στη χώρα μας. Περιμένουμε από εδώ και πέρα πολλές ακόμη μεταλλάξεις;
Απ: Οι μεταλλάξεις είναι ένα φυσικό αποτέλεσμα. Προβλέψεις για το πόσες θα προκύψουν και τι αποτέλεσμα θα έχουν, είναι εξαιρετικά δύσκολο να γίνουν. Η συγκεκριμένη μετάλλαξη αυτή τη στιγμή έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, γιατί βλέπουμε μία αύξηση στις χώρες της Νοτίου Αμερικής. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να έχει εξαπλωθεί και σε άλλες χώρες, χωρίς να βλέπουμε σημαντική αύξηση της συχνότητας της σε αυτές. Στην Ελλάδα έχει απομονωθεί σε λίγα κρούσματα από τις αρχές καλοκαιριού, χωρίς να βλέπουμε κάποια ιδιαίτερη δυναμική. Μην ξεχνάμε ότι η μεγάλη αύξηση κρουσμάτων έγινε εκείνη τη χρονική περίοδο, χωρίς ωστόσο να δούμε αύξηση των κρουσμάτων με το συγκεκριμένο στέλεχος. Όπως είπε και ο ΠΟΥ είναι υπό παρατήρηση. Την παρακολουθούμε και κοιτάμε τη συχνότητα της και αναλόγως το πως θα κινηθεί θα καταλάβουμε και τη δυνατότητα της να επηρεάσει τον εμβολιασμό.
Ερ: Πότε θεωρείτε ότι θα επιτευχθεί το επιθυμητό ποσοστό ανοσοποίησης στην κοινότητα, και πόσο τελικά το υπολογίζετε με τη μετάλλαξη Δέλτα;
Απ: Το ποσοστό ανοσοποίησης είναι ένα νούμερο θεωρητικό. Υπολογίζουμε ότι με βάση τα στοιχεία που έχουμε για τη μετάλλαξη Δέλτα, μπορεί να χρειαστεί γύρω στο 70-80%. Ωστόσο η μεταδοτικότητα δεν είναι ομοιόμορφη στον πληθυσμό. Αυτοί που μεταδίδουν περισσότερο είναι της ηλικιακής ομάδας 18-40 και σε αυτή την πληθυσμιακή ομάδα θα χρειαστεί μεγαλύτερο ποσοστό ανοσοποίησης, από ό,τι στο υπόλοιπο πληθυσμό. Υπολογίζουμε γύρω στο 80%. Θα προτιμούσαμε με το εμβόλιο σίγουρα. Είναι θέμα χρόνου να δημιουργηθεί η ανοσοποίηση. Όλοι θα έρθουμε σε επαφή με τον ιό αργά ή γρήγορα. Όταν γίνει όμως αυτή η επαφή, καλό είναι να είμαστε προστατευμένοι.
Ερ: Ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας στην Ευρώπη Χανς Κλούγκε σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε τη Δευτέρα χαρακτήρισε βαθιά ανησυχητικά τα χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού στην Ευρώπη. Γίνεται λόγος για μείωση του ρυθμού εμβολιασμού κατά 14% τις έξι τελευταίες εβδομάδες. Επίσης σύμφωνα με τον ΠΟΥ υπάρχει πρόβλεψη για 236.000 επιπλέον θανάτους στην Ευρώπη, έως την 1η Δεκεμβρίου.
Απ: Είναι ένα σενάριο και πιθανό και ανησυχητικό. Και όπως ήδη ανέφερα η αύξηση της μεταδοτικότητας από τα μέσα Οκτωβρίου και μετά θα αλλάξει την κατάσταση. Αυτό που ελπίζουμε είναι ότι μέχρι τότε θα έχει επέλθει ανοσοποίηση. Θα έχει εμβολιαστεί ένα σημαντικά μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού. Σε κάθε περίπτωση θεωρώ ότι η επιδημία θα είναι περισσότερο διαχειρίσιμη απ ό,τι πριν. Δηλαδή δεν θα έχουμε ακύρωση του εμβολιασμού από οποιοδήποτε στέλεχος. Ωστόσο υπάρχει κόσμος, ο οποίος θα καταλήξει. Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα πεθαίνουν γύρω στα 20 άτομα την ημέρα. Αν κάνουμε τον υπολογισμό μέχρι το Δεκέμβριο και παραμείνουμε σε αυτό το νούμερο, θα δείτε ότι είναι ένας πολύ σημαντικός αριθμός, ο οποίος θα πρέπει να μας προβληματίζει πολύ, γιατί είναι θάνατοι που θα μπορούσαν να αποτραπούν μέσω του εμβολιασμού.
Ερ: Πού υπολογίζετε το ποσοστό των ανεμβολίαστων ενηλίκων και κατά πόσον θεωρείτε ότι ευθύνονται για την διασπορά;
Απ: Γύρω στο 20-30%. Και έχει πολύ μεγάλη συνεισφορά στη διασπορά αυτή τη στιγμή, διότι βάσει του προφίλ τους και κοινωνικά δραστήριοι είναι πολλοί από αυτούς, και δεν λαμβάνουν σοβαρά υπόψιν τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης.
Ερ: Πότε θα πετάξουμε τις μάσκες; Πώς βλέπετε να εξελίσσονται τα φετινά Χριστούγεννα;
Απ: Θα δυσκολευτώ να πω πότε θα πετάξουμε τις μάσκες. Αυτή τη στιγμή τις χρησιμοποιούμε σε κλειστούς χώρους. Να σας πω την αλήθεια θα ήθελα να το δω σύντομα, κυρίως σε χώρους όπου θα είναι μόνο εμβολιασμένοι. Έχουμε κάνει αρκετές κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση. Βέβαια είμαστε στη φάση που θα θέλουμε να δούμε πώς θα εξελιχθεί το πρώτο χειμερινό κύμα και μετά νομίζω θα μπορούμε να έχουμε καλύτερη εικόνα. Όσον αφορά τα Χριστούγεννα πιστεύω ότι οι εμβολιασμένοι δεν θα έχουν περιορισμό της κινητικότητας τους καθόλου. Θα έχει χτιστεί ένα πολύ πιο υψηλό τείχος ανοσίας. Θα είναι σίγουρα πιο φυσιολογικά από τα περσινά .
