Ο Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων κ. Άδωνις Γεωργιάδης και ο Αναπληρωτής Υπουργός κ. Νίκος Παπαθανάσης παρουσίασαν το νομοσχέδιο για τη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση.
Ο εθνικός σχεδιασμός για τη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση και τα μέτρα που περιλαμβάνει, έθεσαν τις περιοχές μετάβασης στο κέντρο του επενδυτικού ενδιαφέροντος (με έμφαση στους τομείς της ενέργειας και του περιβάλλοντος) καθώς και τον στόχο της οικονομικής τους αναζωογόνησης μέσα από την διαφοροποίηση του παραγωγικού τους προτύπου.
Σε αυτό το πλαίσιο, κρίνεται αναγκαία, καταρχάς η συγκρότηση ενός ισχυρού συστήματος διακυβέρνησης και συντονισμού των εμπλεκόμενων φορέων, που θα καλύπτει τα επίπεδα του σχεδιασμού, του προγραμματισμού, της διαχείρισης και της υλοποίησης του εθνικού Σχεδίου για τη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση, με στόχο τη βέλτιστη σαφήνεια, αποτελεσματικότητα, ταχύτητα και διαφάνεια.
Η μορφή αυτού του συστήματος πρέπει να είναι συνεκτική και ενιαία, ώστε οι επιμέρους ενέργειες, που θα δρομολογεί να είναι συστηματικές, αποτελεσματικές και ολοκληρωμένες με στόχο την βέλτιστη και έγκαιρη αξιοποίηση των διαθέσιμων προς το σκοπό αυτό πόρων της Ε.Ε. και, ταυτόχρονα, τη διασφάλιση της αξιοπιστίας των προσπαθειών της χώρας να οργανώσει σωστά την δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση και να προσελκύσει το επενδυτικό ενδιαφέρον (ΜΕΡΟΣ Α’ του Νομοσχεδίου).
Επιπλέον, κρίνεται ως απαραίτητη η εισαγωγή μιας σειράς ρυθμίσεων και τροποποιήσεων που αφορούν σε κρίσιμες παραμέτρους, οι οποίες επηρεάζουν άμεσα τον προγραμματισμό και τις διαδικασίες υλοποίησης των προβλεπόμενων, από το εθνικό σχέδιο, έργων και δραστηριοτήτων στις περιοχές μετάβασης (ΜΕΡΟΣ Β’ του Νομοσχεδίου).
Το Μέρος Α΄ του νομοσχεδίου περιλαμβάνει διατάξεις, απολύτως αναγκαίες για την ανασυγκρότηση των οικονομιών των περιοχών μετάβασης, μέσα από την αύξηση των επενδύσεων σε τομείς όπως η «καθαρή» ενέργεια, η βιομηχανία και το εμπόριο, η «έξυπνη» αγροτική παραγωγή, ο βιώσιμος τουρισμός, η τεχνολογία και η εκπαίδευση. Μεταξύ των αναγκαίων προϋποθέσεων για την επίτευξη του κύριου αυτού στόχου, είναι η αποτελεσματικότητα του συστήματος διακυβέρνησης.
Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η σύσταση των ακόλουθων φορέων:
-Ειδική Υπηρεσία Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (Ειδική Υπηρεσία ΔΑΜ) με κύρια αρμοδιότητα τον κεντρικό σχεδιασμό και προγραμματισμό των πολιτικών Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, την παρακολούθηση και αξιολόγηση των διαδικασιών υλοποίησης των έργων, επενδύσεων και αναπτυξιακών σχεδίων ΔΑΜ, τη διαχείριση και το συντονισμό της αξιοποίησης όλων των διαθέσιμων εθνικών ή ευρωπαϊκών πηγών χρηματοδότησης.
-Ελληνική Εταιρεία Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης Α.Ε. (ΕΛ.Ε.Δ.Α.Μ.) με κύριο σκοπό την αναβάθμιση και αξιοποίηση των εδαφών, τα οποία περιλαμβάνονται στις Ζώνες Απολιγνιτοποίησης (Ζ.ΑΠ.), τον ανασχεδιασμό των επιχειρηματικών προοπτικών ανάπτυξής τους, την προσέλκυση, την προώθηση επενδύσεων και επενδυτικών συνεργασιών και την end-to-end υποστήριξη των επενδυτών, την εκτέλεση και διαχείριση έργων υποδομής και ανάπτυξης, την ωρίμανση, ανάθεση και παρακολούθηση έργων, τα οποία υλοποιούνται υπό τη μορφή ΣΔΙΤ, τη λειτουργία ως βασικός τελικός δικαιούχος και ενδιάμεσος φορέας διαχείρισης του Προγράμματος ΔΑΜ και τη λειτουργία ως επισπεύδων φορέας για τη σύνταξη των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (Ε.Π.Σ.) καθώς και ως αναθέτουσα αρχή ως προς τις σχετικές μελέτες και διαχείριση και εκμετάλλευση των ακινήτων.
Το Μέρος Β’ του νομοσχεδίου περιλαμβάνει ρυθμίσεις στόχος των οποίων είναι ο προσδιορισμός των κρίσιμων παραμέτρων του προγραμματισμού που συνδέονται με την υλοποίηση των προβλέψεων του εθνικού σχεδιασμού για τις περιοχές μετάβασης, όπως: Η διευκόλυνση της αδειοδότησης έργων ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ εντός των Πυρήνων των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης (Ζ.ΑΠ.). Ο προσδιορισμός ζωνών για την αναπροσαρμογή των δραστηριοτήτων και των κατηγοριών κάλυψης εδάφους εντός των Πυρήνων Ζ.ΑΠ.. Η θέσπιση ειδικών ρυθμίσεων που αφορούν στη λειτουργία της μεταλλευτικής δραστηριότητας και στην πολεοδομική νομοθεσία. Η διαδικασία απόσχισης των Κλάδων Μεταλιγνιτικής Αξιοποίησης Πυρήνων ΖΑ.Π της Δ.Ε.Η. Α.Ε. και της «Λιγνιτική Μεγαλόπολης Α.Ε.» . Η ρύθμιση της κυριότητας των εδαφών που έχουν απαλλοτριωθεί με δαπάνες της Δ.Ε.Η. Α.Ε..
