Το σύνολο του πληθυσμού 30 ετών και πάνω θα πρέπει να εμβολιαστεί, για να αποφευχθεί νέο κύμα της πανδημίας, δεδομένου ότι με τις νέες παραλλαγές του κορωνοϊού η αποτελεσματικότητα όλων των εμβολίων μειώνεται κάτω από το 80%, η μολυσματικότητα του ιού μειώνεται κάτω από 50% και κατά 95% η μείωση των συμπτωμάτων.
Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Lancet με αφορμή την άρση σειράς μέτρων δημόσιας υγείας για τη διευκόλυνση των ταξιδιωτικών μετακινήσεων, ενόσω βρίσκονται σε εξέλιξη τα προγράμματα εμβολιασμού. Οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι η άρση των μέτρων θα πρέπει να γίνεται με προσοχή προκειμένου να μην έχουμε νέα κύματα, αλλά και να αποφύγουμε την επιβάρυνση των συστημάτων υγείας και τη δραματική άνοδο των θανάτων.
Οι ειδικοί από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, εφάρμοσαν ένα μοντέλο πρόγνωσης της εξάπλωσης του κοροναϊού σε 27 χώρες και άλλες 277 περιοχές αυτόνομης διοίκησης που υπάγονται σε 8 χώρες. Θεώρησαν ότι τα μέτρα δημόσιας υγείας μείωσαν το δείκτη μεταδοτικότητας του ιού μεταξύ 0,9-1 ώστε να μην διευκολύνεται η εξάπλωση της πανδημίας, ήδη πριν την έναρξη των προγραμμάτων εμβολιασμού. Και αξιολόγησαν τα επίπεδα των μέτρων δημόσιας υγείας, ενώ θεώρησαν ότι το σύστημα υγείας καλύπτει τη μέγιστη δυναμικότητά του σε εισαγωγές ασθενών στο 0,005% του πληθυσμού της χώρας.
Σύμφωνα με τη μελέτη, στην περίπτωση που η εμβολιαστική κάλυψη δεν είναι μεγάλη (εμβολιάζονται μόνο οι άνω των 50 ετών, η άρση των μέτρων δεν είναι εφικτή χωρίς υπερφόρτωση του συστήματος υγείας. Με δείκτη μεταδοτικότητας 1,6-1,8 μόνο υψηλό επίπεδο εμβολιασμού μπορεί να αποτρέψει νέο κύμα μετά από άρση των μέτρων. Αν όλοι οι πολίτες 30 ετών και πάνω ήταν πλήρως εμβολιασμένοι και είχε καλυφθεί δηλαδή το 74% του πληθυσμού, τότε θα μέτρα δημόσιας υγείας θα μπορούσαν να αρθούν με δείκτη μεταδοτικότητας 2,5-3,5 χωρίς την υπερφόρτωση του συστήματος υγείας. Όλα αυτά, υπό την προϋπόθεση ότι το εμβόλιο είναι αποτελεσματικό κατά 80%.
Αν όμως η αποτελεσματικότητα πέσει κάτω από το 80%, τότε πλήρης άρση των μέτρων δημόσιας υγείας, απαιτεί υψηλά ποσοστά εμβολιασμού της τάξης του 90-100% σε όλες τις ηλικιακές ομάδες.
Με τις παραλλαγές Αλφα και Δέλτα να επικρατούν στα περισσότερα σημεία του κόσμου, όπου η Άλφα είναι 50-70% πιο μεταδοτική από το αρχικό στέλεχος και η Δέλτα 150-250% πιο μεταδοτική από το αρχικό στέλεχος, τότε η πλήρης άρση των μέτρων δημόσιας υγείας, μπορεί να οδηγήσει σε δείκτη μεταδοτικότητας του ιού ( R) της τάξης του 5-7 εάν δεν γίνεται εμβολιασμός.
Όσον αφορά τους ταξιδιώτες, έχει διαπιστωθεί ήδη ότι ο έλεγχος στην πύλη εισόδου της χώρας μπορεί να καλύψει μόνο το 60-65% των περιστατικών, αφήνοντας να διαφεύγει το 25-35% των ασυμπτωματικών ασθενών. Το χειρότερο σενάριο είναι η προσβολή των ταξιδιωτών ακριβώς πριν το ταξίδι, γεγονός που σημαίνει ότι θα διαφύγουν τόσο τον έλεγχο, όσο και την πιθανή προληπτική καραντίνα. Βασικό χαρακτηριστικό για την χαλάρωση των μέτρων δημόσιας υγείας, πριν την επαρκή συλλογική ανοσία, θα οδηγούσε σε νέο κύμα της πανδημίας με εισαγόμενα κρούσματα να προκαλούν τοπικές αναζωπυρώσεις της επιδημίας, ακόμη κι αν ο δείκτης μεταδοτικότητας R είναι στο 2,5. Και τότε η πιθανότητα αναζωπύρωσης τοπικά υπό τις συνθήκες αυτές, μπορεί να θεωρείται 100% βέβαιη, έστω κι αν τα εισαγόμενα περιστατικά είναι λιγότερα από πέντε!
