Μόνο το 55% του ελληνικού πληθυσμού είχε εμβολιαστεί πλήρως έναντι του κορωνοϊού μέχρι τις 26 Αυγούστου, καθώς μεγάλη μερίδα πολιτών αντιμετωπίζει τα εμβόλια είτε με δυσπιστία είτε με σθεναρή άρνηση.
Από τα τσιπάκια του Μπιλ Γκέιτς μέχρι τους υποτιθέμενους κινδύνους για το αναπαραγωγικό σύστημα, κάποιοι ισχυρισμοί των αντεμβολιαστών είναι τόσο ακραίοι, ώστε δύσκολα βρίσκει κανείς λογικά επιχειρήματα ως απάντηση.
Υπάρχουν όμως και οι ευλογοφανείς ανησυχίες των σκεπτικιστών που ίσως καθησυχαστούν από τις τελευταίες μελέτες.
Ας δούμε λοιπόν τέσσερα επιχειρήματα κατά του εμβολιασμού που καταρρίπτονται με βεβαιότητα.
Τα εμβόλια είναι πειραματικά
Το πρώτο επιχείρημα που έχασαν αυτή την εβδομάδα οι αντεμβολιαστές είναι ότι τα εμβόλια «δεν έχουν δοκιμαστεί αρκετά» και παραμένουν «πειραματικά».
Δύσκολα μπορεί κανείς να χαρακτηρίσει πειραματικά σκευάσματα που έχουν χορηγηθεί σε δισεκατομμύρια δόσεις μέχρι σήμερα.
Η αλήθεια όμως είναι ότι όλα τα σημερινά τα εμβόλια Covid-19 χρησιμοποιούνται με «κατεπείγουσα έγκριση» λόγω της πανδημίας, μια φράση που όπως φαίνεται ανησύχησε πολλούς.
Την οριστική απάντηση έδωσε την Δευτέρα η αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων, η οποία προσέφερε την τελική, πλήρη έγκριση του εμβολίου της Pfizer, μετά την ανάλυση πρόσθετων δεδομένων ασφάλειας από τη μακροπρόθεσμη παρακολούθηση χιλιάδων εθελοντών.
«Παρόλο που εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ήδη λάβει με ασφάλεια εμβόλια κατά της Covid-19, αναγνωρίζουμε ότι, για κάποιους, η έγκριση της FDA θα προσφέρει περισσότερη σιγουριά» δήλωσε η Τζάνετ Γούντκοκ, επίτροπος της υπηρεσίας.
Η έγκριση αναμένεται επίσης να ανοίξει το δρόμο για υποχρεωτικούς εμβολασμούς συγκεκριμένων ομάδων του πληθυσμού των ΗΠΑ, όπως εκτιμούν τα αμερικανικά ΜΜΕ.
Η αρχή έγινε από το αμερικανικό υπουργείο Άμυνας, το οποίο διέταξε όλα τα ενεργά μέλη του να εμβολιαστούν άμεσα με το εμβόλιο της Pfizer.
Δύσκολα θα φανταζόταν κανείς ότι οποιαδήποτε χώρα θα εμβολίαζε τον στρατό της με σκευάσματα αμφιβόλου ασφάλειας.
Τα εμβόλια «δεν δουλεύουν»
Ένα δεύτερο επιχείρημα, το οποίο επικαλέστηκε μεταξύ άλλων ο πρώην υπουργός Υγείας Παύλος Πολάκης, είναι ότι τα εμβόλια δεν είναι αποτελεσματικά έναντι του στελέχους Δέλτα, ισχυρισμός που υπονοεί ότι δεν έχει νόημα να εμβολιαστούμε και να υποστούμε τις τυχόν παρενέργειες.
Πράγματι, η αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού δείχνει να έχει μειωθεί έναντι του άκρως μεταδοτικού Δέλτα, το οποίο έχει πλέον επικρατήσει στην Ελλάδα και πολλές ακόμα χώρες.
Πέντε με έξι μήνες μετά τη χορήγηση της δεύτερης δόσης, η αποτελεσματικότητα του εμβολίου της Pfizer έναντι της συμπτωματικής λοίμωξης έπεσε από το 88 στο 74 τοις εκατό, έδειξε την Τετάρτη η μεγάλη βρετανική μελέτη ZOE. Στην περίπτωση του AstraZeneca, η αποτελεσματικότητα μειώθηκε από το 77 στο 67 τοις εκατό σε τέσσερις με πέντε μήνες μετά τη χορήγηση της δεύτερης δόσης.
Αντίστοιχα ευρήματα προέκυψαν την Τρίτη από στοιχεία των αμερικανικών Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), τα οποία δείχνουν ότι η αποτελεσματικότητα των εμβολίων της Pfizer και της Moderna κατά της συμπτωματικής Covid-19 μειώθηκε από 91% σε 66% από τότε που η παραλλαγή Δέλτα έγινε κυρίαρχη στις ΗΠΑ.
Ωστόσο οι μελέτες αυτές δεν εξέτασαν τα επίπεδα προστασίας έναντι της σοβαρής λοίμωξης, της νοσηλείας και του θανάτου.
Μια πιο πλήρη εικόνα προέκυψε την Πέμπτη από διαφορετική μελέτη των CDC, η οποία εξέτασε 43.000 κρούσματα στο Λος Άντζελες και έδειξε ότι, παρά την πτώση αποτελεσματικότητας, τα εμβόλια παραμένουν ισχυρό όπλο στην πρόληψη της νοσηλείας.
Η μελέτη δείχνει ότι μη εμβολιασμένοι πολίτες αντιμετωπίζουν 29 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να χρειαστούν νοσηλεία λόγω Covid-19 συγκριτικά με τους πλήρως εμβολιασμένους.
Μεταξύ των εμβολιασμένων, έδειξε η ανάλυση, μόνο το 3% χρειάστηκε νοσηλεία, μόνο το 0,5% εισήχθη σε μονάδα εντατικής θεραπείας, ενώ ακόμα χαμηλότερο, στο 0,2%, ήταν το ποσοστό των ασθενών που χρειάστηκε αναπνευστήρα.
Τα νούμερα αλλάζουν δραματικά στην περίπτωση των ανεμβολίαστων, αφού το ποσοστό που χρειάστηκε νοσηλεία ήταν 29,2 φορές μεγαλύτερο από ό,τι στην περίπτωση των μη εμβολιασμένων.
Επιπλέον, ο κίνδυνος μόλυνσης από τον κοροναϊό ήταν 4,7 φορές υψηλότερος.
Στην Ελλάδα, μόνο το 5,2% των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων αφορά εμβολιασμένους, δήλωσε την Πέμπτη η καθηγήτρια Βάνα Παπαευαγγέλου στη συνέντευξη Τύπου του υπουργείου Υγείας
Τα εμβόλια προκαλούν θρόμβωση
Η μεγαλύτερη μελέτη που έχει πραγματοποιηθεί ως τώρα για τις παρενέργειες των εμβολίων επιβεβαίωσε την Πέμπτη ότι το εμβόλιο της AstraZeneca αυξάνει ελαφρώς τον κίνδυνο σχηματισμού θρόμβων.
Όμως ο κίνδυνος θρόμβωσης είναι μακράν μεγαλύτερος για όσους προσβάλλονται από κορωνοϊό, ανέφεραν στο British Medical Journal οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.
Στην περίπτωση του εμβολίου του Pfizer, η μελέτη διαπιστώνει μικρή αύξηση στην πιθανότητα εγκεφαλικού επεισοδίου. Όμως και σε αυτή την περίπτωση ο κίνδυνος είναι πολύ μικρότερος σε σχέση με τον κίνδυνο εγκεφαλικού λόγω Covid-19.
Συγκεκριμένα, η έρευνα έδειξε ότι για κάθε 10 εκατομμύρια ανθρώπους που εμβολιάζονται με το σκεύασμα της AstraZeneca
- 66 επιπλέον άνθρωποι θα καταλήξουν στο νοσοκομείο ή θα πεθάνουν από θρόμβους. Ο κίνδυνος αυτός είναι 200 φορές μικρότερος από ό,τι στους ασθενείς της Covid-19.
- 107 επιπλέον άνθρωποι θα χρειαστούν νοσηλεία ή θα πεθάνουν θρομβοπενία (χαμηλά αιμοπετάλια), κίνδυνος εννέα φορές μικρότερος από ό,τι στους ασθενείς του κοροναϊού.
Η μελέτη έδειξε επίσης ότι για κάθε 10 εκατομμύρια άτομα που λαμβάνουν το εμβόλιο της Pfizer, 143 επιπλέον άτομα θα υποστούν εγκεφαλικό, κίνδυνος εννέα φορές μικρότερος από την πιθανότητα εγκεφαλικού στην Covid-19.
Τα εμβόλια μπορεί να έχουν μακροπρόθεσμες συνέπειες
Τα εμβόλια Covid-19 χρησιμοποιούνται εδώ και πάνω από έναν χρόνο και σε αυτό το διάστημα δεν έχει αναφερθεί καμία μακροπρόθεσμη συνέπεια.
Θεωρητικά, όμως, ο κίνδυνος είναι υπαρκτός.
Ο θέμα είναι ότι ο θεωρητικός αυτός κίνδυνος θα πρέπει να ζυγιστεί σε σχέση με τον απολύτως πραγματικό κίνδυνο μακροπρόθεσμων επιπτώσεων από τον ίδιο τον κοροναϊό.
Για πολλούς ασθενείς του κοροναϊού που χρειάζονται νοσηλεία, η πλήρης ανάρρωση μπορεί να απαιτήσει τουλάχιστον ένα χρόνο, επιβεβαίωσε την Παρασκευή μεγάλη μελέτη σε νοσοκομείο της Ουχάν στην Κίνα.
Δώδεκα μήνες αφότου πήραν εξιτήριο, σχεδόν οι μισοί συνεχίζουν να αναφέρουν μια μεγάλη ποικιλία συμπτωμάτων, από δύσπνοια μέχρι τριχόπτωση και κατάθλιψη, ανέφερε η ερευνητική ομάδα στο Lancet.
Σε συνοδευτικό εντοτόριαλ, το Lancet προειδοποίησε ότι το πρόβλημα αποκτά μεγάλες διαστάσεις: στη Βρετανία, σχεδόν ένα εκατομμύριο άνθρωποι έχουν αναφέρει επίμονα συμπτώματα της λεγόμενης μακράς Covid-19, συμπεριλαμβανομένων 34.000 παιδιών 2-16 ετών.