Δυναμική πρωτοβουλία της Ελλάδας για τα Δυτικά Βαλκάνια σχεδιάζουν στο Υπουργείο Εξωτερικών, ήδη με το ξεκίνημα του φθινοπώρου.
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, ως επικεφαλής για τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης, θα φιλοξενήσει στη Θεσσαλονίκη, στις 15 Σεπτεμβρίου, μαζί με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, στο πλαίσιο της 85ης ΔΕΘ, μεγάλη εκδήλωση με κεντρικό θέμα τη Διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τα Δυτικά Βαλκάνια.
Στην εκδήλωση διεθνούς εμβέλειας έχουν προσκληθεί να συμμετάσχουν Υπουργοί Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων των υπό ένταξη κρατών-μελών καθώς και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι.
Δεν είναι, άλλωστε, τυχαία η επιλογή της Θεσσαλονίκης, αφού εκεί αποφασίστηκε πριν από 18 χρόνια η μεγαλύτερη Διεύρυνση της ΕΕ και υιοθετήθηκε μία από τις πιο επιτυχημένες πολιτικές της Ένωσης (Ατζέντα της Θεσσαλονίκης), με την οποία η χώρα μας έχει συνδέσει το όνομά της.
Ακόμη περισσότερο, η ελληνική πρωτοβουλία στοχεύει να αναδείξει το ρόλο των Δυτικών Βαλκανίων για το Μέλλον της Ευρώπης, καθώς μάλιστα η Επιτροπή δέχτηκε σφοδρές επικρίσεις για την απόφαση αποκλεισμού των χωρών αυτών από τη Διάσκεψη πριν λίγους μήνες. Με αυτό το δεδομένο, ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών βρήκε την ευκαιρία να τις εντάξει στη διαδικασία, θυμίζοντας έτσι όχι μόνο ότι η Ελλάδα είναι διαχρονικά η πολιτική και οικονομική ατμομηχανή της ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης των Δυτικών Βαλκανίων, αλλά και ότι παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην προώθηση της ειρήνης, της σταθερότητας και της ευημερίας στην περιοχή. Όπως εξηγεί αναλυτικότερα και ο κ. Βαρβιτσιώτης, που ανέλαβε προσωπικά τη διοργάνωση της εκδήλωσης, στόχος είναι «να δώσουμε ισχυρό σήμα στους λαούς των Δυτικών Βαλκανίων ότι η φωνή και το όραμά τους για το κοινό μέλλον θα φτάσει στους Ευρωπαϊκούς θεσμούς».
Πρωταγωνίστρια ξανά
Η συνδρομή των Σέρβων, Ρουμάνων και Κροατών στην κατάσβεση των καταστροφικών πυρκαγιών του καλοκαιριού αποδείχθηκε πολύτιμη και θύμισε ότι στα Βαλκάνια ευδοκιμεί όχι μόνο η διχόνοια, αλλά και η αλληλεγγύη. Αντίστοιχα, στο πλαίσιο της πανδημίας, η Ελλάδα έστειλε 360.000 δόσεις εμβολίων σε Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία και Βοσνία-Ερζεγοβίνη, που εξέφρασαν την ευγνωμοσύνη τους για αυτή τη σημαντική βοήθεια. Πέρυσι, η Ελλάδα ανέπτυξε επίσης, μέσω του RescEU, ιατρικό απόθεμα προσωπικού προστατευτικού εξοπλισμού (RescEUmedical stockpiling) και πραγματοποίησε από τον Νοέμβριο του 2020 ως σήμερα οκτώ αποστολές, μεταξύ των οποίων στη Σερβία, τη Βόρεια Μακεδονία και το Μαυροβούνιο.
Ταυτόχρονα, στην κυβέρνηση είναι κοινός τόπος ότι η οικονομία και η γεωπολιτική ευνοούν την ανάδειξη ενός ηγετικού ρόλου της Ελλάδας. Για παράδειγμα, η υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και η αύξηση του ΑΕΠ κατά 7% ως το 2026, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, αναμένεται να έχει έμμεση θετική επίδραση και στην οικονομική ανάπτυξη των άλλων βαλκανικών κρατών (spillover effect). Επίσης, λόγω της γειτνίασης και της διασύνδεσης των οικοσυστημάτων, η Ελλάδα μπορεί να βοηθήσει τα Δυτικά Βαλκάνια στην Πράσινη και Ψηφιακή Μετάβασή τους (πχ. με διασύνδεση των προτεινόμενων δράσεων, όπως το κλείσιμο λιγνιτικών μονάδων εργοστασίων, ενεργειακές οικονομίες κλίμακας, δίκτυα μεταφορών).
Με όλες αυτές τις δράσεις για τα Δυτικά Βαλκάνια, που ανεβαίνουν ψηλά στην ατζέντα του Υπουργείου Εξωτερικών, η Ελλάδα θέλει να επιβεβαιώσει ότι παραμένει στρατηγική της προτεραιότητα η περίφημη «βαλκανική διεύρυνση» της ΕΕ. Ταυτόχρονα, σημειώνεται ότι η εκδήλωση αυτή είναι μέρος του ελληνικού διαλόγου για το Μέλλον της Ευρώπης υπό τον Αναπληρωτή Υπουργό Εξωτερικών, σε συνεργασία με τις κατά τόπους περιφέρειες, όπου σε παρόμοιες εκδηλώσεις ανά την Ελλάδα έμφαση αναμένεται επίσης να δοθεί στα ζητήματα της κλιματικής κρίσης, της οικονομίας, αλλά και της άμυνας και της ασφάλειας.
Και όλα αυτά σε μια χρονιά που η χώρα μας γιορτάζει τα 40 χρόνια από την ένταξή της στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες. Γι’ αυτό εξάλλου επέλεξαν από το γραφείο του Αναπληρωτή Υπουργού Εξωτερικών να φιλοξενηθεί στη ΔΕΘ, σε ξεχωριστό περίπτερο και καθ’ όλη τη διάρκεια της Έκθεσης, πλούσια φωτογραφική έκθεση με αρχειακό υλικό από τους σημαντικότερους σταθμούς της ευρωπαϊκής πορείας της Ελλάδας.
