Σε πρόσφατο άρθρο στο «Βήμα» είχα αναφερθεί εκτεταμένα στην καμένη γη που αφήνουν πίσω τους οι στρατιωτικές επεμβάσεις σε τρίτες χώρες και τις αιτίες της ήττας τους. Η διαφθορά των κυβερνήσεων που εγκαθιστούν, η διασπάθιση του δημόσιου πλούτου σε στρατιωτική εκπαίδευση προσαρμοσμένη στα δυτικά πρότυπα, η αδυναμία των μυστικών υπηρεσιών να ενημερώσουν την πολιτική ηγεσία τους για την πραγματικότητα στο πεδίο κ.λπ. Η ήττα των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν επιβεβαιώνει την επαναλαμβανόμενη αδυναμία πρόβλεψης εξόδου από την εμπλοκή και την τραγική εγκατάλειψη των συνεργατών τους.
Οι Ταλιμπάν, νικητές τόσο στον εικοσάχρονο πόλεμο με τους Αμερικανούς όσο και με τον δεκάχρονο με τους Ρώσους, εμφανίζονται διαλλακτικοί και, όπως τους χαρακτηρίζουν ξένοι ανταποκριτές, πιο ώριμοι. Δηλώνουν ότι δεν θα εφαρμόσουν τον νόμο της Σαρία και ότι επιθυμούν να ενταχθούν στο διεθνές σύστημα. Οι εκπρόσωποί τους προσφέρουν γενική αμνηστία, δεν εμπόδισαν τη μαζική φυγή προς όμορες χώρες και κυρίως προς το Πακιστάν και την Τουρκία. Οι γυναίκες αποτελούν την πλειονότητα των προσφύγων.
Οι παλαιότεροι θυμόμαστε πριν από τη ρωσική εισβολή τις πανέμορφες γυναίκες των πόλεων να ενσωματώνουν τη δυτική χειραφέτηση. Χωρίς μαντίλες, χωρίς Σαρία, με μόρφωση και άλλα δυτικά παρόμοια, και σπουδές προσπάθησαν. Αλλά οι πόλεμοι και οι Ταλιμπάν τις εξαφάνισαν. Ενώ όσες γλίτωσαν, τώρα καταφεύγουν στην προσφυγιά.
Εχει γεωστρατηγικό ενδιαφέρον το ότι ενώ οι δυτικές χώρες αποσύρουν τις πρεσβείες τους και το προσωπικό τους, η Ρωσία και η Κίνα τις διατηρούν. Αυτές δεν ενδιαφέρονται για τις δυτικές αξίες: Δημοκρατία, ανθρώπινα δικαιώματα, «το χρέος προς την πατρίδα, κι άλλα ηχηρά παρόμοια». Φυσικά δεν περιμένει κανείς από τους Δυτικούς να συμπεριφερθούν με τον ίδιο τρόπο, και έτσι η ήττα επιτρέπει στις άλλες περιφερειακές δυνάμεις και υπερδυνάμεις να επωφεληθούν στον αγώνα δρόμου για την παγκόσμια ηγεμονία.
Το σιιτικό Ιράν βρίσκεται από χρόνια σε σκληρή αντιπαράθεση με τους σουνίτες Ταλιμπάν. Μάλιστα, είχε προσφερθεί να συμμετάσχει στην αναχαίτιση των Ταλιμπάν στο πλευρό των Αμερικανών, οι οποίοι αρνήθηκαν την προσφορά του. Ο νέος υπερσυντηρητικός πρόεδρος του Ιράν, παρά το γεγονός ότι απομάκρυνε την πρεσβεία και το προσωπικό της, δήλωσε ότι χαιρετίζει την ήττα των Αμερικανών και των συμμάχων τους στο ΝΑΤΟ, κοινό εχθρό των δύο λαών. Και ευελπιστεί στην καλή γειτονία με τη νέα κυβέρνηση. Αλλα λόγια ν΄ αγαπιόμαστε.
Ακόμη και η Τουρκία, την οποία οι Ταλιμπάν δεν επιθυμούσαν να αναλάβει την προστασία του αεροδρομίου ως μέλος του ΝΑΤΟ, τώρα απλώνει χέρι φιλίας, ενώ χτίζει τείχος χιλιομέτρων για να εμποδίσει τους πρόσφυγες!
Κανείς δεν πιστεύει ότι οι Ταλιμπάν άλλαξαν. Ηδη αθέτησαν την υπόσχεσή τους στην Ντόχα του Κατάρ στις πολυμερείς διαπραγματεύσεις που είχαν συμφωνηθεί με τον Τραμπ, να σχηματίσουν κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Είναι ζήτημα χρόνου να επιβάλουν την μπούρκα.
Με την ευκαιρία ο τέως πρόεδρος μοιάζει να έχει χάσει τη μνήμη του. Καθώς είναι αυτός που δήλωσε υπερήφανος γιατί κάθισε στο τραπέζι τους Ταλιμπάν με την υπόσχεση ότι τα αμερικανικά στρατεύματα, έτσι κι αλλιώς ολιγάριθμα, θα αποσυρθούν μέχρι την 11/9, ημέρα-σύμβολο της επίθεσης στους Δίδυμους Πύργους. Αντίθετα, ο Μπάιντεν είχε ζητήσει την απόσυρση των ΗΠΑ εδώ και μία δεκαετία, όχι μόνο για το κόστος που ανέρχεται σε άπειρα δισ., αλλά και γιατί δεν πίστευε ότι δουλειά της Αμερικής είναι να δημιουργήσει ένα κράτος στα πρότυπα της Δύσης. Αυτό που δεν περίμενε ήταν η ταχύτητα με την οποία κατέρρευσε η νόμιμη κυβέρνηση και η πρωτοφανής ανεπάρκεια της ηγεσίας της. Και πάλι οι μυστικές υπηρεσίες αποδείχθηκαν βαθιά νυχτωμένες.
Γιατί όμως μια χώρα-νεκροταφείο ξένων εισβολέων «μαγνητίζει»;
Το υπέδαφός της είναι πλούσιο σε ορυκτά και ιδιαίτερα σε σπάνιες γαίες. Θα γνωρίζετε βέβαια ότι αυτές είναι η πρώτη ύλη για την κατασκευή των μικροτσίπ σε πολλές εφαρμογές. Από ανεμογεννήτριες έως παιδικά παιχνίδια και μαγνήτες.
Τι μπορεί να γίνει από εδώ και πέρα; Η πολυφυλετική χώρα αργά ή γρήγορα θα βρεθεί χωρίς αμφιβολία σε περίοδο εμφυλιοπολεμική. Οι φυλές (Παστούν, Χαζάρα, Τατζέκοι, Ουσμπέκοι κ.λπ.) θα αντισταθούν μια και οι Ταλιμπάν είναι μειοψηφικοί.
Η στάση των ξένων ηγεμονικών δυνάμεων για την ώρα είναι διφορούμενη. Η Ρωσία θέτει όρους και ζητάει συνεννόηση με άλλες δυνάμεις. Το Πακιστάν είναι κι αυτό διστακτικό, παρά τη σχεδόν βέβαιη ενίσχυση των Ταλιμπάν. Η Ινδία είναι σαφώς στο πλευρό των Αμερικανών. Και η Κίνα; Οπως όλοι γνωρίζουμε, κύριος αντίπαλος των ΗΠΑ είναι η Κίνα. Στον δρόμο για την κυριαρχία της στη Νοτιοανατολική Ασία η αποχώρηση της Αμερικής αδυνατίζει την παρουσία της στον χώρο που επιδιώκει να κυριαρχήσει.
Είναι όμως έτσι τα πράγματα ή μήπως τελικά τα εννοούν όσα συμπαθητικά ισχυρίζονται; Και τι ρόλο παίζει η κλιματική αλλαγή;
Σύμφωνα με το περιοδικό «DER SPIEGEL» η κατάσταση στη χώρα είναι δραματική. Ειδικά το δυτικό τμήμα πλήττεται από πρωτοφανή ξηρασία. Εκατομμύρια άνθρωποι λιμοκτονούν. Το σύστημα υγείας είναι ανύπαρκτο και ο συνδυασμός των δύο, αν δεν υπάρξει σύντομα ανθρωπιστική βοήθεια, θα προκαλέσει εκατομμύρια νεκρούς. Η βοήθεια υπολογίζεται σε πολλά δισ. δολάρια ετησίως, κατά πολύ περισσότερα από τα όσα δαπανούσαν ΝΑΤΟ και ΗΠΑ για να διατηρήσουν το ανίκανο και διεφθαρμένο στην πλειοψηφία του καθεστώς.
Ισως αυτός είναι ο λόγος που θα μπορούσε να κάνει πιστευτή την ήπια στάση τους μέχρι σήμερα. Θα είναι όμως η διεθνής κοινότητα διατεθειμένη να καλύψει τέτοια τεράστια ποσά με αντίτιμο όρους χρηστής διακυβέρνησης και σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων; Δύσκολο φαίνεται, αλλά δεν ξέρεις κιόλας.
Ο κ. Αντώνης Τριφύλλης είναι μέλος του ΕΣ της διαΝΕΟσις, της ΣΕ του ΕΛΙΑΜΕΠ, πρώην στέλεχος της ΕΕ.
