Την ώρα που το Αφγανιστάν βυθίζεται στο χάος λόγω της επικράτησης των Ταλιμπάν, οι εικόνες που επικρατούν στο αεροδρόμιο της Καμπούλ , όπου χιλιάδες Αφγανοί καθώς και ξένοι υπήκοοι σπεύδουν με την ελπίδα να διαφύγουν με κάποια από τις πτήσεις εκκένωσης της χώρας προκαλούν σοκ.
Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ο οποίος δέχεται σφοδρά πυρά στο εσωτερικό της χώρας του για τους χειρισμούς του στο Αφγανιστάν θα απευθυνθεί και σήμερα, για τρίτη φορά στον αμερικανικό λαό.
Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν θα ενημερώσει απόψε τους συμπολίτες του για τα μέτρα που λαμβάνει η κυβέρνησή του για την αντιμετώπιση του κυκλώνα Χένρι και για την πορεία της επιχείρησης εκκένωσης Αμερικανών και αφγανών προσφύγων από την Καμπούλ, ανέφερε ο Λευκός Οίκος σε ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποίησε.
Ο κ. Μπάιντεν σκοπεύει να απευθύνει ομιλία στους Αμερικανούς στις 16:00 (τοπική ώρα· 22:00 ώρα Ελλάδας), αφού ενημερωθεί από την ομάδα του που είναι αρμόδια για την εθνική ασφάλεια για τα νεότερα από τις υπηρεσίες πληροφοριών, για την κατάσταση ασφαλείας στο Αφγανιστάν και για τις διπλωματικές επαφές για την κρίση, διευκρίνισαν στην ανακοίνωση που εξέδωσαν οι υπηρεσίες της αμερικανικής προεδρίας.
Σφοδρή επίθεση Τραμπ σε Μπάιντεν
Ο αμερικανικός πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επιτέθηκε με σφοδρότητα εκ νέου χθες Σάββατο στον διάδοχό του Τζο Μπάιντεν, κατηγορώντας τον πως με τον τρόπο που χειρίστηκε την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν προκάλεσε αυτή που αποκάλεσε τη «μεγαλύτερη ταπείνωση» στην ιστορία των ΗΠΑ στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής.
Ο Ρεπουμπλικάνος, ο οποίος αφήνει συχνά να εννοηθεί πως θα θέσει εκ νέου υποψηφιότητα για την προεδρία το 2024, κατηγορεί τον Δημοκρατικό διάδοχό του για την πτώση της κυβέρνησης του Αφγανιστάν και την κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν, μολονότι η αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων, που εκμεταλλεύθηκαν οι ισλαμιστές αντάρτες για να εξαπολύσουν την ολομέτωπη επίθεσή τους, ήταν κάτι που διαπραγματεύθηκε και συμφώνησε η δική του κυβέρνηση.
«Ο τσαπατσούλικος τρόπος που χειρίστηκε ο Μπάιντεν την έξοδο από το Αφγανιστάν είναι η πιο απίστευτη επίδειξη χονδροειδούς ανικανότητας από ηγέτη αυτής της χώρας, ίσως ποτέ», σφυροκόπησε ο μεγιστάνας απευθυνόμενος σε θορυβώδες πλήθος οπαδών του κατά τη διάρκεια συγκέντρωσης στο Κόλμαν, στην πολιτεία Αλαμπάμα.
Οι Ταλιμπάν βρίσκονται στη διαδικασία σχηματισμού νέας κυβέρνησης, αφού οι δυνάμεις τους κατέλαβαν σχεδόν όλη τη χώρα ενώ ο στρατός των ΗΠΑ αποχωρούσε, έπειτα από δύο δεκαετίες πολέμου. Η υποστηριζόμενη από τη Δύση κυβέρνηση και οι αφγανικές δυνάμεις ασφαλείας κατέρρευσαν.
Ο κ. Μπάιντεν από την πλευρά του το τελευταίο διάστημα επέκρινε τον αφγανικό στρατό διότι αρνήθηκε να προβάλει αντίσταση στους ισλαμιστές αντάρτες, κατήγγειλε την ανατραπείσα πλέον κυβέρνηση του Άσραφ Γάνι και υποστήριξε πως η κυβέρνησή του παρέλαβε μια κακή συμφωνία με τους Ταλιμπάν από εκείνη του κ. Τραμπ.
Στη συγκέντρωση στην Αλαμπάμα, ο κ. Τραμπ κατηγόρησε τον διάδοχό του πως δεν εφάρμοσε το σχέδιο της κυβέρνησής του, ενώ εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του για το ότι αμερικανικό προσωπικό και αμερικανικός εξοπλισμός έμεινε πίσω καθώς αποσύρονταν τα στρατεύματα.
«Αυτό δεν ήταν απόσυρση» δυνάμεων, «αυτό ήταν παράδοση άνευ όρων», εξεμάνη.
Σύμφωνα με τον πρώην πρόεδρο, οι Ταλιμπάν, με τους οποίους διαπραγματεύθηκε η κυβέρνησή του, τον σέβονταν. Άφησε ακόμη να εννοηθεί ότι η κατάληψη-αστραπή του Αφγανιστάν από τους ισλαμιστές αντάρτες δεν θα είχε γίνει εάν βρισκόταν αυτός στην εξουσία.
«Θα μπορούσαμε να είχαμε φύγει με τιμή», υποστήριξε ο κ. Τραμπ. «Έπρεπε να είχαμε φύγει με τιμή. Και αντί γι’ αυτό φύγαμε με το διαμετρικά αντίθετο της τιμής».
Την περασμένη Κυριακή, μερικές ώρες αφού οι Ταλιμπάν μπήκαν στην Καμπούλ, ο κ. Τραμπ αξίωσε ο κατ’ αυτόν «ατιμασμένος» πρόεδρος Τζο Μπάιντεν να παραιτηθεί
Σκηνές χάους στην Καμπούλ
Τουλάχιστον άλλοι τρεις άνθρωποι ποδοπατήθηκαν μέχρι θανάτου το Σάββατο σύμφωνα με το Sky News, ανεβάζοντας τον τραγικό απολογισμό σε 15 νεκρούς, ενώ η κατάσταση γύρω από το αεροδρόμιο όλο και επιδεινώνεται συγκριτικά με τις προηγούμενες ημέρες. Απελπισμένοι άνθρωποι αναμένουν για ώρες κρατώντας στα χέρια τα χαρτιά τους και τα φοβισμένα παιδιά τους.
Η κατάσταση είναι ακόμη πιο χαοτική στις πύλες όπου τον έλεγχο διατηρούν οι στρατιωτικές δυνάμεις των ΗΠΑ, όπου οι Ταλιμπάν μπροστά ακριβώς από την κύρια είσοδο του αεροδρομίου πυροβολούν στον αέρα για εκφοβισμό ή απωθούν δια της βίας χτυπώντας τους ανθρώπους που επιχειρούν να προσεγγίσουν.
Όπως μετέδωσε ο ανταποκριτής του Sky News από το πρωί η εικόνα στο αεροδρόμιο «Χαμίντ Καρζάι» ήταν διαφορετική, καθώς οι στρατιώτες κλήθηκαν όχι απλά να διαχειριστούν το χάος με όσους ήθελαν να ταξιδέψουν, αλλά να σώσουν ζωές.
Αλεξιπτωτιστές άρχισαν να τραβούν ανθρώπους από το χάος, γιατροί έτρεχαν από τον ένα τραυματία στον άλλο, ενώ κάποιοι σκοτώθηκαν. Άνθρωποι αφυδατωμένοι και τρομοκρατημένοι. «Είδαμε άντρες, γυναίκες και πολλά παιδιά» περιγράφει ο Stuart Ramsay, λέγοντας πως στρατιώτες που βρίσκονταν στην κορυφή του τείχους έριξαν με ένα σωλήνα νερό στο πλήθος για να δροσιστεί.
Ο μόνος τρόπος ίσως να μπεις μέσα στο αεροδρόμιο, υποστηρίζει ο ανταποκριτής του BBC, είναι να καταφέρεις να διασχίσεις όλο αυτό το πλήθος και να δείξεις τα έγγραφά σου που δικαιολογούν την αναχώρηση στο πρόσωπο κάποιου δυτικού στρατιώτη ελπίζοντας ότι θα σου επιτρέψει να περάσεις.
«Οι άνθρωποι έξω από το αεροδρόμιο δεν γνωρίζουν τι συμβαίνει μέσα σε αυτό και οι άνθρωποι που βρίσκονται εντός του δεν γνωρίζουν τι συμβαίνει έξω» περιγράφει στο βρετανικό δίκτυο η Nadene Ghouri, εθελόντρια που προσπαθεί να βοηθήσει Αφγανούς υπηκόους που κινδυνεύουν, συμπεριλαμβανομένων δικηγόρων, δικαστών και δημοσιογράφων.
«Προσπαθούμε να βάλουμε ανθρώπους σε λίστες εκκένωσης -το καταφέραμε- και τώρα υπάρχει η αφάνταστη σκληρότητα να υπάρχουν άτομα στη λίστα που δεν μπορούν να μπουν στο αεροπλάνο» καταγγέλλει εξαπολύοντας βέλη και κατά των δυνάμεων του ΝΑΤΟ που απωθούν κόσμο, ενώ κάνει λόγο για ωμότητες από την πλευρά των Ταλιμπάν.
«Γνωρίσαμε μια οικογένεια με τρία μικρά παιδιά που έχουν απορριφθεί τρεις μέρες συνεχόμενα. Η μητέρα είπε ότι μαχητές των Ταλιμπάν τους ουρούσαν και γελούσαν. Οι άνθρωποι λένε ότι τώρα τα παρατάνε και λένε ότι θα φύγουν στα βουνά. Πρόκειται για μια ζωντανή κόλαση» τονίζει.
«Δεν φταίμε εμείς»
Οι Ταλιμπάν, οι οποίοι κατηγορούνται ότι φράσσουν αδιακρίτως την πρόσβαση στο αεροδρόμιο στους ομοεθνείς τους, απορρίπτουν τις αιτιάσεις ότι ευθύνονται οι ίδιοι για το χάος στο αεροδρόμιο της Καμπούλ
«Η Δύση θα μπορούσε να έχει ένα καλύτερο σχέδιο εκκένωσης» υπογράμμισε το Σάββατο εκπρόσωπός τους.
Οπλισμένα μέλη των Ταλιμπάν γύρω από το αεροδρόμιο καλούν όσους δεν έχουν ταξιδιωτικά έγγραφα να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Τουλάχιστον 15 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί εντός και γύρω από το αεροδρόμιο από την Κυριακή, σύμφωνα με αξιωματούχους του ΝΑΤΟ και των Ταλιμπάν.
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, χαρακτήρισε την κατάσταση που επικρατεί έξω από το αεροδρόμιο της Καμπούλ «τραγική και δύσκολη», καθώς πολλά κράτη – μέλη της Συμμαχίας πιέζουν να συνεχιστούν οι εκκενώσεις πέραν της αμερικανικής διορίας για τις 31 Αυγούστου.
Μάλιστα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Γερμανία προειδοποίησαν τους υπηκόους τους στο Αφγανιστάν να αποφύγουν το αεροδρόμιο της Καμπούλ, λόγω απειλών ασφαλείας στην περιοχή.
Οι Ταλιμπάν υπόσχονται… κάθαρση
Την ίδια στιγμή, και ενώ εκθέσεις και αναφορές για πογκρόμ και βασανιστήρια βλέπουν το φως της δημοσιότητας, οι Ταλιμπάν δηλώνουν ότι θα ερευνήσουν τις πληροφορίες για αντίποινα και ωμότητες που κατηγορούνται ότι διαπράττουν μέλη τους.
Πρώην αξιωματούχοι διηγήθηκαν φρικτές ιστορίες ανθρώπων που κρύβονται από τους Ταλιμπάν τις τελευταίες μέρες καθώς ένοπλοι άνδρες πηγαίνουν από πόρτα σε πόρτα. Τα μέλη μιας 16μελούς οικογένειας περιέγραψαν πως βρήκαν καταφύγιο στο μπάνιο, με σβηστά τα φώτα και κάλυπταν το στόμα των παιδιών, φοβούμενα για τη ζωή τους.
«Έχουμε ακούσει για κάποιες περιπτώσεις ωμοτήτων και εγκλημάτων κατά πολιτών» δήλωσε ο αξιωματούχος των Ταλιμπάν στο Reuters. «Αν μέλη των Ταλιμπάν προκαλούν αυτά τα προβλήματα νόμου και τάξης, θα γίνουν έρευνες σε βάρος τους» ισχυρίστηκε.
«Μπορούμε να καταλάβουμε τον πανικό, το στρες και την αγωνία. Οι άνθρωποι πιστεύουν ότι εμείς δεν θα λογοδοτήσουμε, αλλά αυτό δεν θα συμβεί» σημείωσε.
Νέο πλαίσιο διακυβέρνησης
Μιλώντας στο Reuters, ο ίδιος αξιωματούχος του ισλαμιστικού κινήματος ανέφερε, επίσης, ότι προγραμματίζεται εντός των επόμενων εβδομάδων η παρουσίαση νέου μοντέλου διακυβέρνησης της χώρας.
Το νέο πλαίσιο για τη διακυβέρνηση του Αφγανιστάν δεν θα αφορά μια δημοκρατία με τον υπό τον δυτικό ορισμό του όρου, αλλά «θα προστατεύει τα δικαιώματα όλων» πρόσθεσε ο αξιωματούχος.
Μάλιστα, σήμερα μετέβησαν από από τη Ντόχα του Κατάρ στην Καμπουλ ανώτεροι ηγέτες των Ταλιμπάν.
Ο εξέχων Αφγανός πολιτικός Αμπντουλάχ Αμπντουλάχ δημοσίευσε μια φωτογραφία στη σελίδα του στο Facebook που τον δείχνει να χαιρετά τον πρώην πρέσβη των Ταλιμπάν στη Σαουδική Αραβία, Shahabuddin Delawar, τον πρώην υπουργό Εσωτερικών των Ταλιμπάν, Mullah Khairullah Khairkhwa, τον Abdul Salam Hanafi και άλλους.
Άλλες εικόνες έδειχναν τους άνδρες να συζητούν με τον Χαμίντ Καρζάι, ο οποίος ήταν πρόεδρος του Αφγανιστάν από το 2001 έως το 2014 και ο οποίος παρέμεινε στην Καμπούλ όταν ανέλαβαν την εξουσία οι Ταλιμπάν.
Η ανάρτηση στο Facebook ανέφερε ότι «η τρέχουσα κατάσταση στη χώρα, η ασφάλεια των ανθρώπων, η πολιτική διαδικασία χωρίς αποκλεισμούς, ο σεβασμός των εθνικών αξιών, συμπεριλαμβανομένης της σημαίας, συζητήθηκαν στη συνάντηση».
Το πρόσωπο πάντως που κέντρισε τα βλέμματα όλων όταν έφτασε στην Καμπούλ είναι ο συνιδρυτής και δεύτερος στην ιεραρχία των Ταλιμπάν -και πιθανόν πρόεδρος της νέας κυβέρνησης του Αφγανιστάν– μουλάς Αμπντούλ Γάνι Μπαραντάρ.
Παρότι ο Χαϊμπατουλάχ Ακουνζάντα θεωρείται ο κύριος ηγέτης των Ταλιμπάν, ο Μπαραντάρ είναι επικεφαλής του πολιτικού γραφείου των Ταλιμπάν και το πρόσωπο που έχει στρέψει πάνω του τα βλέμματα της δημοσιότητας. Μάλιστα, την περασμένη Κυριακή, ημέρα κατά την οποία οι Ταλιμπάν πήραν τον έλεγχο της Καμπούλ, δήλωσε ότι η πραγματική δοκιμασία των Ταλιμπάν μόλις ξεκίνησε και ότι οφείλουν να υπηρετήσουν το έθνος.
