Χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα και τελική επαλήθευση αποδεικνύονται – τις περισσότερες φορές – τα αναφερόμενα από πολιτικούς και υπηρεσιακούς παράγοντες στη διάρκεια των πύρινων καταστροφών για πιθανή δράση «οργανωμένων κυκλωμάτων εμπρησμών που εκπορεύονται από ύποπτα συμφέροντα».
Μάλιστα, διατυπώνονται και ισχυρισμοί για «πολιτικές σκοπιμότητες» και για «δράση τρομοκρατών, κατασκόπων και πρακτόρων ξένων μυστικών υπηρεσιών που καταστρέφουν τη χώρα», τα οποία αποδεικνύονται εκ των υστέρων κενό γράμμα.
Σχεδόν σε όλες τις 200 μεγάλες πύρινες καταστροφές της τελευταίας 40ετίας έχουν διατυπωθεί τέτοιου είδους υπόνοιες όπως ακριβώς συμβαίνει και τα τελευταία 24ωρα με τις πύρινες λαίλαπες στην Αττική, στη Βόρεια Εύβοια και αλλού. Ωστόσο στις περισσότερες περιπτώσεις δεν προκύπτει κανένα αποδεικτικό στοιχείο για αυτή την «πύρινη επίθεση» που υποτίθεται ότι δέχεται η χώρα από εσωτερικούς ή εξωτερικούς «εχθρούς» και τα αίτια της καταστροφής αποδεικνύεται ότι είναι εντελώς διαφορετικά.
«Λάθος θεώρηση των δεδομένων»
Οπως εξηγούν στελέχη της Πυροσβεστικής με πολυετή εμπειρία, «κάθε χρόνο ο αριθμός των πυρκαγιών που εκδηλώνονται είναι περίπου ο ίδιος. Η εξέλιξή τους και η έκταση των καμένων εκτάσεων εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες (ζέστη, ξηρασία, άνεμοι) και την ετοιμότητα του μηχανισμού δασοπυρόσβεσης. Οι συχνές αναφορές λοιπόν από πολιτικούς ή και άλλους για… περίεργα πολλές φωτιές και ύποπτα σχέδια είναι εντελώς λανθασμένη θεώρηση των δεδομένων». Υπολογίζεται ότι ποσοστό της τάξης του 20%-25% των πυρκαγιών οφείλεται σε εμπρησμούς από πρόθεση με βασικό κίνητρο των δραστών όχι κάποιο… οργανωμένο σχέδιο κατά της χώρας ή την ανατροπή κυβερνήσεων και την υπονόμευση του πολιτικού συστήματος. Κύριος στόχος τους είναι η δημιουργία βοσκοτόπων, η καύση χασισοκαλλιεργειών, ενώ υπάρχουν εκδικητικές ενέργειες μεταξύ ιδιωτών. Επιπλέον σε ορισμένες περιπτώσεις τα δάση καίγονται για τους αποχαρακτηρισμούς δασικών εκτάσεων και στο πλαίσιο της δράσης «οικοπεδοφάγων».
Μάλιστα με τέτοιου είδους συμφέροντα υπολογίζεται ότι σχετίζονται πολλές πυρκαγιές στην πολύπαθη Ζάκυνθο και σε άλλα νησιά του Ιονίου. Εξάλλου, δικαστική έρευνα γίνεται για κύκλωμα ιδιωτών και στελεχών της τοπικής αυτοδιοίκησης σε πυρκαγιά στην Ανάβυσσο πριν από τέσσερα χρόνια.
Ασύμμετρη απειλή από τα… κόλλυβα
Είναι ενδεικτικό λοιπόν ότι το 2007 οι τότε κυβερνητικοί παράγοντες για την περίπτωση των καταστροφών στην Ηλεία, στην Εύβοια, στη Λακωνία και αλλού, με τον μεγάλο αριθμό θυμάτων, είχαν αναφερθεί σε «ασύμμετρη απειλή» που δέχεται η χώρα! Είναι χαρακτηριστικό ότι στη διάρκεια τότε σύσκεψης στη λεωφόρο Κατεχάκη, με παρουσία υψηλόβαθμων κυβερνητικών στελεχών, παρουσιάστηκαν σαν καταλυτικό στοιχείο οι τηλεοπτικές… εκμυστηρεύσεις μιας κατοίκου από το Καλέντζι της Κορινθίας, η οποία όταν εκδηλώθηκε η πυρκαγιά στην περιοχή θυμήθηκε ότι «ένας άγνωστος άνδρας της τηλεφωνούσε και τη ρωτούσε πληροφορίες για την κατανομή των πυροσβεστικών δυνάμεων στην περιοχή». Ωστόσο διαπιστώθηκε ότι η φωτιά που κατέκαψε μεγάλο τμήμα της Ηλείας και προκάλεσε 36 νεκρούς αποδιδόταν σε ανάφλεξη… κόλλυβων που έφτιαχνε μια ηλικιωμένη στην περιοχή, ενώ υπήρχαν πλημμελείς ενέργειες από ορισμένους πυροσβέστες.
Τα μοιραία μάρμαρα και η ΔΕΗ
Επιπλέον τον Αύγουστο του 1998 μετά την καταστροφική πυρκαγιά στην Πεντέλη που κατέκαψε περίπου 110.000 στρέμματα πευκοδάσους και οδήγησε στην ερημοποίηση του συγκεκριμένου ορεινού όγκου (είχε προηγηθεί το 1995 πυρκαγιά στην ίδια περιοχή και έτσι σταμάτησε η αναγέννηση του δάσους σε Διόνυσο, Ανθούσα κ.λπ.) εκφραζόταν από πολιτικούς η βεβαιότητα ότι «πρόκειται για οργανωμένη δράση εμπρηστών που προκαλεί έντονη ανησυχία στην κυβέρνηση». Ωστόσο, όπως αναφέρει μιλώντας προς «Το Βήμα της Κυριακής» υψηλόβαθμος αξιωματικός της Πυροσβεστικής που είχε ασχοληθεί με τα αίτια αυτής της πυρκαγιάς, «από την έρευνά μας αναδείχθηκαν στοιχεία ότι ίσως προέρχεται από άτομα που επιχείρησαν να κλέψουν μάρμαρα από το γειτονικό λατομείο». Επιπλέον υψηλόβαθμοι κυβερνητικοί παράγοντες θεωρούσαν ύποπτη και πιθανόν έργο εμπρηστών τη μεγάλη πυρκαγιά που κατέκαψε τον Αύγουστο του 2017 περίπου 25.000 στρέμματα δάσους στον Κάλαμο και στο Καπανδρίτι, για να αναδειχθεί από την έρευνα της Πυροσβεστικής ότι η φωτιά οφειλόταν στο δίκτυο της ΔΕΗ.
Οι δύο εστίες που έγιναν μία
Ηπια ενδεικτική προσπάθεια για την επίρριψη σε… μυστηριώδεις, αόρατους «εμπρηστές» μιας τραγωδίας από πύρινη λαίλαπα είναι όσα αναφέρθηκαν σε συνέντευξη Τύπου κυβερνητικών και υπηρεσιακών παραγόντων τρεις ημέρες μετά τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι αλλά και εκείνη στην Κινέτα, τον Ιούλιο του 2018. Τότε με επίκληση καταγραφών από δορυφόρους είχε αναφερθεί ότι πριν από την καταστροφή στο Μάτι υπήρχαν δύο «ταυτόχρονες περίεργες εστίες φωτιάς».
Ωστόσο η περαιτέρω έρευνα ανέδειξε αρχικά ότι η εστία ήταν μόνο μία, βρισκόταν σε απόσταση 1-2 χιλιομέτρων δυτικότερα από τις εστίες που κατεγράφησαν από τον δορυφόρο, καθώς και ότι ο εμπρηστής ήταν ένας 65χρονος ιδιοκτήτης κατοικίας στο Νταού Πεντέλης που θέλησε να κάψει εκείνη την ημέρα τα κλαδιά από τον κήπο του.
Στις 10.500 πυρκαγιές τον χρόνο ο μέσος όρος της εικοσαετίας
Με βάση τα δεδομένα της τελευταίας 20ετίας, κάθε χρόνο εκδηλώνονται κατά μέσο όρο 10.500 δασικές πυρκαγιές και καίγονται, επίσης κατά μέσο όρο, περίπου 450.000 στρέμματα δασικών εκτάσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2020 είχαν εκδηλωθεί 11.798 πυρκαγιές σε δασικές και αγροτοδασικές εκτάσεις και είχαν καεί 203.374,2 στρέμματα. Το «καταστροφικό» 2007, οπότε υπήρχε μεγάλη ξηρασία, είχε εκδηλωθεί περίπου ίδιος αριθμός πυρκαγιών (11.895) που κατέκαψαν τον αριθμό-ρεκόρ των 2.623.933,4 στρεμμάτων.
Η εξαίρεση στον… κανόνα
Οι αναφορές Γιλμάζ για δράση «Γκρίζων Λύκων»
Η μόνη φορά που ίσως υπήρχε σχετική βασιμότητα σε αυτά τα ιδιόμορφα σενάρια είναι για ορισμένες πυρκαγιές που σημειώθηκαν τη δεκαετία του 1990 σε δασικές περιοχές σε νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Το 2011 υπήρχαν αναφορές του τούρκου πρώην πρωθυπουργού Μεσούτ Γιλμάζ ότι επί προεδρίας της χώρας από την Τανσού Τσιλέρ - την περίοδο 1995-1997 – χρηματοδοτούνταν οι «Γκρίζοι Λύκοι» για να βάζουν πυρκαγιές σε ελληνικά δάση!
Τότε ο αποβιώσας πρώην διοικητής της ΕΥΠ, ναύαρχος ε.α. Λεωνίδας Βασιλικόπουλος είχε προχωρήσει σε δηλώσεις στο «Βήμα» ότι «πράγματι την περίοδο 1993-1996 υπήρχαν ορισμένες πληροφορίες για εμπλοκή τούρκων πρακτόρων ή άλλων ατόμων σε εκδήλωση πυρκαγιών αλλά μόνο σε νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Είχαμε σχετικές πληροφορίες από πράκτορές μας σε τουρκικό έδαφος, ενώ υπήρχαν πολλές σχετικές ενδείξεις και από τη διερεύνηση των πυρκαγιών. Ωστόσο ποτέ δεν υπήρξαν απτές αποδείξεις».
Σχετικές υπόνοιες είχαν διατυπώσει και στελέχη της Πυροσβεστικής που είχαν ασχοληθεί τότε με τη διερεύνηση των αιτίων αυτών των πυρκαγιών. Αργότερα είχε μνημονευθεί ότι και οι φωτιές στη Σάμο το 2000, που είχαν κατακάψει 180.000 στρέμματα δάσους, ήταν έργο τούρκων πρακτόρων. Ωστόσο διαπιστώθηκε ότι εμπρηστής ήταν ένας… χασισοκαλλιεργητής.