Τα χέρια ψηλά σήκωσαν τους προηγούμενους δύο μήνες τράπεζες, διαχειριστές κόκκινων δανείων και δικηγορικά γραφεία στις υποθέσεις προστασίας της κύριας κατοικίας οικονομικά αδύναμων δανειοληπτών, στο πλαίσιο του νέου Πτωχευτικού Κώδικα.
Οπως επιβεβαιώνουν πηγές από όλες τις πλευρές, ο εντοπισμός των ευάλωτων νοικοκυριών με ληξιπρόθεσμες οφειλές συνδεδεμένες με το σπίτι τους, ήταν εξαιρετικά δύσκολος στις πρώτες εβδομάδες εφαρμογής του σχετικού νόμου.
Ευχέρεια μεταβίβασης
Υπενθυμίζεται ότι από 1ης Ιουνίου μόνον όσα νοικοκυριά θεωρούνται ευάλωτα, βάσει συγκεκριμένων προϋποθέσεων, έχουν την ευχέρεια μετά την πτώχευσή τους, να μεταβιβάσουν το σπίτι τους σε έναν φορέα και να παραμείνουν σε αυτό ως ενοικιαστές.
Με τον τρόπο αυτόν απαλλάσσονται πλήρως από τα χρέη τους και ταυτόχρονα προστατεύεται το δικαίωμά τους για στέγαση.
Ωστόσο, ο «Φορέας Απόκτησης Κατοικιών» δεν έχει ακόμη συσταθεί και εκφράζονται εκτιμήσεις ότι αυτό δύσκολα θα συμβεί πριν από το Πάσχα του 2022.
Με αυτό ως δεδομένο, για να μην κινδυνεύσουν στο μεταβατικό στάδιο περιουσίες, κυβέρνηση και πιστωτές συμφώνησαν ατύπως να μη διενεργούνται πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας ευάλωτων δανειοληπτών μέχρι τη σύσταση του νέου σχήματος.
Αρκεί να αποδεικνύεται από τη βάση δεδομένων της Εφορίας ότι πληρούν τα προβλεπόμενα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
Η ίδια συμφωνία προβλέπει πως στο μεσοδιάστημα θα πρέπει να καταβάλλεται στον πιστωτή ένα χαμηλό ενοίκιο, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου ή ακόμη και το σύνολό του, θα καλύπτεται από το κρατικό στεγαστικό επίδομα. Ετσι, μέχρι να φτάσουμε στη λειτουργία του φορέα θα υπάρχει προστασία έναντι των αναγκαστικών εκτελέσεων.
Η συμφωνία
Ομως, μέχρι και λίγες ημέρες πριν το θερινό κλείσιμο των δικαστηρίων, η παραπάνω συμφωνία ήταν σχεδόν αδύνατο να εφαρμοστεί. Από τη μια πλευρά, το σύστημα έκδοσης βεβαιώσεων ευαλωτότητας άνοιξε μόλις στα τέλη Ιουλίου (23/7).
Από την άλλη, υπήρξε απροθυμία των οφειλετών στο κάλεσμα από τράπεζες και διαχειριστές να προσκομίσουν οι ίδιοι τα αναγκαία δικαιολογητικά, για να αναστείλουν τον πλειστηριασμό της κατοικίας τους.
Σύμφωνα με ανώτατη πηγή από τον κλάδο των servicers, σε επικοινωνία που έγινε από την εταιρεία του με δανειολήπτες που βρίσκονταν μια ανάσα από την απώλεια της περιουσίας τους η ανταπόκριση ήταν μηδενική! «Πού είναι και ποιοι είναι τελικά οι ευάλωτοι;» αναρωτιέται ο ίδιος.
Από την πλευρά του, έμπειρο τραπεζικό στέλεχος που έχει εικόνα των επαφών με δανειολήπτες, υποστηρίζει ότι από τα τηλεφωνήματα που έγιναν σε πιθανούς ευάλωτους δανειολήπτες συγκεκριμένου ομίλου, λιγότεροι από τους μισούς προσκόμισαν τα απαραίτητα έγγραφα.
Προσπαθώντας να ερμηνεύσει αυτή την αδιαφορία, πιθανολογεί πως πρόκειται για οφειλέτες που είτε θεωρούν χαμένη την υπόθεσή τους ή πως θα τους δοθεί νέα ευκαιρία. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι διαφορετική.
Ηδη, σημειώνει ο ίδιος, έχουν προχωρήσει, λίγοι είναι η αλήθεια, πλειστηριασμοί πρώτων κατοικιών, καθώς οι δανειολήπτες δεν έκαναν καμία προσπάθεια να τους αποτρέψουν. Τονίζει δε πως αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση το φθινόπωρο, μετά την έναρξη λειτουργίας των δικαστηρίων, αρκετά σπίτια θα βρεθούν στον αέρα.
Τι λένε οι δικηγόροι
Από την πλευρά τους, δικηγορικά γραφεία αν και επιβεβαιώνουν τα προβλήματα στην εφαρμογή του νόμου, αναφέρουν πως δεν έχουν αντιληφθεί το τελευταίο διάστημα κάποια προσπάθεια μαζικής επικοινωνίας των διαχειριστών με υπερδανεισμένα νοικοκυριά για την αναστολή πλειστηριασμών.
Σημειώνουν ωστόσο πως τα προβλήματα στην πράξη είναι αρκετά. Κατά πάσα πιθανότητα, λένε, «το πρόβλημα εντοπίζεται σε γρανάζια των μηχανισμών ανάκτησης, ειδικά σε περιπτώσεις που για ένα μέρος της διαδικασίας αναδιάρθρωσης εμπλέκονται και τρίτοι πάροχοι υπηρεσιών, όπως π.χ. εισπρακτικές ή δικηγορικά γραφεία».
Τέλος, θεωρούν πως καλό θα ήταν η συμφωνία τραπεζών και κυβέρνησης να αποτυπωθεί σε νόμο, ώστε κανείς να μην μπορεί να την αμφισβητήσει.
