Το κακό έχει ήδη αρχίσει, όπως εδώ και χρόνια οι ειδικοί προειδοποιούν, αλλά η κοινωνία αντιστέκεται. Η κλιματική αλλαγή, που πλέον χαρακτηρίζεται ως κλιματική κρίση, επιταχύνεται και αποτελεί μεγάλο κίνδυνο για τις ανθρώπινες ζωές και την οικονομία. Οι φυσικές καταστροφές – πυρκαγιές, πλημμύρες, τυφώνες, ανεμοστρόβιλοι κ.λπ. – και η υγειονομική κρίση πλήττουν όλον τον πλανήτη. Από τις ΗΠΑ μέχρι τη Σιβηρία και από τον Καναδά μέχρι την Ασία, την Αυστραλία και την Ευρώπη ο Ανθρωπος βρίσκεται αντιμέτωπος με το έργο του: το θετικό – έρευνα, επιστήμη – και το αρνητικό – απληστία, αδυναμία ή άρνηση προσαρμογής στη νέα κατάσταση.
Ποιος περίμενε ότι οι πλημμύρες στην Ομοσπονδιακή Γερμανία θα ξεπερνούσαν την προληπτική ικανότητα της χώρας. Και ποιος περίμενε ότι χώρες-πρότυπα προνοητικότητας, Καναδάς, ΗΠΑ, Ευρώπη, θα αποδείκνυαν ότι οι δικές τους κρατικές δομές δεν κατόρθωσαν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της κοινωνίας για την ασφάλεια πολιτών και περιουσιών.
Οι πολιτικές συνέπειες αυτής της αδυναμίας θα είναι ορατές άμεσα. Γιατί όταν χάνεται η εμπιστοσύνη σε θεσμούς, το αποτέλεσμα στην πολιτική ζωή είναι αβέβαιο. Δείτε την ανατροπή που υποδεικνύουν οι δημοσκοπήσεις στις επικείμενες κρίσιμες εκλογές στη Γερμανία, ή τη στροφή προς τους ακροδεξιούς «Αδελφούς» στην Ιταλία. Ο Λάσετ, διάδοχος της κυρίας Μέρκελ, βρίσκεται πλέον σε απόσταση αναπνοής από τους Πράσινους, και η Λίγκα του Βορρά που συνεργάζεται με τον Ντράγκι, απειλείται από τους «Αδελφούς της Ιταλίας», ένα ακροδεξιό αντιευρωπαϊκό εθνικιστικό κόμμα.
Για να μεταφερθούμε στη χώρα μας, την επομένη της καταστροφής στη Βαρυμπόμπη και αλλού, η αξιωματική αντιπολίτευση κανονικά θα πρέπει να πολιτεύεται για να διαδεχτεί τη ΝΔ. Ομως δεν κατορθώνει να σβήσει το παρελθόν της ως κυβέρνησης. Και την, πέραν των άλλων, αδυναμία της να κατανοήσει ότι δεν εμπνέει εμπιστοσύνη ως προς τη διαχείριση κρίσεων. Και αυτό όχι μόνο σε σχέση με το δράμα που εξελίχθηκε στο Μάτι.
Τα πιο δυνατά σημεία της αντιμετώπισης της κρίσης από τη σημερινή κυβέρνηση είναι οι τρεις ανατροπές που προηγήθηκαν του καταστροφικού καύσωνα.
1. Υστερα από δεκαετίες ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής Κ. Πιερρακάκης ενεργοποίησε τον τηλεφωνικό αριθμό 112. Οι συμφωνίες που έκλεισε με τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας έδωσαν τη δυνατότητα στην Πολιτική Προστασία να προειδοποιεί ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού, Ελλήνων και ξένων, για επικίνδυνα γεγονότα, και την άμεση εκκένωση περιοχών που απειλούνται. Και επειδή πολλοί δεν έχουν τη δυνατότητα που προσφέρει το κινητό, σε αγαστή συνεργασία Αστυνομίας και Πολιτικής Προστασίας οι αστυνομικές δυνάμεις ξεπέρασαν εαυτόν για να σωθούν ζωές.
2. Το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη απέκτησε τον καλύτερο υπουργό που θα μπορούσε να αντεπεξέλθει σε έκτακτες ανάγκες. Σε ό,τι αφορά την Πυροσβεστική, εδώ και δύο χρόνια η αλλαγή στη νοοτροπία του Σώματος είναι ανατρεπτική σε σχέση με τον σχεδιασμό και την εκτέλεση του έργου της. Ποιος δεν θυμάται το χάος που ζήσαμε στο Μάτι, όπου κύρια ενασχόληση των διοικούντων ήταν η συγκάλυψη των ευθυνών. Σε προηγούμενες πυρκαγιές η παρουσία του δίδυμου Χρυσοχοΐδης – Οικονόμου απέδειξε ότι ο επαγγελματισμός κατισχύει του πολιτικού φαντασιακού. Αλλά και σε αυτές τις πρωτοφανείς πυρκαγιές το νέο πνεύμα – λέμε όλη την αλήθεια – ήταν προφανές.
3. Ο Στρατός. Η παρουσία των στρατιωτικών δυνάμεων ήταν καθοριστική. Οχι μόνο για την κατασκευή αναχωμάτων κ.λπ., αλλά και ψυχολογικά, μια και η εμπιστοσύνη στο στράτευμα είναι στην κορυφή όλων των ερευνών που έχουν πραγματοποιηθεί στη χώρα μας τα τελευταία έτη.
Ολα αυτά αποτελούν μια βάση για τη μελλοντική αντιμετώπιση των επερχόμενων ακόμη ισχυρότερων κρίσεων.
Την κυβέρνηση στηρίζει και η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, που ούτως ή άλλως θα απολάμβανε από την Ενωση όποιος και αν κυβερνούσε. Αλλά και η συγκυρία χρήσης πόρων για στήριξη των κατεστραμμένων επιχειρήσεων και νοικοκυριών από το πρόγραμμα διάσωσης και από τις γραμμές στήριξης από φυσικές καταστροφές που οφείλονται στην κλιματική κρίση.
Τι μπορούμε να κάνουμε από εδώ και πέρα για τις επόμενες, πέρα από τα έκτακτα μέτρα που εξήγγειλε η Πολιτική Προστασία; – απαγόρευση εισόδου στα πάρκα και τα άλση και περιοχές Natura, απαγόρευση κάποιων δραστηριοτήτων που μπορεί να ανάψουν τη σπίθα κ.λπ.
1. Χωρίς αμφιβολία, η μερική ανανέωση του στόλου εναέριων πυροσβεστικών μέσων. Οχι όμως αγορά με βάση το μέλλον, μια και ο στόλος μας είναι από τους πιο ισχυρούς αναλογικά στην Ευρώπη.
2. Εκτεταμένα προγράμματα εκπαίδευσης στα πρότυπα των προγραμμάτων για τους σεισμούς, όχι μόνο για τους πολίτες και τους μαθητές, αλλά και για τους τοπικούς άρχοντες. Οι ευθύνες τους σε επίπεδο καθαρισμού των δασών, διάνοιξης δρόμων και μη έκδοσης αδειών οικοδόμησης σε περιοχές επικινδυνότητας για τη ζωή των ανθρώπων είναι γνωστές.
3. Διαρκής παρακολούθηση των αναπροσαρμογών της στρατηγικής για την αντιμετώπιση πυρκαγιών σε προηγμένες χώρες που αντιμετωπίζουν τα ίδια και χειρότερα προβλήματα – ΗΠΑ, Καναδάς, Ρωσία.
4. Αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, όπως τον ρόλο των drones με τη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Πολλές άλλες ενέργειες προτείνονται από ειδικούς. Συνεπώς, όπως και στην περίπτωση της υγειονομικής κρίσης, η διοικητική δομή θα πρέπει να επανεξεταστεί για όλες τις φυσικές καταστροφές.
Ωστόσο και η δική μας ευθύνη είναι προφανής. Ο καθαρισμός του κήπου μας από ξερά χόρτα, η εθελοντική προσφορά, η επανεξέταση της στάσης μας σε σχέση με τις νέας τεχνολογίας Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, η απομάκρυνση εύφλεκτων υλικών και δένδρων και η απομόνωση των «αρνητών» και της παραπληροφόρησης είναι μερικά από τα στοιχειώδη που προτείνονται.
Σε παγκόσμιο επίπεδο πάντως ήρθε ο καιρός να πληρώνει όποιος ρυπαίνει. Στους δεινοσαύρους της ρυπαίνουσας Βιομηχανίας δεν πρέπει να επιτραπεί να μας οδηγήσουν σε νέα εποχή εξαφάνισης των δεινοσαύρων, όπου στη θέση τους θα είναι το είδος μας.
Ο κ. Αντώνης Τριφύλλης είναι μέλος του ΕΣ της διαΝΕΟσις, της ΣΕ του ΕΛΙΑΜΕΠ, πρώην στέλεχος της ΕΕ.
