Παρά τους χαμηλούς τόνους που κράτησε η κυβέρνηση μετά την κατάληψη της Καμπούλ, σήμανε συναγερμός, όπως είχε γράψει το in.gr από την Κυριακή, καθώς υπήρχε ανησυχία για νέο κύμα προσφύγων ενώ οι Ευρωπαίοι ακόμη δεν έχουν συμφωνήσει στις λεπτομέρειες υλοποίησης του σχεδίου που είχε προτείνει ο Μαργαρίτης Σχοινάς για το μεταναστευτικό.
Την ίδια ανησυχία συμμερίζονται οι μεσογειακές χώρες. Eλλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Μάλτα και Κύπρος ( οι Med5) με κοινή επιστολή έχουν ζητήσει αύριο να συζητηθεί το Αφγανιστάν εκτάκτως στο Συμβούλιο Υπουργών Εσωτερικών.
«Οι Αμερικανοί έφυγαν, είναι μακριά, θα πάρουν μερικές χιλιάδες Αφγανούς που τους υπηρέτησαν πιστά αλλά οι υπόλοιποι που πίστεψαν στη Δύση και συνεργάστηκαν με τους Ευρωπαίους και το ΝΑΤΟ θα πρέπει να βρουν ασφαλές καταφύγιο, διαφορετικά θα είμαστε ανήθικοι και κανείς δεν θα μας υπολογίζει στο μέλλον» προειδοποιούν ευρωπαίοι αναλυτές.
Το έκτακτο συμβούλιο υπουργών Εξωτερικών για το Αφγανιστάν των υπουργών της ΕΕ που συνεδρίασε δεν θέλει να αγγίξει το καυτό ζήτημα των προσφύγων και σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες μόνο η Ελλάδα, μέσω του Νίκου Δένδια έθεσε το ζήτημα ζητώντας αποφάσεις με τη συμμετοχή των ΗΠΑ .
Ο Υπουργός Εξωτερικών έδωσε ιδιαίτερο βάρος στον κίνδυνο αύξησης των μεταναστευτικών ροών. Τόνισε την ανάγκη προστασίας των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και την αποφυγή νέας ανθρωπιστικής κρίσης. Υπογράμμισε την ανάγκη τήρησης ενιαίας και συντονισμένης στάσης στο ζήτημα της μετανάστευσης και επεσήμανε ότι θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο προς τρίτες χώρες, όπως η Τουρκία, ότι δεν θα επιτραπεί η εργαλειοποίηση του ζητήματος αυτού. Για το σύνολο των ανωτέρω θα πρέπει να υπάρξει στενός συντονισμός με άλλες εμπλεκόμενες χώρες, αρχής γενομένης από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Πάντως το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών με επιστολή του έχει χαρακτηρίσει την Τουρκία ως ασφαλή χώρα για τους Αφγανούς πρόσφυγες και ως εκ τούτου ως πρώτη χώρα υποδοχής θα πρέπει να τους κρατήσει εκεί και να μην τους πιέσει ή επιτρέψει να μετακινηθούν. Σύμφωνα με το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου όσοι προέρχονται από το Αφγανιστάν δεν κινδυνεύουν στη γείτονα χώρα λόγω φυλής, θρησκείας, ιθαγένειας, πολιτικών πεποιθήσεων ή συμμετοχής τους σε ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα και δύνανται να αιτηθούν τη χορήγηση ασύλου στην Τουρκία.
Όπως είχε δηλώσει παλαιότερα ο υπουργός Νότης Μηταράκης, τον Ιούνιο που αναλήφθηκε η πρωτοβουλια αυτή,η απόφαση επιχειρεί να ασκήσει πίεση στην εφαρμογή της Κοινής Δήλωσης ΕΕ – Τουρκίας, που υποχρεώνει τη γείτονα χώρα να μην επιτρέπει τη δράση των κυκλωμάτων των λαθροδιακινητών και τη διέλευση στην Ελλάδα.
Πάντως, αυτη την ώρα οι Ευρωπαίοι ελπίζουν ότι οι Ταλιμπάν θα τηρήσουν τις υποσχέσεις τους και δεν θα αρχίσουν αντίποινα σε βάρος του πληθυσμού που συντάχθηκε με τους Δυτικούς.
Σε αυτή φάση, αναφέρουν πληροφορίες από τις Βρυξέλλες, ο στόχος των ΥΠΕΞ είναι να εξασφαλίσουν τους περίπου 1000 μεταφραστές και πληροφοριοδότες με τις οικογένειες τους και να οργανώσουν από κοινού το σχέδιο εκκένωσης μαζί με τους ευρωπαίους πολίτες που είναι στη χώρα. Εκτός από τη Γερμανία και το Βέλγιο στέλνει 4 μεταγωγικά αεροσκάφη για να συμμετέχουν στην αλυσίδα εκκένωσης. Η Αθήνα έχει 11 Αφγανούς που θέλει να μεταφερθούν με ασφάλεια στην Ελλάδα και βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία μαζί τους.
Ο κ Δένδιαςσ υμφώνησε πως άμεση προτεραιότητα είναι ο συντονισμός για τον ασφαλή απεγκλωβισμό των πολιτών όλων των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εξέφρασε την ικανοποίηση του για την πρόθεση ορισμένων κρατών-μελών να συμπεριλάβουν επίσης Αφγανούς πολίτες, οι οποίοι είχαν εργαστεί στο παρελθόν ως διερμηνείς για τις Ελληνικές δυνάμεις που βρίσκονταν στη χώρα στο πλαίσιο της Νατοϊκής Αποστολής, καθώς και τις οικογένειες τους. Αναφορικά με την κατάσταση στη χώρα, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να υπογραμμίσει την ανάγκη σχηματισμού αντιπροσωπευτικής κυβέρνησης. Τόνισε ότι οι Ταλιμπάν θα πρέπει να σεβαστούν θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες και να διασφαλιστεί η προστασία των γυναικών, των ανηλίκων και των μειονοτήτων. Αναφέρθηκε επίσης την ανάγκη προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Πάντως, το ΚΥΣΕΑ στην Αθήνα, υπό τον πρωθυπουργό, θα εστιάσει στο προσφυγικό και τον συντονισμό των υπουργείων Άμυνας και Προστασίας του Πολίτη στην περίπτωση που εμφανιστούν κύματα προσφύγων. Δεν είναι τυχαίο, όπως σημειώνουν στελέχη του υπουργείου Άμυνας ότι ο υφυπουργός κ. Στεφανής επιθεώρησε τον φράχτη του Έβρου την Παρασκευή και σήμερα επισκέφθηκε κρίσιμα νησιά για να έχει σαφή εικόνα για τα σχέδια και τις ανάγκες που υπάρχουν.
Η Αθήνα ανησυχεί ότι οι ευρωπαίοι δεν πρόκειται να συμφωνήσουν ούτε σε ποσοστώσεις για την παροχή ασύλου σε Αφγανούς πρόσφυγες, ούτε σε βοήθεια.
Για μια ακόμη φορά, οι εκτιμήσεις παρατηρητών στις Βρυξέλλες είναι ότι με χρήματα και πολιτικές υποσχέσεις θα στραφούν στην Τουρκία , η οποία θα εκβιάζει την Ελλάδα με τους μετανάστες και τους πρόσφυγες και εμμέσως στα εθνικά θέματα πιέζοντας τους ευρωπαίους.
«Φανταστείτε, έναν νέο Έβρο με χιλιάδες Αφγανούς – γυναίκες που τους επιβάλλουν το νόμο της Σαρία – , ή σε βάρκες που θα τους σπρώχνουν οι Τούρκοι να περάσουν και εμείς να φυλάμε τα σύνορα…Η διεθνής κοινή γνώμη τι θα λέει για την Ελλάδα, όταν επί δεκαετίες έχει διαποτιστεί με τις πληροφορίες για το απάνθρωπο τρομοκρατικό, φονταμενταλιστικό καθεστώς των Ταλιμπάν και της Σαρίας» λέει στο in.gr, βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος.
Η κυβέρνηση αντιλαμβάνεται πως το προσφυγικό, υπό αυτή τη μορφή, αλλά και ο πιθανώς αναβαθμισμένος ρόλος της Τουρκίας μπορεί να ανατρέψουν πολλά και γι΄αυτό κινητοποιείται σε όλα τα επίπεδα, επιχειρησιακά και διπλωματικά.
Το πρώτο μήνυμα είναι ότι υπάρχει απόλυτος έλεγχος των συνόρων και πως δεν επιτραπούν ανεξέλεγκτες ροές. Αλλά, από την άλλη πλευρά, στο Μαξίμου γνωρίζουν πως το κλειδί για τις εξελίξεις το κρατούν οι Βρυξέλλες και πολλές από τις αποφάσεις του ΚΥΣΕΑ αύριο θα εξαρτηθούν από τις αποφάσεις και τις προθέσεις των ΥΠΕΞ της ΕΕ.