Αποφασισμένος να αποκαταστήσει, και μάλιστα όσο το δυνατόν ταχύτερα, την καταστροφή που προκάλεσαν οι πυρκαγιές στην Αττική, στη Βόρεια Εύβοια, στην Ηλεία, στην Αρκαδία και όπου αλλού πέρασε η πύρινη λαίλαπα εμφανίζεται ο Πρωθυπουργός. Ηταν για αυτόν μια μεγάλη κρίση, ένας ισχυρός κραδασμός, μια περιβαλλοντική τραγωδία που του στοίχισε προσωπικά, όχι μόνον επειδή ο ίδιος περνούσε πολλές ώρες μέσα στα δάση κάνοντας πεζοπορίες, αναβάσεις, mount bike, περιπάτους, αλλά επειδή χάθηκαν σπίτια και περιουσίες, κόποι μιας ολόκληρης ζωής. Eβλεπε τα δάση που γνώριζε να καταστρέφονται, τα σπίτια να καίγονται, τους πολίτες να διαμαρτύρονται, τους πυρόπληκτους να απορούν για τις φωτιές που δεν έσβηναν και έσπευδε κάθε λίγο και λιγάκι πότε στο Συντονιστικό της Πυροσβεστικής στο Χαλάνδρι, πότε στην 112 Πτέρυγα Μάχης να συνομιλήσει με τους πιλότους των Canadair, να ενημερωθεί για τα πύρινα μέτωπα, για τις αναζωπυρώσεις που σημειώνονταν, για τις καύτρες που περνούσαν αστραπιαία από τη μια μεριά της Εθνικής Οδού στην άλλη δημιουργώντας νέες εστίες φωτιές. Διαπίστωνε όμως και τις ευθύνες και τις αστοχίες που υπήρχαν όλο αυτό το οκταήμερο της πύρινης κόλασης. Ζήτησε δημοσίως συγγνώμη για τυχόν αστοχίες, όπως είπε, αλλά πώς και πότε θα αποδοθούν οι ευθύνες;
Κοινωνία των Πολιτών και αναδασώσεις
Στα μέτρα στήριξης και στις άμεσες παρεμβάσεις στις πυρόπληκτες περιοχές ο Πρωθυπουργός ζήτησε τη συνδρομή της Κοινωνίας των Πολιτών. Τι σημαίνει Κοινωνία των Πολιτών; Περιλαμβάνει ιδιώτες, μεγάλα ιδρύματα, εθελοντικές οργανώσεις, Ανώνυμες Εταιρείες κ.τ.λ. Η συνδρομή θα γίνεται με τη μορφή «αναδόχου αναδάσωσης». Για πρώτη φορά δίνεται δυνατότητα συμμετοχής της Κοινωνίας των Πολιτών στην αναδασωτική διαδικασία. Οταν ρωτάμε τους συνεργάτες του Πρωθυπουργού τι σημαίνει αυτό, σου απαντούν ότι η κυβέρνηση δεν θέλει λεφτά ή επιχορηγήσεις από ιδιώτες, συλλόγους και ιδρύματα, αλλά θα τους καλεί να συντάξουν μια μελέτη για να αναλάβουν αυτοί το έργο της αναδάσωσης καθώς και της προστασίας του δάσους. Με την εξαγγελία της απόφασης αυτής υπήρξε αμέσως ενδιαφέρον, κυρίως από ιδρύματα.
Κάηκε η περιουσία του, αλλά έσωσε τα άλογα
Περπατώντας την Τετάρτη το πρωί στα καμένα της Βαρυμπόμπης ο υπουργός Μεταφορών και Υποδομών Κώστας Καραμανλής συνάντησε τον Θωμά. Εναν οδηγό φορτηγού, περίπου στην ηλικία του, που βρισκόταν στα καμένα περιμένοντας τα συνεργεία για την αυτοψία. Το σπίτι του, κοντά στο αεροδρόμιο Τατοΐου και στον Ιππικό Ομιλο, είχε καταστραφεί ολοσχερώς: «Φοβερή καταστροφή, άλλο να τη βλέπεις από την τηλεόραση και άλλο να τη βλέπεις από κοντά. Καταστράφηκε ο μοναδικός πνεύμονας της Αττικής, έγινε κάρβουνο» έλεγε ο υπουργός στον Θωμά, ο οποίος δέχθηκε να πάνε μαζί στα καταστραμμένα από τη φωτιά σπίτια. Και εκεί ο κ. Καραμανλής άκουσε ίσως την πιο συγκινητική ιστορία της φωτιάς της Βαρυμπόμπης. Ο Θωμάς κατάφερε να σώσει τα άλογα του Ιππικού Ομίλου φορτώνοντάς τα σε ένα φορτηγό που είχε. Στην προσπάθειά του να σώσει τα άλογα, κάηκε το σπίτι του και το αυτοκίνητό του: «Πήρα μαζί μου μόνο τη γυναίκα μου και το σκυλί μου και φύγαμε». Ο υπουργός τον αγκάλιασε, συγκινήθηκε και του έδωσε τον αριθμό του τηλεφώνου του για ό,τι χρειαστεί.
Πέρασε (προς το παρόν) η γραμμή των μετριοπαθών
Τη Δευτέρα που μας πέρασε και εν μέσω πυρκαγιών, μια σύσκεψη κλειστή ξεκίνησε στα ενδότερα του συριζαϊκού συστήματος. Πολιτικό Κέντρο το λένε, αλλά φανταστείτε έναν διευρυμένο πρωινό καφέ υπό τον Αλέξη Τσίπρα. Εδώ προφανώς απασχόλησε το θέμα των πύρινων μετώπων. Ομως υπήρξε έγνοια και άγχος για κάτι βαθύτερο: πώς θα στεκόταν ο ΣΥΡΙΖΑ στην τρέχουσα κρίση χωρίς να προκαλέσει αλλά και ταυτόχρονα χωρίς να στερηθεί της σκληρής αντιπολίτευσης στην κυβέρνηση για τους χειρισμούς της. Κι εδώ διαφάνηκαν αμέσως δύο γραμμές. Μια σκληρή (τι περίεργο!) που έλεγε να πάνε μέχρι τέλους τον Κυριάκο Μητσοτάκη, να ζητήσουν παραιτήσεις και άλλα τέτοια. Και μια πιο μετριοπαθής που σημείωνε πως οι τόνοι θα έπρεπε να είναι χαμηλοί, ουσιαστικοί και όχι τυφλής αντιπαράθεσης. Με αυτή τη δεύτερη γραμμή μαθαίνω ότι στοιχήθηκαν οι πιο πολλοί παλιοί, το μεγάλο μέρος των 53 αλλά και στελέχη της λεγόμενης Γέφυρας ή του μεταρρυθμιστικού τόξου. Την Τρίτη έγινε η συνέντευξη Τύπου του Αλέξη Τσίπρα, όπως είδατε παραιτήσεις δεν ζητήθηκαν και οι της δεύτερης γραμμής – όπως μου λένε – μόνον που δεν πανηγύρισαν τη γραμμή συνεννόησης που ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ανέλυσε. «Νίκησαν οι μετριοπαθείς και η φωνή της λογικής» μου έλεγε καραβανάς μεταρρυθμιστής που εγκαταβιοί πλέον στην Κουμουνδούρου, αν και κρατώ μικρό καλάθι για τη συνέχεια.
Η διπλή ερμηνεία για τη στάση Γεννηματά
Η Φώφη πήρε το όπλο της και αγρίεψε ή ξέρει καλά τι κάνει; Το λέω γιατί με ρωτούν πολλοί πώς ερμηνεύεται η στάση της να ζητήσει παραιτήσεις Χρυσοχοΐδη – Χαρδαλιά και να ανεβάσει τους τόνους όλο αυτό το διάστημα. Μια ερμηνεία είναι πως εν όψει και της εσωκομματικής κούρσας που εξελίσσεται στη Χαριλάου Τρικούπη, η ίδια αφοπλίζει με αυτόν τον τρόπο τους έτερους ανθυποψηφίους και μπετονάρει μια πιο σκληρή δεξαμενή. Μια άλλη ερμηνεία, τη δανείζομαι από βετεράνο κεντροαριστερό, είναι πως «αν δεν κάνει αντιπολίτευση το ΚΙΝΑΛ στον Κυριάκο, ποιος θα κάνει; Ο Τσίπρας που ακόμη τον στοιχειώνει το Μάτι και οι τότε απαράδεκτες ημέρες του;».
Ελληνική «πράσινη» πρωτοβουλία για τη Μεσόγειο
Οσοι άκουσαν τον Κυριάκο Μητσοτάκη στη συνέντευξη Τύπου της Πέμπτης ίσως πρόσεξαν την αναφορά του στην ανάληψη πρωτοβουλιών από την Ελλάδα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης στη Μεσόγειο. Η επικείμενη Σύνοδος Κορυφής των επτά μεσογειακών κρατών-μελών της ΕΕ, στις οποίες θα προστεθούν Κροατία και Σλοβενία, τον Σεπτέμβριο στην Αθήνα θα πρέπει να θεωρείται η αφετηρία αυτών των πρωτοβουλιών. Οι προθέσεις είχαν φανεί ήδη από την υπουργική σύνοδο τον περασμένο Ιούνιο στη Βουλιαγμένη, όπου προήδρευσε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης. Ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι στόχος είναι η υιοθέτηση σχετικής Διακήρυξης, ενώ αναμφίβολα σημαντικός εταίρος των ελληνικών προσπαθειών θα είναι η Γαλλία. Στον ορίζοντα υπάρχει επίσης η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP26) στη Γλασκώβη τον προσεχή Νοέμβριο. Στο υπουργείο Εξωτερικών εξετάζουν επίσης τη δυνατότητα αξιοποίησης ινστιτούτων, όπως του πάλαι ποτέ Ιδρύματος Μεσογειακών Μελετών, για την παραγωγή γνώσης και πολιτικής επί της κλιματικής κρίσης και διερευνάται καταρχήν η συμβολική στήριξη των ευρωπαίων εταίρων στη λειτουργία ενός τέτοιου ιδρύματος.
Διπλωματική κινητοποίηση απέναντι στις πυρκαγιές
Η προσπάθεια για την εξεύρεση βοήθειας από το εξωτερικό ώστε να ενισχυθούν οι ελληνικές πυροσβεστικές δυνάμεις κινήθηκε σε πολλά επίπεδα, πέραν του διαύλου προς τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας που ενεργοποιήθηκε ελάχιστες ώρες μετά το ξέσπασμα του πρώτου πύρινου μετώπου στην Αττική. Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός ανέλαβε, με προσωπικά τηλεφωνήματα, σημαντικό μέρος της προσπάθειας τόσο εντός της ΕΕ όσο και εκτός αυτής. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης συνομίλησε με σειρά ηγετών, όπως ο Εμανουέλ Μακρόν της Γαλλίας, ο Αντρέι Πλένκοβιτς της Κροατίας ή ο Ναφτάλι Μπένετ του Ισραήλ, ακολουθώντας την πάγια τακτική του να μη διαφημίζει τις κινήσεις του και εστιάζοντας στο αποτέλεσμα. Κρίσιμο ρόλο στις διάφορες επαφές είχε και η επικεφαλής του Διπλωματικού του Γραφείου, η πρέσβης Ελένη Σουρανή. Δραστήριος ήταν και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, που εκμεταλλεύτηκε τις άριστες σχέσεις του με όλο το τόξο των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου και του Κόλπου. Η προσπάθεια απέδωσε, παρά τη, μάλλον άδικη, κριτική περί καθυστερήσεων. Πέραν των ευρωπαίων εταίρων μας, βοήθεια σε προσωπικό και δυνάμεις ήλθαν από Ρωσία (με τα θηριώδη πυροσβεστικά αεροσκάφη), Ουκρανία, Ισραήλ, Ελβετία, Αίγυπτο, Ηνωμένο Βασίλειο, Σερβία, Κουβέιτ, Κατάρ, Μολδαβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Την ευθύνη της όλης διαδικασίας «αναδόχου αναδάσωσης» θα την έχει το γραφείο του Πρωθυπουργού και συγκεκριμένα ο γενικός γραμματέας Οικονομικής Πολιτικής Χρήστος Τριαντόπουλος (φωτογραφία), για τον οποίο ο Πρωθυπουργός προανήγγειλε την πολιτική του αναβάθμιση, Είπε ότι αναλαμβάνει τα προγράμματα αρωγής. Ο τρόπος όμως που το είπε έκανε εντύπωση: «Εχω απόλυτη εμπιστοσύνη στον κ. Τριαντόπουλο που χειρίστηκε την κρατική αγωγή σε άλλες φυσικές καταστροφές, με την πιο σημαντική αυτή του Ιανού. Αν πάτε και κάνετε ένα ρεπορτάζ στις περιοχές της Θεσσαλίας, ειδικά στην Καρδίτσα, θα διαπιστώσετε πόσο γρήγορα η αρχική οργή και αγανάκτηση μετατράπηκε σε αισιοδοξία γιατί η κυβέρνηση τήρησε τις δεσμεύσεις της. Και το ίδιο δεσμεύομαι ότι θα κάνουμε και τώρα» είπε ο κ. Μητσοτάκης.