Μετά από 20 χρόνια στην αφάνεια και το περιθώριο, οι Ταλιμπάν βρίσκονται και πάλι στην εξουσία. Μια εξέλιξη, η οποία θέτει σειρά ερωτηματικών για την σταθερότητα της Μέσης Ανατολής, και κατ’ επέκταση για την ηρεμία των χρηματαγορών.
Ο πρώτος αντίκτυπος της επέλασης των μουσουλμάνων εξτρεμιστών έχει ήδη αποτυπωθεί ως ένα βαθμό στα χρηματιστήρια της Νέας Υόρκης και της Ευρώπης, τα οποία – μετά τα ιστορικά υψηλά της Παρασκευής – δέχονται ελεγχόμενες απώλειες.
Οι μαχητές των Ταλιμπάν κατάφεραν να καταλάβουν την Καμπούλ, πρωτεύουσα του Αφγανιστών, μέσα σε λίγες ημέρες, με τους ξένους διπλωμάτες να εγκαταλείπουν την ασιατική χώρα άρον-άρον. Το ίδιο κάνουν, όμως, και χιλιάδες Αφγανοί, οι οποίοι προσπαθούν να γλιτώσουν από το αυταρχικό καθεστώς της Σαρίας.
Μέσα σ’ αυτή την 20ετία, η Wall Street βίωσε ένα ξέφρενο ράλι (με εξαίρεση το οικονομικό κραχ του 2007-2008), καθώς ο βιομηχανικός δείκτης Dow Jones κατάφερε να ενισχυθεί σωρευτικά κατά 270%, ο δείκτης βαρόμετρο S&P 500 κατά 300% και ο τεχνολογικός δείκτης Nasdaq κατά 700%.
Με τις «σταθερές» του χθες να αποτελούν πλέον παρελθόν και τις εξελίξεις να είναι απρόβλεπτες, αρκετοί αναλυτές δεν κρύβουν πια την ανησυχία ότι η αποχώρηση των Αμερικανών και η ανάκαμψη των Ταλιμπάν σηματοδοτεί μια ουσιώδη αλλαγή πλεύσης στην αμερικανική διπλωματία, όπως και μια αλλαγή συσχετισμών στην περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Έτσι, δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο οι εν λόγω ανακατατάξεις να επιφέρουν μακροπρόθεσμα μια σειρά προκλήσεων για τις παγκόσμιες αγορές, καθώς – όπως είναι εύλογο – η αβεβαιότητα και η μεταβλητότητα συνιστούν κατά παράδοση τον χειρότερο εχθρό των χρηματιστηρίων.
Πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα, ο Ben Carlson, αναλυτής της Ritholtz Wealth Management LLC, δεν κρύβει την ανησυχία του ακόμη και για το σενάριο της στρατιωτικής έντασης, κάτι το οποίο προς ώρας είναι σημαντικά υποβαθμισμένο και δεν έχει αποτιμηθεί από τις αγορές.
«Τα χρηματιστήρια δεν αντιδρούν πάντα στις γεωπολιτικές προκλήσεις με τον τρόπο που νομίζουμε» σπεύδει να προσθέσει, με ένα αίσθημα ανησυχίας, και καλεί τους επενδυτές να προετοιμαστούν για κάθε ενδεχόμενο.
Ταλιμπάν και Κίνα έβαλαν «φρένο» στο ιστορικό σερί της Ευρώπης
Από το υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών υπαναχώρησαν τα χρηματιστήρια της Ευρώπης, τα οποία έβαλαν ένα «τέλος» στο απίστευτο σερί των 10 συνεχόμενων ιστορικών ρεκόρ.
Οι γεωπολιτικές ανησυχίες στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, τα αδύναμα μακροοικονομικά μεγέθη της Κίνας, αλλά και η αγοραστική κόπωση των επενδυτών, ήταν οι βασικές παράμετροι, οι οποίες οδήγησαν τους ευρωπαϊκούς δείκτες σε αρνητικό έδαφος.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σχεδόν όλοι οι κλάδοι των σημαντικότερων χρηματιστηρίων της της Ευρώπης τερμάτισαν στο «κόκκινο», παραμένοντας βέβαια πολύ κοντά στο υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών.
- Stoxx -0,58% 473 μονάδες
- DAX (Γερμανία) -0,32% 15.925 μονάδες
- FTSE 100 (Ην. Βασίλειο) -0,90% 7.153 μονάδες
- CAC 40 (Γαλλία) -0,83% 6.838 μοναδες
- FTSE MIB (Ιταλία) -0,76% 26.448 μονάδες
- IBEX 35 (Ισπανία) -0,81% 8.926 μονάδες
- PSI 20 (Πορτογαλία) -0,02% 5.220 μονάδες
Οι σημερινές πιέσεις, σε μεγάλο βαθμό, οφείλονται στις ανησυχίες για την επιβράδυνση της κινεζικής ανάκαμψης, καθώς τα σημερινά μακροοικονομικά μεγέθη δεν ήταν τα καλύτερα δυνατά.
Σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, στο αρνητικό κλίμα συνέβαλε και το εν εξελίξει χάος στο Αφγανιστάν, με την επέλαση-αστραπή των Ταλιμπάν προς την εξουσία να επισφραγίζει την στρατηγική ήττα των ΗΠΑ στο μέτωπο της Μέσης Ανατολής.
Υπενθυμίζεται ότι, την Παρασκευή, οι ευρωπαϊκοί δείκτες τερμάτισαν για 10η διαδοχική συνεδρίαση σε νέο ιστορικό υψηλό, μια επίδοση η οποία είναι η καλύτερη από το 1999.