Δεν χωρεί πλέον αμφιβολία ότι το κλίμα, αν δεν έχει ήδη αλλάξει, κατά πάσα βεβαιότητα βρίσκεται σε τροχιά ριζικής μεταβολής, με ολοφάνερες πια καταστροφικές επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον και στη ζωή των ανθρώπων.

Τα γεγονότα των τελευταίων ημερών, ο ατελείωτος καύσωνας σε ολόκληρη την επικράτεια, το κύμα των ανελέητων πυρκαγιών που κατέκαψε εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα σε ολόκληρη την Ελλάδα και απειλεί ακόμη την πρωτεύουσα, αλλά και τα εκδηλούμενα αντίστοιχα ακραία φαινόμενα παντού στον κόσμο, βεβαιώνουν του λόγου το αληθές.
Ειδικά στη χώρα μας ακόμη και τα μελτέμια, οι περίφημες «ετησίαι» που απαλύνουν το «καύμα» του θέρους, την ευεργετική δράση των οποίων είχε πριν από 2.000 και πλέον χρόνια μνημονεύσει ο Αριστοτέλης, δεν μας επισκέφθηκαν εφέτος.
Αντιθέτως, όπως σημειώνουν οι μετεωρολόγοι, οι ανακατανομές των αέριων μαζών πάνω από τον Ατλαντικό σε συνδυασμό με τα κινούμενα βορείως θερμά αφρικανικά ρεύματα ανέτρεψαν τις προαιώνιες ισορροπίες στη Μεσόγειο, επιβάλλοντας καύσωνες διαρκείας στη Νότια Ευρώπη.
Κοινή λοιπόν, βάσει των παραπάνω, είναι η πεποίθηση στους κύκλους των επιστημόνων ότι η Γη έχει εισέλθει σε τροχιά υπερθέρμανσης και θα χρειαστούν παγκοσμίως συντονισμένες κοινές προσπάθειες προκειμένου να αντιστραφούν οι τάσεις και να ξεφύγει ο πλανήτης από το καταστροφικό φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Αν δεν αντιμετωπισθεί ο γενεσιουργός παράγοντας της μεταβολής των κλιματικών συνθηκών, αν δεν περιορισθεί η χρήση ορυκτών καυσίμων και δεν επιχειρηθεί σε ευρεία πλανητική κλίμακα δυναμική παρέμβαση απομείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, η πορεία θα είναι ανεπίστρεπτη και η ζωή μας θα κινδυνεύσει πραγματικά.
Προϊόντος του χρόνου, τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα πολλαπλασιάζονται, οι ζημιές από τις πλημμύρες, τους τυφώνες, τους καύσωνες και τις πυρκαγιές θα καθίστανται ανυπολόγιστες και θα πληγώνουν καθοριστικά τη ζωή των ανθρώπων, υπονομεύοντας ακόμη και την υπόσταση κρατών, εθνών και δυνάμεων.
Κοινώς, η απειλή είναι μεγάλη και έχει φθάσει στην αυλή μας, βρίσκεται στην κυριολεξία έξω από την πόρτα μας. Και θα απαιτήσει γενναίες αναπροσαρμογές, αξιόπιστο και δυναμικό μηχανισμό πολιτικής προστασίας και σημαντικούς πόρους βεβαίως.
Ευτυχώς οι κυβερνήσεις, ιδιαιτέρως της Ευρώπης, έχουν συνειδητοποιήσει το μέγεθος της επαπειλούμενης καταστροφής και έχουν επιλέξει πολιτικές και στόχους ικανούς να αλλάξουν τη φορά των πραγμάτων. Η κοινή δέσμευση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων για μηδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα το 2050 είναι αν μη τι άλλο ελπιδοφόρα. Ακόμη πιο ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι το 40% των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης θα κατευθυνθεί σε μέτρα και πολιτικές ελέγχου του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής.
Ωστόσο, επιβάλλεται να συνειδητοποιηθεί πλέον και από τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου μας ότι δεν χωρούν πια εκπτώσεις, παλινδρομήσεις και επιφυλάξεις έναντι αυτού του στόχου. Είμαστε σε φάση εφαρμογής πλέον και άπαντες οφείλουν συντονισμό και συνεννόηση. Ηδη το ενεργειακό μας μοντέλο έχει τεθεί σε διαδικασία αλλαγής.
Σε τούτους τους καιρούς, δεν μπορούμε να καίμε λιγνίτη και η ηλεκτροπαραγωγή μας είναι απαραίτητο να μετακινηθεί δυναμικά προς τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας, στα εναλλακτικά καύσιμα, στην ανάπτυξη τεχνολογιών αποθήκευσης της ενέργειας και βεβαίως στη δημιουργία νέων προηγμένων δικτύων ηλεκτρικής διασύνδεσης.
Και η μετακίνηση των οχημάτων επίσης δεν μπορεί πλέον να βασίζεται σε υγρά ορυκτά καύσιμα. Η ηλεκτροκίνηση των ταξί, των λεωφορείων, των φορτηγών, των τρένων και των ΙΧ αυτοκινήτων είναι επιβεβλημένη εκ των συνθηκών, όπως και η κατασκευή των δικτύων ηλεκτροδότησης των αυτοκινήτων επιβάλλεται να επιταχυνθεί. Αλλωστε ας μην ξεχνούμε ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει θέσει ως στόχο το 2035 να μην κυκλοφορούν στη Γηραιά Ηπειρο βενζινοκίνητα οχήματα.
Υπό το βάρος των συνεχώς επιδεινούμενων περιβαλλοντικών συνθηκών και της επερχόμενης αλλαγής του μοντέλου, τον προσεχή Σεπτέμβριο αναμένεται να έλθει προς συζήτηση στη Βουλή ο νέος κλιματικός νόμος, ο οποίος θα προβλέπει και θα ρυθμίζει τις διαδικασίες και τα μέτρα μετάβασης στη νέα εποχή. Θα πρόκειται για σύνθετο και περίπλοκο νομοθέτημα, με προβλέψεις αναπτυξιακές, φορολογικές και κοινωνικές, καθώς θα απαιτήσει μέτρα και πολιτικές γενικής εφαρμογής από έχοντες και μη έχοντες.

Είναι ευκαιρία οι πολιτικές δυνάμεις να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και να ξεπεράσουν τις συνήθεις απλοϊκού τύπου ανώφελες συγκρούσεις. Η επερχόμενη αλλαγή είναι μεγάλη, πολυσήμαντη και η πρόκληση για τις πολιτικές δυνάμεις ακόμη μεγαλύτερη. Το ζήτημα είναι υπαρξιακό για τους πολίτες και τη χώρα την ίδια. Και από αυτή την άποψη τα κόμματα και οι ηγεσίες τους θα έχουν μια ευκαιρία να υπερβούν τον κακό τους εαυτό…