Του Γιώργου Μανέττα
Πορεία αντίθετη από την υπόλοιπη οικονομία διέγραψε η ελληνική αγορά κατοικίας κατά την περσινή χρονιά, παρά τον δυσμενή αντίκτυπο της πανδημίας, σύμφωνα με έκθεση του οίκου πιστοληπτικής αξιολόγησης DBRS. Ο ρυθμός αύξησης των τιμών διαμορφώθηκε στο 4,6%, μειωμένος σε σχέση με τη διετία 2018-19 λόγω των αυστηρών περιορισμών που επιβλήθηκαν στο πλαίσιο των μέτρων προστασίας από τον COVID-19, ενώ ανοδικά συνέχισε να κινείται και τη φετινή χρονιά.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 3,3% στο πρώτο τρίμηνο του 2021, παρά την επιβολή νέων περιοριστικών μέτρων. Οπως αναφέρουν οι αναλυτές του DBRS, η ελληνική αγορά ακινήτων είναι πολύ εξαρτημένη από τις ξένες επενδύσεις, οι οποίες καταλήγουν σε μεγαλύτερες αυξήσεις στην Αθήνα και άλλους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς. Αντίθετα, οι τιμές και οι συναλλαγές σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, οι οποίες προσέλκυσαν πιο περιορισμένο επενδυτικό ενδιαφέρον, αν και πιθανόν επωφελήθηκαν από το αποτέλεσμα μετάδοσης, είναι ακόμη σε χαμηλά επίπεδα.
Μακροπρόθεσμα, επισημαίνουν οι αναλυτές, η εξέλιξη της αγοράς κατοικίας θα εξαρτηθεί από την ικανότητα της Ελλάδας να δημιουργήσει θέσεις εργασίας και να προωθήσει πολιτικές για τη στήριξη της αύξησης των πραγματικών εισοδημάτων, διατηρώντας παράλληλα ένα σταθερό μακροοικονομικό περιβάλλον που οδηγεί στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Τα βασικά συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η έκθεση της DBRS είναι τα εξής:
1. Η στεγαστική αγορά δείχνει ανθεκτικότητα το 2021 παρά τον οικονομικό αντίκτυπο της κρίσης του κορωνοϊού.
2. Οι υψηλότερες αυξήσεις τιμών παρατηρούνται κυρίως στην Αθήνα και σε περιοχές με ενδιαφέρον για τουριστικές επενδύσεις, οι οποίες έχουν αντίκτυπο σε άλλες περιοχές.
3. Η εξέλιξη της στεγαστικής αγοράς συνολικά θα εξαρτηθεί από τις προοπτικές μακροπρόθεσμης ανάπτυξης της Ελλάδας.
Για ταχεία ανάπτυξη της κτηματαγοράς τα επόμενα δυο χρόνια, τροφοδοτούμενη από τη σταδιακή ανάκαμψη των διαθέσιμων εισοδημάτων των νοικοκυριών και την εκτιμώμενη εξέλιξη των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων, που θα παραμείνουν σε χαμηλό επίπεδο, κάνει λόγο σε πρόσφατη ανάλυσή της η Τράπεζα Πειραιώς. Σύμφωνα με την Πειραιώς, οι τιμές των κατοικιών στην Ελλάδα αναμένεται να κινηθούν με ρυθμό αύξησης της τάξεως του 4,9% σε ετήσια βάση μέχρι το 2027, όταν και προβλέπεται να αγγίξουν το επίπεδο στο οποίο είχαν βρεθεί την περίοδο πριν από την οικονομική κρίση. Με βάση τους αναλυτές της Πειραιώς, οι τιμές θα επιστρέψουν στο απόγειό τους περίπου 20 χρόνια μετά την προηγούμενη φορά που είχε συμβεί κάτι τέτοιο, το 2007.
Νέα οικιστικά projects
Στο μεταξύ, η ελληνική αγορά κατοικίας συνεχίζει να προσελκύει νέους επενδυτές που εμφανίζονται διατεθειμένοι να υλοποιήσουν νέα οικιστικά projects. Είναι ενδεικτικό πως οι άδειες οικοδομικής δραστηριότητας που εκδόθηκαν τον Απρίλιο 2021 ανήλθαν σε 2.191 οικοδομικές άδειες, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 125,6% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2020. Σημαντικές επενδύσεις στον τομέα των κατοικιών δρομολογούν και οι μεγάλοι developers (εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων), μεταξύ των οποίων η Dimand, η οποία σε συνεργασία με την Prodea προχωρεί στην ανέγερση σύγχρονων κατοικιών στα Χανιά της Κρήτης, ο όμιλος Αβαξ που προγραμματίζει την ανέγερση 16 κατοικιών (συνολικού εμβαδού 2.500 τ.μ.) σε ιδιόκτητο ακίνητο στην περιοχή του Ελληνικού, καθώς και τη δημιουργία ενός ακόμη συγκροτήματος 20 παραθεριστικών κατοικιών στις Καλύβες Χανίων.