Οι καλές καιρικές συνθήκες επιτρέπουν και πάλι συντήσεις σε ανοιχτούς χώρους. Για παράδειγμα, σε πάρκα για πικ-νικ με πολλούς μαζί, σε πολυάνθρωπες διοργανώσεις με φιλάθλους ή ακόμη και σε εξωτερικούς χώρους εστιατορίων και καφέ, όπου ο κορωνοϊός είναι ελάχιστα μεταδοτικός, όπως πιστεύουν τουλάχιστον οι περισσότεροι. Οι συνθήκες είναι τέτοιες που συχνά οι αποστάσεις ή η μάσκα ξεχνιούνται. Αυτό αρκεί για να πάρει ο νέος ιός την εκδίκησή του. Πιο συγκεκριμένα η μετάλλαξή του ονόματι Δέλτα.
Η εξέλιξη καταγράφεται και στη Γερμανία. Η συγκεκριμένη μετάλλαξη μεταδίδεται και σε ανοιχτούς χώρους. «Η Δέλτα γενικά είναι πιο μεταδοτική, κι αυτό ισχύει ακόμη και στον καθαρό αέρα» εφιστά την προσοχή ο Ραλφ Μπαρτενσλέγκερ πρόεδρος της Επιδημιολογικής Εταιρείας, μιλώντας στο Γερμανικό Πρακτορείο ειδήσεων. «Βέβαια η μετάδοση σε ανοιχτούς χώρους ίσχυε και παλαιότερα, αλλά με την συγκεκριμένη μετάλλαξη αυξάνονται οι πιθανότητες να συμβεί» εξηγεί ο ειδήμων από το Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης. «Σε σχέση με την μετάλλαξη Άλφα (Β.1.1.7) ο κίνδυνος μετάδοσης πενταπλασιάζεται. Όσο περισσότερους ιούς ανιχνεύονται σε έναν άνθρωπο, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος μετάδοσής τους, ακόμη και σε εξωτερικούς χώρους».
Ιδιαιτερότητες των εκδηλώσεων σε ανοιχτό χώρο
Τώρα κατά πόσο όντως μεταδίδεται περισσότερο η μετάλλαξη Δέλτα εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Σε εξωτερικούς χώρους για παράδειγμα εξαρτάται από το πόσο κοντά βρίσκονται οι άνθρωποι μεταξύ τους.«Είναι αδύνατον να προσδιορίσει κανείς γενικά την ταχύτητα. Μπορεί να είναι μέσα σε ένα λεπτό, αλλά και μια ώρα» υποστηρίζει ο Μπαρτενσλέγκερ. Αξίζει να ανασυρθεί από τη μνήμη ότι μέσα Ιουλίου σε ένα διήμερο μουσικό φεστιβάλ στην Ουτρέχτη μολύνθηκαν τουλάχιστον 1000 επισκέπτες από τους 20.000 που το παρακολουθήσαν. Οι οργανωτές δήλωσαν σοκαρισμένοι. Ο Γκέρχαρντ Σόιχ, εμπειρογνώμων στα αερολύματα, συνεχίζει ωστόσο να υποστηρίζει ότι η βασική μετάδοση γίνεται σε εσωτερικούς χώρους.
Σε περίπτωση μάλιστα που ο κίνδυνος μετάδοσης σε εξωτερικούς χώρους αυξάνεται, ενισχύει ακόμη περισσότερο τη θέση του ότι αυτό ισχύει ακόμη περισσότερο κυρίως σε εσωτερικούς χώρους. Ιδιαίτερα σε ποδοσφαιρικούς αγώνες και σε φεστιβάλ πολλοί μοιράζονται συγκεκριμένους χώρους, όπως διαδρόμους, τουαλέτες. «Μπορούμε λοιπόν να υποθέσουμε ότι πολλές από τις μολύνσεις που σχετίζονται με ανοιχτές διοργανώσεις, όπως τα φεστιβάλ, μπορεί να προκαλούνται στους συγκεκριμένους χώρους. Σε μαζικές μολύνσεις τίθεται πάντα το ερώτημα, εάν οι άνθρωποι κράτησαν αποστάσεις και φορούσαν μάσκα».
Άλλα και η συμπεριφορά σε μαζικές εκδηλώσεις παίζει ρόλο. Εάν κάποιος τραγουδά δυνατά, τότε με τα αερολύματα φεύγουν και περισσότεροι ιοί. Ο Αμερικανός επιδημιολόγος Έρικ Φάιγκτ-Ντινγκ κατέγραψε πρόσφατα την ανησυχία του σε tweet γύρω από τις πολλές ενδείξεις για μεγάλο αριθμό μολύνσεων σε ανοιχτούς χώρους. Μάλιστα επικαλείται τον πολλαπλασιασμό των κρουσμάτων σε θρησκευτικές συγκεντρώσεις στην Ινδία, που γίνονται συνήθως σε εξωτερικό χώρο. Από καιρό δε προειδοποιεί ότι η μετάλλαξη Δέλτα μπορεί να μεταδοθεί ακόμη και σε φευγαλέες συναντήσεις.
Σημαντική έρευνα στην Κίνα για τη μετάλλαξη Δέλτα
Τι λέει το Ινστιτούτο Ρόμπερτ Κοχ; Όπως μπορεί να διαβάσει κανείς στην ιστοσελίδα του, δεν έχει αλλάξει θέση.Η μετάδοση σε εξωτερικούς χώρους γίνεται σπανίως και εφόσον κρατούνται οι αποστάσεις ακόμα σπανιότερα.Το επιδημιολογικό Ινστιτούτο συνιστά πάντως απόσταση τουλάχιστον ενάμιση μέτρου και αποφυγή μεγάλων εκδηλώσεων ακόμη κι αν γίνονται σε εξωτερικό χώρο. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας παρέπεμψε πρόσφατα σε έρευνα στην Κίνα, η οποία επιβεβαιώνει την επικινδυνότητα της μετάλλαξης Δέλτα. Το μοριακό τεστ που έγινε σε ανθρώπους που βρίσκονταν σε καραντίνα μετά από επαφή με θετικό κρούσμα, φορέα Δέλτα, εμφανίστηκε θετικό σε λιγότερο από 6 ημέρες από ό,τι σε προηγούμενες μεταλλάξεις του κορωνοϊού. Εκτός αυτού το ιικό φορτίο σε ένα θετικό κρούσμα είναι 1200 μεγαλύτερο σε σχέση με άλλες μεταλλάξεις. Αυτό συνηγορεί στο ότι η μετάλλαξη Δέλτα μεταδίδεται γρηγορότερα και σε πρώιμα στάδια είναι ακόμη πιο μεταδοτική, είναι η θέση του WHO.
Σε ότι αφορά στα εμβόλια η ερευνητική ομάδα υπό τον Τζέιμι Λόπεζ Μπερνάλ από την Υγειονομική Υπηρεσία Public Health England ανακάλυψε μειωμένη αποτελεσματικότητα των εμβολίων κατά της μετάλλαξης Δέλτα. Η αποτελεσματικότητα του Pfizer/Biontech αγγίζει το 88%, το AstrraZeneca το 67%, όπως δημοσίευσε στο περιοδικό New England Journal of Medecine. Και για να έχουμε μέτρο σύγκρισης η αποτελεσματικότητά του σε προηγούμενες μεταλλάξεις του Pfizer/Biontech ήταν 95% και του AstrraZeneca 67%. Και επειδή η αποτελεσματικότητα μετά την πρώη δόση είναι ακόμα μικρότερη, καλό θα ήταν οι άνθρωποι να ολοκληρώνουν τον εμβολιασμό τους.
Γκίζελα Γκρος, dpa
Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου