Η Κατερίνα Μαλά είναι ένα πρόσωπο που με τον δυναμισμό του χαρακτηρίζει την εσωτερική δύναμη ψυχής των επιζώντων του Ματίου και με τις πράξεις της αποτύπωσε το σθένος της συλλογικής μνήμης, που έγιναν δράσεις. Θρηνεί κάθε μέρα, παλεύει κάθε μέρα, εργάζεται κάθε μέρα, ελπίζει κάθε μέρα. Ζει πλέον χωρίς να φοβάται τίποτα. Μάχεται απέναντι σε όσα της φαίνονται άδικα. Δεν της κάναμε ερωτήσεις. Δεν χρειάστηκε. Απλά σταθήκαμε απέναντι της και καταγράψαμε.
«Τι σημαίνει μέρα συλλογικής μνήμης …
Για εμάς που ζήσαμε την φρίκη εκείνης της μέρας, νομίζω πως είναι μία διαδικασία βαθιά και ουσιαστικά εσωτερική.
Θέλεις να θυμηθείς- λες και ξέχασες ποτέ-, να ενωθείς με τους δικούς σου ανθρώπους που ξέρουν τι έγινε εκείνη την ημέρα, να μιλάς λίγο και να εννοείς πολλά.
Δεν θέλεις πολλές κουβέντες. Δεν θέλεις να εξηγείς σε ανθρώπους που δεν καταλαβαίνουν. Θέλεις να βρεθείς κοντά με αυτούς που νοιώθουν όπως εσύ. Που ξέρουν να αναγνωρίζουν τον θρήνο, τον πόνο, την απόγνωση, την εγκατάλειψη, την σιωπή, τις ενοχές, το θάρρος, τον αγώνα, την αυτενέργεια, την ελπίδα, την δύναμη.
Θέλεις να ακούσεις την καμπάνα να χτυπά πένθιμα, ακριβώς την ώρα που ξεκίνησε η φωτιά στην Πεντέλη. Να ακούσεις αυτή την κραυγή στο κεφάλι σου… ΕΙΧΑΜΕ ΧΡΟΝΟ!
Είχαμε. Αλλά δεν μας τον έδωσαν…..
Σφίγγεις τα δόντια και είναι από οργή. Αυτή η οργή δεν λέει να καταλαγιάσει. Και πώς να γίνει αυτό, όταν ακόμα δεν έχει έρθει η ώρα της αλήθειας και της κάθαρσης. Πώς να γίνει, όταν αυτοί που είναι υπεύθυνοι για αυτή την τραγωδία συνεχίζουν την ζωή τους, κοιμούνται στο κρεβάτι τους, προάγονται, πάνε διακοπές……
Όμως ακούς την καμπάνα ξανά και αποκτά μία άλλη υπόσταση ο ήχος της. Σαν να έρχεται από πιο ψηλά. Σαν τα παιδιά να χτυπούν το βαρύ μέταλλο με τα χεράκια τους και να σου λένε πως αυτοί οι χτύποι δεν είναι για αυτά. Για άλλους χτυπά η καμπάνα…..
Έτσι η οργή γίνεται δύναμη και πείσμα και ελπίδα και υπόσχεση.
Υπόσχεση σε αυτούς τους ανθρώπους που σε λίγο θα ακούσεις τα ονόματά τους να προσφωνούνται. Ένα- ένα. Αργά. Με σεβασμό. Και μετά από κάθε όνομα η κραυγή των παιδιών. ΔΙΚΑΙΩΣΗ !
102 ονόματα, 102 δικαίωση.
Και όταν ακούγονται τα ονόματα των παιδιών ή των φίλων τους, να σπάει η φωνή τους και να νομίζεις πως η καρδιά σου τρυπιέται από δεκάδες καρφιά.
Τελικά η μέρα μνήμης δεν είναι αφιερωμένη σε αυτούς που προδόθηκαν και έχασαν την ζωή τους.
Δεν είναι αφιερωμένη σε αυτούς που εγκαταλείφθηκαν και ζουν με τις πληγές στο σώμα τους και την ψυχή τους.
Δεν είναι αφιερωμένη σε αυτούς που πλήρωσαν την μικρότητα με την καταστροφή της ζωής τους, όπως την ήξεραν.
Δεν είναι αφιερωμένη σε αυτούς που είχαν την ευλογία να βγουν αλώβητοι από τον πόλεμο της 23ης.
Η μέρα αυτή δεν ανήκει σε κανέναν και ανήκει σε όλους.
Αλλά κυρίως, αυτή η μέρα ανήκει στα παιδιά. Όπου και να βρίσκονται….
Στον Δημήτρη, την Εβίτα, τον Ανδρέα, την Σοφία, την Βασιλική, τον Γιώργο, τον Δημήτρη, τον Kasper, την Μαρήλια, την Εβελίνα τον Βίκτωρα και τον Πάρι, και τον μπέμπη μας….»