Οι «influencers», δηλαδή τα άτομα τα οποία ακολουθούνται από ένα ευρύ κοινό, δεν είναι πάντα η καλύτερη λύση για να ευαισθητοποιηθεί το κοινό γύρω από ένα ζήτημα ή μια ιδέα. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ και από το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια στη Φιλαδέλφεια με πρόσφατη έρευνά τους, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Communications.
Πολύτιμη η ανάλυση των κοινωνικών δικτύων
Η ανάλυση των κοινωνικών δικτύων (είτε του διαδικτύου είτε του φυσικού δημόσιου χώρου) έχει καταδείξει ότι υπάρχουν μερικά άτομα τα οποία αποτελούν σημαντικούς κόμβους για τη διάδοση μίας πληροφορίας στα υπόλοιπα άτομα τα οποία συμμετέχουν στο ίδιο δίκτυο. Μέχρι σήμερα, η πληροφορία αυτή αξιοποιείται τόσο από εταιρείες και οργανισμούς για λόγους προώθησης προϊόντων και υπηρεσιών, όσο και από δημόσιες υπηρεσίες για να οργανώσουν στρατηγικές ευαισθητοποίησης του κοινού σε διάφορα θέματα, όπως παραδείγματος χάριν στην ανάγκη εμβολιασμού του πληθυσμού.
Η πληροφορία καθορίζει τους «influencers»
Ωστόσο, η παρούσα έρευνα φέρνει στην επιφάνεια ένα εύρημα το οποίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την επιστημονική –και όχι μόνο- κοινότητα: τα άτομα τα οποία έχουν κομβικό ρόλο στη διάδοση της πληροφορίας εξαρτώνται από το είδος της πληροφορίας. Έτσι, ενώ πρόσωπα τα οποία απασχολούν σταθερά την επικαιρότητα (όπως τηλεοπτικές περσόνες) είναι κρίσιμα για τη διάδοση «ακίνδυνων» πληροφοριών, όπως παραδείγματος χάριν φήμες για τις προσωπικές υποθέσεις τρίτων προσώπων, στην περίπτωση ζητημάτων τα οποία διεγείρουν διαφωνίες ή καινοτόμων για την κοινωνία ιδεών, τα πρόσωπα αυτά μπορούν να αποδειχθούν αναποτελεσματικά στη διάδοση της πληροφορίας. «Όταν οι “influencers” παρουσιάζουν ιδέες οι οποίες είναι ασύμβατες με την ευρύτερη κοσμοθεώρηση του κοινού τους, ενδέχεται να έρθουν σε ανταγωνισμό με το κοινό αυτό, αφού το κοινό τείνει να ακολουθεί ανθρώπους οι οποίοι επιβεβαιώνουν τις πεποιθήσεις του», σημείωσε σε σχετικές δηλώσεις του ο δρ. Ντέιμον Σεντόλα, καθηγητής Επικοινωνίας, Κοινωνιολογίας και Μηχανικής και ένας εκ των δύο συγγραφέων της δημοσίευσης.
Θησαυρός στο περιθώριο των κοινωνικών δικτύων
Αντίθετα, τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι συγκεκριμένοι άνθρωποι οι οποίοι βρίσκονται στην περιφέρεια των κοινωνικών δικτύων, λειτουργούν πολύ πιο αποτελεσματικά ως κόμβοι διάδοσης της πληροφορίας, όταν οι πληροφορίες αυτές αφορούν σύνθετα ζητήματα, όπως παραδείγματος χάριν ο εμβολιασμός του πληθυσμού. «Το μεγάλο μας εύρημα είναι ότι κάθε δίκτυο έχει μία κρυμμένη κοινότητα στην περιφέρειά του η οποία δύναται να αυξήσει δραματικά τη διάδοση μιας καινούριας ιδέας», σημείωσε ο δρ. Ντέιμον Σεντόλα.
Αναλύοντας τα κοινωνικά δίκτυα
Για να καταλήξουν σε αυτά τα συμπεράσματα οι ερευνητές εφάρμοσαν τεχνικές ανάλυσης δικτύων χρησιμοποιώντας τη βάση δεδομένων «Add Health», η οποία συγκεντρώνει δεδομένα για την ψυχική υγεία και τις διαπροσωπικές σχέσεις αμερικανών εφήβων από περισσότερες από 70 κοινότητες. Για να επαληθεύσουν τα ευρήματά τους, οι επιστήμονες έστρεψαν το βλέμμα τους στην Ινδία. Χρησιμοποιώντας ένα δίκτυο ανθρώπων από 43 κοινότητες, επιχείρησαν να προβλέψουν με ποιον τρόπο θα διαδίδονταν πληροφορίες οι οποίες αφορούσαν τη χρηματοδότηση ενός εγχειρήματος από το κοινό. Όπως σημειώνουν οι ερευνητές στη δημοσίευση, οι προβλέψεις τους αναγνώρισαν τα πρόσωπα τα οποία πράγματι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο να πείσουν την υπόλοιπη κοινότητα για τη σημασία χρηματοδότησης του συγκεκριμένου εγχειρήματος.
Τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης έρευνας είναι ιδιαίτερα σημαντικά τόσο για την ερευνητική κοινότητα της οποίας το αντικείμενο είναι τα κοινωνικά δίκτυα, όσο και οργανισμούς οι οποίοι χρησιμοποιούν τέτοιου είδους αναλύσεις για να οργανώσουν προωθητικές στρατηγικές.
