Ο Σταμάτης Αλαχιώτης, με το τελευταίο και ιδιαίτερα ενδιαφέρον μυθιστόρημά του «…και οι «θεοί» λαθεύουν!», από τις εκδόσεις Πεδίο – Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2021, έρχεται να ταράξει τα νερά, με πρωταγωνίστρια μια πανέξυπνη πανεπιστημιακή καθηγήτρια, την Ειλείθυια -όχι Ηλίθια -, προικισμένη με πάθος και έμπνευση, καθώς ξεγεννά τρανές ιδέες, όπως ξεγεννούσε η συνώνυμή της αρχαία θεά της γέννας.
Οι τρανές επιτυχίες της σε Βοστώνη και Ελλάδα δεν άργησαν όμως να μετατρέψουν την ερευνητική της σεμνότητα σε επιστημονικό και κοινωνικό μεγαλοϊδεατισμό, καθώς οραματίστηκε να γίνει, λέει, και η ίδια «θεά», να λύσει τα προβλήματα του ανθρώπου μέσα από την Επιστήμη και την Τεχνολογία, μέσα απ’ τη γνώση μόνο. Η μεγαλομανία της την οδήγησε να κατασκευάσει ένα ασύλληπτα πρωτόγνωρο γενετικό όπλο, που η ανώριμη κοινωνικότητά της το μετέτρεψε σε φονικό, για να καθαρίσει, λέει, τον κόσμο τον κακό, που δεν τον άντεχε η ηθική της!
Μια ανόητη όμως ομάδα μωροφιλόδοξων παρακατιανών μυστικών πρακτόρων του FBI την εκμεταλλεύθηκε και μετέτρεψε το εξατομικευμένα και επιλεγμένα καταστροφικό όπλο της σε εφιάλτη, σκορπώντας τον θάνατο σε διεθνείς προσωπικότητες, προκαλώντας παγκόσμιο τρόμο. Η ίδια μπλέχθηκε σε τραγικές περιπέτειες και οδηγήθηκε στο πρωτόγνωρο επίσης Διεθνές Δικαστήριο Δεοντολογίας της Ερευνας, που η ίδια είχε ιδρύσει πριν εκτραπεί, για να καταδικαστεί τελικά… και ν’ αναγκαστεί να συνειδητοποιήσει ότι νικήθηκε από τον ευφυή επιστημονο-τεχνολογικό σχεδιασμό της μόνο όταν έκανε ένα παιδιάστικο τραγικό και ντροπιαστικό λάθος, ζωής και θανάτου…
Ο συγγραφέας, ερευνητής και πανεπιστημιακός δάσκαλος, μπαίνει βαθιά στην ψυχολογία της πρωταγωνίστριας και όλων των ηρώων του. Σκιαγραφεί τη συμπεριφορά τους με απλές επιστημονικές εξηγήσεις, προβληματίζεται, προβληματίζει, και φιλοσοφεί απλά μέσα από έντονους διαλόγους για τις συνέπειες της κακής χρήσης της τεχνολογίας.
Αξιοπρόσεχτη και η επιγραφή «Σαν κεφάλαια», στην αρχή του βιβλίου, όπου δεν περιλαμβάνονται οι συνήθεις τίτλοι κεφαλαίων αλλά πρωτότυπες ρήσεις/αλήθειες. Αναφέρουμε μερικά κεφάλαια: «Στη δόξα και στον θάνατο πάμε μόνοι μας» – «Η αισιοδοξία τρέφεται καμιά φορά κι από τον τρόμο» – «Ο ενθουσιασμός είναι θύελλα, που σε παρασέρνει αβοήθητο» – «Ο άτακτος συμβιβασμός φέρνει κι ανεξέλεγκτη υποδούλωση» – «Και η δόξα, μέσο θέλει» – «Η ελπίδα κι η λογική δεν τα βρίσκουν αναμεταξύ τους» – «Δεν έμαθε να ζει, μα μήτε ήξερε και να πεθάνει».
Μια ρήση ακόμα, που δεν έχει προστεθεί π.χ. στις άλλες του εσωφύλλου, είναι: «Καμιά μεγάλη απόφαση του ανθρώπου δεν έχει νόημα αν δεν φτάνει στο σημείο που να δικαιολογεί τη θυσία του γι’ αυτή».
Στο κεφάλαιο «Ο κόσμος μας είναι ακόμα σαν του Προκρούστη» γράφει: «Μόνο οι άνθρωποι πασχίζουν ν’ αλλάξουν τον κόσμο, να τον φέρουν στα μέτρα τους…, κι άλλοτε τον κονταίνουν, κι άλλοτε τον ξεχειλώνουν, παριστάνοντας τον Προκρούστη. Η Ειλείθυια θέλει να τον κάνει, λέει, οπωσδήποτε μέγα. Κι αν τον πεθάνει πάνω στο μάκρεμά του;».
Στο κεφάλαιο «Ολα της ζωής είναι απλά, αν έτσι θέλουμε να είναι» ο συγγραφέας περιγράφει έντεχνα την ψυχολογία των συνεργατών της Ειλείθυιας που «…φαντάζονται αυριανές φήμες και δόξες, ίσια μοιρασμένες. Μα όσο τις χορταίνουν, άλλο τόσο τις αποζητούν. Κι εκεί, στο χάσιμο του μέτρου, αρχίζει το αλληλοσπάραγμα της φιλίας και της αγάπης, που θα θεριέψει την αχαριστία και την αγνωμοσύνη να φέρουν την έχθρητα».
«Η ευτυχία δεν έχει υπομονή, μήτε κι επιμονή», άλλο κεφάλαιο, όπου η Ειλείθυια αποφασίζει κρυφά για τη χρήση του όπλου της: «Πόσοι της ανερυθρίαστης πολιτικής δεν χοντραίνουν απ’ τον μόχθο της κοινωνίας; Και σάμπως αυτό δεν γίνεται από τότε που ο άνθρωπος νιώθει τον εαυτό του; Μόνο που κανένας δεν έχει ανακαλύψει το αποτελεσματικό όπλο για τη σπαρμένη σε όλον τον κόσμο εκμετάλλευση. Τ’ όπλο μου…! Αυτό είναι η τελική λύση…!».
«Το θράσος έχει εχθρό το μεγαλύτερο θράσος», κεφάλαιο όπου ο Ερμής, ο συνεργάτης της και μόνος άνδρας στη ζωή της, λέει για το όπλο της: «Από πού δανείστηκε τα υλικά της; Από την τράπεζα της φύσης, με μοναδικό μέτοχο την ίδια τη φύση, που δεν μένει ποτέ αδιάφορη στους καταχραστές των δανείων της…!».
Αξιοσημείωτη είναι και η πλοκή του βιβλίου∙ όπως και η ανάδειξη έντονων συναισθημάτων πάθους, παχύσαρκης φιλοδοξίας, παραμορφωμένης φιλοπατρίας, εγωιστικής εμμονής, παράλογου πείσματος, θράσους, τρόμου – από τα πιο εκρηκτικά καταστροφικά όπλα του ανθρώπου. Στο ελκυστικό μυθιστόρημα του Σταμάτη Αλαχιώτη ο αναγνώστης απολαμβάνει τον μεστό, κατανοητό και στρωτό λόγο, και νιώθει έντονα έναν κόσμο βγαλμένο απ’ το εγγύς μέλλον, προβληματικό και ελπιδοφόρο μαζί για μια καλύτερη, πιο ανθρώπινη τελικά ζωή.
*Η κυρία Στέλλα Πριόβολου είναι ομότιμη καθηγήτρια, πρόεδρος του Σώματος Ομοτίμων Καθηγητών ΕΚΠΑ