Από την εποχή της θρυλικής Dream Team του 1992 οι Ολυμπιακοί Αγώνες είθισται να ξεκινούν με δύο ερωτήματα: ποιοι αμερικανοί αστέρες του ΝΒΑ θα συμμετάσχουν και αν θα υπάρξει ομάδα που θα μπορέσει να τους νικήσει. Αν και μειωμένη, λόγω τραυματισμών, η εφετινή σοδειά σε ονόματα δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητη, περιλαμβάνοντας και ουκ ολίγους Ευρωπαίους. Οι τελευταίοι θα επιχειρήσουν να μιμηθούν το κλέος της Αργεντινής, η οποία είναι η μόνη που την τελευταία τριακονταετία απέκλεισε τις ΗΠΑ, στον ημιτελικό της Αθήνας το 2004. Μεταξύ 25 Ιουλίου και 7 Αυγούστου στη Σαϊτάμα, λίγο έξω από το Τόκιο (όπου, ειρήσθω εν παρόδω, η δική μας εθνική είχε νικήσει την αμερικανική στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 2006), θα συναντηθούν σπουδαίοι ηγέτες, νεαροί διεκδικητές και παλιοί γνώριμοι που ετοιμάζονται για τις τελευταίες τιμητικές τους εμφανίσεις στην κορυφαία παγκόσμια αθλητική διοργάνωση.
Οι Αμερικανοί
Το βίντεο από τον 7o τελικό της Ανατολής στις 19 Ιουνίου μεταξύ Μπρούκλιν Νετς και Μιλγουόκι Μπακς είναι αψευδής μάρτυρας ενός μεγάλου «what if». Το παπούτσι του Κέβιν Ντουράντ αγγίζει τη γραμμή του τρίποντου τη στιγμή που σηκώνεται για το σουτ της νίκης, ένα δευτερόλεπτο πριν από τη λήξη της κανονικής διάρκειας. Το καλάθι μετράει για δύο πόντους, οι ομάδες πάνε στην παράταση, οι Μπακς του Γιάννη Αντετοκούνμπο νικούν και περνούν στον τελικό. Επειτα από απουσία ενάμιση χρόνου λόγω ρήξης αχίλλειου τένοντα, ο δύο φορές πρωταθλητής με τους Γκόλντεν Στέιτ Γουόριορς είχε πετύχει 48 πόντους και ήταν έτοιμος να επιστρέψει στη διεκδίκηση του τίτλου. Του τη στέρησε η συνήθειά του να φοράει στο γήπεδο παπούτσι ένα νούμερο μεγαλύτερο για λόγους ευρυχωρίας: με το κανονικό του, ελάχιστα πιο πίσω, εκείνο το δίποντο θα ήταν τρίποντο… Οδεύοντας πλέον στα 33 του, ο ύψους 2.08 Ντουράντ, ένας σμολ φόργουορντ «μονόκερως», όπως αποκαλούνται στο NBA για τη μοναδικότητά τους οι ψηλοί με κινήσεις και πλαστικότητα γκαρντ, ξέρει πως δεν θα βρεθεί πολλές φορές ακόμη στην ίδια θέση. Γι’ αυτό και εγκατέλειψε το Γκόλντεν Στέιτ το 2019, για να βάλει τη δική του σφραγίδα από κοινού με τον Κάιρι Ιρβινγκ (και από εφέτος και τον Τζέιμς Χάρντεν) σε μια ομάδα πρωταθλητισμού όπου ο ίδιος θα είχε τον πρώτο λόγο. Δύο δαχτυλίδια, δύο φορές MVP των τελικών, μία φορά MVP της κανονικής διάρκειας, τέσσερις τίτλοι πρώτου σκόρερ, 11 εμφανίσεις σε All-Star Game, όλα αυτά δεν αρκούν. Ο Ντουράντ θέλει περισσότερα. Και για αρχή θέλει περισσότερα χρυσά ολυμπιακά μετάλλια. Διαθέτει δύο από το Λονδίνο το 2012 και το Ρίο το 2016 και το ερώτημα είναι αν θα βρεθεί ομάδα που θα μπορέσει να τον ανταγωνιστεί για το τρίτο στο Τόκιο. Στα δύο πρώτα φιλικά της προετοιµασίας, βέβαια, στις 11 και 12 Ιουλίου στο Λας Βέγκας οι ΗΠΑ ηττήθηκαν από Νιγηρία και Αυστραλία µε 90-87 και 91-83, αντίστοιχα…
Το πλήθος των τραυματισμών που έπληξε εφέτος το ΝΒΑ λόγω της άμεσης διαδοχής των σεζόν (το πρωτάθλημα του 2020 τελείωσε τον περασμένο Οκτώβριο, του 2021 ξεκίνησε τον Δεκέμβριο) θα στερήσει από τον KD κορυφαία ονόματα, όπως οι Λεμπρόν Τζέιμς, Αντονι Ντέιβις, Τζέιμς Χάρντεν, Κάιρι Ιρβινγκ. Θα έχει όμως μαζί του μια πλειάδα διάσημων συμπαικτών και ανερχόμενων αστέρων της νεότερης γενιάς (Μπράντλεϊ Μπιλ, Ντρέιμοντ Γκριν, Μπαμ Αντεμπάγιο, Τζέισον Τέιτουμ), εκ των οποίων πρώτος τη τάξει λογίζεται ο Ντέιμιαν Λίλαρντ. Ο 31χρονος πόιντ γκαρντ των Πόρτλαντ Τρέιλ Μπλέιζερς, 6 φορές All-Star, ανήκει σε εκείνη τη χορεία των μεγάλων παικτών που βρέθηκαν να ανταγωνίζονται τις υπερομάδες του Λεμπρόν Τζέιμς και τη δυναστεία του Στεφ Κάρι στους Γκόλντεν Στέιτ Γουόριορς με αποτέλεσμα να μην έχουν δει ακόμη τον τίτλο του πρωταθλητή ούτε από μακριά. Ικανός να αλλάζει ταχύτητα σε κλάσματα δευτερολέπτου, δεξιοτέχνης των ασίστ, δολοφονικός σουτέρ, ο ύψους 1.88 Λίλαρντ είναι ο ιδανικός closer δίπλα στον Ντουράντ, εκείνος που θα τελειώσει έναν αγώνα στον οποίο ο ηγέτης των ΗΠΑ θα χρειαστεί συνδρομή. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι ένα παλιό του όνειρο, από το 2008, όταν ως 18χρονος απόφοιτος λυκείου έβλεπε τον Κόμπι Μπράιαντ, τον Ντουέιν Γουέιντ και τον Λεμπρόν Τζέιμς να κατακτούν στο Πεκίνο το χρυσό που είχαν χάσει στην Αθήνα: «Επαιζαν όλοι χωρίς κανέναν εγωισμό και το διασκέδαζαν κιόλας, ελεύθεροι από τις υποχρεώσεις που έχουν στο ΝΒΑ. Είναι σημαντικό για εμένα το ότι θα εκπροσωπήσω την οικογένεια και τη χώρα μου σε μια τέτοια μεγάλη σκηνή στην οποία δεν έχω ξαναβρεθεί» έλεγε πρόσφατα στο Associated Press.
Κάπως έτσι βλέπουν την επερχόμενη εμπειρία και τα νεότερα μέλη της ομάδας. «Αν πάμε σε 7o τελικό με τους Μπακς, αμέσως μετά θα πάρω το πρώτο αεροπλάνο και θα πάω στην Ιαπωνία. Θα είμαι εκεί» δήλωνε την επομένη του πρώτου τελικού του ΝΒΑ (τον οποίο κέρδισε) ο Ντέβιν Μπούκερ. «Το ολυμπιακό μετάλλιο είναι στόχος ζωής για εμένα, πρόκειται για τη διοργάνωση με το υψηλότερο κύρος σε ολόκληρο το μπάσκετ». Ο 24χρονος σούτινγκ γκαρντ των επίδοξων πρωταθλητών Φοίνιξ Σανς είναι διψασμένος για διακρίσεις. Λογικό, μια και μέχρι την εφετινή μετεωρική άνοδο της ομάδας του έπαιζε για πέντε χρόνια σε έναν σύλλογο που βρισκόταν στον πυθμένα του πρωταθλήματος. Με 23 πόντους μέσο όρο καριέρας, δύο εμφανίσεις σε All-Star Game και μια εντυπωσιακή σεζόν δίπλα στον (λίαν ανανεωμένο) βετεράνο Κρις Πολ, ο Μπούκερ πλασάρεται πλέον ως πρώτος μεταξύ ίσων μιας νέας γενιάς σταρ που συμπεριλαμβάνει τους 23χρονους Τρέι Γιανγκ των Ατλάντα Χοκς και Τζέισον Τέιτουμ των Μπόστον Σέλτικς, όπως και τον φετινό MVP, τον 26χρονο Νίκολα Γιόκιτς των Ντένβερ Νάγκετς. Ταχύς, θεαματικός, σκόρερ ολκής, αλλά κυρίως αποτελεσματικός, είναι μια προβολή από το μπάσκετ του μέλλοντος.
Οι Ευρωπαίοι
Και οι διεκδικητές; Παλαιότερα, οι Ολυμπιακοί Αγώνες, όπως και το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, ήταν ο μείζων χώρος αναμέτρησης Αμερικανών και Ευρωπαίων. Τώρα που η αφρόκρεμα της Γηραιάς Ηπείρου μετακομίζει άμεσα στο ΝΒΑ, οι κορυφαίες διοργανώσεις έχουν μετατραπεί σε τόπο ανταγωνισμού παλιόφιλων. Τόμας Σατοράνσκι, Μόριτζ Βάγκνερ, Ντανίλο Γκαλινάρι, Τζαλίλ Οκαφορ, ηγέτες για Τσεχία, Γερμανία, Ιταλία και Νιγηρία, θα επαναλάβουν απλώς τους αγώνες της κανονικής περιόδου – και χωρίς μεγάλη πιθανότητα να υπερισχύσουν. Αν κάποιοι ξεχωρίζουν εδώ είναι οι Ρούντι Γκομπέρ και Λούκα Ντόντσιτς. Ο ύψους 2.16 Γάλλος των Γιούτα Τζαζ, αμυντικός της χρονιάς στο ΝΒΑ για τρίτη φορά εφέτος, κάτοχος από τον Δεκέμβριο ενός συμβολαίου 205 εκατ. δολαρίων, του υψηλότερου που έχει γίνει ποτέ σε σέντερ, πηγαίνει στο Τόκιο για να αντισταθμίσει την απογοήτευσή του. Η Γιούτα, καλύτερη ομάδα της κανονικής περιόδου, αποκλείστηκε στον δεύτερο γύρο των πλέι οφ. Η Γαλλία, πάλι, διαθέτει το υλικό που μπορεί να στηρίξει έναν αμυντικό ογκόλιθο, όπως ο Γκομπέρ, ο οποίος σκοράρει στην επίθεση, αλλά όχι κατά ριπάς (μέσος όρος καριέρας: 12 πόντοι), με οδηγό το χάλκινο μετάλλιο στο Μουντομπάσκετ του 2019.
Βασικός στα 16 του στη Ρεάλ Μαδρίτης, πρωταθλητής Ευρώπης στα 17 του με την Εθνική Σλοβενίας, κάτοχος της Ευρωλίγκας με τη Ρεάλ στα 19 του, πρωταγωνιστής με τους Ντάλας Μάβερικς στα 20 του. Δεν υπάρχει προηγούμενο της μετεωρικής ανόδου του Λούκα Ντόντσιτς στα χρονικά του σύγχρονου μπάσκετ. Ο Ντιρκ Νοβίτσκι ή ο Γιάννης Αντετοκούνμπο, στους οποίους συγκριτικά πηγαίνει το μυαλό, βρέθηκαν στο NBA από τη β΄ κατηγορία της χώρας τους, χωρίς να έχουν κερδίσει τρόπαια στην Ευρώπη και δεν έγιναν «franchise players», θεμέλιοι λίθοι γύρω από τους οποίους χτίζεται η ομάδα, από την πρώτη τους χρονιά. Ο μεγάλος Γκρεγκ Πόποβιτς, προπονητής των Σαν Αντόνιο Σπερς και της εθνικής ομάδας των ΗΠΑ, θεωρεί ότι μοιάζει στον Μάτζικ Τζόνσον, «βλέπει με τον ίδιο τρόπο το γήπεδο». Ο πρώην προπονητής του στους Μάβερικς, Ρικ Κάρλαϊλ, πίστευε ότι παίζει περισσότερο σαν τον Λάρι Μπερντ. Οι έπαινοι για τον ύψους 2.01 πόιντ φόργουορντ είναι ατελείωτοι. Οι δικές του οφειλές είναι δεδομένες: ο Λεμπρόν Τζέιμς, οι συμπαίκτες του της Ρεάλ κι ένας τύπος με το νούμερο 7 στην πλάτη: «Εβλεπα και τον Σπανούλη, δεν ξέρω αν τον ξέρετε» έλεγε στον Σακίλ Ο’Νιλ και τον Τσαρλς Μπάρκλεϊ στο «Inside the NBA» τον περασμένο Ιανουάριο. Εξ ου και φοράει το 77 στη φανέλα του (το 7 του Σπανούλη ήταν κατειλημμένο στους Μάβερικς), αριθμό με τον οποίο οδήγησε τη Σλοβενία στο Τόκιο ξεπερνώντας με 31 δικούς του πόντους τη γηπεδούχο Λιθουανία στον τελικό του προ-ολυμπιακού του Κάουνας. Το πρώτο μετάλλιο της Σλοβενίας είναι ικανός να της το εξασφαλίσει, αν και θα πρέπει να αρκεστεί αυτή τη φορά σε κάποιο από τα λιγότερο λαμπερά χρώματα.
Οι γερόλυκοι
Είναι δύσκολο να επιλέξεις ποιος από τους Λουίς Σκόλα και Πάου Γκασόλ αποτελεί μεγαλύτερο παράδειγμα προς μίμηση. Ο αργεντινός πάουερ φόργουορντ, αφού συνέδεσε για εννέα χρόνια το όνομά του με τη χρυσή εποχή της Τάου Κεράμικα, έπαιξε για δέκα χρόνια σε υψηλό επίπεδο στο ΝΒΑ με Ρόκετς, Σανς, Πέισερς, Ράπτορς, Νετς, έφυγε στα 37 του για την Κίνα, επέστρεψε στα 39 του στην Ευρώπη και ολοκλήρωσε ήδη δύο χρονιές με την Ολύμπια Μιλάνο και την Παλακανέστρο Βαρέζε. O καταλανός πάουερ φόργουορντ, αφού αναδείχθηκε με την Μπαρτσελόνα, έπαιξε 19 χρόνια στο NBA, πήρε δύο πρωταθλήματα με τους Λέικερς, αποσύρθηκε με δόξα και τιμή στα 39 του – για να ξαναγυρίσει εφέτος στο παρκέ παίρνοντας το πρωτάθλημα με την Barça. Και για τους δύο αυτή θα είναι η πέμπτη συμμετοχή στους Ολυμπιακούς Αγώνες και αυτό τους κράτησε το 2021 στα γήπεδα. Ο Αργεντινός υπερέχει σε ποιότητα μεταλλίων, έχοντας ένα χρυσό και ένα χάλκινο, ο Ισπανός σε αριθμό, με δύο αργυρά και ένα χάλκινο. Ο Σκόλα το έχει πάρει απόφαση ότι θα αποχωρήσει οριστικά, πλήρης συμμετοχών, μετά το Τόκιο. Ο Γκασόλ το σκέπτεται σοβαρά, αλλά έχει αφήσει ένα παραθυράκι στην περίπτωση που ο αδελφός του, Μαρκ, επιλέξει να μη συνεχίσει με τους Λος Αντζελες Λέικερς και έρθει να τον συναντήσει στην Μπαρτσελόνα. Προς το παρόν, τα δύο αδέλφια θα δοκιμάσουν να κοντράρουν ξανά τους παλιόφιλούς τους από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, όπως έκαναν (ανεπιτυχώς) το 2008 και το 2012.