Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μια μικρή «Οδύσσεια» η μυθιστορηματική ζωή του Νγκουιέν βαν Λαπ (Nguyễn Văn Lập) όπως ήταν το όνομα που του είχαν δώσει στο Βιετνάμ όπου βρέθηκε την περίοδο της γαλλικής αποικιοκρατίας ως λεγεωνάριος στον πόλεμο της Ινδοκίνας, αλλά αυτομόλησε και προσχώρησε στους Βιετμίνχ του κομμουνιστή επαναστάτη Χο Τσι Μινχ. Η διαδρομή του Θεσσαλονικιού Κώστα Σαραντίδη μοιάζει με κινηματογραφική περιπέτεια και σίγουρα αποτελεί μια εντελώς ασυνήθιστη και εντυπωσιακή ανθρώπινη ιστορία που θα ζήλευε κάθε σεναριογράφος (μοναδική απόπειρα καταγραφής της αποτελεί το βραβευμένο ντοκιμαντέρ του σκηνοθέτη Γιάννη Τριτσιμπίδα με τίτλο «Βιέτ Κώστας. Υπηκοότης: Ακαθόριστος»). Στο μακρινό Βιετνάμ ο Σαραντίδης δοξάστηκε και τιμήθηκε ως λαϊκός ήρωας και η είδηση του θανάτου του πριν από λίγες μέρες (25 Ιουνίου) σε ηλικία 94 ετών συγκίνησε τους συντρόφους του στο ΚΚ Βιετνάμ και στο ΚΚΕ. Μέχρι το τέλος της ζωής του δραστηριοποιείτο για τη συγκέντρωση πόρων για τα χιλιάδες θύματα της διοξίνης του «Πορτοκαλί Παράγοντα» που χρησιμοποίησαν οι ΗΠΑ στον πόλεμο του Βιετνάμ.
Η σύλληψη από τους Ναζί
Γεννήθηκε στην Κάτω Τούμπα από γονείς πρόσφυγες το 1927 και εγκατέλειψε το σχολείο στην Τετάρτη Δημοτικού, γιατί ο πατέρας του δεν ήθελε να ενταχθεί στην ΕΟΝ, τη Νεολαία του δικτάτορα Μεταξά. Το φθινόπωρο του 1943, σε ηλικία 16 ετών, συνελήφθη σε μπλόκο από τους γερμανούς κατακτητές επειδή πουλούσε καπνό και τον επιστράτευσαν στα τάγματα εργασίας με προορισμό τα ναζιστικά στρατόπεδα εργασίας της Γερμανίας. Ξεκινούσε το περιπετειώδες ταξίδι του προς το άγνωστο. Διασχίζοντας πεζή τη Γιουγκοσλαβία καθώς ο Τίτο είχε καταστρέψει γέφυρες και δρόμους, μαζί με άλλους συγκρατούμενους έφτασε στην Αυστρία. Κατόρθωσε όμως να αποδράσει έξω από τη Βιέννη μαζί με έναν Γιουγκοσλάβο και για καιρό περιπλανιόταν πότε κρυμμένος πάνω στα τρένα και πότε ντυμένος με τη γερμανική στολή που είχε προνοήσει να κλέψει.
Στη Λεγεώνα των Ξένων
Οταν έληξε το 1945 ο πόλεμος, ο Σαραντίδης πέρασε στην Ιταλία με σκοπό να επιστρέψει στην πατρίδα. Δίχως έγγραφα και δίχως χρήματα η ελληνική πρεσβεία στη Ρώμη δεν του έδωσε την άδεια. Βρέθηκε στη «Σινετσιτά» όπου κάποιοι επιτήδειοι έψαχναν άνδρες για τη Λεγεώνα των Ξένων που ετοιμαζόταν να αντιμετωπίσει τους λαούς των γαλλικών αποικιών που εξεγείρονταν μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ενας Ελληνας, μέλος της Λεγεώνας των Ξένων, παρότρυνε τον Σαραντίδη και άλλους να καταταγούν τάζοντάς τους λεφτά και γυναίκες. Οι νεαροί ενέδωσαν και υπέγραψαν το χαρτί εθελοντή στη γαλλική πρεσβεία. Γρήγορα θα ανακαλύψει ότι η συντριπτική πλειονότητα όσων κατατάσσονταν ήταν πρώην ναζί στρατιώτες και οι υπόλοιποι – πέραν μιας οικτρής μειοψηφίας που έψαχνε στον ήλιο μοίρα, όπως ο ίδιος – διάφοροι τυχοδιώκτες και ποινικοί.
Ως λεγεωνάριος πλέον βρέθηκε τον Αύγουστο του 1945 στην Αλγερία βιώνοντας την πραγματική διάσταση της Λεγεώνας των Ξένων – καψώνια, εξευτελισμοί, ξυλοδαρμοί και βαρβαρότητα, σε πλήρη διάσταση με αυτό που φανταζόταν.
Η μεταφορά του στην Ασία
Επόμενος προορισμός (Ιανουάριος 1946) η αποικία της Γαλλικής Ινδοκίνας με πρόφαση τον αφοπλισμό των Ιαπώνων που από το 1941 είχαν υπό την κατοχή τους την περιοχή με τις ευλογίες του Τρίτου Ράιχ, που επέβαλε αυτή την εξέλιξη στο προδοτικό γαλλικό καθεστώς του Βισί, μέχρι τον Μάρτιο του 1945 που συνθηκολόγησαν. Από το 1941 είχε ιδρυθεί το κομμουνιστικό λαϊκό απελευθερωτικό κίνημα υπό τον Χο Τσι Μινχ, το οποίο μετά τη συνθηκολόγηση των Ιαπώνων κατέλαβε το Ανόι κηρύσσοντας την εθνική ανεξαρτησία του Βιετνάμ (2 Σεπτεμβρίου 1945). Οι Γάλλοι έβλεπαν την αποικία τους να χάνεται και έστειλαν στρατεύματα. Ο πόλεμος ήταν σκληρός και πολυετής και έληξε το 1954 με νίκη των Βιετμίνχ. Την ίδια χρονιά το Συνέδριο της Γενεύης θα αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Βιετνάμ, χωρίζοντας προσωρινά τη χώρα στα δύο κατά μήκος του 17ου Παραλλήλου. Θα ακολουθήσει ο δεύτερος πόλεμος στο Νότιο Βιετνάμ με τις ΗΠΑ που θα καταλήξει στην ταπεινωτική ήττα της υπερδύναμης από τους κομμουνιστές Βιετκόνγκ τον Απρίλιο του 1975 με την πτώση της Σαϊγκόν, ενώ αργότερα (Ιούλιος 1976) το Βόρειο και το Νότιο Βιετνάμ ενώθηκαν και σχημάτισαν τη Σοσιαλιστική Δημοκρατία του Βιετνάμ.
«Φέρονταν όπως οι Γερμανοί»
Βιώνοντας το δράμα του αποικιοκρατικού πολέμου και την ωμότητα της Λεγεώνας έναντι του τοπικού πληθυσμού, ο Σαραντίδης παίρνει την απόφαση να φύγει. «Είδα τους λεγεωνάριους να φέρονται όπως οι γερμανοί κατακτητές στη Θεσσαλονίκη» θα πει. Απελευθερώνει 25 κρατουμένους αντάρτες και μαζί με έναν από αυτούς και έναν ισπανό λεγεωνάριο το σκάνε παίρνοντας ένα οπλοπολυβόλο, σφαίρες και χειροβομβίδες. Βρέθηκε στη ζούγκλα και ήρθε σε επαφή με τους Βιετμίνχ. Θα αυτομολήσει στις 4 Ιουνίου 1946 και θα αναδειχθεί σύντομα σε ήρωα του απελευθερωτικού τους αγώνα παίρνοντας μέρος σε πολλές μάχες.
Στο Β. Βιετνάμ η πρόταση για… διγαμία και η επιστροφήστην Ελλάδα
Μετά την ανεξαρτησία του Βιετνάμ αποστρατεύεται με τον βαθμό του λοχαγού. Το 1949 έγινε δεκτός στο ΚΚ Βιετνάμ, ενώ μετά το τέλος του πολέμου το 1954 και τον διαχωρισμό σε Βόρειο και Νότιο Βιετνάμ ο Σαραντίδης βρέθηκε στο Βόρειο Βιετνάμ. Στο Βόρειο Βιετνάμ ο Σαραντίδης παντρεύτηκε μια βιετναμέζα αρχινοσοκόμα η οποία κατηγορήθηκε από το κόμμα ως αντιδραστική και φυλακίστηκε. Ο ίδιος απολύθηκε από τον στρατό και δούλεψε ως διερμηνέας για λογαριασμό τεχνικών της Ανατολικής Γερμανίας που κατασκεύασαν ένα μεγάλο τυπογραφείο στο Βιετνάμ. Εκεί γνώρισε τη δεύτερη γυναίκα του με την οποία απέκτησε τρία παιδιά. Κάποια στιγμή η πρώτη σύζυγός του απελευθερώθηκε. Κάλεσαν τον Σαραντίδη στο κόμμα και αναγνωρίζοντας το λάθος τους του είπαν ότι του επέτρεπαν να έχει δύο συζύγους. Εκείνος εξοργίστηκε και αποχώρησε με αποτέλεσμα να τον διαγράψουν. Παρέμεινε στο Βιετνάμ δουλεύοντας στα ορυχεία στα σύνορα με την Κίνα και το 1965 επέστρεψε στην Ελλάδα, για να βιώσει άλλη μια φορά τη φτώχεια και την ανεργία, μέχρι που προσελήφθη ως οδηγός στην ΠΕΣΙΝΕ, όπου συνέβαλε στο να δημιουργηθεί η πρώτη οργάνωση του ΚΚΕ στο γαλλικό μονοπώλιο.
Μέλος της αποστολής της ελληνικής προεδρίας το 2008
Το 2008 ο Κώστας Σαραντίδης συνόδευσε τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια στο επίσημο ταξίδι του στο Βιετνάμ και το 2010 του αποδόθηκε τιμητικά η βιετναμέζικη υπηκοότητα και το διαβατήριο, ενώ το 2013 ονομάστηκε Ηρωας των Λαϊκών Ενόπλων Δυνάμεων του Βιετνάμ. Το ΚΚΕ αποχαιρέτησε με θλίψη τον «σεμνό κομμουνιστή και υποδειγματικό διεθνιστή», όπως και το ΚΚ Βιετνάμ που απέτισε φόρο τιμής στην «υποδειγματική και αξιοσέβαστη μορφή του αλύγιστου κομμουνιστή».
