ΚΙΝΑΛ: Σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες η μάχη ηγεσίας – Τα σενάρια, οι ντρίπλες και οι λεπτές ισορροπίες

Το ραντεβού για την επίσημη έναρξη της προεκλογικής μάχης για την ηγεσία του Κινήματος Αλλαγής έχει δοθεί τον Σεπτέμβριο στην ειδική συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος. Ωστόσο, ακόμα και τις ημέρες του καύσωνα, το πόδι των επιτελών των υποψήφιων αρχηγών δεν έφυγε από το γκάζι του αυτοκινήτου τους. Εξορμήσεις στην περιφέρεια και συνεχείς συναντήσεις σε μια προσπάθεια αναθέρμανσης συμμαχιών και αναζήτησης νέων στην κούρσα για την ηγεσία. Το τοπίο σε σχέση με το 2017 έχει αλλάξει. Συμμαχίες και συσχετισμοί έχουν διαφοροποιηθεί προσδίδοντας ενδιαφέρον στην αναμέτρηση και καθιστώντας, παράλληλα, επισφαλείς τις προγνώσεις και τις εκτιμήσεις για το δίδυμο του δεύτερου γύρου και το τελικό αποτέλεσμα.

Ο Σεπτέμβρης της Φώφης Γεννηματά

Η Φώφη Γεννηματά έχει ήδη ανακοινώσει επισήμως την υποψηφιότητά της. Η 3η Σεπτέμβρη, έτσι κι αλλιώς, όπως λέγεται, «δεν είναι μέρα προσώπου, πολύ περισσότερο υποψήφιου αρχηγού, αλλά όλης της παράταξης». Στις 3 Σεπτεμβρίου η κυρία Γεννηματά θα παρουσιάσει, ως πρόεδρος του κόμματος, τις θέσεις της για τη σοσιαλδημοκρατία, για την πορεία που θα πρέπει να ακολουθήσει η παράταξη ώστε να αναγεννηθεί.  Επί της ουσίας θα παρουσιάσει το πολιτικό της μανιφέστο. Και μερικές ημέρες αργότερα, στη ΔΕΘ, θα παρουσιάσει ολοκληρωμένα τις θέσεις της για το «Πράσινο Κοινωνικό Συμβόλαιο», το όραμά της για την Ελλάδα μετά την πανδημία.

Η επικεφαλής του Κινήματος Αλλαγής τον τελευταίο μήνα έχει ανεβάσει ρυθμούς. Το πέρασμά της από την Κρήτη είχε εμφανή και τα στοιχεία της εσωκομματικής προεκλογικής εκστρατείας που σημαδεύτηκε από μια σημαντική κινητοποίηση του κομματικού μηχανισμού. Το ίδιο άρωμα αναμένεται να εκπέμψει και η παρουσία της  στη Θεσσαλονίκη. Θα έχει πρωτίστως το στίγμα του προέδρου του Κινήματος Αλλαγής, αλλά θα επιτρέψει παράλληλα τις επαφές στο πλαίσιο του προεκλογικού αγώνα για την ηγεσία.

Η Φώφη Γεννηματά τον τελευταίο μήνα έχει ανεβάσει ρυθμούς, ενώ το πέρασμά της από την Κρήτη είχε εμφανή και τα στοιχεία της εσωκομματικής προεκλογικής εκστρατείας, κάτι που αναμένεται να συμβεί και στη Θεσσαλονίκη

«Πολιτική πρώτου γύρου»

Η κυρία Γεννηματά ακολουθεί, όπως και στις εκλογές του 2017, «πολιτική πρώτου γύρου». Το 2017 έφτασε πολύ κοντά στον στόχο της. Να νικήσει χωρίς να χρειαστεί δεύτερος γύρος. Αλλά η πολιτική του πρώτου γύρου σε αυτή την εκλογική αναμέτρηση έχει άλλο περιεχόμενο: να είναι πρώτη στον πρώτο γύρο των εκλογών. Στο επιτελείο της γνωρίζουν ότι στην περίπτωση που η κυρία Γεννηματά δεν έρθει πρώτη, οι συνθήκες επανεκλογής της θα δυσκολέψουν. Στην περίπτωση αυτή είναι πολύ πιθανό να ενισχυθεί το κλίμα για αλλαγή ηγεσίας και ο αντίπαλός της θα έχει προβάδισμα.

Οι κρίσιμες περιφέρειες

Οι επιτελείς της έχουν ρίξει το βάρος τους στα μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη), καθώς και σε άλλες περιφέρειες στις οποίες αναμένεται να υπάρχει συμμετοχή που θα επηρεάσει το τελικό αποτέλεσμα. Η μια είναι η Κρήτη. Στόχος να περιοριστεί η ψαλίδα της διαφοράς που υπήρχε το 2017 υπέρ του Νίκου Ανδρουλάκη, αλλά και η διαχείριση της μετατόπισης ψήφων που έχουν επιφέρει οι επαφές του Ανδρέα Λοβέρδου στο Ηράκλειο. Η άλλη είναι η Αχαΐα. Ο Θ. Παπαθεοδώρου δεν είναι πλέον σύμμαχος και πολλά θα εξαρτηθούν από το πόσο συντεταγμένα θα εκφραστεί η – αναμενόμενη – στήριξη του Γιώργου Παπανδρέου. Στοίχημα είναι η διατήρηση των δυνάμεων στην Ηλεία, σε έναν νομό που η κυρία Γεννηματά κυριάρχησε έχοντας τη στήριξη του Γ. Κουτσούκου και του Μ. Κατρίνη. Σημασία δίνεται και στην Αιτωλοακαρνανία. Η υπεροχή της κυρίας Γεννηματά οφειλόταν και στην παρουσία του Θάνου Μωραΐτη που είναι βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ. Στον νομό υπάρχει και άλλη μια αξιοσημείωτη αλλαγή. Ο Δ. Κωνσταντόπουλος, βουλευτής του νομού, που το 2017 είχε στηρίξει την υποψηφιότητα του Ν. Ανδρουλάκη, έχει ταχθεί στο πλευρό του Α. Λοβέρδου.

Η οργανωτική βεντάλια του Ανδρέα Λοβέρδου

Ο Α. Λοβέρδος, μετά τη δημοσιοποίηση των πολιτικών του θέσεων, ρίχνει το βάρος του εκεί που θεωρητικά υστερούσαν οι αντίπαλοί του.  Στην οργάνωση του μηχανισμού του ώστε την ημέρα των εκλογών «να είμαστε παντού». Η εκτίμηση του επιτελείου του είναι ότι η «οργανωτική βεντάλια» που στήθηκε για την υποστήριξη της καμπάνιας του έχει καταφέρει να δημιουργήσει πυρήνες υποστήριξης σε όλη τη χώρα.

Επικεφαλής της ομάδας είναι ο δικηγόρος, φίλος από τα φοιτητικά του χρόνια Αγγελος Καραχάλιος. Σημαντική είναι η παρουσία της Μαρίας Μηλίνη, που έχει αναλάβει τις επαφές με τον Τύπο. Η οργανωτική ομπρέλα αποτελείται από ένα σώμα 121 προσώπων. Ανάμεσά τους βρίσκονται το μέλος της ΚΕ Γιώτα Γαζή, ο πρώην νομάρχης Γιάννης Μίχας, ο Χαρ. Βαρδίκος, ο Β. Χρήστου και ο Δ. Καρέλλας. Στόχος είναι να έχουν «οργωθεί» 35 νομοί της χώρας μέχρι τις 20 Ιουλίου. Σε επίπεδο διαδικασιών ο κ. Λοβέρδος ζητεί να υπάρξει σύγκληση της ΚΕ που θα αποφασίσει το χρονοδιάγραμμα της εκλογής στις αρχές Σεπτεμβρίου, ενώ παρατήρησε, αφήνοντας αιχμές, ότι «αξιοποιούνται οι δομές του κόμματος όχι για όλους μας, για όλους τουλάχιστον όσοι θέλουν να είναι υποψήφιοι και για εκείνους που τους υποστηρίζουν, αλλά για κάποιους».

Ο Ανδρέας Λοβέρδος ρίχνει το βάρος του στην οργάνωση του μηχανισμού του, με την εκτίμηση του επιτελείου του να είναι ότι η «οργανωτική βεντάλια» που στήθηκε για την καμπάνια του έχει δημιουργήσει πυρήνες υποστήριξης σε όλη τη χώρα

Το τρίπτυχο  του Νίκου Ανδρουλάκη

Η υποψηφιότητα του Νίκου Ανδρουλάκη θεωρείται δεδομένη, αν και αποφεύγει να την ανακοινώσει επίσημα. Αυτή την περίοδο ο ευρωβουλευτής του Κινήματος Αλλαγής  βάζει τις τελευταίες πινελιές σε ένα σχέδιο για την πορεία της παράταξης και προτάσεων για όλα τα θέματα της πολιτικής και κοινωνικής ατζέντας. Στη διαμόρφωσή του έχουν συνδράμει και αρκετοί νέοι επιστήμονες. Στόχος του κ. Ανδρουλάκη είναι η πολιτικοποίηση της διαδικασίας εκλογής αρχηγού. Οι θέσεις που έχουν εκπονηθεί θα τεθούν στο τραπέζι με στόχο να υπάρξει ένας προγραμματικός διάλογος μεταξύ των υποψηφίων και να υπάρξουν ξεκάθαρες δεσμεύσεις για την πορεία της παράταξης.

«Πρέπει να πολιτικοποιήσουμε τη διαδικασία, να βάλουμε τις θέσεις μας στο τραπέζι. Να κάνουμε τη διαδικασία θελκτική για τους πολίτες και  ειδικά τη νέα γενιά. Με αυτόν τον τρόπο θα πετύχουμε τη συμμετοχή. Η πολιτικοποίηση της διαδικασίας είναι προϋπόθεση για τη συμμετοχή. Και η συμμετοχή προϋπόθεση για το νέο ξεκίνημα της παράταξης» φέρεται να λέει σε συνομιλητές του.

Ο Νίκος Ανδρουλάκης στοχεύει στην πολιτικοποίηση της διαδικασίας εκλογής αρχηγού και στο να υπάρξει ένας προγραμματικός διάλογος μεταξύ των υποψηφίων, με ξεκάθαρες δεσμεύσεις για την πορεία της παράταξης

ΛΕΠΤΕΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ

Η στάση των ψηφοφόρων και οι κρυμμένες παγίδες

Το θέμα των μετεκλογικών συνεργασιών και ειδικά σε αυτή τη φάση απαιτεί, όπως λέγεται, «προσεκτικούς χειρισμούς καθώς κρύβει παγίδες». Το κοινό που αναμένεται ότι θα προσέλθει στις εσωκομματικές κάλπες για την ανάδειξη του νέου αρχηγού εκτιμάται ότι, στην πλειοψηφία του, εξακολουθεί να διατηρεί τα αντι-ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηριστικά του. Δεν θα σταθεί ευνοϊκά απέναντι σε έναν υποψήφιο για τον οποίο θεωρεί πως κλείνει το μάτι της συνεργασίας με τον Αλέξη Τσίπρα. Από την άλλη, η εκλογική ανάκαμψη του Κινήματος Αλλαγής προϋποθέτει την άντληση ψήφων από την κεντροαριστερή δεξαμενή του ΣΥΡΙΖΑ που διατηρεί τα αντιδεξιά της χαρακτηριστικά. Κάθε κλείσιμο ματιού στη ΝΔ αποτελεί, όπως λέγεται, ένα καλό δώρο για τον κ. Τσίπρα.

Σε κάθε περίπτωση, το θέμα των μετεκλογικών συμπορεύσεων θα εξαρτηθεί από το ποσοστό που θα λάβει το Κίνημα Αλλαγής στον πρώτο γύρο των εθνικών εκλογών, που θα γίνουν με την απλή αναλογική. Αν σε αυτή την πρώτη αναμέτρηση δεν λάβει ένα ποσοστό που θα το επανατοποθετεί ως καθοριστική δύναμη στο πολιτικό σκηνικό, τότε είναι πολύ πιθανόν στον επόμενο γύρο να συνθλιβεί. Και τότε το ζητούμενο δεν θα είναι οι συνεργασίες.

ΣΕΝΑΡΙΑ ΚΑΙ ΝΤΡΙΜΠΛΕΣ

Ο πονοκέφαλος των μετεκλογικών συνεργασιών

Λίγες ημέρες μετά τη δημοσιοποίηση ενός άρθρου του για την Κεντροαριστερά, στο οποίο ο Χάρης Καστανίδης περιέγραφε τις διαχωριστικές γραμμές της προοδευτικής με τη συντηρητική παράταξη αποκλείοντας κάθε συνεργασία με τη ΝΔ, είδε στο κινητό του τηλέφωνο να σχηματίζεται το όνομα του Ανδρέα Λοβέρδου. Ο υποψήφιος για την αρχηγία του Κινήματος Αλλαγής τον κάλεσε για να εξάρει τον χαρακτήρα του άρθρου και για να του υπογραμμίσει ότι συμφωνεί απόλυτα μαζί του! «Συμφωνούμε, όχι με τη Δεξιά, και βλέπουμε…» φέρεται να του είπε. Πού βρίσκεται η διαφωνία; Οτι ο κ. Λοβέρδος, όπως και πολλά άλλα στελέχη του κεντροαριστερού φορέα, δεν θεωρεί την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ «προοδευτικό κόμμα».

Το «με ποιον θα πάτε, με τη ΝΔ ή με τον ΣΥΡΙΖΑ» δεν έχει να κάνει τόσο με υπαρκτά πολιτικά σενάρια, αφορά όμως μια σημαντική παράμετρο της αναμέτρησης για την ηγεσία.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε στην ίδια τη Φώφη Γεννηματά, στην κατ’ ιδίαν συνομιλία που είχαν όταν ψηφιζόταν ο εκλογικός νόμος, ότι δεν έχει καμία διάθεση να συνεργαστεί με το Κίνημα Αλλαγής, αλλά έχει αποφασίσει να πάει σε δεύτερες εκλογές για να πετύχει αυτοδυναμία.  Και ουδείς θεωρεί ότι, με βάση τη σημερινή πολιτική εικόνα, μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να κόψει πρώτος το νήμα των εκλογών και να φέρει τη Χαριλάου Τρικούπη ενώπιον του διλήμματος της «προοδευτικής διακυβέρνησης».

Πολιτικό προφίλ

Η όλη συζήτηση σε αυτή τη φάση συνδέεται με το πολιτικό προφίλ των υποψήφιων αρχηγών. Με τον πολιτικό προσανατολισμό που θέλει ο καθένας από αυτούς να προσδώσει στο Κίνημα Αλλαγής. Πιο κέντρο; Πιο ΠαΣοΚ; Πιο αριστερά; Σύγχρονη και πράσινη σοσιαλδημοκρατία; Δεν είναι τυχαίο ότι υπήρξε μια προσπάθεια, από την οποία δεν απουσίασε ο Αλέξης Τσίπρας, να κατηγοριοποιηθούν οι υποψήφιοι με βάση τις «θέσεις» τους για τις μετεκλογικές συνεργασίες. «Με τη Φώφη Γεννηματά πάμε αυτόνομα, με τον Ανδρέα Λοβέρδο κλείνουμε το μάτι στη Δεξιά και με τον Ανδρουλάκη πάμε κατευθείαν στον ΣΥΡΙΖΑ». Ομως, η πραγματική εικόνα, όπως λέγεται, «είναι πιο πολύπλοκη από τις απλουστεύσεις αλλά και τις σκοπιμότητες που κρύβουν».

Η Φώφη Γεννηματά έχει ξεκαθαρίσει ότι υπό την ηγεσία της το Κίνημα Αλλαγής δεν θα συνεργαστεί ξανά με τη ΝΔ.  Στις συνεδριάσεις των κομματικών οργάνων η θέση που εξέφρασε ήταν ότι η συγκυβέρνηση με τη ΝΔ έγινε κάτω από τις ιδιαίτερες συνθήκες που υπήρχαν στη χώρα και δήλωσε ότι η παρουσία της αποτελεί την εγγύηση ότι τέτοιου είδους συνεργασία δεν πρόκειται να επαναληφθεί.

Δεν ήταν λίγοι όσοι εκτίμησαν ότι ο Α. Λοβέρδος θα παίξει το χαρτί της μετεκλογικής συνεργασίας με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, «δίνοντας κυβερνητική προοπτική στα μέλη μιας παράταξης που έχει μάθει να είναι στο κέντρο των πραγμάτων και να τα επηρεάζει και όχι να τα παρακολουθεί».  Ομως ο κ. Λοβέρδος – και στο σποτ με το οποίο παρουσίασε την υποψηφιότητά του – φρόντισε να επισημάνει ότι ο πολιτικός και ιδεολογικός αντίπαλος του ΠαΣοΚ είναι η ΝΔ. Δεν έκλεισε μάτι, πήρε αποστάσεις. Ο Νίκος Ανδρουλάκης επιχειρεί να ντριμπλάρει την ερώτηση όταν του τίθεται. «Προτεραιότητά μου δεν είναι οι συνεργασίες μου με τα άλλα κόμματα, αλλά να δυναμώσω και να μεγαλώσω τη δική μας παράταξη» λέει.