Η ανάγκη μαζικού εμβολιασμού θεωρείται δεδομένη από τα περισσότερα κράτη, χωρίς ωστόσο να προχωρούν σε υποχρεωτικό εμβολιασμό. Για πολλά κράτη προφανώς το γεγονός ότι τα εμβόλια κατά του κοροναϊού έχουν πάρει επείγουσα άδεια κυκλοφορίας, είναι επαρκής λόγος για να μην τα καταστήσουν υποχρεωτικά.
Σε χώρες της Δύσης το μοντέλο που ακολουθείται είναι ο υποχρεωτικός εμβολιασμός για ορισμένες κατηγορίες πολιτών, αλλά και εκεί το φαινόμενο δεν έχει γενικευτεί.
Υπάρχει τέλος μία τρίτη κατηγορία κρατών που χωρίς να έχουν καταστήσει υποχρεωτικό τον εμβολιασμό, το πλαίσιο που έχουν δημιουργήσει για τους πολίτες είναι τόσο ασφυκτικό που τους «εξαναγκάζει» να εμβολιαστούν.
Ο υποχρεωτικός εμβολιασμός για όλους τους ενηλίκους είναι σπάνιος:
Τατζικιστάν: το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων δημοσίευσε ένα κυβερνητικό διάταγμα που υποχρεώνει όλους τους πολίτες άνω των 18 ετών να εμβολιάζονται, χωρίς να δώσει πρόσθετες λεπτομέρειες και χωρίς να διευκρινίζει υπό ποιες προϋποθέσεις θα εφαρμοστεί αυτή η υποχρέωση, όπως αναφέρει το ΑΠΕ.
Βατικανό: μια απόφαση που πάρθηκε την 8η Φεβρουαρίου κατέστησε τον εμβολιασμό υποχρεωτικό για τους κατοίκους της μικρότερης χώρας στον κόσμο και τους υπαλλήλους που εργάζονται εκεί. Οι ποινές μπορεί θεωρητικά να φτάσουν μέχρι και την απόλυση.
Όχι υποχρεωτικός, αλλά σχεδόν υποχρεωτικός
Σε ορισμένες χώρες, ο υποχρεωτικός εμβολιασμός δεν είναι επίσημος, αλλά οι περιορισμοί για τους μη εμβολιασμένους είναι τέτοιοι που μοιάζουν με οιονεί υποχρέωση:
Σαουδική Αραβία: Το βασίλειο ανακοίνωσε στις 18 Μαΐου ότι ο εμβολιασμός θα είναι υποχρεωτικός από τον Αύγουστο για την είσοδο σε κυβερνητικά και ιδιωτικά ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένων των χώρων εκπαίδευσης και ψυχαγωγίας, καθώς και των δημόσιων συγκοινωνιών. Παράλληλα, μόνο οι εμβολιασμένοι υπάλληλοι του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα θα μπορούν να επιστρέψουν στους χώρους εργασίας τους.
Πακιστάν: Από την 1η Ιουλίου, η επαρχία Μπαλουχιστάν, στο νοτιοδυτικό Πακιστάν, απαγόρευσε σε μη εμβολιασμένα άτομα να εισέρχονται σε δημόσιες υπηρεσίες, πάρκα, εμπορικά κέντρα και δημόσιες συγκοινωνίες.
Αλλού στη χώρα, αξιωματούχοι στην επαρχία Σιντ που αρνούνται να εμβολιαστούν κατά της Covid-19 δεν θα πληρώνονται από τον Ιούλιο, ενώ η επαρχία Πουντζάμπ έχει απειλήσει να κόψει την τηλεφωνική σύνδεση σε όσους αρνούνται να σηκώσουν το μανίκι τους για να λάβουν την ένεση ενός εμβολίου κατά του νέου κοροναϊού.
Ορισμένες χώρες ή περιοχές έχουν εισαγάγει υποχρεωτικό εμβολιασμό για ορισμένες κατηγορίες του πληθυσμού:
Ιταλία: ένα νομοθετικό διάταγμα της 25ης Μαΐου υποχρεώνει γιατρούς και προσωπικό υγείας να εμβολιαστούν κατά της Covid-19, με ποινές ότι δεν θα μπορούν να εξασκούν το επάγγελμά τους ερχόμενοι σε επαφή με ασθενείς. Τριακόσιοι Ιταλοί υγειονομικοί προσέφυγαν δικαστικά κατά του διατάγματος και η εκδίκαση της υπόθεσης έχει προγραμματιστεί για τις 14 Ιουλίου.
Ηνωμένο Βασίλειο: Η κυβέρνηση ανακοίνωσε στις 16 Ιουνίου ότι θα καταστήσει υποχρεωτικό τον πλήρη εμβολιασμό κατά του νέου κορονοϊού για όλα τα άτομα που εργάζονται σε γηροκομεία, συμπεριλαμβανομένων μη ιατρικού προσωπικού όπως κομμωτές, αισθητικούς και εθελοντές, οι οποίοι θα πρέπει να έχουν εμβολιαστεί πλήρως έως τον Οκτώβριο, εάν θέλουν να συνεχίσουν να εργάζονται στους τομείς τους. Το μέτρο δεν έχει ακόμη εγκριθεί από το Κοινοβούλιο.
Ρωσία: Αν και ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αντιτάχτηκε στην υποχρέωση εμβολιασμού σε εθνικό επίπεδο, ο δήμαρχος της Μόσχας εξέδωσε διάταγμα στις 16 Ιουνίου για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό των εργαζομένων στον κλάδο υπηρεσιών. Περίπου το 60% των εργαζομένων αυτών, ή σχεδόν δύο εκατομμύρια άνθρωποι, πρέπει να εμβολιαστούν έως τις 15 Αυγούστου. Μετά την απόφαση του δήμου της Μόσχας, άλλες τοπικές αρχές όπως η Αγία Πετρούπολη έχουν λάβει παρόμοια μέτρα.
Καζακστάν: η κυβέρνηση διέταξε την 1η Ιουλίου τον υποχρεωτικό εμβολιασμό των περισσότερων υπαλλήλων που έρχονται σε στενή επαφή με άλλα άτομα. Σε όσους αρνούνται τον εμβολιασμό θα απαγορευτεί η αλληλεπίδραση με πελάτες ή με άλλους ανθρώπους.
ΗΠΑ: η πόλη του Σαν Φρανσίσκο ανακοίνωσε στις 23 Ιουνίου ότι θα ζητούσε από περίπου 35.000 εργαζομένους της, συμπεριλαμβανομένων αστυνομικών και πυροσβεστών, να εμβολιαστούν κατά της Covid-19, υπό την απειλή επιβολής πειθαρχικών κυρώσεων, μέχρι και απόλυση. Ωστόσο, το μέτρο αυτό δεν θα τεθεί σε ισχύ έως ότου τα εμβόλια λάβουν την πλήρη έγκριση από την αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA).
Επιπλέον, περισσότεροι από 150 εργαζόμενοι σε ένα από τα μεγαλύτερα νοσοκομεία στο Τέξας απολύθηκαν ή παραιτήθηκαν επειδή αρνήθηκαν να εμβολιαστούν κατά της Covid-19, όπως είχε ζητήσει η διοίκηση του νοσοκομείου. Ορισμένοι από τους εργαζόμενους κατέθεσαν μήνυση εναντίον του νοσοκομείου, αλλά αυτή απορρίφθηκε.
Γαλλία: η υποχρέωση εμβολιασμού δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί, αλλά η κυβέρνηση επεξεργάζεται ένα νομοσχέδιο για να εξαναγκάσει τους εργαζομένους στον τομέα υγείας να εμβολιαστούν, την ώρα που το ποσοστό εμβολιασμού αυτών φτάνει στο 57% στα γηροκομεία και στο 64% στα νοσοκομεία.
Από την άλλη πλευρά, η γαλλική κυβέρνηση δεν σχεδιάζει η υποχρέωση εμβολιασμού να επεκταθεί σε όλους τους Γάλλους, διαβεβαίωσε ο Υπουργός Υγείας Ολιβιέ Βεράν.