Στη μετάλλαξη «Δέλτα» έχουν στραμμένο το βλέμμα οι επιστήμονες που εκτιμούν ότι η χώρα βρίσκεται σε τροχιά τέταρτου κύματος της πανδημίας. Το πρόβλημα δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αλλά και όλη την Ευρώπη, όπου το ιδιαίτερα μεταδοτικό στέλεχος εμφανίζεται σε μία περίοδο χαλάρωσης των μέτρων, κι ενώ το ιικό φορτίο είναι ήδη υψηλότερο έναντι της περασμένης χρονιάς.
Από την προηγούμενη Τρίτη διαπιστώνεται αυξητική τάση των νέων κρουσμάτων, που ανέβηκαν πάνω από τα 600, σε δύο ημέρες πέρασαν και το όριο των 700, με αποκορύφωμα το Σάββατο που «σκαρφάλωσαν» σε λίγο περισσότερα από 1.000, ενώ το τελευταίο 24ωρο ξεπέρασαν τα 800, εντείνοντας την ανησυχία.
Ο καθηγητής Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθήνας, Γκίκας Μαγιορκίνης, έκανε λόγο για αύξηση κρουσμάτων έως και 262%, τονίζοντας την επιτακτική ανάγκη να αποτραπεί το τέταρτο κύμα κοροναϊού που είναι προ των πυλών και του οποίου το πρώτο αποτύπωμα ενδέχεται να φανεί ακόμη και εντός των καλοκαιρινών μηνών.
Όπως διαμηνύουν οι επιστήμονες, η ένταση του τέταρτου κύματος, αν τελικώς έρθει, εξαρτάται από εμάς και δεν υπάρχουν «μαγικές» λύσεις. Ο εμβολιασμός αυτή τη στιγμή, δεδομένου ότι έχουμε αφήσει πίσω τις εποχές lockdown, αποτελεί τη μοναδική σανίδα σωτηρίας για να μην μετατραπεί το κύμα σε… τσουνάμι.
Εξ’ ου και από την κυβέρνηση, βλέποντας ότι οι πολίτες που προσέρχονται στα εμβολιαστικά κέντρα για να «τσιμπηθούν» έχουν μειωθεί, κάνουν αγώνα δρόμου προκειμένου να πείσουν όσους έχουν δεύτερες σκέψεις, ανεξάρτητα αν αυτό γίνεται με τον απολύτως ενδεδειγμένο τρόπο. Σε αυτό το πλαίσιο μάλιστα εντάσσονται και οι ανακοινώσεις για εμβολιασμό των εφήβων 15-17 ετών, ενώ ενεργή συμμετοχή αναλαμβάνουν αυτοδιοίκηση και πρόσωπα με επιρροή στις τοπικές κοινωνίες, όπου καταγράφονται χαμηλά ποσοστά.
Οι περιοχές που επικρατεί η μετάλλαξη
Ο Σωτήρης Τσιόδρας, στο πλαίσιο ευρείας σύσκεψης στο Μαξίμου, καθήμενος δίπλα στον πρωθυπουργό, παρουσίασε την πλήρη επιδημιολογική εικόνα της χώρας, δίνοντας έμφαση στις περιοχές που υπάρχει έντονα αυξητική τάση της πανδημίας, όπως η Αττική, η Κρήτη και το Νότιο Αιγαίο.
Από την περασμένη εβδομάδα εξελίσσεται μία σημαντική αύξηση των ενεργών κρουσμάτων, της τάξης του 75%. «Η αυξητική τάση παρατηρείται ιδιαίτερα στις νεότερες ηλικίες» είπε ο κ. Τσιόδρας.
Νωρίτερα, και ο πρωθυπουργός είχε επισημάνει ότι «η Δέλτα είναι ζήτημα χρόνου να γίνει και εδώ, όπως και σε άλλες χώρες, η επικρατούσα μετάλλαξη». Για να συμπληρώσει: «Όσοι σήμερα είναι ανεμβολίαστοι, ειδικά οι πιο ευάλωτοι συμπολίτες μας, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να μολυνθούν και να νοσήσουν σοβαρά».
«Έχουμε πετύχει σημαντική πρόοδο, όμως πρέπει να επιστρατεύσουμε κάθε μέσο το οποίο έχουμε στη διάθεσή μας έτσι ώστε το επόμενο δίμηνο του καλοκαιριού να πείσουμε κάθε πολίτη που πιθανόν να έχει δεύτερες σκέψεις, που πιθανόν να έχει φοβίες, να κάνει το εμβόλιο ώστε τελικά, όταν θα ξεκινήσει το φθινόπωρο, να έχουμε φτάσει στο επιθυμητό 70% με 75% ανοσίας του πληθυσμού» πρόσθεσε.
Το 99% ανεμβολίαστοι
Στο πλαίσιο αυτό, ένα στοιχείο το οποίο χρησιμοποιείται στην πρώτη θέση «μάχης» προκειμένου να πειστούν οι ανεμβολίαστοι είναι ο μειωμένος αριθμός θανάτων και νοσηλειών -λόγω Covid- ανθρώπων που έχουν εμβολιαστεί.
«Το τελευταίο τρίμηνο μελετήσαμε αναλυτικά τις νοσηλείες στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, αλλά και τους θανάτους λόγω Covid-19 στις κρίσιμες ηλικίες 60 έως 80 ετών. Τα συμπεράσματα είναι ότι το 99% -επαναλαμβάνω το 99%- των βαρέων περιστατικών που, δυστυχώς, είτε καταλήγουν σε ΜΕΘ, είτε χάνουν τη ζωή τους, είναι ανεμβολίαστοι συμπολίτες μας που είχαν τη δυνατότητα να εμβολιαστούν» είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο ίδιος συμπλήρωσε ότι «είναι σημαντικό να επιμείνουμε στην καλύτερη εφαρμογή των υγειονομικών μέτρων, αλλά ταυτόχρονα να επιταχύνουμε και τους εμβολιασμούς σε εκείνες τις περιοχές που έχουν χαμηλότερο μερίδιο του εθνικού μέσου όρου. Υπάρχουν, δυστυχώς, αρκετές τέτοιες περιοχές και θα χρειαστούμε τη βοήθεια, την πιο ενεργό συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για να μπορέσουμε να πάμε στο επίπεδο της μικροκλίμακας του κάθε Δήμου, ώστε να εντοπίσουμε ανεμβολίαστους συμπολίτες μας, οι οποίοι θα μπορούσαν με την κατάλληλη επιχειρηματολογία να εμβολιαστούν».
Πρωταθλητές και ουραγοί στους εμβολιασμούς
Κατά την σύσκεψη στο Μαξίμου, ο Μάριος Θεμιστοκλέους παρουσίασε τους πίνακες με την εμβολιαστική κάλυψη ανά περιφέρεια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι κάτοικοι των νησιών του Ιονίου πελάγους αναδεικνύονται «πρωταθλητές» στους εμβολιασμούς, καθώς η συγκεκριμένη περιφέρεια «προηγείται» (ποσοστιαία) στην άτυπη κούρσα και των πλήρως εμβολιασμένων, αλλά και αυτών που έχουν κάνει τουλάχιστον μια δόση.
Στην περιφέρεια Ιονίων νήσων έχει εμβολιαστεί τουλάχιστον με μια δόση το 55% των κατοίκων, ενώ έχει ολοκληρώσει τον εμβολιασμό το 47%. Η ίδια περιφέρεια προηγείται και στα κλεισμένα ραντεβού για εμβολιασμούς, με το συγκεκριμένο ποσοστό να ανέρχεται στο 57%.
Δεύτερη στη σχετική λίστα είναι η περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, με το 52% των κατοίκων να έχει κάνει την μια – τουλάχιστον – δόση και το 44% να έχει εμβολιαστεί πλήρως. Τρίτη είναι η περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας με αντίστοιχα ποσοστά 45% και 39% και τέταρτη, η μεγαλύτερη περιφέρεια της χώρας, η Αττική με 51% και 38% αντίστοιχα.
Στον αντίποδα, τα χειρότερα ποσοστά είναι στην περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Εδώ έχει πραγματοποιήσει την πρώτη δόση μόνο το 39% ενώ πλήρως εμβολιασμένο είναι το 31%.
Ακολουθούν οι περιφέρειες Πελοποννήσου (41% και 32%), Δυτικής Ελλάδας (40% και 32%), Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (39% και 32%) και Βορείου Αιγαίου (39% και 32%).
Τέλος, σε ό,τι αφορά στα προγραμματισμένα ραντεβού εμβολιασμών, μετά την περιφέρεια Ιονίων Νήσων που προηγείται με 57% ακολουθούν η Αττική με 56% και η Νοτίου Αιγαίου με 53%.
Κίνδυνος για τέταρτο κύμα της πανδημίας αν δεν συνεχιστεί ο εμβολιαστικός ρυθμός
Την εκτίμηση ότι η χώρα θα κινδυνεύσει να βρεθεί αντιμέτωπη με τέταρτο κύμα της πανδημίας εφόσον δεν συνεχιστεί η ροή του εμβολιασμού, εξέφρασε μιλώντας στην ΕΡΤ ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, Χαράλαμπος Γώγος.
Συγκεκριμένα, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα, ο Χαράλαμπος Γώγος δήλωσε: «Για την μετάλλαξη Δέλτα, εξ όσων γνωρίζουμε φαίνεται πολύ μεταδοτική, επομένως θα έχουμε μεγαλύτερη διασπορά στην κοινότητα όταν επικρατήσει και υπάρχει πιθανότητα να χρειαστούμε μεγαλύτερο τείχος ανοσίας, πάνω από το 80% του πληθυσμού. Ένας θετικός στην μετάλλαξη Δέλτα, κολλάει γύρω του 6-7 άτομα, 3-4 φορές περισσότερο από το αρχικό στέλεχος».
Ενδεχομένως, αναφέρει ο κ. Γώγος, να διαφέρει και ο χρόνος έκθεσης στον ιό με την συγκεκριμένη μετάλλαξη. «Λόγω της ισχυρότερης δυνατότητας του ιού να συνδέεται με τους υποδοχείς που υπάρχουν, μπορεί όταν βρίσκεται κάποιος θετικός με άλλους ανθρώπους σε κλειστό χώρο, η μετάδοση αντί να γίνεται σε 15 λεπτά, να γίνεται μόλις σε 2-3 λεπτά».
Στη χώρα μας αυτή την στιγμή, «βλέπουμε ένα τσίμπημα της καμπύλης σε μια σταθεροποίηση και λίγο προς τα πάνω, που πιθανώς οφείλεται στο ότι έχουμε αυξημένη κινητικότητα λόγω θέρους αλλά μπορεί να παίζει ρόλο και η μετάλλαξη που παρακολουθούμε».
Ο κ. Γώγος επισημαίνει πως και να βρεθεί θετικός ένας εμβολιασμένος, είναι τόσο χαμηλό το ιικό φορτίο, που είναι πολύ χαμηλή η πιθανότητα διασποράς, άρα «με το εμβόλιο προστατεύουμε τον εαυτό μας, τους άλλους και την οικονομία».
Ερωτηθείς πόσο μπορεί να παραμείνει η πανδημία και πόσο πιθανό είναι το ενδεχόμενο τέταρτου κύματος, ο κ. Γώγος τόνισε πως «αν δεν συνεχίσουμε την ροή του εμβολιασμού, υπάρχει ο κίνδυνος τέταρτου κύματος».
Σε μια πιο ανησυχητική πρόβλεψη πάντως προχώρησε ο καθηγητής λοιμωξιολογίας, Νίκος Σύψας, ο οποίος δήλωσε πως είναι θέμα χρόνου να έρθει το τέταρτο κύμα στην Ελλάδα και πως μέσα Αυγούστου θα έχουμε έξαρση των κρουσμάτων κοροναϊού.
«Είναι θέμα χρόνου να έρθει το 4ο κύμα στην Ελλάδα. Γύρω στα μέσα Αυγούστου θα έχουμε έξαρση των κρουσμάτων. Θα φοβόμουν να είμαι ανεμβολίαστος ενώ έρχεται 4ο κύμα. Μου κάνει εντύπωση πώς μερικοί άνθρωποι παίρνουν τεράστιο ρίσκο να μένουν ανεμβολίαστοι. Οι άνθρωποι μεγάλης ηλικίας και όσοι έχουν υποκείμενα νοσήματα να εμβολιαστούν, καμία ηλικία δεν είναι άτρωτη».
Ο κ. Σύψας σημείωσε ότι οι νέοι άνθρωποι διασπείροντας τον ιό βάζουν σε κίνδυνο αγαπημένα πρόσωπα αλλά και την οικονομία της χώρας, ενώ παράλληλα τόνισε πως η μετάλλαξη Δέλτα είναι πιο μεταδοτική. «Είναι προς διερεύνηση αν η μετάλλαξη Δέλτα είναι πιο επικίνδυνη» σημείωσε.
Μάλιστα, τόνισε πως υπάρχει «ευρεία διασπορά της μετάλλαξης Δέλτα, κάτω από τα ραντάρ».
Πώς θα ανακόψουμε το τέταρτο κύμα
Στον τρόπο με τον οποίο θα ανακόψουμε ένα ενδεχόμενο τέταρτο κύμα της πανδημίας αναφέρθηκε ο καθηγητής πνευμονολογίας – εντατικής θεραπείας, Θεόδωρος Βασιλακόπουλος.
Όπως διευκρίνισε, δεν βρισκόμαστε στο τέταρτο κύμα. Ωστόσο, το αν θα έρθει και τι ένταση θα έχει εξαρτάται από εμάς. «Σήμερα θα συμπληρώσουμε 4 εκατ. συνανθρώπους μας που θα είναι πλήρως εμβολιασμένοι και 1 εκατ. που θα έχει κάνει μια δόση. Αν προστρέξουμε στον εμβολιασμό όλοι προλαβαίνουμε να χτίσουμε το τείχος ανοσίας για να προλάβουμε οποιοδήποτε κύμα» τόνισε, μιλώντας στην τηλεόραση του MEGA.
«Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις, η λύση είναι μια, ο εμβολιασμός» υπογράμμισε. «Αν εμβολιαστούμε προλαβαίνουμε να φτάσουμε το 80% τέλος Αυγούστου και δεν θα έχουμε κανένα κύμα» πρόσθεσε.
Ο καθηγητής υπενθύμισε επίσης ότι η μάσκα δεν έχει φύγει στους εσωτερικούς χώρους. «Κι ακόμα και σε εξωτερικούς χώρους όπου υπάρχει συνωστισμός η σύσταση είναι να τη φοράμε» είπε, τονίζοντας ότι «ο κοροναϊός είναι εδώ».
«Είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι θα δούμε αυξημένα κρούσματα αν δεν εμβολιαστούμε μαζικά» ανέφερε σημειώνοντας πως ο μη εμβολιασμός δεν έχει μεγάλη κοινωνική ευαισθησία. «Πως θα προστατέψουμε και τους άλλους συμπολίτες μας;» διερωτήθηκε.
Αναφερόμενος στους πολίτες που δεν έχουν εμβολιαστεί, ο κ. Βασιλακόπουλος υπογράμμισε τη «ζημιά» που έχει κάνει το εμβόλιο της AstaZeneca στη δεκτικότητα των εμβολίων. «Υπάρχουν άνθρωποι που φοβούνται. Στις σχολές επικοινωνίας το εμβόλιο της AstaZeneca θα είναι παράδειγμα απαράδεκτης επικοινωνίας. Αυτό το εμβόλιο έχει δημιουργήσει πολύ σοβαρό πρόβλημα παρότι είναι ένα πολύ καλό εμβόλιο» είπε χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τον καθηγητή, ο δισταγμός που υπάρχει απέναντι στα εμβόλια πρέπει να αντιμετωπιστεί σε πολλά επίπεδα. «Για παράδειγμα, ακόμα και σε εμβολιαστικά κέντρα κάποιοι συνάδελφοι είναι πολύ αυστηροί στα κριτήρια που δέχονται κάποιος να εμβολιαστεί ή όχι», όπως είπε. «Η μεγάλη πλειοψηφία των συναδέλφων που δουλεύουν στα εμβολιαστικά κέντρα δεν είναι άνθρωποι ειδικοί στον εμβολιασμό. Δεν είναι άνθρωποι που θα πάρουν την ευθύνη» πρόσθεσε.