Βλέποντας το παρατεταμένο τρίτο πανδημικό κύμα να φθίνει με ταχύτατους ρυθμούς, παρά την εκτεταμένη απελευθέρωση των δραστηριοτήτων μετακίνησης, εστίασης και εμπορικών δραστηριοτήτων, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η γρήγορη κάθοδος των κρουσμάτων και νοσηλειών οφείλεται στην ταυτόχρονη γρήγορη αύξηση της κρίσιμης μάζας που πληθυσμού που έχει εμβολιαστεί με μία ή δύο δόσεις.
Σημαντικό γεγονός για τον περιορισμό τoυ τρίτου κύματος αποτέλεσε επίσης η εκτεταμένη χρήση των self tests για τον εντοπισμό χιλιάδων ασυμπτωματικών ασθενών και δευτερευόντως ο αίθριος καιρός του καλοκαιριού.
Οπότε τελειώσαμε λοιπόν με την πανδημία;
Η απάντηση είναι εμφαντικά όχι, αφού ο κορωνοϊός μας έχει αποδείξει ότι έχει τη δυναμικότητα να επιστρέφει ξανά και ξανά πλήττοντας χώρες που είχε αφήσει αλώβητες και μεταλλασσόμενος συνεχώς.
Η βρετανική μετάλλαξη χτύπησε αλύπητα τη Βρετανία και μετέπειτα την υπόλοιπη Ευρώπη, ενώ πρόσφατα το ινδικό στέλεχος που φαίνεται να έχει σημαντικά μεγαλύτερη μεταδοτικότητα εισβάλλει και αυτό σταδιακά.
Πώς θα αποφύγουμε το τέταρτο κύμα το φθινόπωρο
Για να αποφύγουμε λοιπόν το τέταρτο κύμα το φθινόπωρο που θα πλήξει τους ανεμβολίαστους με επιπτώσεις σε ολόκληρη την κοινωνία και λαμβάνοντας υπόψη ότι προς το παρόν δεν έχουμε στα χέρια μας κάποια αποτελεσματική θεραπεία για τους νοσούντες, για άλλη μια φορά θα πρέπει να βασιστούμε στον εμβολιασμό. Για να πεισθούν οι αναποφάσιστοι πρέπει άμεσα να επιστρατευθούν οι κατάλληλοι επικοινωνιολόγοι, ψυχολόγοι και διαφημιστές που θα στοχεύσουν να περάσουν τα οφέλη του εμβολιασμού διά μέσου της τηλεόρασης και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε όλες τις ηλικιακές ομάδες.
Ταχύτατα επίσης θα πρέπει να γίνουν οι γνωμοδοτήσεις των συνταγματολόγων και των επιτροπών βιοηθικής ώστε η πολιτεία να νομοθετήσει τον υποχρεωτικό εμβολιασμό σε ειδικές ομάδες εργαζομένων καθώς και τα προνόμια των εμβολιασμένων ώστε η κοινωνία να μην αναλωθεί σε ατέρμονες και ατελέσφορες τηλεοπτικές μάχες διάφορων «ειδικών».
Πρέπει να εξηγηθεί σε κάθε πολίτη αυτής της χώρας ότι το δικαίωμα επιλογής μιας ιατρικής πράξης όπως ο εμβολιασμός ή μιας θεραπείας είναι αναφαίρετο δικαίωμά του, με την προϋπόθεση όμως ότι η επιλογή αυτή δεν βλάπτει τη δημόσια υγεία. Οι αρμόδιοι θεσμοί της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχουν ήδη γνωμοδοτήσει θετικά για τη νομιμότητα του υποχρεωτικού εμβολιασμού σε ειδικές ομάδες πολιτών.
Ολοι μας πρέπει να αντιληφθούμε ότι η επιλογή του να μην κάνεις αγγειοπλαστική σε μια στενωμένη αρτηρία βλάπτει μόνο εσένα σε περίπτωση που υποστείς έμφραγμα, ενώ η άρνηση ενός δασκάλου να πάρει φαρμακευτική αγωγή σε περίπτωση νόσησης από φυματίωση θα βλάψει τη δημόσια υγεία αφού θα μεταδώσει τη νόσο σε αρκετούς μαθητές του. Αντίστοιχα τα προνόμια των εμβολιασμένων δίνουν ένα κίνητρο στους πολίτες να τα απολαύσουν αφού θα μπορούν να εισέρχονται σε κλειστούς χώρους εστίασης, θέατρα, νυχτερινά καταστήματα διασκέδασης, συναυλίες κ.τ.λ.
Ταυτόχρονα προσφέρουν μια επιπρόσθετη ασφάλεια στις επιχειρήσεις αφού δεν θα κινδυνεύουν με επαναλαμβανόμενες μολύνσεις του προσωπικού που καταλήγουν σε τελικά σε οικονομικές ζημιές από το κλείσιμο της επιχείρησης και τις αναρρωτικές άδειες.
Ενα άλλο σημαντικό θέμα που δεν έχει επισημανθεί επαρκώς μέχρι σήμερα είναι η μείωση του μολυσματικού ιικού φορτίου των κλειστών χώρων με μηχανήματα απολύμανσης του αέρα και την κατάλληλη διευθέτηση των εξαερισμών που θα πρέπει να απάγουν συνεχώς τον αέρα από τον κλειστό χώρο προς την ατμόσφαιρα μέσω φίλτρων. Τα μηχανήματα απολύμανσης του αέρα διαχωρίζονται στα παθητικά που εκμεταλλεύονται τη φυσική ροή του αέρα σε έναν χώρο που διέρχεται από λαμπτήρες υπεριωδών και στα ενεργητικά που συνεχώς αναρροφούν μεγάλες ποσότητες αέρα και αφού τον απολυμάνουν από τα αερομεταφερόμενα μολυσματικά σταγονίδια τον αποδίδουν καθαρό και ελεύθερο παθογόνων.
Οι αριθμοί δεν λένε πάντα την αλήθεια
Τέλος, με αφορμή τα πρόσφατα δημοσιεύματα για πολύ μεγάλη θνητότητα ασθενών που νοσηλεύθηκαν σε επαρχιακές ΜΕΘ, θα ήθελα να τονίσω εμφαντικά την ανάγκη για την αναμόρφωση των επιστημονικών αρχών λειτουργίας των ΜΕΘ στη χώρα μας, που σχεδόν διπλασιάστηκαν με φρενήρεις ρυθμούς, ώστε να συμβαδίζουν με τις αρχές λειτουργίας των ΜΕΘ του σύγχρονου κόσμου.
Αλλά επειδή οι αριθμοί δεν λένε πάντα την αλήθεια, ας δούμε ένα παράδειγμα του νοσοκομείου Α με 5 κλίνες ΜΕΘ που νοσήλευσε 500 ασθενείς με COVID και το 10% (50 ασθενείς) έχουν ανάγκη νοσηλείας σε ΜΕΘ και ενός Νοσοκομείου Β με 20 κλίνες ΜΕΘ του νοσήλευσε επίσης 500 ασθενείς και το 10% (50 ασθενείς) εισήχθησαν στη ΜΕΘ. Η έλλειψη κλινών ΜΕΘ του Νοσοκομείου Α το αναγκάζει να κρατάει τα βαρύτερα περιστατικά που είναι αδύνατον να διακομιστούν ασφαλώς και να διακομίσει τα υπόλοιπα που είναι σε ελαφρύτερη κατάσταση και μπορούν να διακομιστούν στο νοσοκομείο Β. Οπότε το Νοσοκομείο Α κράτησε για νοσηλεία μόνο αυτά τα περιστατικά που έχουν υψηλή θνησιμότητα και διακόμισε τα ελαφρύτερα περιστατικά με τη μικρότερη θνησιμότητα στο Νοσοκομείο Β.
Το αποτέλεσμα είναι η μείωση της θνητότητας του Νοσοκομείου Β και η αντίστοιχη αύξηση του Α, γεγονός που φυσικά δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα.
Κλείνοντας θέλω να τονίσω ότι η πανδημία δεν τελείωσε, μας επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις ακόμη και θα πρέπει όλοι μας να συνειδητοποιήσουμε ότι η ιατρική επιστήμη μάς έχει δώσει ένα πολύ ισχυρό όπλο εναντίον της, τα εμβόλια, ώστε να μη χρειαστεί να φτάσουμε σε νέα lockdowns με τις γνωστές καταστροφικές επιπτώσεις σε όλες τις δομές της κοινωνίας.
*Ο κ. Βασίλης Κουλούρας είναι καθηγητής Εντατικής Θεραπείας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, διευθυντής ΜΕΘ ΠΓΝ Ιωαννίνων.
