«Η θάλασσα ανεβαίνει στην αυλή μας»
Νικηφόρος Βρεττάκος
Καθώς κλείνει ο Ιούνιος, ολοκληρώνεται η προετοιμασία υποδοχής του βασιλιά Ιούλιου στον Λακωνικό. Τα παράκτια περιβόλια, που τρέφονται με την αρμύρα και συνομιλούν με το κύμα, έχουν ανθίσει. Τα παλιά μαγγανοπήγαδα στις άκρες τους θυμίζουν τον χρόνο και ενώνουν τους καιρούς. Ο Ιούλιος θα φέρει στους ανθρώπους άφθονους τους καρπούς.
Οπως κατηφορίζει το χωριό προς τη θάλασσα και ανεμπόδιστα το βλέμμα συναντιέται με τον ορίζοντα, ο Λακωνικός είναι η αυλή του. Σαν υψωμένα χέρια τον κλείνουν μέσα τους σε παραλληλία υπαρξιακή, τα μεγαλόπρεπα όρη, ο Πάρνωνας και ο Ταΰγετος. Τόσο που νομίζεις ότι ο Λακωνικός είναι ο κόσμος όλος.
Είναι και εκείνη η γραμμή του ορίζοντα, που ενώνει Κύθηρα και Μάνη, που ζυγίζονται οι δύο φάροι, εκεί που ο μαγνητισμός των δύο άκρων κρατάει αιχμάλωτη τη σκέψη στην ομορφιά του απέραντου κόλπου.
Τον Ιούλιο είναι γαλήνια τα πρωινά στον Λακωνικό. Και καθώς ο ήλιος της ανατολής φωτίζει εκτυφλωτικά τις άγριες αντικρινές ακτές, νομίζεις, βλέποντας τον κόσμο από την ανατολική πλευρά του, ότι είναι δίπλα σου το Πόρτο Κάγιο και εκείνος ο κόλπος με τα βότσαλα, που παλιός κάτοικος ερημίτης άφησε στην ακτή του αποδείξεις, να τρέφεται αιώνες η φαντασία των θαλασσινών. Και παραμένει άσβεστη η επιθυμία να ταξιδέψεις εκεί, όσες φορές και αν βρεθείς, όσες εκπλήξεις με δελφίνια και να σε συνοδεύσουν, όσους κινδύνους και να κρύβει ο απογευματινός καλοκαιρινός θυμός των κυμάτων του.
Από το Γύθειο ως το πέρασμα της Ελαφονήσου, σε κάθε μικρό κόλπο, σε κάθε ελάχιστη ακτή, σε κάθε σεμνό λιμάνι, οι ψαράδες, σε τελετουργία μυστηριακή, ετοιμάζουν τις βάρκες τους για τις εξορμήσεις του Ιουλίου, που τον καυτό και διαπεραστικό ήλιο του και τον αγαπούν και τον φοβούνται. Είναι η νοσταλγία του πυρακτωμένου μεσημεριού, που κάνει τον Ιούλιο βασιλιά, ακόμη και μέσα στον πιο ψυχρό χειμώνα.
Προικισμένος τόπος ο Λακωνικός, μέσα στην απεραντοσύνη της ματιάς, διατηρεί την πρωτότυπη ενότητά του. Και αισθάνεσαι πληρέστερα το καλοκαίρι στην καρδιά του ανοιχτού κόλπου, καθώς νιώθεις ότι η μορφολογία του τόπου εγγυάται τον δεσμό γης, ουρανού και θάλασσας, ωσάν η ευχή «υπέρ της των πάντων ενότητας» να έχει βρει εδώ το νόημά της.
Η συλλογή των καρπών από τα περιβόλια τα πρωινά είναι συνομιλία με τη θαλασσινή γαλήνη. Η βραδινή είναι συνάντηση με το δειλινό, την κατάνυξη των εσπερινών πορφυρών χρωμάτων, που λούζοντας τη Μάνη, οι τυχεροί κάτοικοι των ακτών του Λακωνικού λούζονται στο φως του.
Ο κ. Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.
