Το σύνθημα το έδωσε ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας λίγες ώρες πριν από την ψήφιση του εργασιακού νομοσχεδίου, τη «μητέρα των μαχών» όπως την είχε αποκαλέσει και ο ίδιος. «Δεν θα τους αφήσουμε «σε χλωρό κλαρί» μέσα και έξω από τη Βουλή» ήταν η χαρακτηριστική του φράση-οδηγία (συνέντευξη στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Star) προς τους βουλευτές, τα στελέχη και τα μέλη του κόμματός του. Ουσιαστικά από εδώ και πέρα, με την ψήφιση του νομοσχεδίου για τα εργασιακά, εκκινεί μια διαφορετική περίοδος για τον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία.
Πρόκειται για μια φάση μετωπικής ή, όπως λένε οι πιο σκληροί προεδρικοί, «ολοκληρωτικής» σύγκρουσης με την κυβέρνηση σε όλα τα επίπεδα. Το μήνυμα του κ. Τσίπρα είναι ενδεικτικό της στρατηγικής μετωπικής σύγκρουσης και προάσπισης των δικαιωμάτων και συμφερόντων όλων των πλειοψηφικών κοινωνικών ομάδων που πλήττονται από τις πολιτικές του Κυριάκου Μητσοτάκη, σύμφωνα με ανώτερες κομματικές πηγές.
Βοηθάει η επιστροφή στην κανονικότητα
Η σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα δίνει μεγαλύτερο περιθώριο κινήσεων για τον πρώην πρωθυπουργό, ο οποίος ευελπιστεί να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο με τη συμπλήρωση δύο ετών (στις 7 Ιουλίου) από την εκλογική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ και την άνοδο της ΝΔ στην εξουσία. Η επέτειος των δύο ετών διακυβέρνησης της χώρας από τον Κυριάκο Μητσοτάκη συμπίπτει ουσιαστικά και με την Εθνική Συνδιάσκεψη προγραμματικού χαρακτήρα που έχει ορίσει ο ΣΥΡΙΖΑ για το τριήμερο 2-4 Ιουλίου. Αυτή η μείζονος σημασίας κομματική διαδικασία, στην οποία ο κ. Τσίπρας φιλοδοξεί να προσδώσει παραταξιακό χαρακτήρα και θα αφορά τους πάντες, είτε μέλη ετών είτε νέους συμμάχους και συνοδοιπόρους στο πλαίσιο της Προοδευτικής Συμμαχίας, είναι ένας κρίσιμος σταθμός για την αξιωματική αντιπολίτευση. Και αυτό διότι θα γίνει σε μια περίοδο που συζητείται έντονα, όπως ανέδειξε με ένταση «Το Βήμα» την περασμένη Κυριακή, το ζήτημα της στρατηγικής που ακολουθεί ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ποιος είναι ο αντίπαλός του, αλλά κυρίως τι είναι σήμερα η ΝΔ.
Ο κ. Τσίπρας γνωρίζει πολύ καλά ότι χρειάζεται πολύ μεγάλη προσπάθεια να ανασυνταχθεί πλήρως ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και δεν φτάνουν μόνο ο ίδιος και ορισμένα κεντρικά στελέχη. Η ανασύνταξη πρέπει να είναι αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας και κυρίως ενός ελκυστικού αφηγήματος με προτάσεις και τεκμηριωμένες θέσεις. Δεν αρκεί μόνο η αναβίωση, από την αντίστροφη πλευρά, ενός αντιδεξιού μετώπου η ενός αντι-ΝΔ κλίματος, όπως ήταν ο στόχος της ΝΔ τα τελευταία χρόνια, και συντηρείται ακόμα και σήμερα, μιας τοξικής αντι-ΣΥΡΙΖΑ πολιτικής ατμόσφαιρας. Ομως οι προηγούμενες ημέρες ήταν διδακτικές και χρήσιμες για τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ώστε να κατανοήσει πλήρως τον βαθμό επιρροής του κόμματος σε κοινωνικό βάθος, εάν μπορεί να συνεγείρει κοινωνικές ομάδες, εάν μπορεί να επικοινωνήσει ουσιαστικά μαζί τους και βέβαια εάν μπορεί να τις εκφράσει πειστικά.
«Αντικοινωνικές» ρυθμίσεις
Το κρίσιμο για τον κ. Τσίπρα από εδώ και πέρα είναι να επικεντρωθούν όλοι στο μείζον διακύβευμα, το οποίο είναι η όσο το δυνατόν πιο γρήγορη πτώση της κυβέρνησης, για την οποία είπε ότι «είναι λίγες οι ώρες της». Στο επιτελείο του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ διαπιστώνουν επιτάχυνση της φθοράς του «απομονωμένου Μητσοτάκη», όπως λένε χαρακτηριστικά, κάτι που γίνεται όλο και περισσότερο εμφανές όσο ξεδιπλώνει την πραγματική αντικοινωνική του ατζέντα.
Η εκτίμηση που υπάρχει στη στενή προεδρική ομάδα είναι ότι ο κ. Μητσοτάκης πριν καλά-καλά υποχωρήσει η πανδημία έχει βάλει μπροστά μια σειρά από βαθιά αντιδραστικές και αντικοινωνικές μεταρρυθμίσεις, επιβεβαιώνοντας έτσι ότι αντιλαμβάνεται πως η φθορά της κυβέρνησής του όχι μόνο έχει αρχίσει να είναι σημαντική, αλλά αναμένεται να ενταθεί από το φθινόπωρο. «Για αυτόν τον λόγο και σπεύδει να νομοθετήσει μέτρα που εγείρουν τεράστιες πολιτικές αλλά και κοινωνικές αντιδράσεις, λειτουργούν διχαστικά για την κοινωνία και βάζουν βαθιές διαιρετικές τομές στα δύο αντικρουόμενα πολιτικά σχέδια, φωτίζοντας τις εναλλακτικές προγραμματικές προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ» λένε χαρακτηριστικά κεντρικά στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Τα μέτωπα της σύγκρουσης
Παράλληλα, εντοπίζουν ότι το πρόβλημά του κ. Μητσοτάκη δεν είναι αν ο πολιτικός του αντίπαλος είναι ο Παπανδρέου ή αν ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είναι «το ΠΑΣΟΚ της δεκαετίας του ’90», αλλά ότι «ο ίδιος είναι Μητσοτάκης και μάλιστα σε χειρότερη εκδοχή και η πολιτική που ασκεί συγκρούεται ευθέως με τα συμφέροντα της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας». Επισημαίνουν πιο συγκεκριμένα το εργασιακό, τα αποτελέσματα του οποίου θα φανούν πολύ σύντομα στις ζωές και στις τσέπες των πολιτών, τον νέο Πτωχευτικό Κώδικα που τέθηκε σε ισχύ, την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής που αφήνει εκτός ΑΕΙ πάνω από 25.000 μαθητές εν μέσω πανδημίας, την επαναφορά ΣΔΙΤ στο ΕΣΥ εν μέσω πανδημίας, το Ταμείο Ανάκαμψης που αφήνει εκτός εργαζομένους και τη συντριπτική πλειοψηφία μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, την επερχόμενη ιδιωτικοποίηση επικουρικής ασφάλισης ως ενδεικτικές πρωτοβουλίες της κυβερνητικής αντικοινωνικής πολιτικής.
Μάλιστα, εξηγούν ότι αυτόν τον φόβο του τρόπου με τον οποίο η Ιστορία θα επαναληφθεί φανέρωσε η απάντηση του Πρωθυπουργού στον κ. Τσίπρα ότι «δεν είσαι Παπανδρέου», όταν του είπε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ότι είναι προδιαγεγραμμένη η ήττα της Δεξιάς όποτε εφαρμόζει πολιτικές σε σύγκρουση με τη συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας, όπως το 1990-1993, όταν ο πατέρας του σημερινού Πρωθυπουργού, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, συγκρούστηκε μετωπικά με συνδικάτα, εργαζομένους και νεολαία.
Μια νέα διαχωριστική γραμμή
Στην Κουμουνδούρου επισημαίνουν ότι με τις πρωτοβουλίες του ο κ. Μητσοτάκης διχάζει αντί να ενώνει την κοινωνία, ειδικά σε μια κρίσιμη συγκυρία όπως αυτή της πανδημίας και προσπαθεί να κυβερνήσει βασιζόμενος στον κοινωνικό αυτοματισμό. «Διχάζει την κοινωνία με την πολιτική του και τη διαρκή στοχοποίηση της νεολαίας. Διχάζει με τη πολιτική του απέναντι στη μεσαία τάξη και στον πτωχευτικό νόμο. Με την πολιτική του απέναντι στους εργαζομένους και στο εργασιακό νομοσχέδιο» λένε.
Στον αντίποδα, υπογραμμίζουν όμως ότι αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία είναι ότι ο κ. Τσίπρας τον κατηγόρησε και για μια νέα διαχωριστική γραμμή, έναν νέο διχασμό που επιχειρεί να επιβάλει στην ελληνική κοινωνία, αυτόν ανάμεσα στους εμβολιασμένους που θα έχουν προνόμια και στους μη εμβολιασμένους που θα στερούνται δικαιώματα, μια συζήτηση που επιλέγει μάλιστα να ανοίξει τη στιγμή που πλήρως εμβολιασμένο είναι μόλις το 30% του πληθυσμού.
Προσωπική επίθεση στον Πρωθυπουργό
Ακόμη, στο επιτελείο του κ. Τσίπρα, αναλύοντας και τη συζήτηση στο Κοινοβούλιο επί του εργασιακού νομοσχεδίου και την παρουσία του Πρωθυπουργού, λένε ότι για πολλοστή φορά το τελευταίο διάστημα ο κ. Μητσοτάκης εμφανίστηκε τόσο νευρικός στη Βουλή, δεχόμενος τα πυρά από το σύνολο της αντιπολίτευσης, απομονωμένος τόσο από τα κόμματα όσο και από την κοινωνία, όπως προκύπτει και από όλες τις μετρήσεις για το εργασιακό νομοσχέδιο, που τυγχάνει εξαιρετικά μειοψηφικής αποδοχής.
«Συνεχίζει να κρύβεται για μια σειρά από μείζονα ζητήματα που απασχολούν την επικαιρότητα, καθώς πέρα από τσιτάτα απέφυγε να δώσει απαντήσεις στη Βουλή. Δεν είπε κουβέντα για το απίστευτο φιάσκο με το εμβόλιο της AstraZeneca που έχει οδηγήσει σε αδιέξοδο 480.000 νέους που έχουν κάνει την πρώτη δόση, δεν είπε κουβέντα για τον αποκλεισμό δεκάδων χιλιάδων μαθητών από τα ΑΕΙ ως πελατεία για τα κολέγια, αφού πρώτα είχε απαξιώσει τρεις φορές τη σχετική επίκαιρη ερώτηση του κ. Τσίπρα στην «Ωρα του Πρωθυπουργού», δεν είπε κουβέντα για τα χρέη της ΝΔ και όσα του καταλόγισε ο κ. Τσίπρας για την εκτόξευσή τους επί προεδρίας του, με την οποία πλήττεται ο πυρήνας του προφίλ του ικανού διαχειριστή «τεχνοκράτη», την ίδια ώρα που τίθεται σε εφαρμογή ο Πτωχευτικός Κώδικας που αίρει το καθεστώς προστασίας της πρώτης κατοικίας και οδηγεί σε μαζικές πτωχεύσεις» τονίζουν στενοί συνεργάτες του κ. Τσίπρα.
Θέλει «προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας»
Η εκτίμηση των στελεχών της Κουμουνδούρου είναι ότι λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη φτάνει πλέον στο μέσο της συνταγματικής της θητείας και παράλληλα ξεδιπλώνει την πραγματική του ατζέντα, που διακόπηκε από την πανδημία, ο χρόνος κυλάει αντίστροφα και η φθορά του πολλαπλασιάζεται. «Δεν ήταν τυχαία η αναφορά του κ. Τσίπρα στην κλεψύδρα που αδειάζει. Η αναφορά αυτή συνδέεται άρρηκτα με τη διαρκή επισήμανση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα επιδιώξει τη συγκρότηση προοδευτικής κυβέρνησης συνεργασίας μετά τις εκλογές με απλή αναλογική, προκειμένου να ακυρώσει τα αντιλαϊκά και αντιεργατικά μέτρα που ψηφίζει η κυβέρνηση Μητσοτάκη» τονίζουν ανώτεροι κομματικοί παράγοντες. Και συμπληρώνουν: «Αυτή είναι μια διαρκής υπενθύμιση που δημιουργεί αμηχανία τόσο στην κυβέρνηση όσο και στα κόμματα της αντιπολίτευσης, αφού δεν μπορούν να πείσουν ότι υπάρχει άλλος δρόμος για να γίνει αυτό πράξη πέραν της μετεκλογικής κυβερνητικής συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στα πλαίσια μιας προοδευτικής διακυβέρνησης. Ακριβώς σε αυτόν τον φόβο του κ. Μητσοτάκη, ότι η απλή αναλογική μπορεί να οδηγήσει σε μια προοδευτική κυβέρνηση, εντάσσεται και η επίθεσή του στη Φώφη Γεννηματά και η προσπάθειά του να την ταυτίσει με τον ΣΥΡΙΖΑ».
Το «αγκάθι» Πολάκη και το αντιεμβολιαστικό κλίμα
Μεγάλη ζημιά κάνει, σύμφωνα με πολλά στελέχη της ανανεωτικής πτέρυγας,
η στάση του μόνιμα εριστικού και προκλητικού βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και πρώην αναπληρωτή υπουργού Υγείας Παύλου Πολάκη (η Νέα Δημοκρατία τον κατηγορεί
πως με όσα λέει ενισχύει το αντιεμβολιαστικό κλίμα) και τα όσα λέει για τα εμβόλια,
ενώ αντιπαραβάλλουν την υπευθυνότητα του Ανδρέα Ξανθού.
«Ριζοσπαστισμός με προτάσεις»
Πολλοί στον ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζουν να συζητούν για τη στρατηγική του κόμματος και το ποιος είναι αντίπαλος, ενώ ορισμένοι, συνομιλώντας με «Το Βήμα», θύμιζαν, στη «σκιά» του πρόσφατου άρθρου του Αντώνη Λιάκου και της Μυρσίνης Ζορμπά στην «Εφημερίδα των Συντακτών», ένα αντίστοιχο κείμενο του πρώην βουλευτή και καθηγητή του ΕΜΠ, του Δημήτρη Σεβαστάκη, τον Οκτώβριο του 2010, όταν έγραψε στην «Αυγή» για τον ΣΥΡΙΖΑ, τι πρέπει να κάνει: « Οχι γινόμενος ανεστραμμένος “κανίβαλος”, αντιγράφοντας τον αντίπαλο, αλλά συγκρουόμενος και με τα χαρακτηριστικά του αντιπάλου, τα συμπεριφορικά, τεχνοτροπικά χαρακτηριστικά του αντιπάλου».
Ο Νίκος Φίλης το επισήμανε εύστοχα προ ημερών στο Κοινοβούλιο: «Χρειάζεται ο αναγκαίος αναστοχασμός και ο απεγκλωβισμός από τα αποτελέσματα του μνημονιακού καταναγκασμού. Τώρα που μπορεί να γυρίσει παγκόσμια η σελίδα, μετά την οδυνηρή εμπειρία της πανδημίας, είναι αναγκαία η διαμόρφωση εναλλακτικών προτάσεων, νέες δημόσιες πολιτικές, ένας ρεαλιστικός ριζοσπαστισμός της Αριστεράς, χωρίς συνθήματα, με προτάσεις και αγώνες… Οι εμφύλιοι περιττεύουν».
Ο ευρωβουλευτής Στέλιος Κούλογλου το εντόπισε και αυτός έγκαιρα με την επισήμανση ότι «η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν είναι μια συνηθισμένη κυβέρνηση της Δεξιάς», καθώς «έχει σχέδιο, είναι πιο ευέλικτη από προηγούμενες». Κατά τον ίδιο, «η Αριστερά πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι βρίσκεται απέναντι σε έναν δύσκολο και καλά οργανωμένο αντίπαλο. Η αντιμετώπισή του απαιτεί συνειδητοποίηση ότι το 2015 ήταν μοναδικό. Και κυρίως συμμαχίες, ξεπέρασμα του ερασιτεχνισμού και στρατηγική, την οποία δύο χρόνια μετά την ήττα του ’19 δεν έχει ακόμη επεξεργαστεί».
