Από τη στιγμή που η μολυσματική δράση του κορωνοϊού άρχισε να ξεδιπλώνεται σε ένα τόσο ευρύ μέτωπο, καμία χώρα στην Ευρώπη δεν θα μπορούσε να σωθεί αν επαναπαυόταν στο δικό της τείχος ανοσίας και όχι σε ένα μεγαλύτερο που θα περιέφραζε ολόκληρη τη γηραιά ήπειρο.
Τα μακρά τείχη
Η διαδικασία ανοσοποίησης των πληθυσμών, που ξεκίνησε σχεδόν πιο γρήγορα από κάθε άλλη περιοχή του κόσμου μέσω της εκστρατείας εμβολιασμού, ήταν σχεδιασμένη να συμβάλει στην ανόρθωση όχι εθνικών τειχών ανοσίας αλλά ενός μεγαλύτερου οικοδομήματος, των μακρών τειχών της Ευρώπης, δίνοντας μάχη με τον χρόνο απέναντι στην ακατάπαυστη εξελικτική προσαρμογή του ιού.
Οπως δείχνουν όλα τα δεδομένα και επιβεβαιώνει και η σύγκλιση της Συνόδου Κορυφής την Πέμπτη, τα μακρά τείχη απέναντι στις μεταλλάξεις θα μπορούσαν να φανούν ανθεκτικά, αλλά μία σειρά από αιτίες μεταξύ των οποίων και η καθυστέρηση στην εμβολιαστική διαδικασία του ευρωπαϊκού πληθυσμού με τα γνωστά παρατράγουδα, δημιούργησε ρωγμές στο οικοδόμημα η διάρρηξη του οποίου ήταν εύκολη υπόθεση για την περιβόητη μετάλλαξη Δέλτα.
Εχει ιδιαίτερη σημασία να τονιστεί ότι η πολυαναφερόμενη κοινότητα που συνιστά το πεδίο δράσης και εξέλιξης του ιού, δεν εξαντλείται στα όρια των μακρών τειχών της Ευρώπης αλλά συνυφαίνεται με την αντίστοιχη κοινότητα στην Αφρική και την Ασία, σε χώρες αναπτυσσόμενες, για τις οποίες η εμβολιαστική μέριμνα δεν εκδηλώθηκε ή καθυστέρησε. Εκεί ο ιός, αν δεν προλάβαινε να εισέλθει από τις ρωγμές των ευρωπαϊκών τειχών η μετάλλαξη Δέλτα, θα κυοφορούσε μία νέα παραλλαγή, ελάχιστα ευάλωτη ενδεχομένως στα υπάρχοντα εμβόλια, και η οποία θα έβρισκε τον δρόμο προς τη Δύση, ιστορικά όλοι οι δρόμοι στη Δύση οδηγούν και δη οι πανδημίες.
Ενίσχυση παγκόσμιας παραγωγής
Για το θέμα αυτό, αργά το βράδυ της Πέμπτης, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μας γνωστοποίησε τη θέση του ότι πρέπει να συνεχιστεί το έργο για την ενίσχυση της παγκόσμιας παραγωγής εμβολίων και η καθολική πρόσβαση σε αυτά, ιδίως μέσω του μηχανισμού COVAX. «Όλες οι χώρες παραγωγής και οι κατασκευαστές θα πρέπει να συμβάλουν ενεργά στις προσπάθειες αύξησης της προσφοράς εμβολίων, πρώτων υλών, θεραπειών και θεραπευτικών προϊόντων COVID-19, παγκοσμίως και να συντονίσουν τη δράση σε περίπτωση κωλύματος στην προμήθεια και διανομή».
Σήμερα, με την μετάλλαξη Δέλτα να βρίσκεται εντός των τειχών και τη μολυσματικότητά της να ανιχνεύεται σε όλο και περισσότερα κρούσματα, η Ευρώπη όπως και η Ελλάδα αναστατώνονται, ανατρέπεται ο σχεδιασμός χωρών ή κινδυνεύει σοβαρά και μέτρα περιορισμού κυκλοφορίας ή λειτουργίας καταστημάτων λαμβάνονται εκ νέου, όπως στην Πορτογαλία.
Προκαλεί πονοκέφαλο η μετάλλαξη Δέλτα, ανήσυχοι εμφανίστηκαν και οι επιστήμονες στην Ελλάδα, με τα 29 κρούσματα που είναι γνωστά μέχρι σήμερα, και ο λόγος είναι όπως παραστατικά το έθεσε ο Γκίκας Μαγιορκίνης, επειδή το «το στέλεχος Δ φαίνεται να έχει αυξημένη διεισδυτικότητα. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι πως έχει εναλλακτική οδό εξέλιξης από τις προηγούμενες μεταλλάξεις».
Μπουμπουνητό
Αυτή η μετάλλαξη αρχικά συνδέθηκε με την εκρηκτική αύξηση της επιδημίας στην Ινδίας και στη συνέχεια με την επιδημική αύξηση στο Ηνωμένο Βασίλειο, εντός των τελευταίων τριών εβδομάδων. Συνδέθηκε με την αύξηση των κρουσμάτων στην Πορτογαλία τις τελευταίες 10 ημέρες αλλά και με τον μεγαλύτερο αριθμό κρουσμάτων που έχουν καταγραφεί στο Ισραήλ από τον Απρίλιο. Την Πέμπτη οι ιταλικές αρχές ανακοίνωσαν πως η χώρα είναι η πέμπτη παγκοσμίως στη «φιλοξενία» κρουσμάτων αυτής της μετάλλαξης.
Η επικράτηση του στελέχους Δέλτα και στη χώρα μας το ερχόμενο φθινόπωρο – ή ακόμη και εντός του καλοκαιριού – προβληματίζει τους επιστήμονες, καθώς η υψηλή μεταδοτικότητά του λειτουργεί ως «όχημα» ταχείας εξάπλωσης του κοροναϊού, κάτι που ήδη αποτυπώνεται στον παγκόσμιο χάρτη. Η δεύτερη δόση του εμβολίου COVID-19 αποτελεί, συνεπώς, σημείο-κλειδί στον νέο αυτόν ακήρυκτο πόλεμο, καθώς μόνο οι πλήρως εμβολιασμένοι φαίνεται ότι προστατεύονται από τη λεγόμενη ινδική μετάλλαξη. Μοιραία, το στοίχημα για τις επόμενες 60 ημέρες είναι να πραγματοποιηθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι εμβολιασμοί, με τους ειδικούς να κάνουν έκκληση στους πολίτες να μην αμελούν τη δεύτερη δόση.
Αποτελεί, δε, κοινό μυστικό ότι η αγωνία για πιθανές ακυρώσεις στη χώρα μας αφορά κατά κανόνα το εμβόλιο της AstraZeneca, καθώς οι σπάνιες περιπτώσεις θρομβώσεων έχουν σηκώσει ένα παράλληλο… κύμα δεύτερων σκέψεων. Οπως υπογράμμισε πρόσφατα η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολισμών Μαρία Θεοδωρίδου, «σε 20 από τις 28 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπου συστήνεται ως πρόγραμμα εμβολιασμού οι δύο δόσεις του εμβολίου τηςAstraZeneca, γίνεται σύσταση χορήγησης της δεύτερης δόσης με το ίδιο εμβόλιο, αφού ο οποιοσδήποτε κίνδυνος στη δεύτερη δόση του εμβολίου είναι πρακτικά ελαχιστότατος» και πρόσθεσε ότι η χορήγηση δύο διαφορετικών τύπων εμβολίων είναι ακόμη «υπό μελέτη».
Τι έγινε στη Βρετανία
Εν τω μεταξύ, σε αγώνα δρόμου εξελίσσονται και οι εμβολιασμοί στη Μεγάλη Βρετανία, με τον καθηγητή Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Νίκο Τζανάκη να «δείχνει», μιλώντας στα «ΝΕΑ», ως πιθανό σημείο ρωγμής στο τείχος ανοσίας που έχτισαν εκεί την καθυστέρηση της δεύτερης δόσης, υπό το σκεπτικό να εμβολιαστούν με ταχύτερους ρυθμούς περισσότεροι πολίτες, έστω με μία δόση. Ο καθηγητής πιθανολογεί ότι η πρακτική αυτή συνετέλεσε στην εξάπλωση του στελέχους Δέλτα.
Συναγερμός, όμως, έχει σημάνει και στις ΗΠΑ, καθώς οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το ινδικό στέλεχος θα παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο εντός του καλοκαιριού. Οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Πάνος Μαλανδράκης και Θάνος Δημόπουλος (πρύτανης ΕΚΠΑ), αναλύοντας τις εξελίξεις, υπογραμμίζουν ότι το νέο στέλεχος μπορεί να είναι πιο ανθεκτικό στην ανοσία που παρέχει ο εμβολιασμός, ιδίως αν τα άτομα δεν έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό τους, δηλαδή αν έχουν κάνει μόνο μία δόση. Ωστόσο, τα δεδομένα δείχνουν υψηλά ποσοστά αποτελεσματικότητας των εμβολίων για όσους έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό τους (79% ύστερα από δύο δόσεις του εμβολίου της Pfizer και 92% της AstraZeneca).
